Keith Ablow - Psychopata.pdf

SAVE OFFLINE

Tytuł oryginału Psychopath Copyright © 2003 by Keith Ablow All rights reserved Copyright © for the Polish edition by REBIS Publishing House Ltd.,

Poznań 2007 Redakcja Elżbieta Bandel Konsultacja lek. med. Marcin Żarowski Projekt okładki, opracowanie graficzne i ilustracja na okładce Zbigniew Mielnik

Wydanie I

ISBN 978-83-7301-859-4

Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o.o. ul. Żmigrodzka 41/49, 60-171 Poznań tel. 061-867-47-08, 061-867-81-40; fax 061-867-37-74 e-mail: [email protected] www.rebis.com.pl Skład ^-«=»«=>i«^ Gdańsk, tel. 0-58-347-64-44

J. Christopherowi Burchowi, którego talent twórczy jest inspiracją, a przyjaźń skarbem

podziękowania

Moja agentka, Beth Vesel, oraz redaktor, Charles Spicer, nadal sprawiają, że jestem lepszym pisarzem, niż byłbym nim bez nich. Wielkie, wielkie dzięki. Wsparcie Sally Richardson i Matthew Sheara, moich wydawców, jest jak wiatr wiejący w moje plecy. Ta książka miała wielu przyjaciół, którzy czytali jej wczesne szkice i służyli życzliwą krytyką. Należą do nich: Deborah Jean Smali, Jeanette Ablow, Allan Ablow, doktor Karen Ablow, Paul Abruzzi, Charles „Red" Donovan, Gary Goldstein, Debbie Sentner, Julian i Jeannie Geigerowie, Emilie Stewart, Marshall Persinger, Steve Matzkin, Mircea Monroe, Billy Rice, Janice Williams, Amy Lee Williams, Matt Siege i Joshua Rivkin. Za otuchę dziękuję Michaelowi Palmerowi, Robertowi Par-kerowi, Jonathanowi Kellermanowi,

Dennisowi Lehane'owi, Jamesowi Hallowi, Jamesowi Ellroyowi, Tess Gerritsen, Har-lanowi Cobenowi, Janet Evanovich, Nelsonowi DeMille'owi. A ponieważ miłość do moich dzieciaków, Devina Blake'a i Cole'a Abrahama, jest wieczna, sięga Księżyca i gwiazd, piszę także dla nich. Na koniec muszę przyznać, że przez wiele lat korzystałem ze wsparcia doktora Rocka Positano, który w tajemnicy zarządza całym światem i z pewnością jest moim towarzyszem broni.

część pierwsza jeden

DROGA NR 9 0 WSCHODNIA, 37

MIL OD

23 STYCZNIA 2003 ROME W STANIE NOWY JORK

D ziesiąta symfonia Mahlera sączyła się z zestawu stereofonicznego bmw x5, ale nawet ta pogodna muzyka nie była w stanie ukoić Jonah. Ogarniał go szał i od tego paliła go skóra. Kierownica parzyła w dłonie. Serce łomotało, z każdym uderzeniem wyrzucając coraz więcej krwi do aorty, wtłaczając ją w tętnice szyjne, wywołując pulsowanie gdzieś w środku czaszki między płatami skroniowymi. W końcu liczba jego oddechów wzrosła do osiemnastu na minutę. Czuł, że brakuje mu tlenu, którego niedostatek tworzy podciśnienie i zasysa go do środka. Pragnienie, by zabić, zawsze odzywało się w taki sam sposób, on zaś niezmiennie wierzył, że jadąc długą autostradą, wreszcie zdobędzie nad tym kontrolę, okiełzna, tak jak jego dziadek poskramiał muskularne źrebaki na równinach rancza w Arizonie, gdzie Jonah jako nastoletni chłopiec spędził kilka lat. Jego psychopatologia miała bardzo podstępną konstrukcję, każąc mu wierzyć, że jest od niej potężniejszy, że tkwiąca w nim dobroć jest w stanie pokonać zło. Wierzył w to nawet teraz, choć za sobą w pobliżu

autostrady pozostawił łącznie siedemnaście ciał. - Po prostu prowadź - powiedział do siebie przez zaciśnięte zęby. Zaczynał źle widzieć, w części ze względu na nagły wzrost ciśnienia, w części z powodu hiperwentylacji i jednego miligrama haloperidolu, którego dawkę połknął przed godziną. Leki przeciwpsychotyczne czasem usypiały bestię. Czasem nie. Zerkając w mrok, widział w oddali czerwień tylnych świateł samochodów. Wcisnął mocniej pedał gazu, zdecydowany zmniejszyć odległość między sobą a jadącym przed nim au-

11 tem, jakby impet przypadkowego towarzysza podróży - osoby zapewne normalnej i sympatycznej - mógł mu pomóc przejść przez mrok. Rzucił okiem na neonowy zegar wbudowany w deskę rozdzielczą, 3.20, i przypomniał sobie zdanie z Fitzgeralda: Kiedy dusza tonie w prawdziwie ciemnej nocy, zawsze jest trzecia nad ranem. Ten wers pochodził z krótkiego opowiadania Crack-up, „Załamanie". Tytuł bardzo nawiązywał do tego, co się z nim działo - maleńkie szczeliny w mechanizmach obronnych jego psychiki rozgałęziały się, przechodziły w większe rozszczepy, łączyły się w ziejącą czarną dziurę, która go wchłaniała, potem zaś wypuszczała już jako potwora. Jonah przeczytał wszystko, co napisał F. Scott Fitzgerald, ze względu na piękno słów, piękno miejsc i piękno łudzi, nawet z ich wadami. O sobie chciał myśleć dokładnie w taki sam sposób, wierzyć, że jest niedoskonałym dziełem doskonałego Boga, że zasługuje na odkupienie. Miał trzydzieści dziewięć lat i fizycznie był bez zarzutu. Jego twarz sugerowała wiarygodność i pewność siebie - wysokie kości policzkowe, wydatne brwi, silna szczęka z subtelnym dołkiem. Oczy, szczere, jasnoniebieskie, idealnie harmonizowały z sięgającymi ramion, falującymi, lekko zmierzwionymi srebrzystosiwymi włosami. Miał sześć stóp wzrostu, barczyste ramiona, długie, umięśnione ręce, tors w kształcie litery „v", trzydzieści jeden cali obwodu w pasie; uda twarde jak kamień oraz łydki alpinisty. Ale kobiety zwracały uwagę przede wszystkim na jego dłonie. Na opaloną i jedwabistą skórę okrywającą ścięgna, które idealnie rozchodziły się od nadgarstka po kostki. Żyłki były widoczne na tyle, by sugerować siłę fizyczną, lecz nie na tyle, aby wskazywać na destrukcję. Palce długie i zgrabne, zwężające się ku gładkim, przezroczystym paznokciom, które każdego ranka polerował do połysku. Palce pianisty, jak powiadały niektóre kobiety. Chirurga, stwierdzały inne. 12 - Masz dłonie anioła - westchnęła kiedyś jedna z jego kochanek, wsuwając do ust jego palec. Dłonie anioła. Jonah spojrzał na nie, zamknięte na kole kierownicy, na zbielałe kostki. Znajdował się już w odległości pięćdziesięciu jardów od samochodu jadącego przed nim, ale czuł, że nie radzi sobie w wyścigu ze złem. Górna warga zaczynała mu drżeć. Pot wystąpił na kark i ramiona. Otworzył szeroko oczy i w myślach przywołał wizerunek twarzy ostatniej ze swoich ofiar, ostatnich chwil życia tamtego młodego człowieka, mając nadzieję, że to go otrzeźwi; tak samo jak wspomnienie o nudnościach i rzyganiu może otrzeźwić alkoholika, obrzydzić mu butelkę, która tak nieprzyzwoicie go wabi, obiecując ulgę i wyzwolenie. Od tamtej pory upłynęły prawie dwa miesiące, ale Jonah w dalszym ciągu wyraźnie widział otwarte usta Scotta Car-mady'ego, wyraz skrajnego zdumienia w jego oczach. No bo jak znużony podróżnik, szczęśliwy, że ktoś chce mu pomóc przy zepsutym chevrolecie na skraju pustego odcinka autostrady przecinającej Kentucky, miał uwierzyć w dojmujący ból poderżniętego gardła albo wsiąkającą w koszulę gorącą krew? Jak zrozumieć fakt, że jego życie, z tym całym rozmachem nadziei i marzeń

charakterystycznych dla dwudziestokilkuletniego człowieka, zatrzymuje się niczym auto z piskiem opon? Jakże pojąć, że dobrze ubrany mężczyzna, który właśnie śmiertelnie go zranił, jest tym samym, który wcześniej poświęcił czas nie tylko na to, aby uruchomić jego samochód ze swojego akumulatora, ale potem odczekał jeszcze dla pewności piętnaście minut? Cóż to były za minuty! Carmady opowiedział o sprawach, o których wcześniej nie wspominał nikomu o sadystycznym szefie, który budził w nim poczucie beznadziei, o wściekłości, którą odczuwał, trwając przy niewiernej żonie. Szczera rozmowa sprawiła, że poczuł się lepiej niż kiedykolwiek od bardzo, bardzo dawna. Wolny od ciężaru. Jonah pamiętał, jak w oczach umierającego mężczyzny niedowierzanie przeszło w błaganie. I wcale nie było to błaganie o odpowiedź na patetyczne egzystencjalne „dlaczego?" Nie 13 był to żaden oklepany chwyt kinowy. Nie. Było to zwyczajne i jednoznaczne błaganie o pomoc. Zatem Carmady wyciągnął rękę do Jonah nie po to, aby go zaatakować, nie po to, aby się bronić, lecz by powstrzymać upadek. Jonah nie odszedł od Carmady'ego, przeciwnie, zbliżył się. Objął go. Kiedy z ofiary uciekało życie, Jonah czuł, jak stopniowo opuszcza go szał, on zaś się wypełnia cudownym spokojem, poczuciem jedności ze sobą i światem. I wyszeptał własne błaganie do ucha młodego mężczyzny. — Proszę, wybacz mi. Teraz oczy Jonah wypełniły się łzami. Przed nim rozciągała się fala drogi. Gdyby tylko Carmady zgodził się odsłonić więcej, usunąć ostatnie mechanizmy emocjonalnej obrony i wyjaśnić Jonah, dlaczego mógł się stać ofiarą szefa i żony, jaki uraz odebrał mu siły, wtedy być może nadal by żył. Lecz Carmady nie chciał rozmawiać o swoim dzieciństwie, zdecydowanie odmówił, niczym człowiek, który ma schowek z pożywieniem, ale wyłącznie dla siebie, gdy tymczasem Jonah umierał z głodu. Umierał tak jak teraz. Jego strategia przynosiła odwrotny skutek. Naprawdę wierzył, że wywołanie wspomnień ostatniego mordu utrzyma na dystans bestię, która w nim tkwiła, lecz prawda była inna. Bestia go oszukała. Wspomnienie o błogim spokoju, jaki odczuwał, gdy trzymał śmierć w ramionach, i historia kolejnego człowieka w pamięci sprawiły, że łaknął tego spokoju każdą komórką swojego rozpalonego do białości mózgu. Złowił wzrokiem oznaczenie oddalonego o pół mili parkingu. Usiadł prosto, mówiąc sobie, że dojedzie tam, łyknie miligram bądź dwa haloperidolu i ułoży się do snu. Jak wampir niemal z reguły karmił się nocą; a do pierwszych oznak świtu brakowało jeszcze trzech godzin. Zjechał z Drogi nr 90 na parking. Tylko jedno stanowisko było zajęte - przez starszy model samochodu marki Saab, niebieski metalik z zapalonym wewnątrz światłem. Jonah zaparkował trzy miejsca dalej. Dlaczego nie dziesięć? - skarcił się. Po co kusić bestię? Jeszcze mocniej zacisnął palce na kierownicy, aż paznokcie wbiły się w nasady dłoni, prawie kalecząc 14 skórę. Zimny dreszcz przebiegł mu przez kark i głowę. Klatka piersiowa boleśnie opinała rozdęte płuca. Niemal na przekór woli odwrócił głowę i ujrzał kobietę siedzącą w saabie za kierownicą, przed sobą miała rozłożoną mapę. Wyglądała na mniej więcej czterdzieści pięć lat. Na pierwszy rzut oka jej twarzy niewiele brakowało, aby można ją było uznać za ładną - nos był odrobinę za duży, broda zanadto delikatna. Kurze łapki sugerowały, że często się zamartwia. Brązowe włosy były przycięte krótko i starannie. Miała na sobie czarną skórzaną kurtkę. Na tablicy rozdzielczej leżał telefon komórkowy. Już na sam widok Jonah poczuł głód, prawdziwie wilczy apetyt. Oto miał przed oczami żywą, oddychającą kobietę, od której dzieliło go nie więcej niż dwadzieścia stóp, istotę o niepowtarzalnej przeszłości i przyszłości. Żadna inna osoba nie miała takich samych doświadczeń ani identycznych myśli.

Niewidzialne więzy łączyły ją z rodzicami, dziadkami, może rodzeństwem, może z mężem, kochankami albo z nimi wszystkimi. Może z dziećmi. Z przyjaciółmi. Jej mózg zawierał dane, które zebrała, podejmując decyzje i wybierając, co przeczytać, na co spojrzeć, czego posłuchać. Kierowała się przy tym zainteresowaniami i zdolnościami będącymi jej mistycznymi i niemierzalnymi cząstkami. Jej, wyjątkowej i niepowtarzalnej istoty ludzkiej. Miała upodobania i awersje, obawy i marzenia, do tego zaś (a to bardziej niż wszystko inne) urazy psychiczne, które były tylko i wyłącznie jej - póki nie da się jej nakłonić, by je zdradziła. Błyskawice bólu oślepiły Jonah. Spojrzał w bok i przez bardzo długą chwilę gapił się na autostradę, mając nadzieję, że jeszcze jakiś samochód zjedzie na parking. Żaden się nie pojawił. Dlaczego to się zawsze wydaje takie łatwe? Jak gdyby było z góry zaaranżowane. A nawet przesądzone. Swoich ofiar nigdy nie tropi. On na nie po prostu wpada. Czy wszechświat jest właśnie tak zorganizowany, by go karmić siłą życiową innych? Czy ludzie, którzy stają mu na drodze, szukają go? Czy dążą nieświadomie do śmierci tak samo jak on do zabijania? Czy 15 Bóg ich wzywa do nieba? Czy Jonah jest rodzajem anioła? Aniołem śmierci? Ślina zaczęła obficiej napływać mu do ust. Pulsowanie w głowie przestało być tylko bólem, napadem migreny. Odczuwał je tak, jakby tuzin wierteł pracowało pod jego czaszką, wychodząc na zewnątrz przez skronie, uszy, podniebienie, usta. Do głowy przyszła mu myśl, żeby się zabić. Ten impuls pojawiał się zawsze, przed każdym zabójstwem. Zwykła brzytwa, którą nosił w kieszeni, załatwiłaby sprawę jego cierpienia raz na zawsze. Ale jego zamachy na własne życie kończyły się do tej pory na mizernych próbach. Na płytkich okaleczeniach nadgarstka. Połknięciu pięciu albo dziesięciu tabletek zamiast pięćdziesięciu albo stu. Pijackim skoku z pierwszego piętra, który zakończył się złamaniem kości strzałkowej. Były to jedynie samobójcze gesty, nic więcej. W głębi duszy Jonah pragnął żyć. Ciągle wierzył, że w tym życiu zdoła się poprawić. Mimo całej nienawiści do własnej osoby w istocie kochał siebie bezwarunkową miłością, tak jak - o co się modlił - czynił to Bóg. Włączył światło w kabinie bmw i na krótko włączył klakson, zniesmaczony wypuszczeniem tej pierwszej kleistej nici swojej trującej sieci. Kobieta drgnęła, potem na niego spojrzała. Pochylił się w jej stronę i uniósł palec, niemal wstydliwie, następnie opuścił szybę od strony pasażera, nawet nie do połowy, jak gdyby nie miał pewności, czy może kobiecie ufać. Zawahała się, ale zaraz także opuściła szybę. —Proszę mi wybaczyć powiedział Jonah. Odezwał się głosem głębokim i aksamitnym, który, wiedział o tym, miał prawie hipnotyczną moc. Wydawało się, że ludzie mogą słuchać jego głosu bez końca. Rzadko mu przerywali. Kobieta uśmiechnęła się, ale dość powściągliwie, i nic nie powiedziała. - Wiem, że ten... że nadużyłbym... no, pani uprzejmości, ale, mmm... Umyślnie się jąkał, sprawiając wrażenie, że brakuje mu pewności siebie. Mój... telefon... powiedział, wzruszył ramionami i uśmiechnął się zdaje się, że, jak to się mówi, padł. Podniósł aparat, srebrzysty, wyglądający na kosztowny. Wyciągnął rękę i przekręcił ją w nadgarstku, sprawdzając czas 16 na połyskującym zegarku marki Cartier z kaboszonowym szafirem przy pokrętle wskazówek. Wiedział, że ludzie w większości ufają tym, którzy mają pieniądze. Wierzą, że zamożni ludzie nie mają potrzeby ich okradać, albo zakładają, iż zbytnio cenią reguły społeczne, aby je łamać. - Jestem lekarzem - ciągnął Jonah.

Potrząsnął głową. - Niedawno wyjechałem ze szpitala, a już dostałem wiadomość na pager. Czy istnieje jakaś szansa, że ten, hm... że mógłbym pożyczyć pani telefon? • Właśnie bateria zaczyna... - odparła kobieta, wyraźnie sprawiając wrażenie speszonej. • Byłbym szczęśliwy, gdybym mógł pani zapłacić - rzekł Jonah. Ta oferta była jego sposobem pokonania przeszkody, czegoś w rodzaju skoku przez plecy drugiej osoby, przekierowania namysłu kobiety z problemu pożyczenia telefonu na kwestię, czy powinna przyjąć zapłatę za jego użycie. Oczywiście szczodra osoba zaoferowałaby go za darmo - co naturalnie wymagało wcześniej złożenia oferty. • Bardzo proszę - rzekła. - Wieczorami i w weekendy nie pobierają opłat. • Dziękuję. - Wyszedł na zewnątrz, podszedł do drzwi samochodu kobiety i zatrzymał się, zachowując stosowny dystans. Aby obudzić jej instynkt opiekuńczy wobec niego, zarazem zaś uwolnić pokłady napięcia, które w nim osiadły, zaczął energicznie przestępować z nogi na nogę, potrząsać ramionami i głową, jakby marzł. Wyciągnęła rękę i podała mu telefon. Stanął odwrócony do niej twarzą, pozwalając zwrócić jej uwagę na pikowany zamszowy płaszcz w kolorze czekolady, niebieski golf i szare spodnie z flaneli z zaprasowanymi zakładkami. Nic czarnego. Wszystko miękkie w dotyku. Na chybił trafił wybrał cyfry i przyłożył telefon do ucha. - Może pan skorzystać z niego w swoim samochodzie, jeśli pan sobie życzy - rzekła. Jonah wiedział, że zachęta kobiety, aby zabrał telefon do swojego samochodu, odzwierciedla jej nieświadome pragnienie, żeby to ją zabrał do swojego samochodu. Wiedział też, że im bardziej stosownie będzie postępował, tym swobodniej ta 17 kobieta pozwoli sobie na fantazjowanie na jego temat i tym podatniejsze na penetrację staną się granice jej prywatności. - I tak jest już pani niesłychanie miła odparł. Zajmie mi to tylko chwileczkę. Skinęła głową i wróciła do przeglądania mapy. Podniosła szybę. Mówił głośno, bo chciał mieć pewność, że go słyszy. Słowa dudniły mu w uszach. - Doktor Wrens powiedział, potem zrobił przerwę. Go rączka? Wysoka? Znowu przerwa. Zacznijmy od ampicyliny, dożylnie, i zobaczmy, co się stanie. Skinął głową. Oczywi ście. Przekaż jej mężowi, że rano po powrocie natychmiast się nią zajmę. Udał, że naciskając guzik, przerywa połączenie, i cicho zapukał w szybę samochodu. Opuściła ją. - Wszystko załatwione? Nie było żadnych wątpliwości, że skończył korzystać z telefonu. Jej pytanie oznaczało po prostu, że chce od niego czegoś jeszcze, choć wątpił, aby umiała ubrać w słowa, czym jest to coś. W kroczu czuł napięcie. - Wszystko załatwione odparł. Bardzo dziękuję. Podał jej telefon, czekając ze słowami, póki ona nie chwyciła drugiego końca, póki nie połączą się choćby tylko, symbolicznie. Może jakoś mógłbym się odwdzięczyć za przysługę powiedział. Odczekał jeszcze chwilę i dopiero wtedy puścił telefon. Zdaje się, że nie ma pani pewności, dokąd jechać.

Roześmiała się. - Chyba się zgubiłam - rzekła. Zawtórował jej śmiechem - chłopięcym, zaraźliwym śmiechem, które skruszył lody raz na zawsze. Bestia panowała nad nim niepodzielnie. Ból z głowy przenikał do zębów i szczęki Jonah. • Dokąd pani chce się dostać, jeśli wolno spytać? - Roztarł dłonie, wydychając chmurę marznącego powietrza. • Eagle Bay - wyjaśniła. Eeagle było miasteczkiem położonym przy linii kolejowej 18 Adirondack, niedaleko terenów rekreacyjnych nad rzeką Moose. Jonah wędrował kiedyś po pobliskiej górze Panther. • To nie jest trudne - powiedział. - Nagryzmolę szkic. — Wybrał słowo „gryzmolić", aby stworzyć wrażenie niewinności, obraz mężczyzny-dziecka ledwie umiejącego pisać, a cóż dopiero mówić o snuciu intryg i planowaniu. • Byłabym wdzięczna - odparła. Jonah poczuł, że dostatecznie przełamał jej linie obrony i może pójść dalej. Przeciętnej kobiecie brakowało wystarczającej determinacji do obrony swoich granic, chyba że w obliczu oczywistego niebezpieczeństwa. A ta kobieta nie mogła go już uznać za kogoś niebezpiecznego. Był przystojny i elokwentny. Wyglądał na zamożnego. Był lekarzem. Ktoś cierpiący wezwał go na pomoc. Cierpiąca kobieta. A teraz chciał pomóc jej. Obszedł przód saaba, obejmując się z zimna. Przechodząc z tyłu samochodu, schodząc z pola widzenia tej kobiety, mógłby wzbudzić jej podejrzenia. Poczekał przy drzwiach pasażera, nie wykonując żadnego ruchu w ich stronę. Jeśli mniej otwarcie będzie okazywał chęć, żeby dostać się do środka, wtedy zwiększy swoje szanse. Znowu zdawała się wahać, jej twarz rejestrowała to, co wyglądało jak podręcznikowa walka między instynktem samoobrony a dążeniem do samodzielności. W końcu samodzielność zwyciężyła. Kobieta sięgnęła nad siedzeniem pasażera i otworzyła drzwi. Jonah wskoczył do wnętrza. Wyciągnął rękę, która drżała. • Jonah Wrens - powiedział. - Musi być znacznie poniżej dziesięciu stopni, a do tego ten wiatr. • Anna - odpowiedziała, potrząsając jego dłonią. - Anna Beckwith. - Sprawiała wrażenie speszonej, kiedy go puściła, chyba dlatego, że dłoń Jonah była ciepła i wilgotna, nie zimna. • Ma pani coś do pisania i kartkę, Anno Beckwith? - zapytał. Wypowiedzenie na głos jej imienia i nazwiska sprawi, że staną się sobie mniej obcy. Sięgnęła za fotel, na którym siedział Jonah, pogmerała w torebce i wyjęła wieczne pióro z notatnikiem adresowym 19 1 oprawionym w skórę. Przerzuciła kartki do pierwszej pustej strony, następnie podała mu otwarty notatnik i pióro. Jonah zauważył, że nie nosi pierścionka zaręczynowego ani ślubnej obrączki. Nie pachnie perfumami. Zaczął wypisywać przypadkowe wskazówki donikąd. Dalej Drogą nr 90 wschodnią, do zjazdu numer 54, potem trzeba pojechać Drogą nr 9 zachodnią... • Rozumiem, że pani nie pochodzi stąd. Potrząsnęła głową. • Jestem z Waszyngtonu. • Jeździ pani na nartach? - zapytał, nie przestając pisać. • Nie - odparła. • Turystka?

• Zamierzam odwiedzić kogoś bliskiego. • Wspaniale. - Zerknął na nią. - Przyjaciela? - zapytał beznamiętnie. Wrócił do pisania. • Koleżankę z akademika. A więc nie było przyjaciela, pomyślał Jonah. Obrączki ślubnej. Perfum. Szminki. Najdrobniejszych oznak homoseksualizmu w jej zachowaniu i głosie. • Niech zgadnę... - powiedział. - Mount Holyoke. • Dlaczego postawił pan na żeńską szkołę? - zapytała Beckwith. Jonah spojrzał na nią. - Zobaczyłem nalepkę Mount Holyoke na tylnej szybie, kiedy wjeżdżałem na parking. Znowu się roześmiała, lekko, co oznaczało, że stopniały jej ostatnie obawy. - Rocznik 1978. Jonah zrobił obliczenia. Miała czterdzieści pięć, czterdzieści sześć lat. Mógł zapytać, co studiowała w Holyoke albo czy ten college był blisko czy daleko od jej domu. Ale odpowiedzi na te pytania nie otworzyłyby przed nim wejścia do jej duszy. • Dlaczego żeńska szkoła? - zapytał w zamian. • Naprawdę nie wiem - odparła. • Pani ją wybrała - nalegał, uśmiechając się ciepło, aby stępić ostrze swoich słów. t 20

- Po prostu czułam się bardziej pewnie. Po prostu czułam się bardziej pewnie. Jonah stał na progu wewnętrznego, emocjonalnego świata Anny Beckwith. Musiał zyskać na czasie, żeby go przestąpić. • Zna pani Drogę numer 28? - zapytał. • Nie znam - odpowiedziała. • Nie ma problemu - powiedział Jonah. - Wszystko ten... dla pani, mmm... narysuję... - Bez namysłu narysował linię u góry strony, potem drugą, krótszą, przecinającą tę pierwszą mniej więcej pod kątem dziewięćdziesięciu stopni. Zwrócił uwagę, że powstał w ten sposób pierwotny kształt krzyża i potraktował to jako znak, że Bóg nadal z nim jest. Czyż mimo wszystko Chrystus nie wchłaniał cierpienia innych? I czy nie na tym polegał cel Jonah? Jego pragnienie? Czyż nie był to dla niego krzyż do niesienia? - Dlaczego w kampusie koedukacyjnym nie czułaby się pani bardziej pewnie? zapytał. Nie odpowiedziała. Spojrzał na nią, na jej twarzy dostrzegł wahanie. • Przepraszam, że jestem taki wścibski. Moja córka zastanawia się nad Holyoke - skłamał. • Ma pan córkę? • Wydaje się pani zdziwiona. • Nie nosi pan obrączki. Przyglądała mu się uważnie. Zbliżała się. Jonah czuł bicie swojego serca i zaczął wolniej oddychać. - Jej matka i ja rozwiedliśmy się, kiedy Caroline miała pięć lat powiedział. A potem zrobił użytek z talizmanu, części duszy Scotta Carmady'ego, teraz zaś jego duszy. Żona nie była mi wierna. Byłem z nią dłużej, niż powinienem. To sfabrykowane obnażenie było niczym innym, jak tylko przyzwoleniem, jakiego potrzebowała Anna Beckwith, aby odsłonić własną niezafałszowaną jaźń. • Nigdy nie miałam śmiałości do chłopców - oświadczyła. - Jestem pewna, że dlatego wybrałam Holyoke.

• I nigdy nie wyszła pani za mąż - stwierdził Jonah. • Bardzo pan pewny - powiedziała żartobliwie. 21 Jonah wciąż rysował przypadkową mapę, nie chcąc przerywać przepływającego między nimi strumienia emocji. • Strzał na chybił trafił. • Ale zgadł pan. • Sam nie jestem zbyt dobrym materiałem na małżonka - rzekł. • Miałam dwóch braci - oparła. - Starszych ode mnie. Może dlatego... Nie wiem. Jonah domyślił się wszystkiego po sposobie, w jaki wypowiedziała słowo „starszych". Dostrzegł w tym urazę i bezsilność, poza tym coś więcej. Wstyd. • Żartowali sobie z pani - stwierdził. Nie potrafił się powstrzymać i znowu na nią zerknął. Widział, jak jej twarz wychyla się spod maski dojrzałości, staje się otwarta, niewinna, śliczna. Twarz małej dziewczynki. Pomyślał sobie, że nie jest w stanie zabić dziecka. Wraz z tą myślą ostry ból w jego głowie stał się bardziej tępy, uporczywy. • Dawali mi się nieźle we znaki - przyznała. • Ile lat pani miała? • Byłam chyba w najgorszym wieku. - Wzruszyła ramionami. - Dziesięć? Jedenaście? • A ile lat oni mieli? • Czternaście i szesnaście. Nagle wydała się zaniepokojona, identycznie jak w przeszłości jego inne ofiary - jakby nie rozumiała, dlaczego ma zdradzać nieznajomemu tak intymne szczegóły swojego życia. Ale Jonah chciał usłyszeć więcej, potrzebował tego. Zatem napierał dalej. • A jak panią nazywali? - Zamknął oczy, czekając, aż z jej emocjonalnej rany zacznie się sączyć antidotum na jego gwałtowność. • Nazywali mnie... - Przerwała. - Nie chcę wracać do tamtych czasów. - Wzięła głęboki oddech. Gdyby pan mógł po prostu udzielić mi wskazówek, byłabym wdzięczna. Jonah spojrzał na nią. - Dzieciaki w szkole nazywały mnie kiedyś pedziem, mię czakiem, takie tam. - Kolejne kłamstwo. 22 Potrząsnęła głową. • Sądząc po pańskim wyglądzie, nie pozostał pan dłużny - powiedziała. - Teraz nikt nie nazwałby pana pedziem. • Miło, że pani tak mówi. - Przeniósł wzrok na okno od swojej strony, jakby wspomnienie dziecięcych urazów sprawiało mu przykrość. • Wołali na mnie sztywniara szparkospodnie - przyznała Beckwith. Jonah odwrócił się do niej. Pąsowiała. - Wiem, że nie brzmi to wcale strasznie ani nic takie go ciągnęła ale oni ciągle mi dokuczali. Nie chcieli zostawić mnie w spokoju. Jonah był teraz z jedenastoletnią Anną Beckwith. Widział ją w plisowanej granatowej spódnicy z wełny, stosownej białej bluzce, białych skarpetkach, tanich mokasynach. Nie było przypadku w tym, że bracia najbardziej intensywnie jej dokuczali, gdy przekraczała próg kobiecości, kiedy zaczynali zwracać szczególną uwagę na jej spodnie i delikatne fałdki pod nimi. Domyślał się też bardziej toksycznych zdarzeń - ze słów „nie chcieli zostawić mnie w spokoju". Brzmiały niczym szyfr oznaczający

wykorzystywanie seksualne. Wpatrywał się w nią, mając nadzieję, że całkowicie obnaży swoją psyche i zanurzy się wraz z nim w ciepłym stawie własnego cierpienia. - A poza słowami? Jak pani dokuczali? Kobieta otworzyła szeroko oczy, żywa czerwień powoli odpływała z jej policzków. • Jak jeszcze ci dokuczali, Anno? Potrząsnęła dłonią. • Próbowali cię oglądać? • Naprawdę muszę już ruszać - odparła. • Dotykali cię - stwierdził. Nagle mała Beckwith zniknęła. Na swoim miejscu za kierownicą siedziała sztywno czterdziestopięcioletnia Anna Beckwith. - Szczerze mówiąc, to nie jest pański... Ale Jonah pragnął małej dziewczynki. Była mu potrzebna mała dziewczynka. 23 • Mnie możesz powiedzieć. Mnie możesz powiedzieć wszystko. • Nie - powiedziała. Jonah niemal słyszał, jak zaskakuje rygiel, a on pozostaje na zewnątrz. • Proszę! • A ja proszę, żeby pan już wysiadł - oświadczyła Beckwith. • Nie ma obawy. Nie powinnaś się czuć zażenowana. - Z trudem łapał oddech. - Nie ma rzeczy, o której bym już kiedyś nie słyszał. - Próbował zdobyć się na uśmiech, ale wiedział, że wyraz jego twarzy jest bardziej drapieżny niż uspokajający. Beckwith zerknęła na niego, ciężko przełknęła ślinę, jakby ostatecznie dostrzegła, że znajduje się w bezpośredniej bliskości szaleństwa. W głowie Jonah zaczęło pulsować. • Gdzie był twój ojciec? - zapytał, słysząc, jak charakterystyczny gniew zmienia mu głos. - Gdzie była twoja matka? • Proszę - powiedziała. - Pozwól mi odejść. - Mimo wszystko nie starała się uciekać. • Dlaczego ci nie pomogli? - Jonah poczuł, że ślina skap-nęła z kącika jego ust, i odczytał z twarzy Beckwith, iż ona to widziała. • Jeśli pozwolisz mi odejść... - poprosiła. Wiertła w czaszce Jonah znowu zaczęły się obracać. • Co te bękarty ci zrobiły?! - krzyknął. • Oni... - Rozpłakała się. Jonah pochylił się nad nią, zbliżył usta do jej ucha. - Co oni ci zrobili? powtórzył stanowczo. Nic wstydź się. To nie była twoja wina. Kobieta wykrzywiła twarz, ogarnięta paniką, zmieszana, identycznie jak Scott Carmady - przerażona, nie mogła uwierzyć, że to się naprawdę dzieje. - Proszę - wykrztusiła. - Proszę... o Boże... Jej błaganie dla Jonah było zarazem koszmarne i podniecające, było okropnym i nieodpartym wizjerem, przez który 24 miał widok na tkwiące w nim zło. Przycisnął policzek do jej policzka. - Powiedz - szepnął jej do ucha. Jej łzy spływały po jego twarzy. Czuł je. I sam zaczął płakać. Bo uświadomił sobie, że istnieje tylko jeden sposób, by dotrzeć do jej duszy. Sięgnął do przedniej kieszeni po zwyczajną brzytwę. Miłosiernie otworzył ją poza zasięgiem wzroku Anny. Potem kciukiem ujął Beckwith pod brodę i delikatnie przechylił jej głowę do tyłu. Nie opierała się.

Szybko i precyzyjnie przeciągnął ostrzem przez obie tętnice szyjne. I patrzył, jak kobieta więdnie niczym cięty kwiat po trzech dniach. Krew zaczęła spływać po jego policzku, mieszając się ze łzami. Nie potrafiłby już stwierdzić, czy to jego krew czy Beckwith, jego łzy czy jej. W tej niezmąconej, ostatecznej chwili zniknęły wszystkie granice między nim i jego ofiarą. Przestał być niewolnikiem własnej tożsamości. Otoczył kobietę ramionami, przyciągnął mocno do siebie i jęczał, uwalniając nasienie życia między ich uda, łącząc ich na zawsze. Trzymał ją blisko, póki jej gorączka nie przeszła w wyczerpanie, póki nie poczuł, że jego mięśnie wiotczeją wraz z jej mięśniami, serce zwalnia tak jak jej serce, umysł się oczyszcza tak jak jej umysł - póki nie ogarnął go całkowity spokój, aż stopił się w jedno ze sobą i z wszechświatem.

dwa

RANEK,

30

STYCZNIA

2003

CANAAN, V K K M o N T

D oktor Craig Ellison usiadł w skórzanym fotelu za mahoniowym biurkiem. Sprawiał wrażenie dobrotliwego mężczyzny, nieco po sześćdziesiątce, z wianuszkiem siwych włosów i starczymi plamami na głowie. Nosił połówkowe okulary, prosty szary garnitur, bladożółtą koszulę i niebieski krawat w pasy. W biurze dosłownie wszędzie były widoczne oznaki jego profesji: orientalny dywanik w intensywnych barwach, oprawione dyplomy ukończenia Uniwersytetu Pensylwanii i Szkoły Medycznej Rochester, leżanka psychoanalityka, mnóstwo maleńkich prymitywnych figurek - nawiązanie do Freuda. Spojrzał nad biurkiem. • Mam nadzieję, że odbył pan podróż bez żadnych nadzwyczajnych zdarzeń. • Tak, rzeczywiście, gładkie żeglowanie - powiedział Jonah. • Wspaniale. - Ellison popatrzył ponad okularami. - Z pańskiego CV wynika, że mieszka pan w Miami. 1 przyjechał pan właśnie stamtąd? • Przez ostatni miesiąc pracowałem na północy stanu Nowy Jork. W Medinie. Niedaleko Kanału Erie. W Centrum Medycznym św. Augustyna. Ellison uśmiechnął się. • Dziwię się, że przehandlował pan plażę na góry. • Uwielbiam wędrówki - oświadczył Jonah. • Rozumiem. Kontaktowałem się z wieloma agencjami, aby zdobyć psychiatrę specjalizującego się w leczeniu dzieci, to znaczy od czasu, kiedy doktor Wyatt odszedł na emeryturę. • Niewielu lekarzy interesuje praca na zastępstwo - powiedział Jonah. 26

• Dlaczego tak jest? - zapytał Ellison. • Mniejsza liczba stażystów kończy psychiatrię. Płace personelu rosną. Pozostając na miejscu, można zarobić prawie tyle samo i nie trzeba się przemieszczać. Ellison cierpko się uśmiechnął. • Dwadzieścia tysięcy na miesiąc? • Szesnaście, siedemnaście, wliczając w to dodatkowe korzyści - odparł Jonah. - W ciągu ostatnich

dwóch lat dwie trzecie psychiatrów w Medflex uzyskało stałe stanowiska w jednym ze szpitali, do których zostali delegowani. Ellison zamrugał. • Właśnie, możemy o tym porozmawiać. Rzuciłem okiem na pańskie rekomendacje. Nigdy wcześniej takich nie widziałem. Doktor Blake nazwał pana „najsubtelniejszym psychiatrą, z którym kiedykolwiek pracował". Tak się zdarzyło, że mieszkaliśmy w jednym akademiku, studiując na Harvardzie. Nic należy do ludzi skorych do pochwał bez specjalnej przyczyny. • Dziękuję - odparł Jonah. - Ale byłbym niespokojny, gdybym się nie przenosił. • Może udałoby się nam skusić pana do pozostania u nas dłużej niż sześć tygodni. • Nigdy tego nie robię - powiedział Jonah. Taką miał zasadę. Maksymalnie sześć tygodni, potem dalej w drogę. Jeśli zostajesz dłużej, ludzie chcą cię poznać. Zaczynają krążyć zbyt blisko ciebie. • Rozumiem, że nie ma pan rodziny. • Nie. - Jonah pozwolił, aby to słowo zawisło w powietrzu, chłonąc jego orzeźwiające brzmienie, zadowolony, że może odpowiedzieć tak zdecydowanie. Nie tylko zrezygnował z żony i dzieci. Całkowicie odciął się od rodziny pochodzenia, zerwał więzi ze wszystkimi krewnymi i przyjaciółmi z dzieciństwa, dał się ponieść prądowi, stał się samotnym człowiekiem na Ziemi. Skinął głową w stronę oprawionej w srebro czarno-białej fotografii stojącej na biurku Ellisona. Dwoje dzieci uśmiechało się na huśtawce, którą popychała atrakcyjna kobieta z rozwianymi na wietrze włosami. Pańskie? - zapytał. Ellison rzucił okiem na zdjęcie. 27

- Tak odparł z nutą dumy i melancholii. Teraz są już dorosłe. Conrad kończy staż jako chirurg na Uniwersytecie Kalifornijskim. Jessica jest prawnikiem i zajmuje się obrotem nieruchomościami. Dobre dzieciaki. Mam szczęście. Ellison nie wspomniał nic o kobiecie ze zdjęcia. Jonah intuicyjnie wyczuł, że to ona jest źródłem smutku w jego głosie, smutku, do którego Jonah nieodparcie pociągało. • Czy to pańska żona? - zapytał. Ellison spojrzał na niego. • Elizabeth. Tak. - Po chwili dodał: - Odeszła z tego świata. • Przykro mi - powiedział Jonah. Odniósł wrażenie, że emocjonalna rana Ellisona jest ciągle otwarta. Niedawno? • Nie minął rok. — Zacisnął usta. - Mnie się wydaje, że to się stało bardzo niedawno. • Rozumiem. • Tak się mówi - stwierdził Ellison - ale przeżyć ukochaną kobietę... nie da się tego zrozumieć, jeżeli się tego nie doświadczy. Nie życzyłbym najgorszemu wrogowi. Jonah nadal milczał. - Byliśmy małżeństwem przez trzydzieści siedem lat ciąg nął Ellison. Spędziliśmy razem czterdzieści jeden. Nie mogę narzekać. Jonah skinął głową, ale wiedział, że Ellison, wypowiadając tego rodzaju deklarację, miał na myśli mnóstwo powodów do narzekania, z których bynajmniej nie najmniej ważne dotyczyły samej śmiertelności, przerażającego faktu, że życie nasze i tych, których kochamy, jest nietrwałe i niezwykle kruche; że każdy z nas może zakończyć egzystencję niespodziewanie i bez żadnego ostrzeżenia; że kochając kogoś, gdziekolwiek, kiedykolwiek, człowiek staje się bezbronny. Ostatnia myśl przeniosła Jonah z dala od biura Ellisona. Towarzyszył matce Anny Beckwith w momencie, gdy zadzwonił telefon. Z drugiej strony linii policjant stanowy miał do przekazania niedobrą wiadomość. Nieprawdopodobną wiadomość. Córkę odnaleziono zamordowaną w lesie niedaleko

samochodu, parę kroków od autostrady. Jonah wyobraził sobie, że trzyma w objęciach szlochającą panią Beckwith. Gładził ją po włosach. 28 Szepnął jej do ucha: „Tak naprawdę Anna nie jest martwa. Jej cząstka żyje. Żyje we mnie". • Doktorze Wrens? - odezwał się Ellison, wychyliwszy się nieco do przodu na fotelu. • Tak - powiedział Jonah. Ellison znowu spojrzał ponad okularami. • Czyżbym stracił pana na chwilę? • Właśnie się zastanawiałem, jak to jest, być z jedną kobietą przez czterdzieści jeden lat. Musiał ją pan bardzo kochać. Ellison odchrząknął, poprawił się w fotelu. - Nie był pan nigdy żonaty? Jonah zadał Annie Beckwith podobne pytanie, a właściwie stwierdził: „Nigdy nie wyszła pani za mąż". Spojrzał nieufnie na Ellisona, zastanawiając się, czy ten uprzejmy lekarz przypadkiem nie sygnalizuje, że wie o najgorszych czynach, których się dopuścił Jonah. Ale przecież to nie było możliwe i Jonah odrzucił ten niepokój jako psychiczne echo wyrzutów sumienia. Bo naprawdę czuł się winny - i to coraz bardziej za każdym razem, kiedy odebrał komuś życie. • Byłem żonaty przez krótki czas - oświadczył. - Byłem młody. • Wszyscy byliśmy - odparł Ellison. - Nie był pan gotowy do poświęceń? Jonah potrząsnął głową. • Przeciwnie. • Ona nie była - powiedział Ellison. Jonah opuścił wzrok na swoje uda, szarpnął nerwowo za prawą nogawkę spodni, potem znowu spojrzał na Ellisona. - Umarła powiedział, dobierając ostrzejsze słowo niż „odeszła" Ellisona. Ellison posmutniał. • Cokolwiek to znaczy - rzekł Jonah. - I ufam panu, że zostanie to między nami. W każdym razie wiem coś o tym, przez co pan przeszedł. Sam przez to przeszedłem. • Bardzo mi przykro - rzekł Ellison, marszcząc brwi. - To, co powiedziałem, musiało zabrzmieć... 29 - Jak prawda wtrącił Jonah. Tylko ten, kto przez to przeszedł, jest w stanie zrozumieć. Ellison skinął głową. • Miała na imię Anna. - Jonah powędrował wzrokiem do jednego z narożników biurka. - Poznaliśmy się na tańcach w Mount Holyoke College w Massachusetts. - Na chwilę zamknął oczy, potem otworzył je i uśmiechnął się jakby pod wpływem przyjemnego wspomnienia. - Wybrała szkołę dla dziewcząt, bo była bardzo nieśmiała, prawdę mówiąc, chorobliwie. Miała dwóch starszych braci, którzy bez ustanku jej dokuczali. Dręczyli ją, kiedy miała mniej więcej jedenaście lat, akurat w okresie, kiedy można poczynić największe spustoszenie w rozwoju psychoseksualnym młodziutkiej kobiety. Doszła do siebie dopiero po naszych zaręczynach. Rozkwitła pod każdym względem. Zdaje się, że potrzebowała określonego rodzaju poczucia bezpieczeństwa. - Jeszcze raz spojrzał bezpośrednio na Ellisona. - Poczucia bezpieczeństwa - dodał, kręcąc głową. - Miała dwadzieścia trzy lata, kiedy umarła. • Mój Boże - powiedział Ellison. Milczał przez chwilę. - Będzie nietaktem z mojej strony, jeśli

zapytam, co było przyczyną śmierci? Jonah wiedział, że przyczyną śmierci kobiety w wieku żony Ellisona Elizabeth mógł być rak. Choroba serca też była możliwa. Z zasady nie należało wykluczać wypadku samochodowego. - Anna umarła na raka zaryzykował. Akurat miał ochotę na zbadanie granic swojej intuicji. - Na raka jajnika. — Piersi - rzekł Ellison o swojej stracie. Wystarczająco blisko, pomyślał Jonah. Rak jajnika. Rak piersi. Żaden koniec nie był ani krótki, ani bezbolesny. Ellison przeżył piekło i w dodatku wierzył, że Jonah był świadkiem tego samego. - Ludzie powtarzają, że jakoś przez to przebrniesz powie dział Jonah wystarczy upływ czasu, wystarczy nowy związek, ileś tam niedzielnych mszy w kościele, ale nie spodziewam się, że to się kiedykolwiek stanie. Ellison spojrzał na niego, jakby obu łączyło braterstwo krwi. 30 - Ani ja — rzekł. Jonah ciężko przełknął ślinę i przez kilka sekund milczał, pozwalając, by stwardniała spoina ich emocjonalnej więzi. Kiedy się odezwał, uczynił to tonem człowieka, który świadomie odkłada na bok wspomnienie wielkiej tragedii. • Cóż, zatem... w porządku - powiedział. - A przechodząc do rzeczy... • Przechodząc do rzeczy... - powtórzył Ellison. • Proszę opowiedzieć mi o oddziale - rzekł Jonah. - W czym będę mógł być pomocny? • Już pan okazał pomoc - odparł Ellison. Uśmiechnął się. - Dziękuję. Jonah z powagą skinął głową. • Jeśli chodzi o oddział... - powiedział Ellison, przyjmując rzeczowy ton. - Jak pan wie, mamy tu dwadzieścia łóżek. Z reguły wszystkie są zajęte i dodatkowo istnieje lista oczekujących. Jesteśmy jedynym psychiatrycznym oddziałem zamkniętym w promieniu stu pięćdziesięciu mil. Canaan i okoliczne miasta zamieszkują przeważnie zwykli robotnicy pracujący przy wyrębie lasów. Rodzice mają na ogół średnie wykształcenie, jeśli w ogóle. Poza tym na dużą skalę szerzy się alkoholizm, jak może się pan domyślać. Poza tym narkomania. Kokaina. Heroina. Wiążą się z tym przemoc w rodzinie, zaniedbanie. Powiedziałbym, że spotykamy się też z wyższą od przeciętnej liczbą przypadków depresji. • Ciężkie zimy - powiedział Jonah. • Możliwe. Być może odzwierciedla to niższy od przeciętnego status społeczno-ekonomiczny ludności. - Ellison milczał przez chwilę, potem dodał: - Jedno da się stwierdzić. Otóż dzieci, które tutaj trafiają, chyba inaczej niż na oddziałach, gdzie pan dotychczas pracował, są ciężko chore psychicznie. W grę wchodzą głównie depresja, schizofrenia, uzależnienie od narkotyków. Towarzystwa ubezpieczeniowe nie pozwoliłyby na ich leczenie, gdyby chodziło o coś mniej poważnego. Nie ma w okolicy żadnej rodziny, którą byłoby stać na opłacenie planowego pobytu. 31 • Lubię pracować z ciężkimi przypadkami - przyznał Jonah. • Zatem tutaj się panu spodoba. • Nocny dyżur wypada co trzeci dzień? • Zgadza się. Będzie pan pracował z Michelle Jenkins i Paulem Plotnikiem. Daję słowo, że przywitają pana z ogromną radością. Podzielili się pacjentami po naszym emerycie, co jest niemałym

obciążeniem. Doktor Wyatt był bardzo wziętym lekarzem. • Mam nadzieję, że sprostam oczekiwaniom. • Jestem przekonany - rzekł Ellison. Spojrzał na rozłożony terminarz. - To jak, rozpoczyna pan od trzeciego tego miesiąca, to znaczy zgodnie z planem? • Mogę zacząć już dziś - odparł Jonah, pragnąc jak najszybciej nie tylko zmienić się na lepsze po tym, jak dopuścił do głosu swe niszczycielskie siły, ale również po to, aby pożywić się zawiłymi życiorysami, bo tego potrzebował najbardziej. • A może od jutra? - zapytał z uśmiechem Ellison. Wstał. -Jutro wszystko panu pokażę. - Po chwili milczenia dodał: -Właściwie, cóż, w południe mamy konsylium. Zazwyczaj doktor Jenkins oraz doktor Plotnik omawiają ze mną poszczególne przypadki. Przeprowadzam wywiad z pacjentem w obecności personelu i zastanawiam się, czy nie da się wyszperać czegoś, co oni przeoczyli, wyciągnąć przysłowiowego królika z kapelusza. - Puścił oko. - Plotnik pracuje dzisiaj. Dlaczego nie miałby mnie pan zastąpić. Nie będzie w tym nic zdrożnego, jeśli personel pozna pański styl pracy. • Będę zaszczycony - powiedział Jonah. - Dziękuję. • Podziękuje mi pan, kiedy pielęgniarki i pracownicy socjalni skończą zasypywać pana pytaniami oświadczył Ellison. — Uwielbiają strzelać na chybił trafił w oceny kliniczne, których dokonuję. Nie podejrzewam, aby wobec pana byli bardziej delikatni. • Proszę im powiedzieć, żeby strzelali - odparł Jona. - Potraktuję to jako rytuał inicjacji.

32

Audytorium małego szpitala w Canaan miało kształt amfiteatru. Sala wyglądała na niedawno wyremontowaną, z nową ciemnoszarą wykładziną dywanową i blisko dwustoma składanymi krzesłami, starannie obitymi perłowoszarym materiałem, rzędem kinkietów ściennych, które rzucały przyjemne pióropusze światła na ściany w kolorze różowym, oraz reprodukcjami spokojnych, górskich krajobrazów. Ośnieżone sosny. Chmury płynące po niebie. Oblodzone kamienie w strumyku. Kiedy Jonah pojawił się z Craigiem Ellisonem, do środka właśnie napływała publiczność, kobiety i mężczyźni. Mównica i stół w kolorze miodowego dębu stały pośrodku pomieszczenia. Za stołem, przodem do siebie, ustawiono dwa wysokie, wygodne fotele. Jonah bywał w wielu podobnych audytoriach i wszystkie one zostały w znacznym stopniu zaprojektowane tak, jak on zaprojektował siebie - od ubrania, po nawyki dotyczące doboru słów - aby utrzymać ludzi, zapewnić im poczucie bezpieczeństwa i aby czuli się dostatecznie pewnie, by móc wypowiadać najbardziej mroczne myśli. Demony przyczajone w ludziach -groteskowo zniekształceni mieszkańcy umysłowych ścieków, zepchnięci głęboko pod powierzchnię przez nieopisaną emocjonalną zagładę tego, co nazywamy codziennym życiem - były płochliwe, skore do cofania się w labirynt podświadomości, prawdopodobnie zagubione, samotne i rozpaczliwie spragnione kontaktu, lecz przynajmniej bezpieczne od tych cięgów, czy to fizycznych czy emocjonalnych, rzeczywistych lub wymyślonych, które biorą w świetle dnia. Zaprojektowane dla nich: intryganckich matek, wybuchowych ojców, lubieżnych wychowawców, zdradzieckich przyjaciół, małżeństw bez miłości, nieżyjących dziadków, rodziców, rodzeństwa, dzieci, czekającej cierpliwie śmierci. Nie potrzebowali wiele poza pokrzepiającymi spokojnymi pastelami i łagodnymi cieniami, bezgranicznymi perspektywami i czystym niebem, aksamitnym głosem, spojrzeniem bladoniebieskich oczu, takich jak u Jonah. To wszystko pozwalało świadomości zaledwie zanurzyć się odrobinę, jednak nie dotknąć większości poważniejszych pato33

logii. Jednakże Jonah potrafił sięgnąć znacznie głębiej, do najodleglejszych zakątków najmroczniejszego umysłu. A sekretny czynnik, bardziej niż inne wyjaśniający magię, którą potrafił zastosować w pracy z pacjentami, był po prostu taki: ewidentna obecność jego własnych demonów. Ci, którzy stanowili siedlisko nieprawdopodobnych myśli, wiedzieli w głębi serca, że odnaleźli pokrewną duszę, kogoś, kto rozumie udrękę, jaką jest życie, gdy się jest rozbitym na kawałeczki, z których niektóre są tak ostre, że dotknięcie ich oznacza wieczne krwawienie. - Oto jedna ze współsprawczyń przestępstwa — powiedział Ellison do Jonah, kiwając głową w stronę egzotycznie wygląda jącej, niespełna czterdziestoletniej brunetki z długimi, prostymi włosami, stojącej w małej grupce po drugiej stronie sali. Dok tor Jenkins. Pozwoli pan, że was sobie przedstawię. Jonah podążył za Ellisonem. - Przepraszam powiedział Ellison, podchodząc do Jenkins od tyłu i dotykając jej ramienia. Jenkins odwróciła się. Miała na sobie proste, ale ładnie skrojone czarne spodnium i żółtozielony T-shirt z owalnym dekoltem. • Jak się masz, Craig? - zapytała. Powitała Jonah skinieniem głowy, potem przeniosła wzrok na Ellisona. • W porządku - odparł Ellison. • Paul ma dzisiaj dla ciebie nie lada łamigłówkę - powiedziała. - Dziewięcioletni chłopiec. Prawie niemowa. Biedny dzieciak, od kiedy został do nas przyjęty, powiedział wszystkiego z dziesięć słów. - Mrugnęła do Jonah. - Zobaczymy, co szef może z nim zrobić. Jonah spojrzał w bursztynowe oczy Jenkins. Lśniące włosy podkreślały błyszczące białka. Migdałowy kształt jej oczu i sposób, w jaki były osadzone pod subtelnym kątem nad kośćmi policzkowymi, sugerowały, że mogła być w części Azjatką. Jej śniada skóra i długa, pełna wdzięku szyja także o tym świadczyły. Kiedy się uśmiechnęła, w jej policzkach pojawiły się dołeczki, co sprawiło, że jej uroda stała się bardziej przystępna niż niedostępna. - Jakie? - zapytał. 34 • Co proszę? • Słowa - odparł Jonah. - Jakie słowa wypowiedział ten chłopiec? Jenkins uśmiechnęła się. - Nie przyszło mi do głowy, aby zapytać. A powinnam była. Ellison zachichotał. • Michelle Jenkins, poznaj, proszę, to Jonah Wrens z Med-flex, lekarz, o którym ci mówiłem. • Tak myślałam — powiedziała Jenkins, wyciągając dłoń. -Mój wybawiciel. Jonah uścisnął jej rękę. Była miękka i delikatna, o długich, kształtnych palcach, podobnie jak jego dłonie. Zauważył, że kobieta na środkowym palcu nosi pierścionek zaręczynowy z cztero- albo pięciokaratowym brylantem. Najprawdopodobniej nie miała czasu, aby od dnia zaręczyn oddać pierścionek do zmniejszenia. A może wcale nie była zaręczona, a pierścionek, klejnot rodzinny, dostała od kochającej babki. • Wybawca to może określenie odrobinę na wyrost - rzekł Jonah. • Nie brał pan dyżurów co drugą noc przez siedem miesięcy - odparła, przekrzywiając głowę w sposób kobiecy i ładny. Puściła jego dłoń. - Raz na trzy noce brzmi przy tym jak niebiańska propozycja. Przeniosła wzrok na Ellisona. - Wykończyłeś mnie. • Patrząc na ciebie, nigdy bym się nie domyślił - powiedział Ellison, lekko się kłaniając.

• Najwyższa pora, abyś przetarł okulary - stwierdziła Jenkins. Zerknęła nad ramieniem Ellisona. - Jest Paul. Jonah odwrócił się i zobaczył mężczyznę w granatowej marynarce i wygniecionych spodniach khaki. - Paul Plotnik - wyjaśnił Ellison. - Trzeci muszkieter. Plotnik, żylasty mężczyzna w wieku mniej więcej pięćdziesięciu pięciu lat, z rzadkimi niesfornymi włosami i wąskimi, skośnymi ramionami, dołączył do grupy. Rękawy jego granatowej marynarki były odrobinę za krótkie, nogawka spodni nad lewym kolanem - poplamiona. 35

• Mam dziś dla ciebie cięższy przypadek - powiedział do Ellisona. - Dziewięciolatek. Prawie nic nie mówi. Ledwie się rusza. Zdaje się, że słyszy głosy. Może ma wizje. • Doktor Jonah Wrens z Medflex. Jemu o tym opowiedz -rzekł Ellison, wskazując głową na Jonah. Poprosiłem go, aby mnie dzisiaj zastąpił. • Świetnie - stwierdził Plotnik. Uścisnął dłoń Jonah. Zbyt mocno. - Wiele o panu słyszałem. Kiedy pan przyjechał? • Dzisiaj — odparł Jonah. - Ależ ma pan uścisk. - Dostrzegł, że lewa strona twarzy Plotnika lekko opada. Był po niewielkim udarze. Pewnie dlatego seplenił. • Że mocny...? Już mi o tym mówiono - powiedział Plotnik, uwalniając dłoń Jonah. • A doktor Ellison od razu zaprzągł pana do pracy - Jenkins zwróciła się do Jonah. - Próba ogniowa. • Nie mam nic przeciwko temu - odrzekł Jonah. Nie spuszczał z niej wzroku. A może to ona nie spuszczała wzroku z niego? - Proszę mnie uratować, jeżeli zobaczy pani, że pogrążam się w płomieniach. - Słuchał wypowiadanych przez siebie słów i zauważył, że łączą w sobie opiekuńczość, seksualną namiętność i niebezpieczeństwo. Proszę m n i e uratować. Pogrążam się. Płomienie. Zabrzmiało to znacznie mocnej, niż zamierzał. - Zgoda - powiedziała Jenkins ponętnym szeptem. Ellison uniósł brwi. - Cóż, czemu więc nie zaczynamy? zapytał Plotnik, uśmie chając się nerwowo. Zobaczmy, ile jest teraz warte dwadzieścia kawałków na miesiąc. Jonah roześmiał się. • Paul, to było niestosowne - oświadczył Ellison. • Taki żart - powiedział Plotnik, podnosząc obie dłonie. -Taki żart, nic więcej. • Nie czuję się dotknięty - ogłosił Jonah. • Doktor Ellison nie puścił farby - wyjaśnił Plotnik. - W takich sytuacjach nabiera wody w usta. Kiedyś interesowałem się pracą w Medfleksie. Sprawdzałem, ile płacą. • I postanowił pan się nie ruszać - powiedział Jonah. 36 • Craig zaoferował mi dwadzieścia dwa na miesiąc - oświadczył Plotnik i wybuchnął śmiechem. • Akurat. Prędzej deszcz będzie padał z ziemi do nieba - powiedziała Jenkins. • Zacznijmy w końcu - zaproponował Ellison. • Tak już na poważnie - zwrócił się Plotnik do Jonah. - Nikt się nie spodziewa, że prześwietli pan ten przypadek na wylot. Dzieciak jest na oddziale prawie od trzech tygodni. Jeżeli uda się panu skłonić go do powiązania choćby dwóch słów, będzie pan bohaterem. - Odwrócił się na pięcie i pomaszerował do mównicy stojącej po przeciwnej stronie sali.

trzy

S

ala audytoryjna wypełniona była niemal do ostatniego miejsca. Ellison wyjaśnił Jonah, że szpital Canaan Memorial jest jednym z nielicznych miejsc w stanie Vermont, gdzie profesjonaliści zajmujący się zdrowiem psychicznym mogli zdobywać punkty, których potrzebowali, by zachować licencję. W cotygodniowym konsylium brali udział pracownicy socjalni, psycholodzy i psychiatrzy z całego stanu. Jonah siedział w pierwszym rzędzie, podczas gdy Paul Plotnik zaczął przedstawiać psychiatryczną historię dziewięcioletniego Benjamina Herliheya. Po prezentacji planowano przyprowadzić chłopca na wywiad. - Benjamin Herlihey jest dziewięcioletnim białym chłop cem przyjętym na zamknięty oddział psychiatryczny trzecie go stycznia tego roku odczytał Plotnik z przygotowanych notatek. Jest jedynym dzieckiem swojego ojca, który jest zatrudniony w miejscowym składzie drewna, i matki pracującej w swoim domu jako opiekunka. Według informacji udzielo nych przez rodziców w ciągu trzech miesięcy poprzedzających przyjęcie do szpitala Benjamin zdradzał coraz wyraźniejsze objawy poważnej depresji, w tym brak apetytu, w konsekwencji utratę masy ciała o siedemnaście funtów, skrócenie czasu snu i wybudzanie się wczesnym rankiem, utratę zainteresowania wszelkimi odmianami aktywności, które wcześniej sprawiały mu przyjemność, spadek energii i okresową płaczliwość. — Plot nik zamilkł, ale nadal patrzył na swoje notatki. Wcisnął do ucha koniuszek wskazującego palca i poruszał nim, jakby usuwał woskowinę. Ellison nachylił się do Jonah. - Odruch nerwowy - szepnął. 38 Bardzo nerwowy, pomyślał Jonah. - Benjamin był leczony w poradni psychiatrycznej, gdzie przepisano mu Zoloft w dawce pięćdziesiąt miligramów, lecz ostatecznie bez wpływu na objawy kontynuował Plotnik. Dawkę stopniowo zwiększono do stu miligramów, potem do dwustu. Bez żadnych dobroczynnych skutków. A stan pacjenta ciągle się pogarszał. Włączono pięćdziesiąt miligramów dezypraminy raz dziennie rano. Kombinacja leków nie zatrzyma ła ani utraty aktywności, ani spadku masy ciała pacjenta. Przestał uczęszczać do szkoły, a w domu coraz bardziej się izolował. W połowie grudnia Benjamin niemal zaniemówił. Na

pytania odpowiadał „tak" albo „nie", nic więcej. Zaczął unikać kontaktu wzrokowego. Jego psychiatra z poradni doszedł do wniosku, w mojej ocenie słusznego, że Benjamin nie tyle cierpi na poważną depresję, ile doświadcza pierwszego psychotycznego kryzysu, zapowiadającego nadejście w dzieciństwie schizo frenii paranoidalnej. Szepty wśród publiczności odnosiły się do negatywnych prognoz związanych z wczesnym wystąpieniem schizofrenii. Depresja, choć nie jest błahą chorobą, znacznie łatwiej poddaje się leczeniu. Plotnik znowu powiercił w uchu koniuszkiem palca, a potem przewrócił nim kartkę z prezentacją na drugą stronę. - Od momentu przyjęcia do Seven West, trzeciego stycz nia, pacjent zachowuje prawie całkowite milczenie. Wydaje się czasem, że coś odwraca jego uwagę, przypuszczalnie halu cynacje. Spogląda na sufit, jakby słyszał jakiś głos albo miał wizję. Od momentu zachorowania nie przestrzega normalnej diety, a jego zachowania anorektyczne jedynie przybrały na intensywności i obecnie narażają go na niebezpieczeństwo związane z metabolizmem. Ostatnio dostarczamy mu składniki odżywcze dożylnie, ale w niedługim czasie, chcąc utrzymać go przy życiu, będziemy zmuszeni zastosować sondę. Rodzice już wyrazili zgodę na zabieg. W dalszej kolejności planujemy wszcząć kurację elektrowstrząsami w nadziei, że w jakiś spo sób podziała na psychozę. W aspekcie psychodynamiki fakt, że przed trzema laty, niemal co do dnia, ojciec Benjamina nagle 39 opuścił rodzinę i nie dawał znaku życia, wydaje się tłumaczyć wystąpienie pierwszych objawów choroby u syna. Pan Herlihey był nieobecny przez cztery miesiące, nie kontaktował się wtedy z rodziną, potem tak samo nagle do niej wrócił. Wówczas - ani w ogóle - nie wyjaśnił powodów nagłego odejścia i powrotu. Można by się zastanawiać, czy Benjamin naśladuje milczenie ojca, i głodzi się, co ma symbolicznie odpowiadać głodowi, który cierpi emocjonalnie. - Plotnik po raz pierwszy podniósł wzrok znad notatek. Tak jak się obawiałem, ojciec Benjamina z miejsca odrzucił moją teorię. Nie ma ochoty wypełniać luki dotyczącej tego, co robił podczas swojej nieobecności i jakie mogły być motywy jego postępowania.Plotnik skinął głową w stronę Jonah. -- Dzisiaj w charakterze konsultanta wystąpi najnowszy członek personelu psychiatrycznego w Canaan Memorial, doktor Jonah Wrens. - Przeniósł wzrok na młodego człowieka stojącego w wejściu do audytorium i powiedział: - Proszę przyprowadzić Benjamina. Plotnik opuścił podium i zajął miejsce koło Jonah. Jonah podniósł się. Ruszył w stronę foteli stojących za dębowym stołem, ale przystanął, kiedy otworzyły się drzwi do audytorium i na wózku inwalidzkim, przechylony na jedną stronę, z kroplówką podłączoną do obu rąk, pojawił się Benjamin Herlihey. Nawet przykryty białym szpitalnym prześcieradłem Herlihey wyglądał jak ofiara obozu koncentracyjnego z okresu drugiej wojny światowej. Miał zapadnięte oczy, a pod nimi sine kręgi. Jego rude włosy były cienkie i przerzedzone, miejscami przebijała przez nie skóra głowy. Kości jego nóg i rąk ledwie wybrzuszały biały materiał, który je przykrywał. Według Jonah trudno było określić, w jakim jest wieku. Mógł mieć dziewięć lat, ale równie dobrze dziewięćdziesiąt, blisko narodzin i blisko śmierci. Jonah pokonał pozostałą część drogi na przód audytorium. Odsunął od dębowego stołu jeden z foteli, robiąc miejsce na wózek inwalidzki Benjamina. Sam zajął drugi fotel. Potem obaj - lekarz i pacjent siedzieli w ciszy naprzeciwko siebie. Głowa Benjamina opadła na bok, chłopiec nieobecny wzrok kierował do góry, na Jonah.

40

- Nazywam się doktor Wrens. Jonah Wrens. Benjamin nie odezwał się i nie okazał żadnych emocji. - Doktor Plotnik poprosił mnie, abym porozmawiał z tobą, zorientował się, czy mogę ci pomóc. Oczy Benjamina przekręciły się w górę i na lewo, wpatrzone w sufit, zatrzymały się na chwilę, potem powoli wróciły na środek. Jonah popatrzył na miejsce, dokąd, jak się wydawało, zawędrował wzrok Benjamina. Nic tam nie było. Wrócił spojrzeniem do chłopca. - Doktor Plotnik opowiedział mi o kłopotach, jakie miałeś. Chciałbym je zrozumieć. Benjamin nie zareagował. Jonah miał już właśnie zadać kolejne pytanie, by sprowokować chłopca do wypowiedzenia jednego albo kilku słów. Ale powstrzymał się, usadowił wygodniej w fotelu i po prostu siedział ze swoim pacjentem. Minęła minuta. Potem dwie. Od czasu do czasu Benjamin zdawał się wracać wzrokiem do sufitu, a kiedy tak się działo, Jonah robił dokładnie to samo. Trwanie w spokoju przez dwie minuty to więcej niż większość ludzi jest w stanie znieść. Część publiczności poruszała się nerwowo na swoich miejscach. Kątem oka Jonah dostrzegał, jak niektórzy pochylają się, aby coś szepnąć do swoich sąsiadów. Potrafił sobie wyobrazić, co mówią. Kim jest ten gość? Czy w ogóle zamierza coś zrobić? Na miłość boską, dlaczego nic nie mówi? Jonah wszystkich wyrzucił ze swojego umysłu. Nie tracąc kontaktu wzrokowego z Benjaminem, powoli zaczął przesuwać głowę, szyję, tors, biodra, uda, kolana, stopy w te same pozycje, które przybierał chłopiec, stając się jego lustrzanym odbiciem, dokonując oceny dokładnego położenia centrum równowagi Benjamina poprzez nacisk, który czuł na swojej skórze w pewnych miejscach, a nie w innych, napięcie w pewnych mięśniach, a jego brak w innych. Kolejne dwie minuty upłynęły w tym stanie zatrzymanej animacji, podczas gdy wśród publiczności panowało coraz większe poruszenie. Jonah coraz bardziej przypominał klona pogrążonego w depresji chłopca. 41 Naraz Jonah się wyprostował. Wstał. Podszedł do Benjamina, przykucnął przed nim i spojrzał mu w oczy. - Zamierzam cię teraz dotknąć powiedział cicho, prawie niedosłyszalnie. — Nie obawiaj się. Wyciągnął ręce, tak aby Benjamin mógł je widzieć. W sali zapadła całkowita cisza. Psychiatrzy nie dotykają. Utrzymują nienaruszalne granice. Leczą na odległość, przez szerokość gabinetu. - Co się dzieje? - Jonah dosłyszał pomruk Paula Plotnika. Jonah zerknął na Craiga Ellisona i zauważył na jego twarzy wyraz powątpiewania. Dostrzegł też, że Michelle Jenkins wychyla się w przód na swoim miejscu i wygląda jak sparaliżowana. Znowu skoncentrował się na Benjaminie. - Nie obawiaj się powtórzył. Przez kilka sekund patrzył mu prosto w oczy, potem zwrócił uwagę na lewą rękę chłopca leżącą bezwładnie na udzie. Podniósł ją na dwadzieścia centy metrów, puścił i patrzył, jak bezwładnie opada. Potem podniósł jego prawą rękę i puścił. Ręka powoli spłynęła w dół. Niczym człowiek, który wyczynia niestworzone rzeczy z naturalnej wielkości Gumbym, Jonah poruszał rękoma i nogami Benjamina to w tę, to w tamtą stronę. Koniuszkiem kciuka przesunął po spodzie

stóp Benjamina, obserwując, w jaki sposób palce u nóg chłopca zamykają się w reakcji na poszczególne bodźce. Jonah przysunął się jeszcze bardziej i zbliżył twarz do twarzy Benjamina, tak że dzieliło ich tylko kilka cali. Popatrzył w lewo i prawo, z góry do dołu, obserwując, kiedy oczy Benjamina podążają za jego oczami, tak jak to dyktują mu odruchy oczne, a kiedy nie. Przysiadł na udach. - Dziękuję powiedział do Benjamina. Wydaje mi się, że dostrzegam problem. Gestem przywołał mężczyznę, który przyprowadził wózek z Benjaminem. Wszystko ja sne - oświadczył. Zajął miejsce na katedrze i poczekał, aż Benjamin opuści salę. Rozejrzał się po obecnych i odetchnął głęboko. - To niezwykły przypadek. 42 konsylium

- A to jest niezwykłe Paul Plotnik rzekł sce nicznym szeptem. Nerwowy śmiech wypełnił audytorium. Jonah spojrzał na Plotnika, który uśmiechnął się szeroko. • Glejaki mózgu w tej grupie wiekowej występują niezwykle rzadko — oświadczył. - W tym przypadku - ciągnął, zwracając się do całego audytorium - guz daje doskonały obraz choroby psychicznej ze względu na swoje umiejscowienie. Pierwotne źródło guza leży w pozycji bocznej w stosunku do układu lim-bicznego, po prawej stronie mózgu, zatem złośliwe komórki najpierw zaatakowały jądro migdałowate, wywołując zmiany nastroju i zmiany w funkcjonowaniu mięśni. Następnie dostały się do jądra ogoniastego, a potem, stopniowo, do bruzdy środkowej kory mózgu, która, jak wiadomo, jest pierwotnym ośrodkiem mowy. - Na chwilę zamilkł i znowu popatrzył na Paula Plotnika. - Doktorze Plotnik, czy zlecił pan wykonanie tomografii komputerowej? • Naturalnie - odparł Plotnik obronnym tonem. • Wiedziałem, że raczej tak, to wynikało z treści pańskiego wystąpienia - rzekł Jonah. Nie chciał, aby Plotnik wyszedł na głupca, a sobie nie chciał przysporzyć wroga. Znowu zwrócił się do publiczności. - Problem polega na tym, że osiem procent zmian chorobowych tego rodzaju wykryć można wyłącznie poprzez badanie rezonansem magnetycznym. A my generalnie nie zlecamy rezonansu pacjentom, którzy mają objawy depresji albo schizofrenii. - Po chwili dodał: - Benjamin nie wymaga terapii elektrowstrząsami. Wymaga interwencji chirurgicznej, i to natychmiast. Glejaki są agresywne, lecz wyleczalne, jeśli pomoc przychodzi odpowiednio wcześnie. • A jeśli chodzi o psychozę? - zapytała Michelle Jenkins. -Jak możemy ją wyjaśnić? • Nie sądzę, aby Benjamin miał wizje - odparł Jonah. - Jego oczy uciekają do góry i na lewo, ponieważ nerwy sterujące mięśniami gałek ocznych są słabe. Zniszczył je guz. Młoda kobieta z drugiego końca sali podniosła rękę. • W jaki sposób pan do tego doszedł? - zapytała. • Wsłuchałem się w Benjamina - odparł Jonah. 43 • Przecież nie powiedział ani słowa - odrzekła kobieta. • Właśnie - powiedział Jonah. • Co właśnie? - wtrącił się mężczyzna ze środka sali. • Całkowite milczenie Benjamina było pierwszą oznaką tego, co jest z nim nie tak - wyjaśnił Jonah. Gdyby powiedział choć słowo, wtedy zacząłbym się zastanawiać, co to oznacza w kategoriach psychologicznych. Gdyby się rozpłakał, może wówczas poświęciłbym czas, aby go nakłonić do

opowiedzenia o przyczynach smutku albo innych objawach depresji, których mógłby doświadczać. Zrobił krótką przerwę, potem dodał: -Benjamin pomógł mi się skoncentrować. Wszystko polegało na tym, żeby siedzieć z nim w milczeniu i obserwować, co mogę wyłowić bez słów ani wyrażania emocji. Paul Plotnik odchrząknął i podniósł rękę. Jonah skinął głową w jego stronę. • Zanim się zdecydujemy na zabieg neurochirurgiczny, czy nie powinniśmy wcześniej wykonać badania rezonansem magnetycznym? - zapytał. - Jest pan pewny, że wyniki nie będą w normie? • Pewności nie mam - odparł Jonah. - Ale byłbym zaszokowany, gdyby były. Plotnik spojrzał w bok. Jeszcze bardziej opuścił ramiona. Jonah zapragnął go zrehabilitować. - Nawiasem mówiąc, psychologiczna teoria doktora Plotnika wydała mi się bardzo przekonująca. Choroba Benjamina rzeczywiście mogła powstać pod wpływem nagłego porzucenia rodziny przez ojca. Plotnik popatrzył na Jonah. - Okres inkubacji glejaków wynosi około sześciu lat, nim zaczną się rozprzestrzeniać rzekł Jonah. Tu mogło być ina czej, co cofa nas do czasu, kiedy pan Herlihey opuścił rodzinę. Nie zapomnijmy, że układ limbiczny stanowi ośrodek kontroli emocjonalnej mózgu. Nie wiemy na pewno, czy utrata ojca nie może wywołać guza. Dlaczego prawdopodobieństwo miałoby być mniejsze niż zniszczenie serca przez stres? Plotnik odwzajemnił spojrzenie. - Kto wie - ciągnął Jonah, przenosząc wzrok na całe au44 dytorium - gdyby pan Herlihey powiedział całą prawdę o miesiącach, kiedy go nie było, to może w jakiś sposób mógłby się wzmocnić układ odpornościowy Benjamina, podnieść stężenie przeciwciał, a może nawet mogłaby nastąpić remisja guza? Prawda ma ozdrowieńczą moc. Jonah zauważył, że Craig Ellison obserwuje go z pewnego rodzaju szacunkiem. Postanowił poświęcić więcej czasu i wydobyć na światło dzienne całą prawdę na temat tego, dlaczego Paul Plotnik stracił okazję prawidłowego zdiagnozowania Benjamina. Znowu na niego spojrzał. - Równie interesujące, Paul, z psychologicznego punktu widzenia jest to, że wiedziałeś z własnego doświadczenia o neurotycznym cierpieniu Benjamina. Plotnik wydał się zdziwiony. • Masz na myśli mój udar? • Tak - potwierdził Jonah. • Czy mocno będziesz oponował, jeśli w celach dydaktycznych wykorzystam twoje doświadczenie? • Nie, wcale - oświadczył Plotnik bez cienia pretensji w głosie. • Twój udar nie był ciężki. Lecz sądząc po upośledzeniu mięśni twarzy i kompensacji mięśni po prawej stronie ciała - chodzi o to silne drżenie ręki - uszkodzenie mózgu najprawdopodobniej nastąpiło w rejonie kory motorycznej sąsiadującej z obszarem odpowiedzialnym za nastrój oraz język. • Dokładnie - powiedział Plotnik, pełen niedowierzania. • Zatem po udarze pewnie czułeś się nie tylko słaby fizycznie, lecz miałeś też pewne kłopoty ze znalezieniem słów i z depresją. • Odrobinę. • Jedno i drugie ustąpiło, kiedy wygoiła się uszkodzona tkanka.

• Ustąpiło całkowicie - potwierdził Plotnik. Jonah nie chciał mu zwracać uwagi, że umiejętność wysławiania się i wygląd nie wróciły całkowicie do normalności i nigdy nie wrócą. Ale niechęć Plotnika do tego, by zaakceptować trwałe skutki udaru, wzmocniła podejrzenia Jonah. - Możliwe, 45 że nie chciałeś myśleć o uszkodzeniu swojego mózgu i dlatego miałeś trudności z rozpoznaniem przypadłości Benjamina. Być może pod wpływem pierwszego impulsu starałeś się o tym nie myśleć. Plotnik popatrzył spod zmrużonych powiek. • Uważam, że wszystko można przypisać jednej przyczynie - oświadczył Craig Ellison. - Jak już pan wspomniał, nikt z nas nie zleciłby badania rezonansem magnetycznym w tego rodzaju przypadku... • Nie, Craig - wtrącił się Plotnik. - Myślę, że doktor Wrens ma rację. - Odwrócił się do Ellisona. Rozpoznanie patologii Benjamina oznaczałoby dla mnie rewizję diagnozy, jaką postawiono w moim przypadku, i myślenie o udarze. A tego raczej chciałem uniknąć. • A zatem dlatego przedstawiłeś ten przypadek tutaj - powiedział Jonah. - Wiedziałeś, że z Benjaminem może być coś, czego nie dostrzegasz. Plotnik skinął głową. • Kliniczne martwe pole. • I poradziłeś sobie z tym, przyprowadzając go przed oblicze innych. Udzieliłeś mu pomocy, jakiej potrzebował. • Jeżeli tak, to tylko dzięki tobie. Jonah mrugnął do niego. • Zakładając, że rezonans nie będzie w normie. Jonah zaplanował spędzenie reszty dnia i nocy na oddziale zamkniętym i przejrzenie historii chorób sześciorga pacjentów przekazanych mu pod opiekę przez doktor Jenkins i doktora Plotnika. Craig Ellison zaproponował, żeby na początek Jonah otoczył opieką dwoje lub troje pacjentów, lecz Jonah aż podskoczył z radości, mogąc zanurzyć się w życiu pół tuzina młodych ludzi. Siedział w udostępnionym mu gabinecie w Seven West, poznając coś, co składało się na kroniki mordowania dusz. Naomi McMorris, sześciolatka, zgwałcona w wieku trzech lat przez mieszkającego z nią pod jednym dachem przyjaciela matki; Tommy Magellan, lat jedenaście, już w dniu narodzin uzależniony od kokainy i heroiny; Mike Pansky, lat piętnaście, 46

słyszący głosy, które kazały mu popełnić samobójstwo dziesięć lat po tym, jak jego psychotyczna matka próbowała go zabić. Po przeczytaniu każdej kolejnej strony Jonah czuł się coraz dalej od Drogi nr 90 wschodniej i zastygłego ciała Anny Beck-with. Miał kolejną szansę, żeby się zrehabilitować, kolejną szansę zostania uzdrowicielem. I tak był upojony rzeką patologii przepływającą u jego stóp, że gotów był podjąć zobowiązanie powstrzymania jej. Już nie zrobi nikomu krzywdy. Niczym narkoman z igłą wbitą w żyłę nie był w stanie wyjść poza euforię. Nie był w stanie dostrzec, że upajanie siebie demonami innych ludzi nigdy nie wyzwoli go z jego własnych. Oparł się, zamknął oczy i wyobraził sobie życie, jakie przez część dnia albo nocy wiedli Naomi McMorris, Tommy Magellan albo Mike Pansky. Odczuwał nieustanną walkę, która toczyła się w nich z godziny na godzinę między instynktami miłości i nienawiści, aby ufać i się obawiać, mieć nadzieję i poddać się rozpaczy. Pojmował - nie tylko rozumem, ale i sercem - jak ego, starające się pospinać tego rodzaju skrajności, ulega destrukcji i pozwala takiemu chłopcu jak Mike spadać z poziomu rzeczywistości, a wewnętrzne poczucie braku własnej wartości wracało do niego niczym bumerang w postaci głosów nakazujących mu się zabić. Jonah wyobraził sobie przebudzenie małej Naomi z głębokiego snu, nie tylko

zażenowanej, że zmoczyła łóżko, lecz całkowicie zagubionej, rozkrzyczanej, drapiącej, nie dającej się uspokoić - wstyd i przerażenie spowodowane utratą kontroli nad pęcherzem miały swoje korzenie w gwałcie, który odebrał jej wszelką kontrolę. Zadrżał na myśl niemożliwej do zaspokojenia rozpaczy Tommy'ego - noworodka, wyrwanego nie tylko z bezpiecznego łona, ale odstawionego od stałego dopływu kokainy - każda komórka jego ciała pragnęła substancji chemicznej, która dla niego zawsze i nieświadomie będzie się wiązała z wygodą oraz bezpieczeństwem. Kiedy Jonah wchłaniał historie tych dzieci, czuł, że burza w jego duszy ucicha, a zarazem ustępuje napięcie w mięśniach szkieletowych, łzawienie oczu i znajome stwardnienie w kroczu. Czuł się tak, jakby mógł zrzucić własną skórę i wślizgnąć się w jakieś inne życie. Czuł się wolny. 47 Otworzył oczy i już miał sięgnąć po czwarty komplet dokumentów, gdy powstrzymało go pukanie do drzwi. Jeszcze rozmarzony, wziął głęboki oddech, wstał i otworzył drzwi. Michelle Jenkins uśmiechnęła się do niego. - Aklimatyzujesz się? Jonah odwrócił się i rozejrzał po gabinecie. Było to surowe pomieszczenie, w którym stało czarne biurko z płyt wiórowych, skórzany fotel, pojedyncze krzesło dla pacjenta, pusta biblioteczka i beżowa metalowa szafka na dokumenty. Ściany w kolorze złamanej bieli zostały świeżo pomalowane. Wisiały na nich dwa górskie pejzaże podobne w stylu do tych w audytorium. • Potrzeba tu tego i owego - rzekł. • Jim Wyatt każdy cal wolnego miejsca wypełnił książkami i czasopismami. Na ścianach wisiały fotografie, które sam wykonał, i pejzaże, które namalował. Pracował tutaj przez prawie dwadzieścia lat. • Nie sądzę, abym dał radę dorównać mu w ciągu sześciu tygodni. - odparł Jonah. Usiadł na skraju biurka. Jenkins weszła do gabinetu. Ruchem głowy pokazała na torbę Jonah stojącą przy biurku - pojemny, dość już zużyty skórzany kuferek z zamkiem szyfrowym. • Nie wiadomo - stwierdziła. - Już teraz widać tu pewien rys charakteru. • Mam ją od czasu, gdy odbywałem staż. • A gdzie to było? • W Nowym Jorku - odparł. • Ojej, nie każ mi się tak trudzić. W którym szpitalu? • Columbia Presbyterian. • Jestem pod wrażeniem. • A ty? • Mass General w Bostonie. • No to i ja pozostaję pod bardzo dużym wrażeniem. • Nie wiem, czy zasłużyłam - powiedziała Jenkins. - Chyba właśnie potrzebowali odmiany, różnorodności w jednym porządnym zestawie. Jestem pewna, że byłam jedyną kobietą w połowie Latynoską, w połowie Azjatką, która złożyła wnio48 sek o przyjęcie na staż. Pochodzę z Kolorado, co też nie mogło przemawiać na moją niekorzyść. • Znalazłaś się bardzo daleko od domu - stwierdził Jonah. • Podążyłam za pewnym instruktorem narciarstwa - odparła Jenkins. - Został moim mężem. Ale od tamtej pory wszystko w moim życiu układa się tylko gorzej. Jonah roześmiał się. • I nadal razem?

• Rozwiedzeni - odpowiedziała. - Jedenaście miesięcy temu. • Mogę spytać, jak długo byliście małżeństwem? • Możesz mnie pytać o wszystko - odparła Jenkins. Bursztynowymi oczami wpatrywała się w oczy Jonah, siedząc na krześle naprzeciwko biurka. - Pięć lat. Mniej więcej dwadzieścia pięć, trzydzieści kochanek. Straciłam rachubę. A kobiety nadal dzwonią i szukają go. • Rozumiem - powiedział Jonah. Jenkins była kobietą wzgardzoną. Rzucił okiem na brylant połyskujący na jej środkowym palcu. Nie powiedziała nic, co mogłoby to wyjaśnić. • Nie od niego - wyjaśniła, patrząc na Jonah i pocierając kamień opuszką kciuka. - Należał do mojej matki. Umarła, kiedy byłam nastolatką. Śmierć. Znowu. Muzyka żałobna w tle wszystkich życiowych wydarzeń. - Przykro mi to słyszeć. Jenkins wzruszyła ramionami. - Nie układało nam się dobrze. Kiedy dorastałam, obie przeżywałyśmy naprawdę ciężkie chwile. Ciągle skakałyśmy sobie do gardeł. Jak się okazało, nie starczyło nam czasu, żeby jakoś się przez to wspólnie przebić. Jonah przechylił głowę i uważnie przyglądał się Jenkins. Nawet jak na psychiatrę wydawała się wyjątkowo otwarta, gotowa wyjawić o sobie bardzo wiele. - Zatem co powiesz o propozycji złożonej w obecności sze fa? zapytała. „Proszę mnie uratować, jeżeli zobaczy pani, że pogrążam się w płomieniach". Niezbyt subtelne. 49 • To nie miał być tekst na podryw. • W takim razie musisz naprawdę chcieć mnie poderwać - oświadczyła Jenkins. - Jeśli to przesłanie wywodzi się bezpośrednio z twojej podświadomości. To przesłanie pochodziło bezpośrednio z podświadomości Jonah. Czuł coś do Jenkins. • Jesteś dobrym psychiatrą - powiedział. • Czasem tak myślę - odparła. - Ale potem zdarza mi się zobaczyć coś takiego, co ty zrobiłeś dzisiaj z Benjaminem podczas studium przypadku. I uświadamiam sobie, że muszę się jeszcze sporo nauczyć. • Szczęście nowicjusza. • Z pewnością. - Jenkins podniosła się, przygryzła dolną wargę. - Ale do rzeczy. Jeśli nie masz planów na najbliższy weekend, mogłabym ci urządzić wielki objazd po Canaan. Jonah nic nie odpowiedział. - Wystarczy nam jeden wieczór powiedziała Jenkins. Mamy jedną przyzwoitą restaurację i jedno podrzędne kino. Jonah poczuł ukłucie żalu. Jenkins była ładna, miła i spostrzegawcza. A on chętnie by jej posłuchał, a nawet dotykał. Miała gibkie ciało, figurę tancerki, co bardzo mu odpowiadało u kobiet. Małe piersi, wcięcie w pasie, wąskie biodra, długie nogi. Ale od czasu, kiedy pierwszy raz odebrał komuś życie, postanowił nie wiązać się z nikim, póki w pełni nie zapanuje nad sobą. Nie chciał, aby ktoś zbliżył się na tak niewielki dystans, by dostrzec jego mroczną stronę. A przejrzeć kobietę oznaczało, że ona może przejrzeć ciebie. • Innym razem - powiedział. - Uwielbiam samotnie odkrywać nowe miejsca, przynajmniej na początku. To jest cząstka tego, co mi się podoba w pracy na zastępstwo. • Bycie samotnym - powiedziała Jenkins bez odrobiny złej woli. • Możliwe. Wzruszyła ramionami, zrobiła dwa kroki w stronę drzwi.

- Jesteś interesującym przypadkiem była gotowa wyjść, kiedy jeszcze raz się odwróciła. - Pewnie

-

stwierdziła.

Już

50 chciałbyś wiedzieć - rzuciła. - Paul zlecił badanie rezonansem magnetycznym. Chodzi o Benjamina. • Och, tak? • Gle-jak, tak jak powiedziałeś. Umiejscowiony dokładnie tam, gdzie przewidywałeś. • Wykryty dostatecznie wcześnie? • Możliwe. Paul umówił się na konsultacje z neurochirurgiem i onkologiem. • Najlepszy byłby neuroradiolog. Operacja z użyciem noża gamma nie jest najlepszym trybem postępowania z glejakiem w tej lokalizacji. To całkiem dobrze ukrwiona część mózgu. Trzeba będzie wysłać Benjamina do jakiegoś akademickiego centrum medycznego. Szpital Johna Hopkinsa byłby idealny. W drugiej kolejności poleciłbym Baylor w Houston. Jenkins skinęła głową. - Wspomnę o tym Paulowi. Pomyślała chwilę. To, co się wydarzyło na konferencji, nie było szczęściem nowicjusza, Jo nah. Jesteś niesamowity. Masz dar. - Odwróciła się i wyszła. Jonah patrzył, jak zamykają się za nią drzwi. Wstał, przeszedł do boku biurka, sięgnął po torbę. Potem przeniósł ją do niewielkiej szafy i umieścił pod płaszczem.

cztery

POPOŁUDNIE,

20 LUTEGO 2003 CHELSEA, MASSACHUSETTS

F rank Clevenger siedział z nogami założonymi na blat biurka. Przez wychodzące na nabrzeże okno swojego biura w Chelsea przyglądał się trzem kutrom straży przybrzeżnej towarzyszącym flocie holowników pchających i ciągnących tankowiec do doku przy rzece Mystic. W tym maleńkim, ruchliwym miasteczku portowym w cieniu mostu Tobina z jego stalowym szkieletem i łukiem wygiętym w stronę Bostonu, rzędem gigantycznych betonowych przęseł wchodzących głęboko w labirynt trójpokła-dowych statków, podrzędnych barów, kiosków keno i zakładów masarskich, życie toczyło się wokół ropy i smarów. Ropa płynęła rzeką i wsiąkała w ziemię. W powietrzu wyczuwało się jej zapach. Sprawiała, że ulice były dosłownie łatwopalne - dwa razy, w 1908 i 1972, spłonęły tutaj dziesiątki budynków. Clevenger uwielbiał to miejsce, bezpretensjonalne miasto, dwa po wariacku zabudowane wzgórza całujące chaotyczną dolinę, gdzie ludzie toczyli zwykłą walkę o życie, nie zaprzątając sobie głowy kwestią, jak żyć dobrze. Dawniej tankowce wpływały, opróżniano je z czarnej krwi, i odpływały bez demonstracji siły, zwracając na siebie uwagę nie bardziej niż kominy, które bez żadnego hałasu wypluwały sadzę na okolice Chelsea, albo miękkie tenisówki handlarzy narkotyków kręcących się po Broadwayu. Tak było, nim jedenastego września świat całkowicie zmienił sobie swoje oblicze. Teraz wszystko, co można było wysadzić w powietrze, traktowano, jakby miało być wysadzone w powietrze. Całego kraju dotykał dziwny problem zaburzeń posttraumatyeznych. Niedobrze dla ludzi. Dobrze dla takich firm jak Eli Lilly, Pfizer i Merck. W końcu będą dodawać Prozac, Zoloft i Paxil do wody pitnej, aby tylko utrzymać obawy na

dystans. Nikt już tak naprawdę 52 nie chce sobie niczego wyobrażać, nie wtedy, kiedy węzły w psychicznej materii świata zacisnęły się tak mocno, że rozplątanie ich mogło oznaczać sprucie kilku uświęconych, stereotypowych wyobrażeń. Lepiej utrzymywać przepływ serotoniny, kąpać nasze mózgi w spokojnych wodach zaprzeczeń. Takie myśli przepływały Clevengerowi przez głowę, kiedy zadzwonił telefon. Sięgnął po słuchawkę po piątym dzwonku. • Frank Clevenger - powiedział, jakby właśnie sobie przypominał, jak się nazywa. • Doktorze Clevenger, z tej strony agent Kane Warner -usłyszał w słuchawce. Agent powiedział to tak, jakby to było pytanie, odpowiednio modulując koniec zdania: ...z tej strony Agent Kane Warner? Tak mówili ludzie z Los Angeles, jak gdyby nigdy nie chcieli się do niczego zobowiązywać. Clevenger zerknął na wyświetlacz z identyfikatorem dzwoniącego. 703. Wirginia: FBI miało swoją siedzibę w Quantico. • W czym mogę pomóc? - zapytał. • Jestem dyrektorem Instytutu Nauk Behawioralnych FBI. Chciałbym porozmawiać z panem o możliwości udzielenia nam pomocy w pewnym śledztwie. - Warner znowu zakończył zdanie swoim ozdobnym pytajnikiem: ...w pewnym śledztwie? • Czego dotyczy sprawa? - zapytał Clevenger. • Wolałbym porozmawiać osobiście? • Jutro większą część dnia spędzę w biurze - oświadczył Clevenger. • Prawdę mówiąc, proponowałbym własne biuro. • Lęk przed lataniem? Warner nie roześmiał się. • To taki żart - powiedział Clevenger. • W porządku - odparł sztywno Warner. • Zanim będę mógł się z panem spotkać - dodał Clevenger - najpierw musiałbym wiedzieć... • Naprawdę wolałbym z tym poczekać. Usiądziemy, porozmawiamy. Głos Warnera nie brzmiał po przyjacielsku, szczególnie jak na kogoś, kto prosi o pomoc. 53 • Wolałbym nie czekać - dodał Clevenger. Chwila wahania. • Autostradowy Zabójca. Clevenger zsunął nogi z biurka, oderwał wzrok od portu. Od dawna śledził doniesienia prasowe na temat Autostradowego Zabójcy. • Dwanaście ciał, dwanaście stanów - powiedział. • Trzynaście ciał - stwierdził Warner. • Stan na kiedy? • Na dzisiejszy ranek. • Gdzie? • Młode małżeństwo jechało Drogą nr 90 w stanie Nowy Jork do swojego domku narciarskiego i zatrzymało się na parkingu przy autostradzie. Ich pies gdzieś się zawieruszył. Pobiegli za nim między drzewa, a dziewczyna potknęła się o coś i skręciła nogę. Okazało się, że było to zamarznięte ramię. • Mężczyzny czy kobiety? • Kobiety - odparł Warner. - Anny Beckwith. Czterdziestoletniej panny. Z Pensylwanii. • Zatem mamy ośmiu mężczyzn, pięć kobiet - podsumował Clevenger. • Trzynaście ofiar, trzynaście stanów. • O których wiecie - rzekł Clevenger. Sięgnął po leżącą na biurku paczkę marlboro, zapalił papierosa i

zaciągnął się głęboko. Zapadła niezręczna cisza. • O których wiemy - przyznał Warner. • Dlaczego ja? - zapytał Clevenger. Wraz ze słowami wypuszczał papierosowy dym. - Ma pan u siebie ekspertów. • Jak się zdaje, uzgodniliśmy wewnętrznie, że moglibyśmy skorzystać z usług psychiatry z doświadczeniem sądowym i świeżym spojrzeniem. Kogoś spoza Agencji. J a k s i ę z d a j e, doszliśmy do porozumienia. Clevenger uśmiechnął się cierpko. Ile jeszcze potrzeba ofiar, aby osiągnąć ostateczne porozumienie? - Moglibyście zaangażować kogoś z zewnątrz albo kogoś „trochę z zewnątrz"? 54 - Ma pan reputację kogoś, kto pracuje niekonwencjonalnie wyjaśnił Warner. Kto nie jest... ortodoksem. Rozumiemy to. Być może nadszedł czas, byśmy wyszli poza nasze ciasne ramy. Być może naszedł czas. Clevenger odwrócił się i wyjrzał przez okno, kiedy na parking przy dokach zajechało czerwone porsche carrera. Wysiadł z niego North Anderson, czarny twardziel, były glina. • Mam partnera - dodał. • Z kim pan pracuje, to pańska sprawa - stwierdził Warner. - Ale podczas pierwszego spotkania chcielibyśmy porozmawiać z panem na osobności, aż będziemy pewni, że się pan zaangażuje. Staramy się nie nadawać sprawie rozgłosu, na ile jest to tylko możliwe. Jestem pewny, że pan to rozumie. • O której chce pan się jutro spotkać? • A czy jest jakaś szansa na spotkanie dzisiejszego popołudnia? • Jestem zajęty. Mam spotkanie z nauczycielem. • Co tam słychać u Billy'ego? - zapytał Warner. • W porządku - skłamał Clevenger, zdziwiony. Czasami zapominał, że jego adoptowany syn jest równie dobrze znany jak on. • To dobrze - rzekł Warner. Pewnie ciężko mu było się otrząsnąć po tym fałszywym oskarżeniu. • Owszem, zgadza się - przyznał Clevenger. N a d a l j e s t. • W takim razie proszę samemu zdecydować. Jutro o dowolnej porze. • Wylecę o szóstej rano promem powietrznym US Air na National - powiedział Clevenger. • Wyślę po pana samochód. Czekam z niecierpliwością na spotkanie. - Ja również. Warner rozłączył się. - Zmykasz z miasta? zapytał North Anderson od progu biura Clevengcra. Clevenger wyłączył telefon i przeniósł wzrok na Andersona. Obaj byli w podobnym wieku, mieli podobnie wygolone głowy, 55 prawie po sześć stóp wzrostu i tak długo ćwiczyli nad swoimi sylwetkami, aż stały się szczupłe i muskularne. Patrzyli z podobną intensywnością, z wyrazem nieustępliwej szczerości, która skłaniała więźniów do zwierzeń i kobiety do romantycznych wyznań. Gdyby Anderson nie był czarny, mogliby uchodzić za braci, chociaż i tak czuli, że są bratnimi duszami. • Autostradowy Zabójca - rzucił Clevenger. • FBI?

Clevenger skinął głową. • Dzisiaj rano znaleźli kolejną ofiarę. W północnej części stanu Nowy Jork. Płytki grób, tak jak w pozostałych przypadkach. • Jeśli mnie zapytasz, powiem ci, że teraz już i tak mamy sporo na głowie - oświadczył Anderson. • Uważam, że oni nie mają nawet jednej poszlaki - powiedział Clevenger. Upuścił niedopałek papierosa do filiżanki po kawie i słuchał, jak skwierczy. • Nie brzmi to tak, jakbyśmy musieli nawiązać z nimi współpracę - stwierdził Anderson. • On zabił przynajmniej trzynaście osób - oświadczył Clevenger. • Może trzynastka jest jego pechowym numerem. • Nie zadzwoniliby, gdyby nie byli w kropce. Moim zdaniem mają tyle co nic. Żadnych poszlak. Wystukał z paczki kolejnego papierosa. Anderson potrząsnął głową. - Posłuchaj — powiedział. W FBI może i chcą wierzyć, że są gotowi zaangażować kogoś takiego jak ty, bo są przyparci do muru, ale na pewno nie zamierzają tracić kontroli. Nigdy ci nie pozwolą na działania, które będziesz uważał za konieczne. Clevenger uśmiechnął się, zapalił papierosa. • Czy nikt wcześniej nie próbował trzymać nas na wodzy? • Teraz jest inaczej. Chodzi o FBI. Pod tym względem są specjalistami. • Nie zaszkodzi porozmawiać. • Może i nie zaszkodzi. Póki wszystko, czego od ciebie chcą, sprowadza się do rozmowy. 56 • To znaczy? • Rozmowa z tobą niekoniecznie musi być taka prosta, jaka była dawniej, Frank - oświadczył Anderson. - Nie od czasu sprawy Nantucket. Nazwa Nantucket nawiązywała do morderstwa w rodzinie Bishopów. W 2001 roku zabito dziecko w domu miliardera i inwestora Darwina Bishopa. Sprawa zakończyła się w ten sposób, że Darwin Bishop i jego syn Garret trafili do więzienia, żona Bishopa, Julia, została uznana za niezdolną do pełnienia obowiązków rodzicielskich. Clevenger trafił na okładkę „New-sweeka" z nagłówkiem: PSYCHIATRA SĄDOWY FRANK CLEVENGER ROZWIĄZUJE SPRAWĘ MORDERSTWA OSTATNIEGO DZIESIĘCIOLECIA. Na dodatek dla niego sprawa tak się skończyła, że adoptował drugiego syna Bishopa, zagubionego emocjonalnie chłopca o imieniu Billy, którego przez dłuższy czas podejrzewano o zabójstwo, póki Clevenger nie dowiódł jego niewinności. Fotografia Billy'ego, umieszczona obok zdjęcia Clevengera na okładce „Newsweeka", została opatrzona podpisem: „...i umożliwia młodemu Billey'emu Bi-shopowi nowy start". Billy w chwili morderstwa miał szesnaście lat i powinno się go chronić przed mediami. Ale opinia publiczna miała niezaspokojony apetyt na sprawę Bishopów, a biuro prokuratora okręgowego aż nadto skwapliwie podrzucało jej wszystkie materiały na temat Billy'ego, póki mogły świadczyć o jego winie. Kiedy chłopak został ostatecznie oczyszczony, szaleństwo mediów jedynie przybrało na sile. Billy był młody, twardy i przystojny. Wcześniejsza historia jego występków uczyniła go bohaterem z fantazji każdej małej dziewczynki. Zadzwonił Leno. Couric nawet odwiedziła Billy'ego, zanim go jeszcze uwolniono z aresztu. Producenci programu Przetrwanie zaoferowali mu dwieście tysięcy dolarów, aby został jednym z uczestników rywalizacji. Na szczęście Clevenger był już wtedy jego prawnym opiekunem i odrzucił te propozycje. • Naprawdę uważasz, że FBI musi tak bardzo dbać o opinię publiczną? - zapytał Clevenger. • Czegoś potrzebują. Dostają za swoje, póki ten gość jest na

57 wolności. Jeśli informacja o spotkaniu z tobą przedostanie się do prasy, trafią na pierwsze strony gazet. Zdaje się, że zaczynają stawać na głowie. Opinię publiczną będą mieli z głowy, przynajmniej na razie. Jak długo oficjalnie będziesz zaangażowany w sprawę, wszyscy skoncentrują się na tobie. I będziesz jedynym, który się dowie, gdy pojawi się nowy nieboszczyk. • Więc może nie wyjdzie mi to na dobre - powiedział Cle-venger. - Od kiedy zaczęliśmy się martwić o mój image? Jesteś moim partnerem. Chcesz być agentem? • Rób, co musisz - odparł Anderson. - Pamiętaj tylko, że cię ostrzegałem. - Nie zamierzałem brać się do tego samodzielnie. Anderson powiódł palcem po grubej, różowej bliźnie nad prawym okiem, jak zawsze, kiedy na horyzoncie dostrzegał kłopoty. • Jak powiedziałem, i tak mamy dość dużo na głowie. Sprawa Conway. Bramble. Vega. Może nie staną się przedmiotem zainteresowania krajowych mediów, ale załatwimy je najpierw. Ja tutaj pilnuję gospodarstwa. • Aż tak bardzo to my wcale nie jesteśmy zajęci - powiedział Clevenger. — A ty odnosisz takie wrażenie? • Po prostu nie jest mi to potrzebne - odparł Anderson, patrząc na niego. - To wszystko. • Aaa - powiedział Clevenger, rozsiadając się znowu wygodnie. - Teraz chwytam. Uważasz, że mi na tym zależy. Uważasz, że zależy mi na rozgłosie. Że j a tego potrzebuję. Anderson uniósł dłonie. - Zapomnij, że coś mówiłem. • Nie. Proszę. Powiedz, co myślisz. Anderson potrząsnął głową. • Wcale nie chcesz tego ode mnie usłyszeć. • Chyba że martwisz się tylko o to, by nie przekarmić mojego ego... albo nie zranić swojego. • Co to ma znaczyć? - zapytał z uśmiechem Anderson. • Może naprawdę lubię, kiedy moje nazwisko pojawia się w tytułach gazet - powiedział Clevenger, wzruszając ramionami. - A tak w głębi duszy to ty może nie? 58 • Sugerujesz, że jestem zazdrosny? - odparł Anderson, zakładając umięśnione ramiona. - W porządku. Posłuchaj, co tak naprawdę myślę w głębi duszy: Myślę, że odstawiasz gorzałę, dajesz spokój z koką i przestajesz ryzykować swoją przyszłość na wyścigach, że robisz coś wspaniałego, wychowując Billy'ego i że w zasadzie powinieneś być sam. Bo w głębi duszy jesteś hazardzistą, Frank. Nadal lubisz balansować na krawędzi bardziej, niż powinieneś. Głęboko w środku chcesz zaryzykować wszystko. Teraz jednak ryzykujesz nie tylko swoją przyszłość. Ryzykujesz również przyszłość Billy'ego. I moją. Bo jesteśmy partnerami. Dlaczego nie przyhamować? Nie mówię na zawsze. Po prostu na razie. • Czuję się całkiem dobrze - odparł Clevenger. - Nie jestem w tym samym miejscu, w którym byłem. • Właśnie. Do tego zmierzam. Dobrze pamiętam, w jakim byłeś stanie po Nantucket. • Myślisz, że zapominam? • Możliwe. Możliwe, że tak - oświadczył Anderson. - Bo jeśli podejmiesz się tej sprawy, weźmiesz na siebie mnóstwo kłopotów. Nie przejmuj się podróżami. Nie przejmuj się oddechem dziennikarzy na swoim karku, warujących pod twoim mieszkaniem, koczujących tam, gdzie robisz swoje pieprzone pranie. Znam cię. Kiedy pojawią się kolejne zwłoki, potem kolejne, nikt nie będzie musiał ciebie obwiniać. Sam przybijesz się do krzyża. W gruncie rzeczy uważasz, że możesz rozwiązać tę sprawę. • Akurat rozmawiam z tą samą osobą, która przekonała mnie do podjęcia się sprawy Nantucket oświadczył Clevenger. • Z tą samą osobą - odrzekł Anderson. - Nie wątpiłem w ciebie wówczas i nie wątpię w ciebie teraz.

Mógłbym się założyć, że nadasz tej sprawie duży rozgłos, wyświetlisz ją maksymalnie. Ale chodzi o gościa, który zabił trzynaście osób w ciągu trzech lat na terenie Stanów Zjednoczonych, podczas gdy FBI poluje na niego jak na bin Ladena. A on nawet nie zadaje sobie trudu, aby porządnie pozbyć się ciał. Pozostawia zwłoki z prawem jazdy, ażeby nikt przypadkiem się nie pomylił, 59 do kogo należą rozkładające się szczątki. Być może skrócisz występy tego maniaka z dziesięciu do pięciu lat. Frank, czy to dla ciebie wielka różnica? A będziesz w piekle przez najbliższe dwa. Nie wspomnę o Billym. Prawdę mówiąc, z nim też nie idzie teraz gładko. - Nie powiedziałem, że zamierzam przyjąć tę sprawę od parł Clevenger. Jadę na spotkanie. Potem wracam i wszystko razem obgadamy. Anderson opuścił wzrok, wziął głęboki oddech, znowu spojrzał na Clevengera. - Jak powiedziałem, zrobisz, co będziesz musiał. Odwrócił się i wyszedł na zewnątrz. Prywatna Szkoła Średnia Audena w Lynnfield w stanie Massachusetts leżała w odległości siedmiu mil od Chelsea, ale w istocie bardzo daleko, bo był to inny świat. Dwustuakrowy kampus miał większą powierzchnię trawnika niż Chelsea w obrębie swoich dwóch mil kwadratowych. Wliczając odsetki od funduszy powierniczych, wygórowane pensje za letnie staże - 1500 uczniów płci męskiej przynosiło szkole średnio znacznie większy dochód. Lynnfield było terenem izolowanym i płaskim. Nie było tu sadzy i pyłu. Clevenger nie lubił tego miejsca, zwłaszcza dzisiaj, bo spodziewał się kolejnych nie najlepszych wieści o Billym. Siedział w sali przyjęć przed wejściem do gabinetu Stouffera Walsha, dziekana do spraw uczniów, kontemplując mahoniową stolarkę, ozdobne gzymsy, połyskujący tor windy krzesełkowej, wdychając zatęchłe powietrze i przede wszystkim żałując, że zgodził się umieścić tutaj Billy'ego. Dzieciak pewnie lepiej dawałby sobie radę w szkole w Chelsea. Tam jego umiejętności radzenia sobie w mieście mogliby dostrzec bardziej życiowi nauczyciele i przekształcić je w coś pożytecznego - odwagę cywilną albo przyzwoitość w krytycznych sytuacjach. Ale szkoła Audena przedstawiła w stanowym Wydziale Opieki Społecznej plan działania dla Billy'ego, zatem Clevenger zapisał go tutaj. Jego oceny już od początku nie były najlepsze, ale tego przecież należało się spodziewać. Billy całkiem niedawno stra60 cił maleńką siostrę, która została zamordowana, a brat oraz ojciec odbywali wyroki więzienia. Niewiele brakowało, a sam zostałby wrobiony w morderstwo i odsiadywałby już dożywocie. Tak więc trója z francuskiego, a nawet dwója z plusem z geometrii nie oznaczały bynajmniej końca świata. Jego pierwsza walka na pięści została potraktowana przez dyrekcję szkoły jak wybój na drodze. Nikt nie został poważnie ranny, nic się nie stało poza tym, że temu drugiemu chłopcu poszła krew z nosa, a Billy'emu spuchła warga. Wyglądało to na zwykłą sprawę, jak to pomiędzy chłopcami. Temu drugiemu można było zarzucić więcej. W dodatku trzeba było wziąć pod uwagę, że toczyły się rozgrywki piłkarskie. A Billy był w stanie powstrzymać każdego zawodnika drużyny przeciwnej przed przekroczeniem linii wznowienia gry. Już teraz miał pięć stóp, dziesięć cali wzrostu, sto siedemdziesiąt funtów wagi - niemal bez wyjątku mięśnie - i miał refleks pantery. Dlatego szkoła traktowała go pobłażliwie. Skończyło się na miesięcznym okresie próbnym i pracy przez dwa wieczory tygodniowo w miejscowym schronisku dla zwierząt. Miesiąc minął i o wszystkim zapomniano. Tyle że sześć tygodni później Billy znowu znalazł się w opałach. Wdał się w bójkę, tym razem z dwoma kolegami chłopca, z którym pobił się wcześniej. Billy dał sobie radę z obydwoma. Jeden wrócił do domu z pęknięciem włoskowatym szczęki. Drugiemu założono sześć szwów na otwartą ranę głowy. Tak

czy inaczej, dwóch napadło na jednego, sezon futbolowy jeszcze się nie skończył, więc dziekan Walsh nie wydawał się przesadnie zmartwiony. Kolejny miesiąc próby. Kolejny miesiąc w służbach miejskich. Znacznie więcej troski przejawiał Clevenger. W końcu znał przeszłość Billy'ego dokładniej niż dziekan Walsh. Wiedział, że jeśli Billy poprzestał na rozbiciu komuś nosa albo szczęki, należało to w równym stopniu przypisać szczęściu, jak i samokontroli. Może jego przeciwnicy powiedzieli „dosyć" wystarczająco szybko i głośno. Może mieli dość rozumu w głowie, aby uciec. Albo może Billy czuł do tej trójki pewną sympatię, mimo że wchodzili mu w drogę. Ponieważ w młodym życiu Billy'ego bywały takie chwile - w okresie, gdy dzielił swój czas między mieszkanie na Man61 hattanie i położoną nad oceanem posiadłość Nantucket - kiedy w ogóle nie był w stanie się kontrolować, póki osobnik, który mu dokuczał, nie leżał bezwładnie na ziemi z rozbitą czaszką i pustym spojrzeniem, z trudem chwytając oddech. Clevenger wiedział, że dawniej porywczość Billy'ego, do tego powtarzające się aresztowania za włamania i niszczenie własności prywatnej składały się na jego wizerunek bardzo złożonego przypadku socjopaty. Najbardziej złowróżbny wydawał się fakt, o czym Clevenger wiedział najlepiej, że Billy jako dziecko padał ofiarą ustawicznego maltretowania, znosił bezlitosne bicie ze strony ojca miliardera, od czego pozostały mu blizny nie tylko na plecach, lecz jeszcze głębsze na psychice. Ten rodzaj maltretowania może zniszczyć u człowieka umiejętność oceny cierpienia innych. Czasami na zawsze. Clevenger i Billy mieszkali wspólnie od roku, dzieląc prawie dwustumetrowe mieszkanie urządzone w dawnej hali fabrycznej. I choć może Billy'emu trudno było się przystosować do nowych warunków, to jeszcze trudniej było Clevengerowi. Przynajmniej Billy już nie był bity, nie napędzała go brutalność miliardera, który chciał go urobić zgodnie ze swoim skrzywionym wyobrażeniem. W wieku siedemnastu lat mógł wreszcie zacząć być sobą, chociażby po troszeczku i małymi krokami. Z drugiej strony Clevenger musiał się hamować, a przynajmniej te swoje cechy, które, jak się zdawało, nie pasowały do roli ojca nastoletniego chłopca. Oznaczało zachowywanie trzeźwości, omijanie torów wyścigowych, pilnowanie, by drzwi do mieszkania nie zamieniły się z powrotem w drzwi obrotowe dla kobiet, co się przecież zdarzało, od kiedy Clevenger sięgał pamięcią. Oznaczało to zarazem uwolnienie się od wszystkich kojących nałogów, które pozwalały mu trzymać na dystans jego emocjonalne cierpienia. A to nie było łatwe tak w przeszłości, jak i teraz. Pod tym względem North Anderson miał rację. Naturalnie nikt nie powiedział, że to będzie łatwe. Wydział Opieki Społecznej początkowo sprzeciwiał się, aby Clevenger zaadoptował Billy'ego, powołując się nie tylko na fakt, że Clevenger byłby samotnym ojcem i że istnieją zagrożenia związane 62

z jego działalnością zawodową. Wysuwano też zastrzeżenia co do jego ukrytej motywacji. Kilka lat wcześniej Clevenger stracił nastoletniego pacjenta, Billy'ego Fiska, który popełnił samobójstwo; urzędnicy opieki niepokoili się, że może próbować w jakiś sposób wskrzesić zmarłego, dopełnić czegoś w rodzaju pokuty, a nie po prostu spełnić dobry uczynek. W Wydziale Opieki Społecznej nie rozumiano, tak samo jak nie mógł tego zrozumieć dziekan do spraw uczniów, że Clevenger w istocie chciał doprowadzić do zmartwychwstania - nie chłopca, który popełnił samobójstwo, ale cząstek siebie i Billy'ego Bishopa, niemal zdławionych przez ich brutalnych ojców. Podjął się herkulesowego zadania: uzdrowić tego chłopca i zarazem uzdrowić chłopca w sobie. Musiał się poprawić - szybko - by pomóc się poprawić Billy'emu. Do Clevengera podeszła jedna z sekretarek dziekana, kobieta w średnim wieku, ubrana w granatowy kostium z wełny, z naszyjnikiem z pereł na szyi.

- Pan dziekan spotka się z panem teraz powiedziała z uśmiechem, który w rzeczywistości był tylko nieco bardziej życzliwym grymasem. Clevenger ruszył za nią i po drodze do otwartych drzwi gabinetu dziekana minął jeszcze dwie inne sekretarki. Walsh podniósł wzrok znad dokumentów, które właśnie podpisywał, złożył jeszcze kilka podpisów, potem podniósł się zza biurka i wyciągnął rękę. Był zatroskanym mężczyzną dobiegającym sześćdziesiątki, w koszuli w niebiesko-białe prążki z trzema guzikami przy mankietach. Jak na osobę w tym wieku jego włosy wyglądały na nienaturalnie bujne i nienaturalnie czarne. W każdym razie do tego stopnia, że Clevenger zaczął się zastanawiać, czy jest to może nowomodna odmiana tupe-ciku lub treski. - Cieszę się, że mógł pan przybyć bezzwłocznie powiedział, potrząsając dłonią Clevengera. No i że nie kazał mi pan wcześniej wdawać się w szczegóły. Proszę usiąść. Clevenger usiadł na drewnianym krześle, które wskazał mu Walsh, i przycisnął plecy do pozłacanego emblematu szkoły - Atlasa unoszącego nad głową wieczne pióro. 63 • Jak starałem się dać do zrozumienia — powiedział Walsh, ponownie siadając - obawiam się, że Billy znowu wpakował się w kłopoty. • Jakiego rodzaju kłopoty? - zapytał Clevenger. • Narkotyki - odparł Walsh, splatając dłonie na biurku. • Narkotyki? Od chwili, gdy Clevenger odebrał w pracy telefon od Wal-sha, zachodził w głowę, co tym razem Billy mógł przeskrobać. Najbardziej prawdopodobna była bójka. Ściąganie na dzisiejszej klasówce z geometrii także wydawało się możliwe, tak samo jak głupawe naigrywanie się z jakiegoś nauczyciela albo kolegi. Ale o narkotykach Clevenger nawet nie pomyślał, zresztą pewnie dlatego, że zawsze bardzo się starał o nich nie myśleć. Utrzymanie jasnego umysłu było ciągłą walką, którą każdego dnia musiał wygrywać od nowa. • Marihuana — powiedział dziekan Walsh. • Billy palił trawkę? • Szkoda, że na tym się nie skończyło. - Walsh otworzył szufladę po swojej prawej stronie i wyciągnął plastikowy woreczek z marihuaną, której wystarczyłoby na pięćdziesiąt jointów. Podniósł go między kciukiem a palcem wskazującym niczym skażonego ptaka. Potem upuścił ją z powrotem do szuflady. - Znaleziono to w jego szafce. • Jak to trafiło do pańskich rąk? — zapytał Clevenger. • Zgłosił się jeden z uczniów - wyjaśnił Walsh, składając dłonie jak do modlitwy. - Tutaj w Audenie funkcjonuje pewien kodeks. • Zgłosił się pewien uczeń i powiedział... • I powiedział: „Billy Bishop sprzedaje marihuanę. Trzyma ją w swojej szafce". Clevenger odetchnął głęboko. Inne dzieciaki były w stanie wygłupiać się z narkotykami i wychodziły z tego bez szwanku, ale psychika Billy'ego i tak była krucha. Narkotyki naprawdę nie oznaczały dla niego nic dobrego. To zaskakująca rola na scenie jego egzystencji, przytłaczająca inne i zdolna przemienić widowisko w tragedię. - Gdzie jest Billy? - zapytał. 64

• Opróżnia swoją szafkę — odparł Walsh. — Został usunięty ze szkoły. • Rozumiem. Czy miał przy sobie dużo pieniędzy czy coś takiego? Chodzi mi o to, w jaki sposób

potwierdził pan doniesienie tamtego ucznia. • Torebka była w szafce. Nie sądzi pan chyba, że zamierzał wykorzystać zawartość wyłącznie na własne potrzeby, prawda? - Walsh zamilkł na chwilę, aby nadać pytaniu większą wagę. - Pański syn jest nadzwyczaj inteligentny - podjął. - Intelektualnie obdarzony wieloma talentami. Nikt nie może tego kwestionować. Ale jego charakter to już inna kwestia. • Jak Billy się tłumaczył? • Wszystkiemu zaprzeczył. Powtarzał, że narkotyki ktoś podłożył do jego szafki. - Czy to możliwe? Walsh uśmiechnął się. • Ta kwestia nie wymaga angażowania pańskich umiejętności, doktorze. Nie jest też potrzebna ekspertyza sądowa. Zdarzyło się to, co się zdarzyło. - Potrząsnął głową. - Z Billym wiązaliśmy pewne nadzieje. Nie tylko ja. Inni dziekani również. Uważam, iż nasze postępowanie było do tej pory bardzo stosowne. • A sezon futbolowy się skończył - dodał Clevenger. • Co proszę? - zapytał Walsh. • Postępowanie panów było bardzo stosowne, póki trwał sezon piłkarski. Walsh zesztywniał. - Jeśli ma pan na myśli bijatyki, w które jesienią wdawał się Billy, to cóż, ta sprawa jest znacznie większego kalibru niż tamte. Obecnie mamy do czynienia z przestępstwem. Tym ra zem żaden inny chłopiec nie jest współwinny. To zupełnie inna para kaloszy. — Znowu przerwał i wydawał się bardzo zdziwiony, że posłużył się tak niewyszukanym frazesem. Szczęśliwie dla Billy'ego dodał mamy tu taką zasadę, że posiadanie zaka zanej substancji nie wiąże się z koniecznością powiadomienia władz. W przeciwieństwie do jej sprzedawania. Inaczej nie odbierałby pan Billy'ego stąd, lecz wyciągałby go z aresztu. 65

Clevenger skinął głową. Nie było sensu zabijać posłańca, nawet jeśli posłaniec był tak bardzo zachwycony sobą jak Stouffer Walsh. - Dziękuję i za to powiedział. Chciałbym, aby pan wie dział, że nie jestem zły na nikogo prócz Billy'ego. Jeśli odniósł pan inne wrażenie, przepraszam. - Wstał. Walsh pozostał na miejscu. • Co do możliwości złożenia odwołania... • Jakoś do mnie nie dodarło, że istnieje procedura odwoławcza. • Naturalnie może pan z niej skorzystać - oświadczył Walsh. - Osobiście jednak nie polecam. Biorąc po uwagę oczywistą wymowę faktów w tej sprawie, wyglądałoby to... kontrowersyjnie. Na dodatek kopia z opisem postępowania wobec Billy'ego jest częścią jego szkolnych akt. Abyłyby one dostępne dla innych szkół, w tym dla systemu publicznego. Lepiej, by samo wykroczenie miało własną wymowę, bez dodatkowych negatywnych komentarzy, które mogłyby się pojawić na temat Billy'ego. A jestem pewien, że musiałyby się pojawić. • Wygląda na to, że nie będziemy się odwoływać - powiedział Clevenger. - Dziękuję. - Odwrócił się w stronę wyjścia. • I jeszcze ostatnia, niezbyt przyjemna sprawa - dorzucił Walsh, wstając w końcu. Oparł dłonie płasko na biurku. Czyżby mogło się stać jeszcze coś złego?

• Cóż takiego? - zapytał Clevenger. • Kwestia czesnego. • Mam wrażenie, że wszystko zapłaciłem. Czyżby istniało coś w rodzaju dodatkowej opłaty związanej z opuszczeniem szkoły? • Nie, nie, nic w tym sensie. Opłaty wniósł pan w całości. Po prostu czuję się zobowiązany przypomnieć, iż nie ma możliwości częściowego zwrotu opłaty w okolicznościach dyscyplinarnego usunięcia. Wiem, że w tym momencie niezręcznie jest nawet o tym wspominać, ale próba wyjaśnienia wszystkich potencjalnych kwestii finansowych, które mogą wyniknąć, a związanych z opuszczeniem szkoły przez ucznia, jest częścią naszej strategii. 66 • Niechże je pan uzna za wyjaśnione - odparł Clevenger. • Doskonale. Zatem Billy powinien już czekać na pana w recepcji. Szczerze życzę wam wszystkiego dobrego, doktorze. • W porządku. Jeszcze raz dziękuję. Billy siedział w recepcji z twarzą ukrytą w dłoniach. Jego przydługie, brudne blond włosy splątane w dredy, zwisały, przysłaniając mu oczy. Kiedy Clevenger podszedł do niego, zauważył, że mięśnie policzków pulsują mu rytmicznie. • Gotowy? - zapytał, starając się panować nad głosem. Nie uzyskał odpowiedzi. Położył rękę na szerokich barkach Billy'ego. Wyczuwał w nich napięcie. • Co ty na to, żebyśmy porozmawiali o tym w samochodzie? Billy podniósł wzrok. Z jego bladoniebieskich oczu biła wściekłość. Drżała mu górna warga. Kiedy bywał w swoim najlepszym nastroju, jego twarz, choć był przystojny jak gwiazdor filmowy, nadal miała w sobie jakiś groźny pierwiastek, coś złowieszczego i mrocznego w układzie pełnych ust, wydatnym czole, głęboko osadzonych oczach. Cienki złoty kolczyk w lewym nozdrzu niczego nie łagodził. Kiedy Billy był zły, choćby tylko trochę, wyglądał na człowieka niebezpiecznego. Tak jak teraz. • To jakiś żart - powiedział Clevenger. - Jesteś w k u rz on y? Mam nadzieję, że na siebie. • Pieprzyć to miejsce - powiedział Billy. Wstał i wyszedł z recepcji. Clevenger miał ochotę pobiec za nim i objąć go. Jednocześnie cisnąłby nim o ziemię. Zatem czuł, że jest w szachu. Powoli wyszedł z recepcji i skierował się do wyjścia. Bez końca poszukiwał idealnej alchemii dla Billy'ego, stosunku otuchy do dyscypliny. Ciężko było dociec, czy porozbijane cząstki jego charakteru lepiej się wygoją w sztywnych łubkach czy delikatnie zanurzone w ciepłych wodach. Ze względu na chłopca pragnął postępować właściwie, być odpowiednim ojcem, ale to było trudne, bo sam ze strony własnego ojca niczego dobrego nie doświadczył. Sam wygląd Billy'ego wywołał kwestię, jak twardym być 67

wobec niego. Dredy to pierwsza sprawa. Ustawiły chłopaka od razu na marginesie stylu tolerowanego w szkole Audena. Ale Clevenger wiedział, że rozwój osobisty chłopca był przez lata powstrzymywany. Kiedy zatem kilka miesięcy wcześniej przyjechał do domu, prezentując nową powierzchowność, Clevenger potraktował to jako oznakę, aczkolwiek niespodziewaną, jego wzrastającej świadomości siebie. Wtedy po prostu uśmiechnął się i powiedział prawdę: „Uważam, że wyglądają świetnie". Co do kolczyka w nosie Clevenger był równie szczery: „To raczej nie w moim guście" - powiedział. „Ale w końcu nie ja go noszę". O to właśnie chodziło, czyż nie? Billy poszukiwał tożsamości. Własnej, nie czyjejś. Tatuaż, który Billy kazał sobie zrobić na plecach, wzbudzał nieco większy niepokój. Powstał na przypadkowych bliznach pozostałych po pasku ojca. Niebiesko-czarna trupia główka, duża na cztery cale, i

skrzyżowane piszczele znalazły się między łopatkami. Poniżej zamaszyste litery składały się na tytuł utworu Rolling Stonesów Let It Bleed, ulubionej piosenki Billy'ego. Billy wyjaśnił, że tatuaż jest jego sposobem oswojenia blizn, przekształcenia ich w przypomnienie, że jest mu lepiej, kiedy pozwala emocjom wydobyć się na powierzchnię, kiedy stawia czoło cierpieniu, zamiast je spychać gdzieś głęboko. Czyż można się z tym nie zgodzić? Być może jednak, pomyślał Clevenger, należało się z tym nie zgodzić. Może powinien był częściej ustalać jakieś nieprzekraczalne granice, nawet gdyby miał grzeszyć zbyt mocnymi reakcjami. Osobiste wybory Billy'ego coraz bardziej ciążyły ku mrokowi. Gdy dotarł do parkingu należącego do szkoły, Billy stał oparty o przedni błotnik jego czarnej furgonetki Ford F150. Przeszedł obok, zmierzając do drzwi dla kierowcy. - Nie zrobiłem tego, o co oskarża mnie Walsh powiedział Billy. Clevenger zatrzymał się z ręką na klamce. Potrząsnął głową. - Nie zrobiłem tego - rzekł Billy z większym naciskiem. 68 Clevenger odwrócił się i zobaczył, że Billy patrzy na niego ponad kabiną. Jego twarz zmieniła się, wcześniej wyrażała wściekłość, teraz bardziej oburzenie. Wydawał się szczerze urażony skierowanym przeciwko niemu oskarżeniem. Była to jednak część składowa problemu z Billym. Dorastając z ojcem, który za przyznanie się zareagowałby biciem, Billy stał się dobrym kłamcą. - Wsiądź do samochodu powiedział Clevenger. Otworzył drzwi od strony kierowcy i wskoczył do środka. Mięśnie twarzy chłopca znowu zaczęły drgać. Odrzucił włosy na jedną stronę i poszedł do drzwi dla pasażera. Wszedł do środka i potem siedział w milczeniu, gapiąc się prosto przed siebie. • W twojej szafce znaleziono paczkę z marihuaną - powiedział Clevenger. - Co do tego nie musimy chyba prowadzić sporu? • Nie - odparł Billy, nie odwracając wzroku. • Chociaż to nie twoja paczka - dodał Clevenger, uprzedzając obronę Billy'ego. - Przechowywałeś ją dla kogoś innego. Billy odwrócił się do Clevengera. • Nie przechowywałem jej dla nikogo. • Zatem...? • Czy Walsh przypadkiem nie...? - Dziekan Walsh. Billy przewrócił oczami. • Przede wszystkim, czy dziekan Walsh nie wspomniał przypadkiem, kto dał mu cynk, żeby zajrzeć do mojej szafki? • Nie. Nie wspomniał. Ale to nie... • Nie postawiłeś mu zbyt wielu pytań - przerwał mu Billy. - Przyjąłeś po prostu, że złapali mnie na gorącym uczynku. Kropka. Winny zarzucanego mu czynu. Clevengerowi nie spodobał się sposób, w jaki Billy próbował odwracać kota ogonem na jego niekorzyść i usiłował przypisać mu rolę świadka. Szczególnie nie podobało mu się oskarżenie, że nie broni chłopca, tym bardziej że w końcu wcześniej położył wszystko na jednej szali, aby go uchronić przed dorastaniem w więzieniu. 69 • Jeżeli naprawdę chcesz powiedzieć coś istotnego, zrób to - powiedział. - W przeciwnym razie daruj

sobie te przemądrzałe gadki, wówczas będziemy mogli poświęcić czas na przemyślenie, gdzie moglibyśmy szukać pomocy, jeśli bierzesz, i gdzie powinieneś skończyć szkołę, jeżeli masz taki zamiar. • Scott Dillard - powiedział z uśmiechem Billy. • Scott Dillard - niczym echo powtórzył Clevenger. Scott Dillard był przywódcą tria, które prześladowało Billy'ego. -Scott Dillard doniósł na ciebie. Billy skinął głową. • I co z tego? Zna szyfr do twojej szafki czy coś w tym rodzaju? Sądzisz, że to on umieścił tam narkotyki? Daj spokój! • Nie zmieniają tutaj szyfrów każdego roku - odparł Billy. - Musiał uzyskać go od kogoś, kto z niej korzystał przede mną. Clevenger pomyślał, że cała ta dyskusja prowadzona jest w klasycznym stylu Billy'ego Bishopa. Chłopak oferował przekonujące, choć nieprawdopodobne wyjaśnienie tarapatów, w których się znalazł. Był to rodzaj obrony, który można by powtórzyć na sali sądowej, puenta na temat puszczonego w obieg szyfru przypominała styl sądowego show Perry'ego Mansona, co prawdopodobnie w największym stopniu gryzło Clevengera. Billy zawsze zdawał się liczyć na przysłowiowy cień wątpliwości. • Raczej nie mogę wiedzieć z całą pewnością, co się wydarzyło - powiedział - ale... • Właśnie ci powiedziałem, co się stało - zaprotestował Billy. • Jedno to ja wiem na pewno. Że już cię tu nie chcą. - Zawieszają mnie? - zapytał Billy. - Na jak długo? Clevenger spojrzał na niego. Dziekan Walsh nie powiedział mu? Albo może Billy nie był gotowy wysłuchać tego, co miał do powiedzenia Walsh? • Nie zawieszają cię, Billy. Zostałeś usunięty. - Te słowa zdawały się nie docierać do celu. Skreślony, nieodwracalnie - rzekł. • Usunięty - powtórzył Billy. 70

Clevenger widział, jak oczy Billy'ego zachodzą łzami. Ta jego cząstka, która pragnęła bardziej przytulić go, niż domagać się przestrzegania zasad, zaczęła dominować. Ale mimo tego impulsu musiał się zastanowić, czy łzy Billy'ego są szczere czy zaaranżowane. Z tym dzieciakiem człowiek nigdy nie miał pewności. Był nie tylko przystojny jak gwiazdor filmowy. Był też bardzo dobrym aktorem. • Dlaczego przynajmniej nie zapytałeś, czy kombinacje szyfrów zmieniane są co rok? - zapytał Billy. • Wyglądało na to, że jemu jest bez różnicy - odparł Clevenger. - Może gdyby wcześniej nie było tych bijatyk... ale tak... on się już nastawił. • W takim razie pieprzyć to. Mam dość tego miejsca. Nie dbam już o to, co myśli Walsh. Obchodzi mnie jednak, co ty myślisz. Nikt inny. Sprawiał wrażenie, jakby grał przed publicznością. - Pewnie powiedział Clevenger. Widzę wyraźnie, że jak zawsze starasz się, abym był z ciebie dumny. Pokręcił głową. Uruchomił samochód i wyjechał tyłem z miejsca na parkingu. Kiedy ponownie zerknął na Billy'ego, chłopak patrzył prosto przed siebie, łzy spływały mu po policzkach. Clevenger znowu wjechał na parking. - Hej - zawołał. Billy nawet na niego nie spojrzał. - Posłuchaj, co ja myślę powiedział Clevenger łagodnym tonem. Poczekał, aż Billy się do niego odwróci. Jestem w tym z tobą po uszy. Jarzysz? Nic, co mógłbyś zrobić, nie skłoni mnie

do odwrócenia się od ciebie. Nic. Ani wyrzucenie z Audena, sprzedawanie trawki. Jedyna różnica między powiedzeniem prawdy a okłamywaniem mnie polega na tym, że nie mogę żyć ci pomocą, której potrzebujesz, jeżeli nie znam faktów. znajomości faktów nie mogę być dla ciebie dobrym ojcem. Billy skinął głową. • Zapytam jeszcze raz - oświadczył Clevenger - bo to bardzo ważne, abyśmy obaj znali wynik, zamierzamy wyjść zwycięsko z tej rozgrywki... sprzedawałeś narkotyki czy nie? • Nie - odpowiedział Billy.

ani mi słu Bez

jeśli

71 • Brałeś? • Nawet teraz możemy zrobić test na obecność narkotyków w moim organizmie. A później, kiedy tylko zechcesz. Clevenger popatrzył Billy'emu prosto w oczy, starając się wykryć w nich jakąkolwiek dwulicowość, lecz jego spojrzenie było nie do przeniknięcia, tak jak pozycja, którą zajmował na linii obrony drużyny Audena. • W porządku - powiedział Clevenger. - Jutro rano zadzwonię w parę miejsc. Zobaczymy, czy w grę może wchodzić szkoła średnia w Chelsea. Oczywiście jeśli tobie na tym zależy. • Tak - odparł Billy. - Chcę chodzić do szkoły. • Dobrze. I przyjmuję tę propozycję dotyczącą próby na obecność narkotyków. Raz na tydzień. • Zgoda - powiedział Billy. Clevenger włączył bieg, ruszył z parkingu. - Wiem, że nie jesteś ze mnie dumny. Te słowa przecięły ostatnią warstwę trudnej miłości Cleven-gera, trafiając na delikatną materię pod spodem. Wyciągnął rękę i położył dłoń na karku Billy'ego. • Nieprawda, że nie jestem... • Ale będziesz - powiedział Billy. - Zobaczysz. Chociaż nie najlepiej to teraz wygląda, będziesz.

pięć

RANEK,

w

DR

ouzE

DO

22

LUTEGO

2003

QUANTICO, WIRGINIA

C levenger przełożył spotkanie z FBI o jeden dzień, aby zająć się Billym i odwiedzić przyjaciela, Briana Coughlina, inspektora oświaty w Chelsea. Jadąc do Quantico sedanem crown victoria, który agent Kane Warner przysłał po niego na lotnisko, myślał, że powinien był odwołać wszystko i po prostu zostać w Chelsea. Naraz pozostawienie Billy'ego samego w domu wydało mu się ryzykowne. A umowa z FBI mogła oznaczać, że Billy będzie osamotniony w znacznie większym stopniu. Przynajmniej Coughlin stanął na wysokości zadania. Clevenger spotkał się z nim wieczorem we Floramo, lokalu, który specjalizował się w stekach, niedaleko szkoły średniej w Chelsea, i wypracował plan dla Billy'ego. Chłopak miał kontynuować naukę od czwartego semestru, który zaczynał się w kwietniu. Aby uchronić go przed ulicą, znalazł mu zajęcie u Petera Fitzgeralda, właściciela stoczni

położonej przy tej samej ulicy. Z myślą o narkotykach umówił go na dwa testy antynarkotykowe tygodniowo w filialnej klinice Massachusetts General Hospital w Chelsea. Rzucił okiem na zegar w desce rozdzielczej: 8.26. Zostało jeszcze kilka mil do Quantico. Zaczął się zastanawiać, czy Billy zwlókł się już z łóżka i jakie są szanse, że podda się pierwszemu badaniu na obecność narkotyków zaplanowanemu na dziewiątą, tak jak się umówili. Pomyślał, żeby zadzwonić i upewnić się, że chłopak podąża we właściwym kierunku. Przestraszył się jednak, że tego rodzaju ręczne sterowanie podkopałoby wolę chłopca. Samochód zwolnił, przejeżdżając przez bramę do Akademii FBI, która dzieliła rozrzucony kampus z Piechotą Morską Stanów Zjednoczonych i Agencją Antynarkotykową. 73 Centrum Akademii stanowiła sieć nieoznaczonych budynków, które wyglądały jak przerośnięta korporacja. Rekruci w ciemnoniebieskich dresach z oznaczeniami FBI na klatce piersiowej toczyli się swoimi samochodami w tamtą stronę. Na każdym skrzyżowaniu stał żołnierz z karabinem o dużym zasięgu. Łopaty helikoptera cięły powietrze. Zdecydowanie panowała tutaj aura misji, dostojeństwa i tajemniczości. W umyśle Clevengera dominowały dwa uczucia, które wyraźnie się ze sobą gryzły. Pierwsze to podejrzliwość. Nie ufał instytucjom, nawet instytucjom ochrony porządku publicznego, ponieważ sama ich wielkość i struktura były w stanie zniszczyć to, co cenił najbardziej: odwagę, kreatywność i współczucie. Owe trzy wartości, które człowiek powinien odnaleźć w sobie, choć czasem musi ich szukać nawet przez kilkadziesiąt lat. Bycie częścią organizacji utrudnia te poszukiwania, nie ułatwia. Brak odwagi, kreatywności i współczucia bywa właściwy grupie, sprawiając, że ludzie odrzucają pełne poczucie winy za tchórzostwo albo okrucieństwo. Po drugie Quantico wzbudzało w nim dumę, o której myślał bez entuzjazmu. Sprawa Bishopa uczyniła Clevengera sławnym, ale nie sprawiła bynajmniej, że zyskał choć odrobinę akceptacji ze strony społeczności zwalczającej przestępczość. W każdym razie fakt, że wprawił w zakłopotanie wydział policji w Nantucket i policję stanową Massachusetts, dowodząc niewinności Billy'ego, nie zbliżył go do tego kręgu, przeciwnie, oddalił. A teraz FBI zwracało się do niego o pomoc. Rząd federalny zwracał się do Franka Clevengera, połowy dwuosobowej firmy z nasiąkniętego ropą Chelsea. Clevengera przeprowadzono przez dwoje drzwi zabezpieczających, długi korytarz, potem przez trzecie drzwi do windy, która zjechała sześć pięter w dół do Instytutu Nauk Behawioralnych. Drzwi windy otworzyły się na błyszczący wyłożony drewnem korytarz, oświetlony mosiężnymi żyrandolami i ozdobiony wiszącymi na ścianach portretami dawnych notabli FBI w złoconych ramach. Wysoki szatyn o falujących włosach i olśniewająco białych zębach stanął przed otwartymi drzwiami windy. 74 powiedział przyjaźnie niż

- Doktorze Clevenger ochrypłym głosem, który zabrzmiał jeszcze mniej przez telefon. Jestem Kane Warner. Witam w Akademii. Clevenger wyszedł z windy i potrząsnął dłonią Warnera. • Pańska podróż przebiegła bez zarzutu? — zapytał Warner, starając się nie okazać zdziwienia na widok tego, w co jest ubrany Clevenger: dżinsy i czarny golf. • Nie narzekam - odparł Clevenger. Warner błysnął w uśmiechu nieskazitelną bielą zębów. Był przystojny, miał niespełna czterdzieści lat, wyraźnie zdrowy odcień skóry i jasnozielone oczy - lalka Ken wystrojona w ciemnoszary garnitur w prążki i czerwony jedwabny krawat. Koszula Warnera była biała jak jego zęby, wykrochmalona i idealnie odprasowana.

• Wszyscy czekają już w sali konferencyjnej. Clevenger podążył za nim korytarzem. • Całkiem jak w kampusie - rzekł. • Trzysta osiemdziesiąt pięć akrów? - powiedział Warner, zamieniając stwierdzenie w pytanie, tak jak to robił przez telefon. - Podstawowa cecha tego miejsca: samowystarczalność. Miasteczko samo w sobie. Klasy? Sypialnie? Stołówka? Biblioteka? Sala audytoryjna na tysiąc miejsc? Strzelnica na osiem stanowisk? Cztery stanowiska do strzelania do rzutków? Liczący ponad milę tor do jazdy pościgowej i obronnej? Ścieżka Hogana? Wszystko w jednym miejscu. • Proszę mi opowiedzieć o ścieżce Hogana - poprosił Clevenger. • Sztuczne miasto - powiedział Warner. - Do ćwiczeń w uwalnianiu zakładników, coś w tym rodzaju. • Praktyczne. • Bardzo. - Zatrzymał się przed podwójnymi drzwiami. - Mam nadzieję, że zdecydował się pan wesprzeć nas w pracy - rzekł. Clevenger odpowiedział Warnerowi własnym odpowiednikiem szerokiego uśmiechu i na tym na razie poprzestał. W sali konferencyjnej zastał dwie kobiety i trzech mężczyzn siedzących wokół długiego, błyszczącego, mahoniowego stołu. Podświetlona od tyłu, przetworzona komputerowo mapa Stanów 75 Zjednoczonych jaśniała na ścianie. Trzynaście czerwonych kropek świeciło to tu, to tam, znacząc miejsca niedaleko autostrad, gdzie znaleziono ofiary Autostradowego Zabójcy. Warner zajął miejsce przy jednym krańcu stołu i ruchem głowy wskazał Clevengerowi sąsiednie krzesło. - Zacznijmy od przedstawienia obecnych. Zdaje się, że każ dy zna dokonania doktora Clevengera powiedział do grupy. Zerknął na swojego gościa, potem zaś kolejno kiwał głową w stronę każdego z zebranych. Dorothy Campbell, która ob sługuje nasz system komputerowy PROFILER; Greg Martino, analityk z Programu Przeciwdziałania Brutalnym Zbrodniom; Bob White oraz John Silverstone z naszego Programu Analiz Kryminalistycznych; Whitney McCormick, szef psychiatrii sądowej; Ken Hiramatsu, główny patolog. Wzrok Clevengera nadal spoczywał na Whitney McCormick, gdy przestawiano Hiramatsu. Kobieta miała nie więcej niż trzydzieści pięć lat, była szczupła i bardzo ładna, z długimi, prostymi włosami blond i ciemnobrązowymi oczami. Sprawiała wrażenie całkowicie swobodnej, pewnej siebie, ale biorąc pod uwagę sposób, w jaki trzymała głowę, patrzyła na niego, a nawet bladoróżową szminkę, której użyła do pomalowania ust, wyczuwał, że nie zrezygnowała ze swojej kobiecości, że jej wrażliwość oraz intuicja przetrwały szkolenie medyczne, trening w FBI i wszystkie okropności, z którymi się zetknęła, wykonując swój zawód. A był to wyczyn nie lada. Nawet gdy zmusił się do spojrzenia na Hiramatsu, w pamięci pozostał mu wizerunek McCormick. Do tego stopnia był nieodporny na kobiecą urodę. Niemal bezbronny. Zaangażowanie w rolę ojca Billy'ego w ciągu ostatniego roku bardzo wpłynęło na jego postępowanie i konsekwencję w trzymaniu kobiet z dala od własnej sypialni, bynajmniej jednak nie usunęło ich z jego głowy. • Miło mi państwa poznać - powiedział Clevenger, nawiązując kontakt wzrokowy ze wszystkimi osobami wokół stołu, potem na kilka sekund wrócił spojrzeniem do McCormick. • Zaczniemy może od przedstawienia ogólnej sytuacji, Bob? - zapytał Kane Warner. 76 Bob White, poważny, posępny czterdziestolatek podniósł wzrok na podświetloną mapę. —Najpierw statystyka, którą, jak ufam, już pan

zna,

doktorze Clevenger: Trzynaście ofiar. Ośmiu mężczyzn. Pięć kobiet. Wszystkie znaleziono nie dalej niż dziesięć jardów od krawędzi autostrady w płytkim grobie lub zwyczajnie pozo stawione na ziemi. Nie odnotowano żadnych prób ukrycia ich tożsamości. Wstał, otworzył teczkę, wyjął z niej niewielki stos fotografii i zaczął wymieniać miejscowości, w których odkryto ofiary: Carlhoun, Alabama; Patterson, Idaho; Bellevue, Iowa; Brownsville, Kentucky; Northfield, Maine... Clevenger popatrzył na tę ekspozycję masakry. Trzynaście ciał, kończyny sterczały z ziemi przez liście, przez śnieg, inne leżały na ściółce. Trzynaście ofiar. Czuł ich absolutne przerażenie, straszną świadomość, że ich życie zostanie przerwane, że umierają bez szansy na kontakt z ludźmi, których kochają, bez szansy na pożegnanie, na wyrażenie żalu czy ostatniego podziękowania. —Wszyscy byli całkowicie ubrani, niektórzy leżeli twarzą do dołu, niektórzy twarzą do góry ciągnął White. Nie da się wychwycić dostrzegalnego schematu co do wieku, rasy czy płci. Żadnej konsekwencji w kontekście miejsca, z którego pochodziły i do którego się udawały. Wszystkim podcięto gardła, lecz za pomocą rozmaitych narzędzi. Niektóre rany powstały na skutek użycia krótkiego ostrza, takiego jak nożyk do wykładzin. Inne zadano długim ostrzem, scyzorykiem albo kuchennym nożem do mięsa. Na chwilę zamilkł. Sprawca prawdopodobnie nie działa metodycznie. Niewiele planuje. Zabija pod wpływem impulsu, spontanicznie. Nie jest ważne, kim jesteś jako ofiara. Zabójca nie odbywa podróży przez kraj, ponieważ według chro nologii zabójstw znajdował się to na północy, to na południu, na wschodzie lub zachodzie bez widocznego sensu albo powo du. Skinął w stronę zdjęcia leżącego najdalej po prawej stronie Clevengera. Może to być starsza kobieta. Skinął w stronę zdjęcia leżącego najdalej po stronie lewej. Albo szesnastoletni chłopiec. Nie odgrywa roli kolor skóry, wiek... Clevenger kolejno przebiegł wzrokiem od zdjęcia przedsta77 wiającego kobietę do zdjęcia chłopca i zatrzymał spojrzenie na zwłokach szesnastolatka, rozciągniętych na splamionym krwią śniegu, ubranych w puchową kurtkę, dżinsy i zielone, wiązane wysoko zamszowe tenisówki Nike. Taki może być koniec. Nawet ukochanego szesnastoletniego syna. Nawet dla kogoś takiego jak Billy albo inny dzieciak na tyle porządny, by pomóc nieznajomemu zanieść do samochodu torbę z zakupami, na tyle uprzejmy, by nocą pomóc komuś uruchomić samochód z własnego akumulatora. Albo dość głupi, żeby pójść do ciemnego parku, kupić parę jointów, paczuszkę heroiny lub kilka pirackich płyt kompaktowych. A potem odbierasz telefon od jakiegoś gliny. Słyszysz bardzo poważny ton. Może przychodzi ci do głowy, że twoje dziecko, córka albo syn, zostało przyłapane za zbyt szybką jazdę lub gorzej - jazdę pod wpływem niedozwolonych środków. Zatem przygotowujesz się na złą wiadomość. Niewykluczone, że przychodzi ci do głowy myśl o znajomym adwokacie czy o karze, którą masz zamiar zastosować. Potem gliniarz zaczyna od opisu, starając się potraktować cię łagodnie, sprawia wrażenie miłego, nie złego, ale z jakiegoś powodu serce ci topnieje. Czy twoje dziecko, syn albo córka, wyszło z domu ubrane w tę kurtkę, w tamtą parę spodni? A może nadal żywisz nadzieję, kiedy policjant wspomina, że kurtka jest niebieska, puchowa, z kapturem, a dżinsy z postrzępionymi nogawkami. W końcu każdy może je nosić. Pewnie to pomyłka. To znaczy mówisz, że milion nastolatków w Ameryce nosi ten sam

dziwaczny strój, aby w ten przedziwny sposób wyrazić swoją indywidualność. Lecz istnieje niepodważalny fakt: ten telefon tkwi w twoim ręku, ktoś zadzwonił do ciebie, a nie do innego spośród paru milionów rodziców. I jest jeszcze coś, uderza w ciebie kolejny fakt, aby wywrócić do góry nogami twój świat. No i gliniarz wspomina o tych zielonych tenisówkach. O zielonych tenisówkach Nike. Zaczyna ci brakować powietrza, zakrywasz twarz dłońmi, a telefon ląduje na podłodze. Podnosisz wzrok na zegarek, może musisz się upewnić, że wskazówka sekundowa się porusza, aby uwierzyć: to wszystko prawda. Dociera do ciebie, że tak. Wiesz, że już nigdy nie zapomnisz: 16.24 i że będziesz się bał tej pory przez resztę swoich dni i nic, ale to nic nie 78 będzie już takie jak dawniej. Ponieważ śmierć - sam diabeł, plaga wszechświata - zapukała do twoich drzwi. • Całkowicie na chybił trafił - zakończył White. • Rozumiem - powiedział Clevenger. • Jedna konsekwencja - powiedział Ken Hiramatsu, Azjata, który wyglądał na mężczyznę nieco po trzydziestce. - Polega na tym, że brak jest jakichkolwiek oznak walki. Owszem, są pewne otarcia, ale niewiele. Prawie brak rozdartych ubrań. Żadnych więzów. Żadnej taśmy izolacyjnej. Ci ludzie dobrze się czuli w towarzystwie człowieka, który ich zabił. Pozwolili mu bardzo zbliżyć się do siebie. • Odurzał ich? - zapytał Clevenger. • Badania toksykologiczne absolutnie niczego nie potwierdziły - odparł Hiramatsu. • Raczej uwodził - powiedziała McCormick, patrząc na Clevengera. Jej głos też był dość urzekający, łagodny, dziewczęcy ton z odrobiną pewności siebie, co działało rozbrajająco. - Oczywiście niekoniecznie mam na myśli uwodzenie romantyczne. Chociaż założyłabym się, że rozmawiamy o kimś przystojnym. W każdym razie na pewno atrakcyjnym. Miła twarz. Przyjemny głos. Staranna fryzura. Może z obsesją na tym punkcie. Ubiera się dobrze. Najważniejsze, że nie stwarza problemów. To czarodziej. Zdobywa zaufanie, ofiary nie mogą uwierzyć, że on je morduje. Są wstrząśnięte tym, co się dzieje, i w ogóle nie walczą. • Uprawia z nimi seks? - odważył się zapytać Clevenger. - Nie - odpowiedział White. Popatrzył na Hiramatsu. • Nie stwierdzono śladów nasienia - potwierdził Hiramatsu. - Nie pozostawił żadnych płynów ustrojowych w ciałach ofiar, ale je od nich pobierał. • To znaczy? - zapytał Clevenger. • W każdym wypadku stwierdziłem nacięcie żyły - powiedział Hiramatsu. - Ściślej niewielką bliznę, kłutą rankę w bruździe przedłokciowej, najprawdopodobniej zrobioną igłą do iniekcji podskórnych. Bob White położył na stole jeszcze trzy fotografie. Każ79 da z nich przedstawiała zbliżenie zgięcia w łokciu którejś z ofiar. • Pobiera próbkę krwi? - zapytał Clevenger. • Najwidoczniej - powiedział Hiramatsu. - Chyba że wstrzykiwał im coś, czego nie możemy wykryć. • A czy zabieg wygląda na profesjonalny? - zapytał znowu Clevenger. • W zasadzie udaje mu się wkłuć za pierwszym razem - wyjaśnił Hiramatsu. • Staramy się nadążać za panem - powiedział White do Clevengera. - Zatem może być pracownikiem szpitala. Pielęgniarzem. Laborantem. Może lekarzem. • Nie zabiera nic więcej, o ile się orientuję - stwierdził Greg Martino, analityk od brutalnych zbrodni. Tylko krew. Nie zabiera portfeli ani torebek. Nic nie wskazuje na to, że zależy mu na kosmyku

włosów albo biżuterii. • Krew pozwala mu na zachowanie bliskości z nimi - powiedział Clevenger. • On się zbliża, a potem pozostaje blisko - dodała McCor-mick. - Nasuwa się myśl o opuszczeniu. Czy ten gość nie jest sierotą? Ojciec, matka, przyjaciel z dzieciństwa, czy oni przedwcześnie go nie opuścili? Clevenger znowu pomyślał o Billym. Chłopak stracił malutką siostrę na skutek morderstwa, stracił ojca, który siedział teraz w więzieniu. Jaką rolę w jego życiu odegrają te straty? Potrząsnął głową i wypędził z głowy to pytanie. • A może to on? • Co on? - zapytała McCormick. • Umarł - odparł Clevenger, spoglądając na nią. - Zrobił coś takiego, że czuje się martwy. I teraz przede wszystkim chce się temu dokładnie przyjrzeć: przyczynie, która go pcha tak mocno do jego ofiar. Możliwe, że pełnią one funkcję zastępczą, patrzy na nie zamiast na martwe części siebie. • Był wykorzystywany seksualnie? - zapytał Kane Warner. • Możliwe - odparł Clevenger. - Ale fakt, że nie gwałci swoich ofiar w ten sposób, przemawia przeciwko tej hipotezie. 80

- Penetracja igłą może być pewnego rodzaju seksualnym zamiennikiem - powiedziała McCormick. Było to już psychologiczne rozumowanie dla koneserów. Podpowiadało, że McCormick nie należy lekceważyć. • Całkiem możliwe - odrzekł Clevenger. - Bez dwóch zdań. Tyle że według mnie jest jasne, że on szuka ukojenia, a nie podniety. Intymności, nie ekscytacji. Dla niego nie jest to wyprawa na łowy. To jest coś, do czego go po prostu ciągnie. Nie jest rozwścieczony. Nie zależy mu na okaleczaniu czy deformowaniu ofiar. Zabija, używając minimum przemocy. Wystarcza pojedyncza rana. Poświęca czas, aby pogrzebać swoje ofiary, jeśli się tylko da. I nie po to, aby ukryć ślady, lecz dlatego, że chyba czuje się podle ze względu na nie, z uwagi na to, co zrobił. Ale nie przesadza, nie chce ryzykować niczego, żeby tylko być miłym gościem. Jest spokojny i opanowany, nawet po zabójstwie. Jeżeli pogrzebanie ciała wiąże się z nadmiernym ryzykiem, zostawia je na wierzchu. Nie chce zostać przyłapany. • Wszyscy chcą - oświadczył Kane Warner. - W głębi duszy. Clevenger był innego zdania, ale nic nie powiedział. Wielu morderców uważałoby się za szczęśliwców, mogąc zabijać bez końca. Nie chcą być złapani. Ale chcą być znani. Zdaje się, że za każdym razem właśnie o to się potykają. Nie ma to jak stare dobre ego. Morderca gotów pozostać anonimowy na zawsze, po prostu ma na to szansę. Warner skinął na Dorothy Campbell, typ mola książkowego, kobietę po pięćdziesiątce, która obsługiwała system profilowania, bazę danych z milionami faktów o seryjnych zabójcach, w tym wzorce zachowań i lokalizacje znanych brutalnych morderców. - Oczywiście zgodnie z rachunkiem prawdopodobieństwa mamy do czynienia z napastnikiem płci męskiej powiedzia ła. Ponadprzeciętnie inteligentnym. Możliwe, że wykształco nym w college'u. Może nawet bardziej. Jest niezwykle kompe tentny, jeśli chodzi o umiejętności społeczne, sympatyczny, lecz w istocie przede wszystkim samotny. Chyba nie jest włóczęgą, tylko podróżnikiem, kimś, kto chce podróżować, biorąc pod 81

uwagę autostradę, jako miejsce zbrodniczych czynów. Nie zabija na przedmieściach Manhattanu czy Los Angeles. Czyli nie lubi miast. Tam nie może pozostawać dostatecznie anonimowy. Zbliża się do gór w Vermont, w pobliże parku stanowego w wiejskim rejonie Kentucky albo równin Iowa. Potrzebuje przestrzeni. Być może lubi spędzać czas na świeżym powietrzu - myśliwy, turysta albo obozowicz. Spojrzała na mapę, potem znowu na Clevengera. - Najgorsze jest to, że zamazuje granice między zorganizowanym a niezorganizowanym zbrodniarzem. - Nie zamazuje - wtrącił Bob White. - On je rozbija. Clevenger wiedział, na czym polega rozróżnienie akcentowane przez Carnbpell i White'a. „Zorganizowany seryjny morderca" raczej planuje morderstwa, na cele dobiera osoby nieznajome, od ofiar wymaga posłuszeństwa, przed dokonaniem morderstwa krępuje je i wreszcie w sposób bardzo okrutny zabija. Z drugiej strony „zdezorganizowany zabójca" atakuje spontanicznie, rusza na ludzi, których zna, niewiele z nimi rozmawia, nie pęta ofiar, możliwe, że odbywa stosunki ze zwłokami, do tego z zasady pozostawia broń na miejscu zbrodni. • A to jest ktoś - powiedziała Campbell — kto wydaje się planować swoje zbrodnie, ale okazuje się, że raczej zna swoje ofiary albo tak się wobec nich zachowuje, jakby łączyła go z nimi pewna intymność. • Sam został unicestwiony - powiedział Clevenger. - Wie, przez co one przechodzą. Czuje ich cierpienie. - Ostatnie zdanie skojarzyło mu się z Jezusem Chrystusem. - Niewykluczone, że uważa się za osobę religijną lub mającą kontakt z Bogiem. Ale już lepszy byłby szatan. Możliwe, że uważa się za wypełniającego boskie dzieło. McCormick skinęła głową. • Pozostawia ciała prawie tam, gdzie upadną - powiedziała Campbell. — Jak gdyby przerażało go to, co zrobił. Mimo to zależy mu na jakiejś pamiątce po nich. Oto kolejna dychotomia. • Jedna rzecz wydaje się kryształowo przejrzysta - powiedział Kane Warner do Clevengera. Paradygmaty, które stworzyliśmy, siedząc w domach, nie dają wyraźnego obrazu tego człowieka. Zatem sugeruję, żeby w ciągu najbliższych dni Whitney udzieliła 82 panu pełnego wsparcia. Przyspieszymy prace, pan się przyłączy do śledztwa i będzie mnie informował o wynikach. Byłoby najlepiej, gdyby pozostał pan teraz na terenie naszej bazy. Mowa o pozostawaniu na miejscu i ton Warnera przypomniały Clevengerowi słowa Andersona. FBI prawdopodobnie nie pozwoli mu na swobodę w zakresie dochodzenia. Warner chciał, aby Clevenger chodził na smyczy, a on miał tę smycz trzymać. Świadczyło o tym sformułowanie „i informował mnie o wynikach". To samo dotyczyło pomysłu nocowania na terenie bazy FBI. Ten moment nie był wcale gorszy od innych, by pokazać, że źle znosi tresurę. • Ofertę złożył mi pan telefonicznie przed dwoma dniami - powiedział Clevenger. - Ani słowem nie wspomniał pan o mieszkaniu i wyżywieniu. Ja jednak nadal nie jestem przekonany, że gotowi jesteście schwytać tego człowieka. • Co proszę? - powiedział Warner, nie rezygnując ze swojego dyplomatycznego uśmiechu. • Przyznaję, macie tę pomysłową mapę i w ogóle, a ci ludzie wykonali godną podziwu pracę na komputerze i w laboratorium. Whitney prawdopodobnie ma rację, jeśli chodzi o psychologiczną charakterystykę zabójcy. Nadal jednak nie możecie przełamać dystansu, jaki was od niego odgradza. A jest to człowiek, którego chyba możecie dopaść, jeśli nie zabraknie wam zdecydowania. • Mógłby się pan wysławiać bardziej konkretnie, doktorze? - zapytał Warner. • Zabójca nawiązuje bardziej intymne kontakty z ofiarami, zanim je zamorduje - powiedział Clevenger, patrząc na ludzi zebranych wokół stołu. - Wywołuje wrażenie, że się nimi opiekuje. I tak chyba rzeczywiście jest lub przynajmniej on tak uważa. Tyle że on jest w stanie przyjąć intymność wyłącznie w niewielkich dawkach. Dlatego musi podróżować. Odrzuca trwalsze więzi. I z tego

powodu cierpi, jak zresztą wszyscy. • Zawsze pragniemy tego, czego nie możemy mieć - podpowiedziała McCormick. Clevenger spojrzał na nią. - Zawsze - powtórzył. Powoli odwrócił wzrok do Kane'a 83 Warnera. - Istnieje sposób, aby zbić go z tropu, wywołać w nim psychologiczny chaos. Trzeba, by ustawicznie miał przed oczami swoje ofiary. Wyliczamy ich krewnych. W wiadomościach telewizyjnych pokazujemy ich wizerunki z okresu dzieciństwa. Raz w miesiącu zbieramy krewnych na spotkania. Informujemy społeczeństwo o każdym takim zebraniu. W ten sposób nasz zabójca staje się outsiderem, osobą z zewnątrz, i bardzo mu to doskwiera. Może on i ma trzynaście próbek krwi, ale ci ludzie z telewizji mają znacznie więcej. Fotografie, wspomnienia, prawdziwe łzy. I wszyscy nawzajem do siebie należą. Jego potrzeba bliskości zacznie przybierać na sile — bliskości w jego wydaniu - cokolwiek to oznacza. On zaś będzie jej pragnął coraz bardziej, aż zacznie popełniać błędy. Niewykluczone, że zechce odwiedzić jedno z miejsc zbrodni. Że zadzwoni do pogrążonej w żałobie matki, do brata. Może nawet pozwoli się złapać, choćby tylko po to, żeby rzucić okiem na członków rozszerzonej rodziny, siedzieć w tych samych salach rozpraw co rodziny ofiar. • Interesujące - powiedział Warner bez specjalnego przekonania. • Myślę, że doktor Clevenger ma rację - powiedziała McCor-mick do Warnera. - Wygląda na to, że ten człowiek jest tak dobry w utrzymywaniu ludzi na dystans, że i nas trzyma na odległość. Musimy wyciągnąć do niego ręce. Dorothy Campbell skinęła głową. • Od miesięcy powtarzam, że powinniśmy wypowiedzieć wojnę temu zwierzakowi - powiedział John Silverstone z Programu Analiz Kryminalistycznych. Podczas tego spotkania odezwał się po raz pierwszy. - Nie istnieje żaden tradycyjny wzór na odkrycie, skąd i kim jest albo gdzie się uda w najbliższej przyszłości. Musimy go wypłoszyć. • Ale to mogłoby być niebezpieczne - stwierdził Bob White. - A jeśli nasilimy jego potrzebę zabijania, a on n i e stanie się mniej ostrożny? Ten facet potrafi urządzić sobie przerwę między fiestami. Trzynaście ciał w ciągu trzech lat. Jeśli przyspieszy tempo o sto procent, pewnie nadal będzie sobie wybierał cel i miejsce. Warner zgodził się z nim, co wyraził skinieniem głowy. 84 - Rzeczywiście, może się tak stać zwrócił się Clevenger do White'a. Potem podniesiecie poziom psychologicznego napięcia jeszcze wyżej. Musicie rozpalać jego gwałtowność, póki nie pęknie. To nie będzie miłe, ale taka jest cena, którą musicie zapłacić, aby go powstrzymać. Ktoś zapukał do drzwi. Chwilę później otworzyły się i stanęła w nich dwudziestokilkuletnia kobieta. Popatrzyła w stronę Kane'a Warnera. Warner wstał i podszedł do drzwi. Kobieta coś do niego szepnęła. Warner odetchnął głęboko, potrząsnął głową. Potem odwrócił się i zamknął drzwi. - Numer czternaście ogłosił. W stawie dwadzieścia jardów od Drogi nr 7 w Utah. Upośledzony mężczyzna... na wózku inwalidzkim. Salę wypełniła atmosfera powagi. Clevenger rzucił okiem na Whitney McCormick, która wymieniła z nim spojrzenie w rodzaju tych, które zapamiętał ze studiów medycznych, kiedy na przykład stał w towarzystwie pielęgniarki nad łóżkiem

umierającego pacjenta i wiedział, że bycie tak blisko kresu życia nagle zatarło między nimi wszelkie zwyczajowe granice. Jedno spojrzenie McCormick niemal skusiło go, aby natychmiast przystąpić do śledztwa. W tym spojrzeniu była obietnica, że osobiste i zawodowe życie Cleven-gera mogą stać się jednym, że potrzeba, by żyć pełnią, kochać bez granic i tak samo być kochanym, może znaleźć wyraz na jedynej płaszczyźnie, jaką kiedykolwiek naprawdę dla siebie odnalazł - w polowaniu na mordercę. - Według tamtejszego patologa zwłoki zostały porzucone przynajmniej trzy miesiące temu — ciągnął Warner. Szcząt ki znajdują się przy drodze prowadzącej tutaj. Spojrzał na Clevengera i nagle opadła z niego maska dyplomaty. Zatem już pan wie powiedział bez cienia intonacji pytającej. Dzień i noc żyję tą sprawą. Chcę dostać tego gościa bardziej, niż jest pan to sobie w stanie wyobrazić. Po chwili maska równie szybko powróciła na miejsce. Poświęcimy tyle czasu, ile będzie trzeba, aby otrzymał pan od nas wszelkie informacje niezbędne do podjęcia decyzji o przyłączeniu się do śledztwa. 85 Kiedy Kane Warner odprowadził Clevengera do frontowych drzwi Akademii i zapakował go do drugiego czarnego sedana, Clevenger miał już w głowie zarys profilu psychologicznego Autostradowego Zabójcy. Dwie godziny spędził w sali konferencyjnej, gromadząc więcej szczegółów na temat okoliczności każdej zbrodni i naciskając na wszystkich zebranych wokół stołu graczy, aby podzielili się swoimi domysłami na temat sprawy. Uważał, że morderca rzeczywiście jest najprawdopodobniej mężczyzną. Przemawiała za tym nie tylko statystyka, lecz przede wszystkim ocena siły, z jaką ostrze przecinało tętnice szyjne i tchawice ofiar. Miał prawdopodobnie przynajmniej czterdzieści lat, bo trudno sobie wyobrazić, aby ktoś młodszy posiadał odpowiednie umiejętności społeczne i obycie i aby ofiary czuły się przy nim tak komfortowo. Był przystojny, atrakcyjny, chociaż może niekoniecznie seksualnie, dzięki czemu zdawał się nie stwarzać zagrożenia dla kobiet. Miał jakiś związek ze szpitalami, pierwszą pomocą albo bankami krwi, bo profesjonalnie radził sobie ze strzykawką i igłą. Był chyba jedynakiem, gdyż jego potrzeba bliskości, nawiązania „braterstwa krwi" wyrażała się tak silnie, że wydawało się niemożliwe, aby rozwinęła się w otoczeniu rodzeństwa. Teoria Whitney McCormick, że został osierocony lub porzucony, miała solidne podstawy. Żaden element tego profilu nie był pewny, w każdym razie brakowało materiału do jego uzupełnienia. Co do jednego Clevenger miał pewność - pojawią się kolejne ciała do zbadania i kolejne miejsca zbrodni do przestudiowania. Ten zabójca miał trwałą potrzebę zabijania. Był uzależniony. Kiedy sedan podążał w kierunku portu lotniczego, znowu rozmyślał o trzynastu fotografiach, które Bob White rozłożył na stole sali konferencyjnej w Instytucie Nauk Behawioralnych. Trzynaście istnień. A teraz liczba ofiar wzrosła do czternastu, w dodatku nie było sposobu, aby przewidzieć, ile jeszcze ciał zostanie odnalezionych. Clevenger zakładał, że zabójca również rozmyśla o swoich ofiarach. Możliwe, że w tym momencie jechał autostradą i tęsknił za zachodem słońca, pragnąc znowu zakończyć czyjeś życie i poszerzyć swoją rodzinę, przedłużyć linię swojego rodu. 86 Poczuł, że wypełnia go znajoma nienawiść. Antypatia. Bo dla Clevengera koniec życia był wrogiem. Gardził śmiercią, nieważne, jaką formę przybierała ta bestia - rak, starość, morderstwo. Po prostu zajął się tą przyczyną śmierci, którą mógł zdławić, używając swojej wiedzy i zdolności do myślenia. A jeśli ludzie czasem oceniali, że wykonując swój zawód, wpada w przesadę, to zwyczajnie tego nie rozumieli, tak przynajmniej uważał. Dochodzenie było jak wojna. Zmuszasz śmierć do odwrócenia wzroku i musisz być

gotów wrzucić wszystko do puli, jeśli śmierć podnosi stawkę, a w razie potrzeby nawet poświęcić siebie, aby położyć kres rzezi. Podjechał samochodem do terminalu US Air. Loty pierwszych dwóch wahadłowców z Waszyngtonu do Bostonu zostały odwołane ze względu na mgłę nad lotniskiem Logan, dlatego wylądował w domu dopiero o 17.15. Wyjechał furgonetką z centralnego parkingu i z telefonu komórkowego zadzwonił do laboratorium w szpitalu Massachusetts. • Mówi doktor Frank Clevenger - powiedział do kobiety, która odebrała telefon. - Interesują mnie wyniki testu toksykologicznego Billy'ego Bishopa. • Data urodzenia? - zapytała. • 11 grudnia 1987. • Jedną chwilę, doktorze. • Proszę, niech będzie negatywny - szepnął Clevenger. Nie uważał, że palenie marihuany to koniec świata. W końcu większość szesnastolatków sięga sporadycznie po jointa. Jeśli jednak to paskudztwo znajdowało się we krwi Billy'ego, będzie to dowód, że chłopak go okłamał, bezpośrednio co do zażywania i prawdopodobnie co do sprzedawania. A to już będzie oznaczało, że jego charakter bynajmniej się nie naprawia. Upłynęła minuta. Clevenger miał wrażenie, że minęło dziesięć. • Halo! - ponaglił kobietę. • Chwileczkę - odparła. - Mój komputer... okej. Nie. Nie mamy żadnego zapisu. • Chłopak nie przyszedł? - zapytał. • Najwidoczniej nie - odpowiedziała. 87 • Czy wyniki mogły być zarejestrowane w jakiś inny sposób? • Jeżeli poddał się badaniu na obecność toksyn, powinno to być zarejestrowane w komputerze, nawet jeśli badania są jeszcze w toku. • Dziękuję za sprawdzenie - powiedział Clevenger, czując dziwną mieszankę złości, frustracji i żalu, którą tylko Billy Bishop mógł w nim wywołać. • Nie ma za co. - Rozłączyła się. Clevenger zadzwonił do swojego mieszkania. Brak odpowiedzi. Zadzwonił na numer telefonu komórkowego Billy'ego i wysłuchał nagranej zdawkowej wiadomości: „Wiesz, co robić", potem rozległ się krótki sygnał. Rozłączył się, zadzwonił ponownie i znowu wysłuchał komunikatu. - Do dupy powiedział głośno, przerywając połączenie. Rzucił telefon na siedzenie pasażera i ruszył do domu.

sześć

B

illy Bishop siedział na ławeczce do podnoszenia ciężarów, którą zainstalował w swoim pokoju w mieszkaniu Cle-vengera w Chelsea. Z głośników dudniła muzyka Doorsów. Przez palladiańskie okno gapił się na rozedrgany horyzont za stocznią Fitzgeralda. Pokój był urządzony ascetycznie. Nie było tu nic prócz ławeczki do ćwiczeń, prostego biurka, łóżka i zestawu stereofonicznego połączonego plątaniną przewodów. Na ścianach wisiały plakaty grup rockowych: Puddle of Mud, Pearl Jam, Grateful Dead. Billy właśnie pobił własny rekord, wyciskając sześć razy z rzędu ciężar dwustu funtów. Jego ciało było napięte, a myśli płynęły szybko. Był z siebie dość zadowolony. Pojechał do stoczni, porozmawiał z Peterem Fitzgeraldem i dostał pracę zaraz od następnego dnia. Oczywiście wszystko zawdzięczał Clevengerowi, ale przynajmniej nie przepuścił okazji. Dogadał się co do warunków. A to chyba musi coś znaczyć, no nie? A robota była naprawdę niezła. Zacznie się uczyć naprawiać silniki holowników. Zaznajomi się z kolesiami, którzy nimi pływają. W dodatku na sam początek zarobi dziesięć dolców na godzinę w gotówce, co oznaczało ogromną odmianę, coś znacznie lepszego od wolontariatu. Dziekan Walsh i jego jędzowata sekretarka, Scott Dillard i cała reszta z Audena może iść do diabła - banda pieprzonych hipokrytów! Dillard i jego napakowani kolesie po prostu nie mogą znieść, jak się im napędza strachu. Byłaby z tego niezła historia, całkiem zabawna, wziąwszy pod uwagę, że to oni sprowokowali dwie bójki - Dillard opowiadał wszystkie te świństwa na temat 89 włosów Billy'ego i kolczyka w nosie, a potem jego koledzy wyobrazili sobie, że wezmą odwet za lanie, jakie dostał tamten. Billy wyznawał zasadę, że nie należy niczego zaczynać, jeśli się nie da tego doprowadzić do końca. Jeżeli zacząłeś, to jeśli trzeba, po prostu zaciśnij zęby i przyjmij karę. Inaczej postępowali Dillard i spółka. Donosiciele. Wstał i podszedł do lusterka stojącego na biurku. Był jak wyrzeźbiony. Jego tors wyglądał niczym zbroja gladiatora - znakomicie zarysowane mięśnie piersiowe, brzucha, nigdzie ani grama tłuszczu. Zgiął ręce w łokciu i przyjrzał się, jak bicepsy twardnieją na kamień. Oto kim są oni wszyscy: hipokrytami. Pomyśleć, że Dillard doniósł na niego, a przecież sam zaliczał się do najlepszych klientów. Drań wypalał uncję miesięcznie, póki nie postanowił zadrwić sobie z Billy'ego, czepiając się dredów - najpierw normalnie żartował, ale potem przesadził i naprawdę zaczął go dręczyć. From Jamaica, mon? Off de Island, mon? Wtedy Billy odciął go od towaru. Bezwzględnie. Zero, ani jednego jointa. Nie wolno gryźć ręki, która cię karmi. Takie było rzeczywiste wytłumaczenie, dlaczego Dillard chciał się bić: tęsknił za buchem i nie mógł go dostać. Billy pochylił się nad lustrem i przyjrzał się kolczykowi w nosie, upewniając się, że goi się ranka po przekłuciu. Potem cofnął się i usiadł na końcu ławeczki. Splótł palce za głową, skręcił ramiona w lewo, w prawo, rozciągając się przed następną serią.

Przede wszystkim Walsh bardzo się wygłupił, wyrzucając go za torebkę skrętów. Nikt nie uwierzy, że dziekan nie pozwala sobie na parę szklaneczek martini co wieczór po powrocie do domu, do niskiej żony o grubych nogach i ustach umalowanych jaskrawoczerwoną szminką. Czymże to się różni od wypalenia sobie jointa? Albo od wciągnięcia ścieżki? Albo od udziału w zyskach osiąganych ze sprzedaży gorzały? Poza tym gorzała zniszczy ci wątrobę, może spowodować czyjąś śmierć na drodze, podczas gdy trawka i okazjonalny odlot nikomu krzywdy nie zrobią. Położył się na ławeczce i nad głową wyciągnął dłonie do 90 sztangi. Dodał po dziesięciofuntowym krążku na każdą stronę, zwiększając ciężar do 220 funtów. Wziął głęboki oddech i wypchnął sztangę ze stojaka, opuścił ją na tors. Potem wypuścił z płuc całe powietrze i wycisnął sztangę do góry. Do pełnego wyprostu ramion. Powtórzył to samo i dopiero za trzecim razem musiał walczyć. Za czwartym jego mięśnie piersiowe zaczęły dygotać z wysiłku, by powstrzymać bezwład ciężaru. Wydawało się, że ręce nie wytrzymają. Ale ostatecznie Billy spiął się, wyobraził sobie, że sztanga „chce" się podnieść, że siła grawitacji działa odwrotnie, że musi jedynie nie przeszkadzać. Zamknął oczy, wyciągnął szyję, wytężył wszystkie mięśnie, zacisnął zęby, zmagając się z ciężarem, prostując ramiona, utrzymując sztangę w równowadze przez ułamek sekundy. Wreszcie pozwolił jej opaść z trzaskiem na stalowe uchwyty. - Nieźle zawołał Clevenger od progu, przekrzykując muzykę. Billy usiadł, zlany potem, sapiąc jak miech kowalski. Clevenger ruchem głowy pokazał na zestaw stereofoniczny. - Mogę ściszyć? Billy podszedł do urządzenia i klawiszem zmniejszył głośność. • Prawie mi wypadła. • Ależ skąd! - powiedział Clevenger. Wszedł do pokoju. — Nie zanosiło się. • Dwieście dwadzieścia - pochwalił się Billy. - Cztery razy. • Nowy rekord - stwierdził Clevenger. - Gratulacje. - Skinął w stronę telefonu komórkowego, który leżał na podłodze przy ławeczce. - Wracając z lotniska, próbowałem się z tobą skontaktować. - Nie słyszałem sygnału - skłamał Billy. Clevenger znowu skinął głową. • Rozmawiałem dzisiaj z Robertem Fitzgeraldem - powiedział Billy. - Jutro zaczynam u niego pracować. • W porządku - odparł Clevenger tonem pełnym rezerwy. • Dostanę dziesięć dolców za godzinę - dodał Billy, nasycając swoje słowa większym entuzjazmem niż ten, który 91 odczuwał, mając nadzieję, że dzięki tej energii rozmowa nie obejmie tematu testu na obecność narkotyków. - Faceci, którzy obsługują holowniki, okazali się całkiem... • Powiedz mi o próbie narkotykowej - powiedział Cleven-ger. • Nie mogłem tam dotrzeć - bez namysłu oświadczył Billy. Sięgnął po T-shirt. - Pójdę jutro - obiecał, wkładając koszulkę. - Będzie to pierwsza rzecz, którą zrobię. • Co masz na myśli, mówiąc: „Nie mogłem tam dotrzeć"? • Kiedy skończyłem załatwiać sprawę w porcie, zrobiło się w pół do piątej, no i obiecałem Casey, tej dziewczynie, którą niedawno poznałem, że zadzwonię do niej, co się przeciągnęło mniej więcej do piątej piętnaście, piątej trzydzieści. Zrobiło się ciemno, więc pomyślałem sobie, że mogę z tym poczekać.

• Dlaczego nie załatwiłeś sprawy testu, zanim poszedłeś do portu, tak jak uzgodniliśmy? — zapytał Clevenger. • Milion powodów. • Milion... • Szczerze? Spałem gdzieś do południa, potem zrobiłem sobie przebieżkę, tak dla oczyszczenia umysłu, i wciągnąłem coś na śniadanie. Potem zacząłem się niepokoić, że klinika będzie zatłoczona i że spóźnię się na spotkanie z Peterem. Clevenger wystarczająco znał narkotykowych zwyrodnial-ców - nie wyłączając siebie - aby wiedzieć, że zawsze grają na zwłokę, unikając badania płynów ustrojowych, pożyczając czas na odtrucie organizmu, nerek, wątroby i zatarcie prawdy. • A może załatwimy to teraz? - zapytał. - Możemy wpaść do Lynn, do laboratorium mojego znajomego, Briana Strasnicka. Pracuje w Centrum Medycznym przy Willow Street. Siedzi tam na miejscu przez pół nocy. • Powiedziałem Casey, że się z nią spotkam - odparł Billy. • Spotkaj się z nią później - powiedział Clevenger, starając się zachować panowanie nad sobą. Billy uśmiechnął się i potrząsnął głową. • Nie spodoba jej się... • Guzik mnie obchodzi, co jej się podoba - wyrzucił z siebie Clevenger. — Była umowa, że poddasz się badaniu w szpitalu 92 Massachusetts, a potem pójdziesz na spotkanie w porcie. Zawiodłeś mnie. Za to teraz pojedziesz ze mną do Lynn. • Bo mi nie ufasz - powiedział Billy, starając się dać do zrozumienia, że jest urażony. • Bo nie dochowujesz swojej części zobowiązania - oświadczył Clevenger. Billy potrząsnął głową. Do diabła, pomyślał. Może maszyna Strasnicka to złom. Może będzie miał szansę dodać wody do moczu i stężenie metabolitów narkotykowych spadnie poniżej wykrywalnego. Jeśli to nie zadziała, i tak spędzi wieczór z Casey, nim zrobi się chryja. - Dobra - powiedział. - Chodźmy. - Jak było w Quantico? - zapytał Billy, zaraz jak tylko zajęli miejsca w samochodzie Clevengera. - Wydaje mi się, że poszło dość gładko odparł Cleven ger. Miał nadzieję, że Billy na tym poprzestanie, a to z dwóch powodów. Po pierwsze, był zbyt zdenerwowany na pogawędkę. Po drugie, co ważniejsze, chciał utrzymać Billy'ego z daleka od swoich spraw kryminalnych, unikać karmienia go stałymi dawkami zła. • Co to za sprawa, do której chcą cię zaangażować? • Morderstwo. • Chodzi o Autostradowego Zabójcę? - zapytał podekscytowanym tonem Billy. - Fajnie byłoby nad tym pracować? • Zostałem poproszony, aby nie rozmawiać na temat spotkania - powiedział stanowczo Clevenger. Zerknął na Billy'ego i zauważył, że z chłopak przygasł. - Z nikim. • Pewnie - powiedział Billy. • Tak sobie życzą. • Ale powiedziałeś im, że przed Northern nie masz tajemnic. Clevenger wyczuwał, że Billy zaciekle walczy o pozycję. Istniała taka cząstka Billy'ego, która nie chciała mieć z Clevenge-rem nic wspólnego, i cząstka, która pragnęła zbliżyć się do niego tak bardzo, jak to tylko możliwe. Bardziej niż ktokolwiek inny.

93 1 może gdyby Billy poddał się badaniu, Clevenger opowiedziałby mu więcej o spotkaniu w siedzibie FBI. Oczywiście pominąłby makabryczne szczegóły i informacje naprawdę tajne. To by świadczyło o tym, że Clevenger mu ufa. Teraz jednak mogłoby to wypaść niewłaściwie, dać fałszywy sygnał. Billy musiał się nauczyć, że na zaufanie trzeba zasłużyć. - North już od dawna mnie nie zawodzi. Billy odwrócił głowę i gapił przez okno pasażera. Przez kilka minut jechali w milczeniu Drogą nr 16 wschodnią przez Revere. Clevenger zastanawiał się, o czym myśli Billy. Dochodził do wniosku, że chłopak jest mniej skoncentrowany na badaniu niż na problemie, czy zdąży je przeprowadzić i czy złapie pociąg z Lynn, aby spotkać się z przyjaciółką w centrum handlowym North Shore w Peabody, oddalonym o dziesięć mil, tak jak się umówił przed opuszczeniem mieszkania. Może Billy rozmyślał, czy w Tower Records dostanie płytę, na której mu zależy, i czy ma dość pieniędzy na wynajęcie pokoju w Motelu 6 położonym przy ulicy za pasażem handlowym. Ale Billy nie o tym myślał. W ciągu tych dwóch minut milczenia, gapienia się przez okno, eksperymentował w myślach, jak by to było, gdyby otworzył drzwi i wyskoczył z samochodu. Wyobrażał sobie jakąś niesamowitą mieszaninę paniki i rozkoszy, którą odczuwałby tuż przed upadkiem, a część tej przyjemności na pewno wypływałaby z przerażenia Clevenge-ra. Słyszał pisk zablokowanych opon samochodu, który wpadł w poślizg, kroki Cleveiigera biegnącego do miejsca, gdzie Billy leży twarzą do dołu, krwawiąc na jezdnię. I chociaż Billy nie potrafił w pełni wyjaśnić satysfakcji, jaką poczuł, kiedy odwrócił się i zobaczył wyraz żalu i paniki na twarzy swego przybranego ojca, wiedział, że to się wiąże z faktem, iż Clevenger nie chciał go zranić nawet w przybliżeniu tak bardzo, jak bardzo Billy chciał zranić siebie. To było jego ostateczne zagranie, as w rękawie, nawet jeśli nie potrafił powiedzieć, w jaką grę obaj grają; nawet jeśli całkowicie umknął jego uwagi fakt, że samokontrola Clevengera jest czymś, co się nazywa wyrazem miłości, zaś brak miłości z jego strony - czymś, co się nazywa nienawiścią do siebie. 94 Billy Bishop może i zachwycał się swoim ciałem, włosami, małym złotym kolczykiem w nosie, wytatuowanymi na plecach niebieskozielonymi literami, czaszką i skrzyżowanymi piszczelami. Może się chełpił, że jest dobrym bokserem i piłkarzem, że pociąga ładne dziewczęta. Lecz ta próżność była po prostu obroną przeciwko temu, jaki czuł się w środku - wstrętny na wskroś, wart wszystkich cięgów, które dostał i które kiedykolwiek jeszcze dostanie. Jak niemal każde maltretowane dziecko wątpliwości rozstrzygał na korzyść swojego prześladowcy, człowieka z rzemieniem. Lecz Billy nie skończył na ulicy. Nim minęły dwie minuty milczenia, obrał inny kierunek. • Nie będzie nam potrzebne to badanie - powiedział. • Dojeżdżamy - rzucił Clevenger. • Sam mogę powiedzieć, co wykaże. Clevenger zerknął na Billy'ego. Chłopak zdawał się mówić serio. Skręcił gwałtownie na parking przy Dunkin' Donuts i zatrzymał samochód. • W porządku. Co wykaże? • Marihuanę - odparł Billy, starając się powstrzymać uśmiech. - Wypaliłem parę jointów, których nie mogłem sprzedać w szkole. Z Clevengera zeszło powietrze. Przez kilka sekund czuł się całkowicie bezsilny, głupi, że stara się pełnić rolę ojca wobec chłopca, podczas gdy nie jest do tego zdolny nawet wobec siebie. To kogo w końcu starał się ocalić? Billy'ego? Siebie? Dlaczego nie przyznać, że obaj są beznadziejni? Jak ślepy prowadzący niewidomego. • Jak dużo tego...? • To nie wszystko, co wykazałyby testy.

Clevenger głośno odetchnął, zachodząc w głowę, co jeszcze wyjdzie na jaw. - Marihuanę... — ciągnął Billy, obserwując, jak ciągle tak samo zdaje się ranić Clevengera. rydy. Clevenger z tonu Billy'ego odczytał, że chłopak chce mu spra-

to Kokainę...

słowo ste

95 wić przykrość, zwrócić na siebie uwagę w jedyny sposób, jaki zna - negatywnie, poprzez konfrontację. I to mu przypomniało, że przychodzenie Billy'emu z pomocą jest najbardziej podobne do maratonu. Niechęć ze strony pracowników Wydziału Opieki Społecznej, gdy przeprowadzał adopcję Billy'ego, pozwoliła mu dostrzec przynajmniej tyle. Niemal połowa dzieciaków adoptowanych w tym wieku, z podobną przeszłością, trafiała na ulicę, do więzienia albo traciła życie przed ukończeniem dwudziestego roku życia. Wygranie walki o duszę chłopca oznaczało trzymanie go za rękę i powolne, bolesne wysiedlanie demonów z jego psychiki. Oznaczało walkę trwającą lata i klęskę w wielu bitwach. Co według ciebie powinniśmy teraz zrobić? - zapytał. Billy wzruszył ramionami, nie przestając się bacznie przy glądać Clevengerowi. - Uważasz, że to ja powinienem wiedzieć - powiedział. Billy odwrócił się i gapił przez okno. Clevenger zrobił to samo. - Istnieje typowa odpowiedź: Jesteś uziemiony odparł. Co w tym wypadku nie zadziała, gdybyś mnie zapytał o zdanie. Myślę, że powinieneś być dość zadowolony, mając swoją siłownię i sprzęt stereo, wpuszczając ukradkiem dziewczęta do swojego pokoju. Zamilkł na chwilę, a potem dodał: Istnieje też inna odpowiedź, która brzmi mniej więcej tak: Wynosisz się z domu, jesteś zdany na siebie, póki nie przystąpisz do trzydziestodniowego programu odtrucia. A istnieją zalety tego sposobu postawienia problemu. Kochać mądrze, oto, co może przynieść skutek. Tyle że z kimś takim jak ty jest to ryzykowna sprawa. Sam ze sobą jesteś tak nieszczęśliwy, że być może na ulicy czułbyś się jak w domu. Pewnie powiedziałbyś sobie, że na to wszystko zasłużyłeś. Prawda jest taka, że brakuje mi odwa gi. Rzucił okiem na Billy'ego, aby sprawdzić, czy zareaguje na podanie tej gałązki oliwnej. Nie zareagował. Niektórzy rodzice po prostu wzywają gliniarzy dodał. Pozwalają Agencji An tynarkotykowej wnieść oskarżenie przeciwko swojemu dziecku za posiadanie narkotyków i mają nadzieję, że sędzia w swoim orzeczeniu zobowiąże młodzieńca do udziału w spotkaniach 96 Anonimowych Narkomanów oraz do poddawania się badaniom laboratoryjnym. I że takie będą warunki zawieszenia kary na okres próbny. - Wzruszył ramionami. - Ten pomysł nie należy chyba do najgorszych. Kiedy wisi ci nad głową perspektywa więzienia, trudniej cieszyć się byciem na haju. - Czy ja wiem, większe ryzyko, lepsza zabawa odparł Billy, patrząc prosto przed siebie. Clevenger odwrócił się do niego i stwierdził, że chłopak jest z siebie zadowolony. W tym momencie sam pewnie poczułby się znacznie lepiej, gdyby naprawdę chwycił go za kark i rąbnął jego głową w

przednią szybę, aby zmieść mu ten uśmieszek z twarzy, nauczyć go, że choć jest twardy, to istnieją ludzie o wiele twardsi niż on. Być może Billy powinien przerobić tę lekcję, której nikt nie mógł mu udzielić na boisku Prywatnej Szkoły Średniej Audena. Ale kiedy Clevenger poczuł wzbierający w sobie gniew, przyspieszone bicie serca i ból zaciskanych zębów, uświadomił sobie, iż bójka jest czymś, do czego Billy zmierza. Podświadomie stara się odbudować związek, jaki łączył go z ojcem, narzucając Cle-vengerowi rolę dręczyciela. Clevenger potrząsnął głową jakże trudno umierać przeszłości. A już tak niewiele dzieliło go od popełnienia kolejnego błędu - policzka, ciosu - stania się swoim własnym ojcem, dopełnienia patologicznej podróży od ofiary do prześladowcy. Ponętną moc ma ten przymus powtarzania. Jedyne wyjście polegało na tym, żeby mówić ostro, ale niekoniecznie działać w ten sposób. - Oczywiście rzekł są rodzice, którzy darują sobie to wszystko, po prostu bez znieczulenia wytrząsają to gówno ze swoich dzieciaków. Billy przeniósł na niego wzrok. • Mnie to nie rusza. No, dalej! Jeśli tylko masz ochotę. • To ty masz ochotę. Billy przewrócił oczami. • Kiedyś tkwiłem w czymś takim, w czym teraz ty tkwisz -powiedział Clevenger. • To znaczy w czym? Clevenger znowu popatrzył przez przednią szybę. 97 - Starałem się pokazać, jaki jestem twardy, przeżywając jedno bicie po drugim. Przede wszystkim od mojego ojca. Na stępnie, kiedy już go nie było w okolicy, szprycowałem się na jego konto bez żadnego umiaru. Prawie się zabiłem kokainą i alkoholem. - Ty? - zapytał Billy. - Kokainą? Clevenger zerknął w mrok. • To uśmierzało ból. Nic bardziej oczywistego. Ale przynosiło też inny skvitek. Utrzymywało marzenie o ojcu żyjącym dla mnie. Marzenie, że mam ojca, który się o mnie troszczy. • Nic rozumiem - powiedział Billy. • Póki się nad sobą znęcałem - powiedział Clevenger, patrząc na niego - póki nie zasługiwałem na nic lepszego, mogłem wierzyć, że mnie kocha. Mnie, popaprańca. Mnie, ćpuna. Kłamcę. Co z tego, że staruszek był skończonym pijakiem? Co z tego, że chwytał za pasek, kiedy tylko był na mnie wkurzony? Przecież nie było tak, że nie zasługiwałem. Wystarczyło, że spojrzałem w lustro, i już wiedziałem, że tak. Billy słuchał z większą uwagą. - Pojawia się mnóstwo żalu na twojej drodze, kiedy sobie uświadomisz, że jesteś wartościową osobą, Billy ciągnął Clevenger. — Naprawdę wartościową, a to ze względu na twoje serce, nie twoje włosy, nie twarz czy ciało. Bo wtedy zaczynasz odczuwać, jak to bardzo boli, gdy tę wiarę wybijają z ciebie siłą, jak bardzo cierpiałeś, zanim ostatecznie dałeś sobie spokój. Zaczynasz sobie uświadamiać, ile kosztuje mieć ojca, który cię nie kocha. I wtedy naprawdę zaczynasz krwawić. - Albo puszczać krew - powiedział Billy. Ta uwaga zdziwiła Clevengera. - Wszyscy zawsze mówią, że trzeba się opierać prochom -

powiedział Billy. Że niby to cię uszczęśliwi. Ale kto zaręczy, że to jeszcze wszystkiego nie pogorszy, że nie stracisz resztek tego, co ci pozostało? Clevenger skinął głową. Billy miał rację. Jeśli zrezygnujesz z dotychczasowych środków obronnych i stawisz czoło swoim demonom, zawsze istnieje niebezpieczeństwo, że one cię pokonają. 98

- Nie będę cię okłamywał rzekł. Pewnym ludziom to się przytrafia. Czasem ból jest nie do zniesienia. Ale nie przy trafia się tak często ludziom, którzy połączą siły, tak jak my moglibyśmy to zrobić, ja i ty. Gdybyś zechciał mi powiedzieć, kiedy masz chęć sięgnąć po narkotyki, zamiast po nie sięgać, gdybyśmy obaj potrafili rozmawiać o większości spraw, kiedy jesteś w dołku, a nie na haju, wtedy udałoby się nam to prze zwyciężyć. - Nie jesteś moim psychiatrą - powiedział Billy. Clevenger nie wiedział przez chwilę, czy Billy ostatecznie prosi o wizytę u terapeuty, do czego wcześniej bardzo go namawiał. Ale potem uświadomił sobie, że Billy prosi o coś więcej. • Nie - odparł. — Nie jestem terapeutą. Staram się być dla ciebie ojcem. - Patrzył, jak Billy ciężko przełyka ślinę, co oznaczało, że poruszyły go słowa Clevengera. Albo to po aktorsku odgrywał. Powiedz mi więc, dokąd cię zabrać, mistrzu? Decyzja należy do ciebie. Mogę cię zostawić przy pasażu, zabrać z powrotem do domu albo do laboratorium Strasnicka. Cokolwiek wybierzesz, jestem z tobą na sto dziesięć procent. • Dlaczego mielibyśmy wybrać laboratorium? - zapytał Billy. — Już ci powiedziałem, co może wykazać badanie. • Nie jestem jeszcze przygotowany, aby polegać na twoich słowach. Istnieje mnóstwo innych narkotyków, które możesz brać. Bez pomocy laboratorium nadal będę się martwił, czy wiem, co nam stoi na przeszkodzie. Wolałbym tego uniknąć. Billy wyglądał przez okno pasażera. Myślał, ile naprawdę zawdzięcza Clevengerowi. Że jego słowa brzmią sensownie -w każdym razie te, które zrozumiał. Ale przede wszystkim o tym, że właściwie wyśpiewał już wszystko, nie wspomniał jedynie o sporadycznym przyjmowaniu ecstasy. Tyle że nie brał tego już od tygodnia. Zatem zdecydowanie nie da się tego wykryć podczas badania. W dodatku uprzedził Casey, że nie dotrze do pasażu przed wieczorem. Biorąc pod uwagę wszystkie za i przeciw, doszedł do wniosku, że nie ma nic do stracenia, oddając nieco krwi i moczu. Odwrócił się do Clevengera. - Pojedźmy do laboratorium - powiedział.

siedem

PO PÓŁNOCY ,

23

LUTEGO

2003 CANAAN, VERMONT

D ochodziła pierwsza w nocy, ale Jonah nie miał ochoty na sen. Leżał na łóżku w samych dżinsach z

rozrzuconymi rękami i nogami, uśmiechając się do sufitu. Doskonale ukształtowane mięśnie klatki piersiowej, ramion i nóg drżały mu z podniecenia. Mieszkanie nadal wydawało mu się obce, zarazem jednak dawało poczucie wolności. Anonimowość miejsca: puste ściany, nowe białe prześcieradła i ręczniki, odświeżona wykładzina dywanowa na całej podłodze, plastikowe talerze i sprzęty kuchenne, winylowa kanapa i pokryty drewnianą okleiną stół w kuchni sprawiały, że czuł się odrodzony. Nie znał go nikt w całym budynku. Nie znał go nikt wzdłuż trzech mil drogi do szpitala. W ciągu tych tygodni, które upłynęły od czasu, gdy przybył do Canaan, nie zainstalował telefonu, nie podłączył żadnego kabla, nie zamówił żadnego czasopisma. Żywił się albo w szpitalnym barze, albo kupował jedzenie na wynos w chińskiej restauracji Chin Chin, położonej dwie przecznice od jego mieszkania, ewentualnie w pizzerii na rogu. Michelle Jenkins dwa razy składała mu propozycję wspólnego spędzenia popołudnia, lecz dwukrotnie grzecznie odmówił. Nie potrzebował kobiety. Liczba pacjentów, którymi się opiekował, wzrosła teraz do ośmiu. Wszyscy oni przetaczali mu nic tylko swoje cierpienia, ale również cierpienia stroskanych ojców, matek i rodzeństwa, przychodzących na rodzinne spotkania, które odbywały się na oddziale zamkniętym. Osiem historii życia szybko przerodziło się w szesnaście, potem trzydzieści dwie i następnie sześćdziesiąt cztery. Każdy dzień pracy był nie kończącą się orgią cierpienia. Jonah był zadowolony. Splótł palce pod głową, zamknął oczy i myślał o sześciolet100 niej Naomi McMorris, zgwałconej w wieku trzech lat. Przez pierwsze pół godziny spotkania przesiedziała cichutko w jego gabinecie. I tylko skrzyżowanymi w kostkach nóżkami małej dziewczynki machała tam i z powrotem, zbyt wystraszona, aby na niego popatrzeć dłużej niż przez kilka sekund. Była śliczna, choć bardzo wychudzona. Miała proste jasne włosy i zielononie-bieskie smutne oczy zdradzające znacznie więcej przeżyć, niż powinna ich mieć dziewczynka w jej wieku, oczy, które mówiły, jak wiele, zbyt wiele widziała ludzkiego okrucieństwa. Gwałciciel, przyjaciel jej matki, pojawił się i odszedł, ale pozostawił w niej obcą wiedzę dorosłych. Taki był powód, że Naomi notorycznie się okaleczała. Gdy nie mogła posłużyć się widelcem lub ołówkiem, rozdrapywała paznokciami nadgarstki i wpatrywała się w cieknącą krew. Bo sześcioletnie dziecko nie jest w stanie dobrać słów, by wyrazić przerażenie, jakie je przenika, przenika jego osobowość i jaźń. Niewysłowiony ból, rozpacz. Samooka-leczanie pozwala opowiedzieć historię bez słów — o naruszeniu integralności organizmu, o ciepłej czerwonej cieczy kapiącej na dywan. Często wychodziła ze swojego pokoju na oddziale zamkniętym, stawała w barze i trzymała nadgarstki tak, że każdy mógł je widzieć, oczy miała szeroko otwarte, na jej twarzy malował się wyraz triumfu, jak gdyby mówiła: Niech teraz nie będzie żadnych sekretów. Zostałam rozdarta. Doktor Wyatt, nim odszedł z Canaan na emeryturę, wpisał do karty Naomi uwagę, aby zwracać uwagę na jej bezpieczeństwo. Zalecił, by co drugi dzień opiłowywać jej paznokcie, uniemożliwić dziewczynce dostęp do ostrych przedmiotów i zaglądać do niej co pięć minut. Były to sensowne kroki, chroniące ją przed okaleczaniem się. To samo dotyczyło 75 mg Zoloftu, który przyjmowała co rano dla poprawy nastroju, 2,5 mg Zyprexy każdego popołudnia, aby zmniejszyć stan pobudzenia, i 25 mg Trazodone, leku odpędzającego nocne koszmary. Problem polegał jednak na tym, że krwawienie Naomi miało w większości charakter wewnętrzny. Powstrzymywanie jej przed okaleczaniem skóry nie mogło zapobiec temu, by kawałki jej poharatanego dzieciństwa nie niszczyły psychiki. Jonah wiedział, że w normalny sposób nigdy nie będzie 101 miał dostępu do dziewczynki takiej jak Naomi. Miałaby się przed nim otworzyć tylko dlatego, że ktoś zwraca się do niego „doktorze" albo że obiecuje nie zrobić jej krzywdy? Nie. Musiał być taką samą ofiarą jak ona. Musiał popracować nad jej skłonnością do pocieszania i obrony kogoś innego, instynktem, który

często nie ginął mimo urazów psychicznych, a nawet stawał się silniejszy. - Nie podoba mi się tutaj powiedział do niej Jonah po upływie pierwszych trzydziestu minut milczenia. Naomi nadal nic nie powiedziała, ale po raz pierwszy zerknęła na niego. - Nienawidzę tego miejsca - podkreślił. Zerknęła po raz drugi. Wzruszyła ramionami. Potem, patrząc na swoje rozkołysane stopy, odezwała się: - Jak to? Jak to. Dwa słowa, pięć liter, ale to było przejście nie mniej cudowne niż przejście Żydów suchą stopą przez Morze Czerwone w drodze do Ziemi Obiecanej. Dusza sześciolatki, nadal młoda w tym okropnym świecie, zapraszała Jonah do siebie. Jonah, którego dusza kalała się w brudzie tej planety od czterech dziesięcioleci. Jonah, którego grzechów nie sposób opisać słowami. Jonah - do siebie. Do Boga. • Obiecaj, że nikomu nie powiesz - poprosił. Skinęła głową. • Przysięgasz? • Przysięgam. • Są dla mnie bardzo niedobrzy. Przestała kołysać nogami. • Kto? • Inni lekarze. Spojrzała na niego i zatrzymała na nim wzrok. • Jak? Co oni ci robią? • Wyzywają mnie. Drwią sobie. • Dlaczego? • Chyba mnie nie lubią. • Nie lubią cię? - zapytała. 102 • Nie chcą, żebym tutaj pracował. Nie chcą, abym był ich przyjacielem. • Dlaczego nie chcą? Wzruszył ramionami. Sześcioletnie dziecko nie zrozumie, co mu mają za złe inne sześciolatki. W tym momencie Jonah miał sześć lat i zdobywał przyjaźń. Chciał wypracować rodzaj bezwzględnej lojalności na tyle, na ile dzieci w tym wieku są do tego zdolne. My przeciwko nim. My przeciwko reszcie świata. - To wszystko jest tajemnicą powiedział. Wiemy o tym tylko ty i ja. Nie wolno mi było powiedzieć o tym tobie. • Niczego nie powiem — oświadczyła. Uśmiechnął się. • Czy chcesz przyjść tutaj jutro? • Okej. Okej. Kolejne zwycięstwo nad izolacją Naomi. Pogrom. Naomi pomaszerowała do swojego pokoju, a Jonah został w gabinecie. Wiedział teraz, że krok po kroku, dzień po dniu, dziewczynka będzie coraz bliżej. Okazując przy niej bezradność, dawał jej pozwolenie, by poczuła potrzebę okazywania bezradności wobec niego. Jako ofiary wspólnie stworzą demonom publiczność, pozwolą im krzyczeć i płakać, zawodzić i wściekać się tak głośno i tak długo, jak będzie trzeba. Jonah otworzył oczy i znowu gapił się na sufit w sypialni. Prawie czuł zapach świeżej skóry Naomi. Żałował, że nie ma jej przy nim właśnie w tej chwili. Tęsknił za Tommym Magellanem, Mikiem Panskym i swoimi pozostałymi pacjentami. Gdyby tak już nigdy nie musiał opuszczać tego oddziału zamkniętego. Chciał tutaj jeść, spać, kąpać się. Pośród tych młodych rozbitych ludzi. Bo zamykając za sobą drzwi szpitalnego oddziału, czuł się tak, jakby wewnątrz zostawiał kawałki siebie. Wizja zamkniętych drzwi, z nim po jednej stronie i z nimi po drugiej, tkwiła w jego w umyśle i gardle. Naraz poczuł się bardziej samotny niż wolny. A samotność była strefą niebezpieczną. Samotność była tym,

co budziło w nim chęć wyjścia z mieszkania, spacerowania po ulicach, szukania prawdy i żywienia się poufałością. Jeszcze nigdy nie uległ pokusie, aby zabrać życie w tym 103 samym mieście, w którym pracował, ale kiedyś prawie już do tego doszło. Prawie się stało. Listopad i grudzień 1995 roku spędzał we Frills Corners w Pensylwanii, na skraju rezerwatu leśnego Allegheny, w Venango Regional Medical Center. Oddział psychiatrii dziecięcej nie był oddziałem zamkniętym i przyjmował jedynie pacjentów, którzy mogli „gwarantować bezpieczeństwo", obiecując nie robić sobie krzywdy. Oznaczało to, że dzieciaki mogły odwiedzać dom albo wychodzić z rodzicami na „przepustki". Od wigilii Bożego Narodzenia do najbliższego poniedziałku nie było w szpitalu prawie nikogo. Dla Jonah oznaczało to pięć dni samotności. Późnym wieczorem tamtej niedzieli znowu się zaczęło - pulsowanie wewnątrz czaszki, palenie skóry, okropna męczarnia, by wtłoczyć powietrze do płuc. Wtedy wyszedł na spacer zaraz po północy. Pooddychać. Ochłonąć. Ona na niego czekała. Niczym spokój. Ally Bartlett - dwadzieścia osiem lat, nie niska, nie wysoka, może dwadzieścia funtów nadwagi, średniej wielkości brązowe oczy, czarne kręcone włosy. Siedziała na przystanku w pobliżu baru, ubrana w jasnobrązowe wełniane spodnie i niebieską dwurzędową marynarkę. Gruby czerwony szal miała dwa razy owinięty wokół szyi. Nie miała czapki ani rękawiczek. Gapiła się na niego od chwili, gdy wyszedł zza rogu. Ani na chwilę nie odwróciła wzroku, kiedy się do niej zbliżał. - Na pewno pan marznie powiedziała, uśmiechając się, gdy usiadł obok, zachowując stosowny dystans. Jonah miał na sobie znoszone dżinsy i szary golf. Nie włożył płaszcza. Ale nie czuł zimna. • Ktoś ukradł mi płaszcz - powiedział. • Autobus powinien nadjechać za kilka minut - odparła. -Proszę wziąć to - powiedziała, odwijając szal. - Przynajmniej póki nie nadjedzie. • Nie mógłbym - powiedział Jonah, wiedząc z góry, że go weźmie. • Po co to bohaterstwo - powiedziała. - Jest mroźno. - Skończyła zdejmować szal, odsłaniając złoty krzyż, który nosiła na szyi. 104 Jonah skinął głową, doceniając w milczeniu ten znak, boski dar dla niego. Przyjął szal i owinął go wokół własnej szyi, wdychając zachwycający zapach Ally, perfumy, makijaż, pot, oddech. • Nazywam się Phillip - powiedział. - Phillip Keane. Jestem lekarzem z Venango. • Ally Bartlett - odparła. Spojrzała w głąb ulicy. - Teraz to już może się zjawić w każdej chwili. Pragnienie wytrąciło go z równowagi. Nieporadnie przeszedł do zadawania pytań. • Jak minęły wakacje? • Okropnie - odparła, uśmiechając się jeszcze szerzej. • Dlaczego? - Pomyślał, że jego głos brzmi rozpaczliwie. - Co było okropne? Uśmiech zniknął z jej twarzy. - Długa historia. Zatem Ally już na samym początku zamykała do siebie dostęp. Zaczęła go nęcić uprzejmością, a zaraz potem odrzuciła. Na przenikliwym zimnie. Mogłaby dać więcej bezdomnemu mężczyźnie żebrzącemu o drobne na rogu ulicy. Mogłaby spokojnie wyrolować Jonah. Mogłaby zignorować człowieka, który poświęca się leczeniu innych. Wydawało mu się, że głowę ma pękniętą na pół. Potrafił sobie wyobrazić swoją tętnicę podstawną, wzdłuż podstawy mózgu. Pulsowała; wściekłe komórki nerwowe w swoich włóknistych ściankach krzyczały w agonii, rozciągane wraz z każdym uderzeniem jego serca. Potrzebował ukojenia, nawet jeśli miało przyjść wraz ze zduszonym krzykiem Ally, patrzeniem w jej przerażone oczy, poznaniem jej bólu. Sięgnął do kieszeni, chwycił za sztylet, który miał przy sobie. Rzucił okiem na

zatłoczony bar za nimi, rozejrzał się po ulicy. Byli sami. • Gdzie jest ten autobus? - zapytał drżącym głosem. Wstał i byłby ruszył na nią, zabrał życie. Uczyniłby to z taką samą radością, z jaką Abraham zamierzał się na Izaaka. Zabrałby życie, którego potrzebował, życie, które mu dawał Bóg. Ale wtedy ona się odezwała. • Może zabrzmi to głupio - powiedziała - ale może chcesz się czegoś napić albo coś w tym rodzaju? Znaczy... chciałam 105 powiedzieć, że człowiek nigdy nie wie, kogo naprawdę spotyka... ani dlaczego. Napić się albo c o ś w tym rodzaju. Jonah przestał ściskać nóż. Wciągnął do płuc powietrze i wolno je wypuścił. Ally przekrzywiła głowę. • Chodzi o to, że jesteśmy tutaj, ty i ja. Nie ma autobusu. Jest zimno, lodowato. A piętnaście kroków od nas jest bar. - Wyciągnęła dłonie. - To jakby Bóg próbował nam coś powiedzieć, nie sądzisz? • Z Bogiem nigdy nic nie wiadomo - odparł Jonah. Udał, że się waha. Puścił nóż. - Dlaczego nie zgodził się wreszcie po paru sekundach namysłu. Usiedli przy stoliku w głębi sałi Sawyer's Grub and Pub, zamówili kilka piw. • Masz niesamowity głos - powiedziała Ally. - Czy ludzie mówią ci o tym? • Czasami. - Jest dziwny, tak jakby. Jonah uniósł brew. • Nie o to mi chodzi - powiedziała z radosnym uśmiechem. -Nie dziwny, nie cudaczny. Dziwny w pozytywny sposób. Miły. Bardziej niż miły. Uspokajający albo coś w tym rodzaju. • Zatem dlaczego twoje wakacje były tak okropne? - zapytał Jonah. Popatrzyła na swoje piwo. - Uparciuszek z ciebie, prawda? - Ludzie ciągle mi to mówią. Znowu na niego spojrzała. - Mój ojciec — zniżyła głos do szeptu, zamknęła oczy umie ra. - Potem rozpłakała się. Jonah siedział w milczeniu, sparaliżowany. Może mimo tego, kim się stał, mimo wszystkich okropnych rzeczy, które zrobił, Bóg naprawdę zesłał mu anioła. Ally otworzyła oczy, znowu na niego patrzyła. Wycierała łzy, ale płynęło ich coraz więcej. - Przepraszam. Nie zaprosiłam cię tutaj po to, żeby się tak rozkleić. Chyba nie mogę sobie...

• • • • • •

106 - Tak? Pozwoliła łzom spływać po twarzy. - ...z tym poradzić. Jonah sięgnął przez stół i wziął jej rękę w obie dłonie. W ogóle się nie opierała. Na co umiera twój ojciec? - zapytał. • Na jakiś rodzaj wirusa, który zaatakował serce - odparła. - Spuchło i nie pracuje dobrze. Wsie... Wirusowe zapalenie wsierdzia - powiedział. Rękawem swetra otarła oczy. Naprawdę jesteś lekarzem. Jestem - przyznał. Lekarzem od serca? - zapytała. W pewnym sensie - przyznał. - Psychiatrą. Znowu się uśmiechnęła.

• Och, nic dziwnego. • Nic dziwnego? Ale co? Jej uśmiech przeszedł w coś szczególnie serdecznego, niemal czułość. - Nic dziwnego, że czuję się tak, jakbym mogła ci powiedzieć wszystko - oświadczyła. Jonah poczuł, że napięcie opuszcza jego mięśnie, skóra przestaje go palić. Uświadomił sobie, że przestała go boleć głowa. - Opowiedz mi o nim. I Ally to zrobiła. Jonah nie musiał niczego wyciągać, nie musiał szturchać, grozić. Ally sama podarowała mu prawdę. Powiedziała mu, co kocha w swoim ojcu i czego nienawidzi. Powiedziała, czym było dla niej dorastanie w Ithace w stanie Nowy Jork. Powiedziała, że kiedy miała czternaście lat, zgwałcił ją student drugiego roku college'u Cornelia. Powiedziała, że ojciec zapytał ją potem, co takiego zrobiła, że chłopak pomyślał, iż zależy jej na seksie. I że ojciec przytulił ją, kiedy płakała, głaskał ją po włosach i obiecał: wszystko będzie dobrze. Przyznała, że teraz bardzo by chciała zrobić to samo dla niego. Powiedziała, że jej matka, kobieta religijna, wyszła ponownie za mąż i odwiedziła jej ojca w szpitalu dokładnie dwa razy. Powiedziała, że jej starszy brat siedzi w federalnym zakładzie 107 karnym, skazany na dziesięć lat za przewożenie kokainy przez granicę stanu. Powiedziała, że wspomnienia gwałtu nadal przeszkadzają jej w osiągnięciu rozkoszy seksualnej. Jonah stwierdził, że Ally Bartlett jest rzeczywiście aniołem. Zabrał ją do domu, kochał się z nią i tej nocy spali obok siebie. Tylko wtedy i już nigdy więcej. Bo wiedział, że Ally ostatecznie będzie chciała poznać go w taki sposób, jak ona pozwoliła się poznać jemu. Nie dałaby się ogłupić skrawkami życia, które Jonah zebrał od innych. Jonah usiadł na łóżku. Wspomnienia tamtych chwil z Ally Bartlett, podobnie jak wspomnienia pacjentów oddziału zamkniętego szpitala w Canaan, sprawiły, że poczuł się jeszcze bardziej samotny. Swoje mieszkanie zaczynał odbierać bardziej jak więzienie niż fortecę. Dochodziła druga. Nabrał ochoty, by wyjść na ulicę. Pragnął kogoś znaleźć. Kogoś mieć. Sięgnął po butelkę Haldolu, która stała na nocnym stoliku, otworzył ją i zażył trzymiligramową dawkę specyfiku. Kawałki tabletki drapały go w gardło, gdy je przełykał na sucho. Potem wyjrzał przez otwarte drzwi sypialni na swoją starą, spiętą pasami torbę, która stała w salonie. Nie chciał tego robić. To było wprawdzie niegodziwe i odstręczające, ale nawet nie wiedział, co go opanowało, aby przede wszystkim pomyśleć o zrobieniu tego. Może coś się zafiksowało w jego głowie, jakaś genetycznie zaprogramowana dziwaczna żądza. Może była to pozostałość po prymitywnych rytuałach zagrzebanych gdzieś w plątaninie miliardów neuronów, które składały się na jego korę mózgową. Przecież zdarza się czasami, że ludzie rodzą się z płetwiastymi dłońmi albo stopami. Możliwe, że on sam był nosicielem jakiegoś behawioralnego reliktu. Cokolwiek to było, jakakolwiek dziwaczna moc, kiedy już raz spróbował, nie potrafił się powstrzymać, żeby tego nie powtarzać. W ten sposób częściowo zaspokajał swoją żądzę. Jeśli jakoś udało mu się przetrwać tygodnie samotności, to wreszcie docierał do tych najgorszych ostatnich godzin. Wstał. Przeszedł do salonu, wziął torbę i usiadł na kanapie. Odpiął jeden z pasków, potem drugi. Wybrał odpowiednią 108 kombinację szyfru i zamek zaskoczył. Rozchylił boki, sięgnął do środka i wyciągnął małą skórzaną skrzyneczkę zamykaną na zamek błyskawiczny. Coś w rodzaju kuferka na aparat do mierzenia ciśnienia albo kolekcję diamentów. Znowu usiadł na kanapie, czule głaszcząc kuferek, wyczuwając kształt szklanego cylindra. Zdarzało

się, że wystarczało mu dotknięcie, wiedza, że to jest tutaj. Ale dzisiejszej nocy to mu nie mogło wystarczyć. Już się pocił. Już się ślinił. Już wyobrażał sobie przerażenie w oczach Anny Beckwith z tamtego wieczoru na Drodze nr 90 wschodniej. Otworzył kuferek i wyjął rzecz, która była mu potrzebna -probówkę wypełnioną do połowy krwią. Ogrzał ją, przetaczając między dłońmi. Gładką szklaną powierzchnią przesunął sobie po wargach, potem wsunął probówkę do ust, jakby próbował drogocennego płynu. Czuł się ogromnie winny. Zawstydzony. Ale dlaczego? Czy ktoś potępia niemowlę za to, że ssie pierś? Czy wierni czują się winni za spożywanie ciała Chrystusa? Czy w ostateczności nie jesteśmy jedną wspaniałą istotą? Czy jeśli Jonah czuł to bardziej niż inni, znał to lepiej od innych, miał być potępiony? Ześlizgnął się z kanapy i opadł na kolana. Wyciągnął ja-snopurpurowy gumowy korek z probówki. Wylał kilka kropel na język, inną rozprowadził po ustach, potem ostrożnie wcisnął korek na swoje miejsce. Krew była ciepła i smakowała słono, życiem i śmiercią, a co najważniejsze - innymi ludźmi. Wszystkimi. Rozchodził się w nim niesamowity kolaż życia bez granic. Wcielenie pierwotnego morza, z którego pewnego razu wydostało się wszelkie stworzenie. Niemal natychmiast zaczął się odprężać. Nie minęła minuta, a poczuł się naprawdę spokojny. Serce zwolniło, łatwiej oddychał. Ból w głowie ulotnił się, pozostawiając przyjemne mrowienie w skroniach i karku. Jak Bóg da, przetrwa noc. Dotrwa do ranka, kiedy będą Naomi, Tommy, Mike, Jessie, Carl i cała reszta. Cząstki niego. Ranek przywitał go mżawką, szarówką i chłodem. Jonah od razu poszedł na oddział zamknięty, zjawiając się tuż przed siódmą, jak to miał w zwyczaju. Z radością przychodził tu 109 wcześnie, bo o tej porze to miejsce jeszcze nie wpadło w regularny rytm. Nie było żadnego innego psychiatry. Personel pielęgniarski zmieniał się - nocna zmiana wychodziła, dzienna przybywała. Niektórzy z małych pacjentów jeszcze spali, niektórzy otrząsali się ze snu, inni wyglądali na niewyspanych, nie przespawszy nocy wcale. Niektórzy byli świeżo po kąpieli, inni nadal chodzili w piżamach. Większość łóżek nie była zasłana. Jonah wyczuwał słodkawą woń prześcieradeł, poszewek i koców, zbitych i splątanych włosów, nocnych potów. Właśnie o tej porze dnia pięcio- i sześcioletni pensjonariusze oddziału zamkniętego najbardziej tęsknili za domem i czuli się tutaj najbardziej obco. Z kolei Jonah przeciwnie, teraz czuł się potrzebny najbardziej, najbardziej swojsko - jak wśród członków prawdziwej dużej rodziny. Od razu poszedł do Naomi McMorris. Drzwi do jej pokoju były uchylone. Zajrzał do środka i zobaczył, że dziewczynka leży w łóżku, ale nie śpi. Jej złociste włosy wyglądały na poduszce niczym wachlarz, piąstki miała zaciśnięte na oklapniętym uchu bladoróżowego króliczka. Delikatnie zapukał, otworzył drzwi nieco szerzej i poczekał, aż dziecko odszuka wzrokiem jego oczy. Kiedy tak się stało, odniósł wrażenie, że cała zatamowana w nim miłość zaczyna z niego wypływać, i poczuł ten rodzaj cudownej ulgi, jaki czuje kobieta, gdy niemowlę po raz pierwszy zaczyna ssać jej wezbraną pierś. - Nikomu nie powiedziałaś o naszym sekrecie, prawda? zapytał. Mała usiadła w łóżku i potrząsnęła głową. • Dobrze. • A ty? - zapytała. Jonah poczuł mrowienie na karku. Naomi pragnęła go całego, tak bardzo jak on pragnął jej. - W żadnym razie - odparł. • Dobrze. Jonah mrugnął. • Zobaczymy się później. Skinęła głową. • Śniłeś mi się - powiedziała. 110

Jonah zmartwiał. Bał się uwierzyć, że usłyszał to, co mu się wydawało, że usłyszał: Naomi i on byli ze sobą w nocy, choć on leżał w łóżku w swoim mieszkaniu, gapiąc się w sufit. Wszedł do pokoju i poczekał. • Chcesz, żebym ci o tym opowiedziała? - zapytała po kilku sekundach. • Proszę - powiedział. • Poszliśmy na spacer niedaleko tego naprawdę głębokiego jeziora — powiedziała. - Świeciło słońce, było ciepło i ślicznie, a ja... - Zaczerwieniła się. • A ty co? • Trzymałam cię za rękę. Jonah niemal się zachłysnął. Wyobraził sobie, że w swojej dłoni trzyma jej dłoń. • I...? • 1 potem... - Zaczęła chichotać. • Potem... Starała się powstrzymać śmiech. • Odepchnęłam cię, a ty się przewróciłeś i utonąłeś. - Wzruszyła ramionami. - Chyba nie umiałeś pływać. Przepraszam. • A potem się obudziłaś - stwierdził Jonah. • Yhy. • Było ci bardzo zimno. • Lodowato. • I miałaś trudności ze złapaniem oddechu. • Prawie wcale nie mogłam oddychać. - Zerknęła na Jonah. - Ojej, skąd znasz resztę mojego snu? O śnie Naomi Jonah wiedział tyle, że dziewczynka przeniosła w nim własne obawy na jego osobę. W rzeczywistości martwiła się, czy jej nie odepchnie - czy nie zwabi jej najpierw w pobliże najgłębszych uczuć, na samą krawędź, a potem nie zepchnie - niech tonie albo płynie zdana na siebie. Gdzieś w zakamarkach swojej duszy Naomi się obawiała, że jeśli Jonah tak zrobi, to ją zabije. Po kolejnej zdradzie nie będzie w stanie utrzymać się na powierzchni. Właśnie dlatego po przebudzeniu czuła się tak, jakby sama tonęła. - Dobrze się znam na snach — powiedział Jonah. Zamilkł 11l na chwilę, po czym dodał: - Chcesz wiedzieć coś bardzo ważnego? - Yhy. Co? Mrugnął do niej. - Zamierzam trzymać cię bardzo mocno za rękę, jeśli jeszcze kiedyś podejdziemy blisko jeziora. Przewróciła oczami. • Ja naprawdę nigdy bym cię nie pchnęła - powiedziała. • I ja nigdy bym tego nie zrobił - odparł. - Możesz na to liczyć. • Okej. • W takim razie do widzenia. • Do widzenia, ślepa Genia. • Papatki, piernik i gatki. • Jedna chwila, igła i szpila.

osiem

C

levenger dotarł do pracy zaraz po dziewiątej, powiesił kurtkę w szafie na korytarzu i wsunął głowę do gabinetu Northa Andersona. • Jak leci? • Richie Egbert potrzebuje tego raportu najszybciej, jak to tylko możliwe - powiedział Anderson, nie zatrzymując na nim wzroku. - Okazuje się, że świadkowie zeznający przeciwko Sonny'emu Raveno mają poważne problemy z wiarygodnością. - Zaczął pisać. - Jutro Egbert ma ich przesłuchać. • Zdaje się, że to nie najgorsza wiadomość. • Dla Sonny'ego - powiedział Anderson. Zadzwonił telefon, ale on nie przerwał pisania. • Chcesz, żebym odebrał? - zapytał Clevenger. • Dzwoni i dzwoni, praktycznie bez przerwy. - Anderson wziął z biurka stosik różowych karteczek, obrócił się w fotelu i podał mu. — Przede wszystkim muszę wyprodukować ten raport. Clevenger odebrał karteczki, przejrzał je. Pierwsza zawierała informację, żeby zadzwonić do Cary'ego Shumana z „Boston Globe". Druga - do Margie Reedy z programu informacyjnego telewizji kablowej New England. Następne trzy pochodziły od Josha Resneka z „Chelsea Independent". - Co jest, do diabła? Anderson sięgnął po gazetę, która leżała na biurku. - Dzisiejszy „New York Times" wyjaśnił, wręczając gazetę Clevengerowi. Clevenger przejrzał nagłówki. • Czy czegoś nie dostrzegam? • Nie obrażaj się. Namierzyli cię. 113 Clevenger przerzucił gazetę. Zatrzymał wzrok na tytule w prawym dolnym rogu pierwszej strony. FBI KORZYSTA Z POMOCY NIEZALEŻNEGO EKSPERTA SĄDOWEGO W SPRAWIE AUTOSTRADOWEGO ZABÓJCY. • A to ci pieprzony... Postanowiłem nie zajmować się tą sprawą. • Zdecydowanie powiedziałeś „nie"? - zapytał Anderson. • Powiedziałem, że potrzebuję czasu na zastanowienie. A decyzję podjąłem ostatniej nocy. • Uważam, że FBI ma własne potrzeby. Kiedy ty sobie rozmyślałeś, oni rozsyłali co trzeba do wiadomości. Clevenger czuł, jak mu się podnosi ciśnienie krwi, kiedy czytał dwa pierwsze akapity. ASSOCIATED PRESS____________________________________ FBI, działając pod narastającą presją, by wyjaśnić serię morderstw znanych jako „autostradowe zabójstwa", pozyskało pomoc Franka Clevengera, doktora medycyny, psychiatry sądowego z Bostonu. Przed dwoma laty Clevenger wsławił się rozwiązaniem sprawy morderstwa Brooke Bishop, córeczki miliardera Darwina Bishopa. „Nasze służby przewrócą każdy kamień" - oświadczył Kane Warner, dyrektor Instytutu Nauk Behawioralnych, należącego do struktur FBI. - „Zwracamy się do osoby najlepszej w swoim fachu i najbardziej błyskotliwej, dając jej do dyspozycji wszystko, czego będzie

potrzebowała, aby nam pomóc". - Przyjechałem o ósmej rano powiedział Anderson. Już wtedy mieliśmy na sekretarce jedenaście wiadomości. Wszyst kie od dziennikarzy. Wtedy wyszedłem po gazety. „Washington Post", „Globe" i „Herald" leżą na twoim biurku. Clevenger przeszedł korytarzem do swojego gabinetu, chwycił za słuchawkę i wybrał numer Kane'a Warnera. Rozłożył przed sobą gazety i czekał, aż ktoś przyjmie połączenie. • Dyrektor biura Warnera - odezwał się męski głos. • Mówi Frank Clevenger. • Chwileczkę, doktorze. Clevenger przerzucił gazety. Notatka z „Globe" nie była dłuższa od tej z „Timesa", ale „Herald" poświęcił sprawie Autostradowego Zabójcy dwie pełne strony, uzupełniając tekst 114 schematyczną mapą z oznaczeniami, gdzie znaleziono ciała, oraz szerokim na trzy kolumny zdjęciem Clevengera odpowiadającego na jakieś pytanie podczas konferencji prasowej, która się odbyła na zakończenie sprawy Bishopów. • Doktorze Clevenger? - powiedział Warner. Clevenger zaczął spacerować po gabinecie. • Co pan chce osiągnąć? • Przykro mi? • Powiedziałem przecież, że jeszcze nie podjąłem decyzji, czy będę z wami współpracował. • Denerwuje się pan z powodu zainteresowania prasy? • Wie pan co? Idź pan... - Już miał się rozłączyć. • Proszę się nie rozłączać. Ja nie puściłem farby. Kątem oka Clevenger zauważył, że pod budynek biura podjechała mikrobusem ekipa telewizyjna „New England Cable News". • Czego się pan po mnie spodziewa? Że... • Zareagowałem, kiedy zadzwonili z agencji prasowej. Uchylenie się od komentarza też by nie załatwiło sprawy. Daję słowo, że nawet słowem o tym nie wspomniałem. Wypytałem wszystkich, którzy wczoraj siedzieli z nami przy jednym stole, i wszyscy zaprzeczają, że coś powiedzieli. Przykro mi, że do tego doszło. Nie wiem jednak, jak to się stało. • Proszę zaoszczędzić nam obu czasu i kłopotów - powiedział Clevenger. - Nie pracuję nad tą sprawą. • Chciałbym pana prosić, żeby pan się zastanowił odrobinę dłużej. Pan... Odezwała się druga linia telefoniczna w biurze Clevengera, potem następna. • Moja decyzja brzmi: nie - oświadczył Clevenger. - Kategorycznie. Ostatecznie. Rozumie pan? Będę opowiadał mediom, że odmówiłem współpracy ze względów osobistych. Pan może mówić to samo. Mam nadzieję, że w ten sposób uratuje pan twarz. Nie zależy mi wcale, żeby stawiać kogoś w kłopotliwym położeniu. • Czy pomogłaby rozmowa o jakiejś rekompensacie? - zapytał Warner. 115 - Czyżby nie dosłyszał pan tego, co przed chwilą powie działem? Telefony przestały dzwonić w chwili, kiedy drugi mikrobus telewizyjny zatrzymał się na zewnątrz, tym razem z Kanału 7. • Mam pozwolenie, by zaproponować stawkę pięćset dolarów za godzinę. To dla nas spora suma. • Proszę posłuchać - powiedział Clevenger, przyglądając się, jak z samochodów wysuwają się maszty

anten satelitarnych. - Żadna liczba sprawy nie rozwiąże. Nie chodzi o pieniądze. - Kątem oka dostrzegł Northa Andersona w drzwiach swojego gabinetu. Ruchem głowy zachęcił go do wejścia. - A co pan powie o liczbie czternaście? - zapytał Warner. Anderson usiadł w fotelu, który stał naprzeciwko biurka Clevengera. • Czternaście... - powtórzył Clevenger. • Ofiar. Clevenger przemilczał to. - Czternaścioro martwych ludzi, doktorze. Zamierzam po wiedzieć panu wprost: jesteśmy w martwym punkcie. Nie jest pan dla mnie kwiatkiem do kożucha. Ja pana potrzebuję. Czterdzieści dziewięć przecinek dziewięć procent Clevengera chciało powiedzieć „tak", chciało zmobilizować swoje siły przeciwko Autostradowemu Zabójcy, zaangażować się w szlachetną, czasochłonną sprawę i rozproszyć wszelkie wątpliwości, które dotyczyły jego egzystencji, takie jak: czy żyje pełnią życia, czy jest do końca dobrym człowiekiem, czy może pełnić rolę ojca. Jeśli dodać do tego potencjalny romans z Whitney McCormick, to już w ogóle nie musiałby stopami dotykać ziemi. - Nie mogę. Nie teraz. Nie jest to dla mnie jakaś zwykła drobnostka. Zaangażowanie się w tę sprawę oznacza zaanga żowanie się całym sobą. Oznacza życie i oddychanie tym tak długo, jak długo to potrwa. Nie jestem w stanie tego zrobić. Znowu zaczął dzwonić telefon na jednej z dodatkowych linii. - Ciekawy jestem, co mogłoby sprawić, żeby pan zmienił zdanie - powiedział Warner. 116 - Mam nadzieję, że dostaniecie tego gościa. Naprawdę bardzo bym się ucieszył, gdybyście go przydusili. Ale musicie do niego dotrzeć beze mnie. Odłożył słuchawkę, odebrał po łączenie z drugiej linii i je także natychmiast przerwał. Anderson popatrzył przez okno na mężczyznę i kobietę wynoszących z samochodu „New England Cable News" kamerę telewizyjną, statyw i urządzenia do rejestracji dźwięku. Druga ekipa podążała już do frontowych drzwi. • Chcesz, żebym im coś powiedział? • Nie, to moja sprawa - odrzekł Clevenger. Zerknął za okno i potrząsnął głową. • Jaki jest prawdziwy powód, że nie zgodziłeś się z nimi współpracować? - zapytał Anderson. Clevenger nie odpowiedział. • Bo jeżeli powstrzymujesz się ze względu na mnie - oświadczył Anderson - to możesz sobie darować. Nie miałem racji, kiedy ostatnio rozmawialiśmy o tej sprawie. • Nie. Miałeś rację - przyznał Clevenger. Popatrzył na Andersona. - Billy bierze narkotyki. Anderson przyjął tę wiadomość niczym cios w brzuch. - Chryste, Frank, tak mi przykro. - I zajmował się sprzedażą. Wyrzucili go z Audena. Ktoś zapukał do frontowych drzwi. • Niech poczekają - powiedział Anderson. - Kiedy się dowiedziałeś? • Dwa dni temu. • Marihuana? • Między innymi. - Potrzebuje odtrucia?

Clevenger potrząsnął głową. - Nie jestem do końca pewny, czego on potrzebuje. Wszystko jednak wskazuje na to, że potrzebuje mnie bardziej niż kiedy kolwiek wcześniej. Nie mogę teraz zniknąć. Nabrał powie trza do płuc, wypuścił je. Dotychczas nigdy tak naprawdę nie można było na mnie polegać. Zauważył, że Anderson ma zamiar zaprotestować. Nie w pracy, oczywiście. Pewnie dobrze o tym wiesz, mam nadzieję, że będę cię wspierał bez 117 względu na wszystko. Myślę, że moi pacjenci zawsze mogli na mnie liczyć i wiedzieli o tym. Ale oprócz tego, w moim osobistym życiu, dotychczas nie brałem odpowiedzialności za nikogo prócz siebie, to zjawisko jest dla mnie czymś nowym. Nie mam żony. Dzieciaków. Billy jest pierwszą osobą, która sprawiła, że chcę odpowiadać przede wszystkim za kogoś. Muszę to doprowadzić do końca. I ze względu na niego muszę postępować właściwie. Trzeci wóz telewizyjny zaparkował obok budynku. • Jeśli mogę coś dla ciebie zrobić, wystarczy, że wspomnisz słowem. • A ty nie powstrzymuj się przed zwracaniem mi uwagi, kiedy będę miał właśnie coś schrzanić. Telefon znowu się rozdzwonił. Anderson uśmiechnął się szeroko. • Tylko jeśli obiecasz, że zrobisz to samo dla mnie. • Zgoda. Kiedy Clevenger wychodził z biura na spotkanie z reporterami, 208 mil na północ, w Canaan w stanie Vermont Jonah Wrens otwierał drzwi gabinetu przed Naomi McMorris. Dziewczynka miała włosy splecione w warkocz i związane różowymi wstążkami. Nosiła dżinsowy kombinezon z trzema myszkami i kawałkiem szwajcarskiego sera wyszytymi na piersi. Pielęgniarki kupiły jej tenisówki z białej skóry, przystrojone świecącymi czerwonymi serduszkami z plastiku, które połyskiwały przy każdym kroku. • Czy teraz wszystko jest dobrze? - zapytała. • Jest w porządku - potwierdził Jonah. Naomi zajęła miejsce naprzeciw biurka. Tym razem Jonah usiadł obok niej. Spojrzał na bandaże wokół jej przedramion. Wcześniej widział już pokiereszowaną skórę pod spodem, w jednym miejscu zabliźnioną, w innym świeżo okaleczoną i zszytą. - Dlaczego kaleczysz siebie, Naomi? - zapytał. Odwróciła ręce tak, aby Jonah nie mógł patrzeć na jej opatrunki. 118 • • • •

Dlaczego? - powtórzył. No bo... - powiedziała zawstydzona. Bo... Bo wtedy jest mi dobrze. • Kiedy? Kiedy się tniesz? Kiedy wypływa krew? Kiedy robiąc to, napędzasz ludziom strachu? Czy chodzi o to wszystko razem? Wbiła wzrok w swoje kolana. • Możesz mi powiedzieć. Nie bój się. Nadal milczała. • A jeśli najpierw ja zdradzę ci jeszcze jeden sekret? Podniosła na niego wzrok. • Jeśli oczywiście obiecasz, że nie powiesz innym lekarzom. • Nigdy - obiecała.

Jonah rozpiął mankiety, podwinął rękawy i odwrócił ręce. Widział, jak oczy Naomi powiększają się ze zdumienia, kiedy gapiła się na poziome blizny pokrywające prawie całe przedramiona: zapis jego samobójczych gestów. • Ja też to robiłem - powiedział. • Dlaczego? Jonah popatrzył na nią, jakby mówił: „Sama wiesz dlaczego". - Aby wyrzucić wstrętne rzeczy? - zapytała. Skinął głową. Popatrzył na swoje blizny, ale zobaczył coś innego - jak gwałciciel siłą rozchyla kolana dziewczynki, wyobraził sobie strach i zmieszanie, jakie odbijały się na jej twarzy. Zmieszanie dominowało, bo w żaden sposób nie przewidywała przerażenia, które dopiero miało ją ogarnąć. Wiedziała tylko, że ktoś manipuluje z jej ciałem tak, jak nikt wcześniej tego nie robił. Ręce na zewnątrz, nogi na zewnątrz, by miał do niej dostęp mężczyzna, którego twarz znajdowała się bliżej, niż sobie tego życzyła. I chociaż czuła się jeszcze bardziej zagubiona, gdy mężczyzna napierał silniej, strach pojawi się błyskawicznie, usuwając w cień wszystko inne. Potem wedrze się siłą do środka, a jej cały świat zginie w ciemności. Myśląc o tym i czując to, Jonah poczuł, że do oczu zaczynają mu napływać łzy. 119 Naomi popatrzyła na niego w taki sposób, w jaki potrafi patrzeć jedynie świadome dziecko, dziecko będące na tym świecie wystarczająco krótko, aby wszystko dookoła - także cierpienia innych - nadal płonęło gorącym i jasnym płomieniem jak słońce w środku dnia. Instynktownie chciała dać mu więcej siebie, więcej cierpienia, które skrywała w sobie. Wydawał się tego chcieć. Albo potrzebować. • Czułam, jak wchodzi we mnie. Coś ohydnego i lepkiego. • I myślisz, że ciągle może tam być. Teraz oczy Naomi zrobiły się wilgotne. - Czy kiedy teraz o tym rozmawiamy, znowu masz chęć się pokaleczyć? Łzy popłynęły po jej policzkach. Zaczęła trzeć rękami o siebie. • Znam inny sposób, aby się upewnić, że wszystko minęło. Ta ohydna rzecz. • Jaki? Jonah wyciągnął dłonie w jej stronę. - Dzięki nim — powiedział. Zauważył, że dziewczynka za cisnęła kolana. - Ufamy sobie, prawda? Skinęła głową, ale skrzyżowała nogi w kostkach. - Zamknij oczy — poprosił. Wstrzymał oddech, czekając w napięciu na rozstrzygnięcie, czy dziewczynka będzie w stanie to zrobić, czy ona, inaczej niż Anna Beckwith i reszta, jest gotowa do wyleczenia, gotowa na kurację. Ponieważ zdolność ufania - nie tak bardzo w uprzejmość innych ludzi, ale przede wszystkim we własną siłę - była tym, czego Naomi naprawdę potrzebowała, bardziej niż Zyprexy, Zoloftu czy Trazadone. Oddać się w czyjeś ręce i nabrać pewności, że nie stanie się nic złego. To było antidotum na wszystko, co gwałciciel pozostawił w jej wnętrzu. Jonah zamknął oczy i w ciszy modlił się do Boga, którego kochał, Boga, który jego kochał, o odrobinę boskiej mocy do napełnienia ufnością tej cząstki Jonah, która była tą śliczną, małą dziewczynką. A kiedy znowu otworzył oczy, Naomi okazała tę siłę. Zamknęła oczy i dzielnie trzymała je zamknięte; skóra 120 zmarszczyła się jak wachlarzyk po zewnętrznych stronach jej powiek, a czoło wyrażało wysiłek, by nie otworzyć ich znowu. Na skórze Jonah pojawiła się gęsia skórka.

• Poczujesz na sobie dotyk moich rąk - powiedział głosem bardziej niż kiedykolwiek melodyjnym i pełnym otuchy. - Obiecaj, że nie otworzysz oczu. • Obiecuję - szepnęła. Jonah wstał i delikatnie położył ręce na jej głowie. - Potrafię rozpoznać, czy siedzi w tobie coś złego oświad czył. — Jeśli tak, to mogę to przeciągnąć z ciebie do siebie. Przesunął dłonie do jej skroni, potem do policzków. Zadrżał, czując wilgoć łez. - A ciebie to nie będzie bolało? - zapytała, cofając się lekko. Jej niepokój o niego niemal pozbawił go tchu. - Jestem starszy od ciebie powiedział. I bardzo silny. Potrafię w sobie zmieścić znacznie więcej. Rozłożył palce nad jej uszami, przesunął dłonie do karku, leciutko nacisnął opuszkami kciuków miękkie miejsce obok tchawicy. Nic mi nie będzie. I tobie też nic nie będzie. Zmarszczki przy oczach Naomi zniknęły, najpierw trochę, potem całkowicie. Kiedy kciuki Jonah masowały jej szczękę, tam też zniknęło napięcie. Siedziała nieruchomo, gdy jego dłonie powędrowały wzdłuż ramion, po bokach, na jej brzuch. Wcale się nie poruszyła, kiedy przykucnął przed nią z dłońmi na jej udach. Dopiero gdy zatrzymały się na jej kolanach, napięcie wróciło. - Wszystko będzie w porządku szepnął. Całe to pa skudztwo wychodzi. Czuję. Odprężyła się wystarczająco, aby wsunął dłonie między jej uda. Dopiero gdy krawędzie dłoni zatrzymały się po obu stronach jej krocza - w ogóle nie dotykając - odepchnęła jego dłonie. Pomasował jej łydki, potem kostki, zdjął tenisówki i zajął się spodami stóp. W końcu wstał i znowu położył ręce na jej głowie. - Otwórz oczy - powiedział. Naomi posłuchała. Przyklęknął przed nią i popatrzył w jej błyszczące zielono-niebieskie oczy. 121 *-' • Już tego nie ma - oświadczył. • Jesteś pewny? • Tak. Zmarszczyła brwi, przeglądając wewnętrzny pejzaż swojej duszy. • Chyba nie ma. - Skinęła głową. - Tak. Nie ma. Usiadł znowu na swoim krześle i uśmiechnął się do niej. • Gdzie to się podziało? - zapytała. • Najpierw weszło we mnie — powiedział. - Potem poszło do Boga. • Czy mam się modlić, aby nie wróciło? • Myślę, że to bardzo dobry pomysł. • To będę się modlić - powiedziała. - Co wieczór. • Ja też — obiecał. - W ten sposób będziemy to robić oboje bez względu na to, gdzie ty będziesz i gdzie ja będę. • Zawsze.

część druga

trzy tygodnie później

jeden

PRAWIE PÓŁNOC,

16 MARCA 200 3 DROGA NR 4 5, PÓŁNOCNA CZĘŚĆ STANU

MICHIGAN

J ego umysł rozgrzał się do czerwoności. Kostki zrobiły się białe. Z głośników bmw wydobywał się czysty hałas. Wyruszył z Canaan, mając dobre intencje, przejechał 480 mil, aby powędrować w wąwozie Pine Creek w Pensylwanii, wykąpać się w krystalicznie czystej wodzie, pooddychać nieskazitelnie czystym powietrzem, oczyścić się. Ale wystarczyły trzy dni w drodze, by znowu zaczął cierpieć, w głowie mu dudniło, twarz i kark miał sztywne, serce i płuca pracowały z wysiłkiem. Wcześniej zażył pięć miligramów Haldolu, a nawet sięgnął do torby po swój cenny rubinowy płyn, ale ani jedno, ani drugie nie powstrzymało narastającej w nim fali zła. Każda komórka jego ciała krzyczała za tymi, których zostawił za sobą: Naomi McMorris, Mikiem Panskym, Tommym Magellanem, piętnastoma innymi pacjentami, których wziął do swojego wnętrza w szpitalu Canaan Memorial, i setkami, które były przed nimi. Tęsknił za dotykaniem ich skóry, odczuwaniem ich cierpienia, za swoim odbiciem widocznym w ich oczach. Tęsknił również za Michelle Jenkins. Ostatniego wieczoru w Canaan zaprosiła go na obiad, a on zaproszenie przyjął. • Dokąd teraz pojedziesz? - zapytała go w restauracji. • Przez kilka tygodni będę odpoczywał - powiedział - a potem... kto wie? Mam z czego wybierać. Zostało parę stanów. • Na koniec jesteś bardzo tajemniczy - powiedziała z uśmiechem. Połyskujące jedwabiste czarne włosy, lśniące białe zęby sprawiały, że Jenkins wyglądała tak samo ślicznie jak inne kobiety, z którymi kiedyś był. Pragnął jej. - Przykro mi, że nie mogliśmy poznać się lepiej powie dział. - Wiem, że trzymam ludzi na dystans. - Zamilkł na 125 chwilę, aby wzmocnić wrażenie. - Zwłaszcza, kiedy czuję, że ktoś mnie do siebie przyciąga. - Przyjrzał się jej twarzy, kiedy przyjmowała jego zwierzenia, tę odę do tego, co mogło się zdarzyć, i dostrzegł w jej oczach, że rozpalił tę potężną kombinację opiekuńczości i seksualności, którą potrafił wywołać u kobiet. • Dlaczego ustawiasz tak wiele przeszkód? - zapytała miękko. • Nie sądzę, żebym znał pełną odpowiedź na to pytanie -powiedział. - Część z tego musi mieć jakiś związek z ciągłym wracaniem do dzieciństwa. Wszystko, co zbudowałem, przyjaźnie, młodzieńcze romanse, sukcesy na boisku futbolowym, rozpadało się po roku albo dwóch. Po jakimś czasie uświadomiłem sobie, że w ogóle nie ma sensu zapuszczać korzeni. - Czym się zajmował twój ojciec? Jonah skinął głową. - Pracował na kolei. Był inżynierem. Jeździliśmy wszędzie tam, gdzie układano tory. Nim skończyłem dwanaście łat, miesz

kałem już w dziewięciu stanach w różnych częściach kraju. Przechyliła głowę, spojrzała mu prosto w oczy. • Musiałeś przenosić się z nim jako chłopiec. Nie musisz podróżować jako mężczyzna. Tak się wydaje. Mogłeś zbudować coś, co trwa. • Czasami tak sobie myślę - powiedział, zerkając na Jenkins w taki sposób, aby poczuła, że bierze ją pod uwagę, rozważając przyznanie jej racji. Wzięła głęboki oddech, wyciągnęła rękę i małym palcem zahaczyła o jego palec. - Wydaje mi się, że nieprzypadkowo czekałeś aż do ostat niego wieczoru w Canaan, aby spędzić ze mną czas. Nieprzypadkowo. Nie było przypadkiem także to, że czuł się wolny, by kochać się z nią tego wieczoru, wolny, aby być z nią całkowicie, bo opuszczał ją na zawsze. Kiedy byli nadzy, przewidywał każdy jej ruch, wydobywał pragnienia ukryte głęboko w jej podświadomości. Dotykał jej tak, jak pewnie nie ośmieliłaby się poprosić. Próbował, jak smakuje. Sprawił, że przeżyła serię spazmów rozkoszy, dotykając jej jak najlżej językiem albo opuszką palca w precyzyjnie wybrane miejsce 126 i w precyzyjnie określonym momencie. A kiedy w końcu wdarł się w nią, była to właśnie chwila, kiedy rozpaczliwie pragnęła, by to uczynił. Zatem rzeczywiście poruszali się w końcu jak jedna osoba, o czym kobiety i mężczyźni zazwyczaj tylko fantazjują, nigdy tego do końca nie osiągają, bo są osobnymi, niezależnymi istotami. Z Jonah było inaczej. Potrafił zrzucić swoją skórę, wślizgnąć się w skórę kobiety i robić to wszystko, co ona robiłaby ze sobą, gdyby tylko znała siebie wystarczająco dobrze. Ponieważ on stał się nią. W oparach rozkoszy, słuchając jego wystudiowanych jęków, Jenkins najpewniej nie zauważyła, że nie miał wytrysku. Nigdy nie miał w trakcie stosunku. Pragnął, aby kobiety jemu przekazywały swoją gorącą, wilgotną energię, nie na odwrót. Jego rozkosz polegała na wchłanianiu ich rozkoszy. Jadąc teraz przez noc, znowu wyczerpał zasoby. Wysechł na wiór. I nikt nie mógł znać skali jego cierpienia, gdy znajdował się w tym stanie. Nikt nie potrafił pojąć okropieństwa życia bez osobistych granic, bez jaźni, egzystencji, w której życie innych - z cierpieniami, nadziejami, obawami i namiętnościami - stawało się jego własnym, ale po to tylko, by ciągle je tracił. Na egzystencję Jonah składały się ciągłe poronienia, grzebanie się pod kolejnymi warstwami żalu - żalu samotnika, bez końca w postaci pogrzebu, pociechy w formie nagrobka, bez ramienia, na którym można się wypłakać. Kochał tak wielu, a potem ich wszystkich tracił. Przez ostatnie dwie noce śnił o tym samym. Leżał na dywanie z wiosennych kwiatów w bujnie porośniętej dolinie; słońce grzało go w twarz i wiała delikatna bryza. Czuł się naprawdę spokojny, połączony ze wszystkimi żywymi stworzeniami, ostatecznie uzdrowiony. Zamknął oczy, rozłożył ręce i nogi, oddychał głęboko świeżym porankiem. Prawie spał, kiedy wyczuł, że pada na niego jakiś cień. Otworzył oczy i ujrzał olśniewająco piękną kobietę o złocistych włosach, skrzących się szmaragdowych oczach i nieskazitelnej cerze w odcieniu kości słoniowej; klęczała obok niego. - Kim jesteś? - zapytał. 127 Kiedy się odezwała, stwierdził, że jeszcze nie słyszał tak miłego głosu. - Twoje serce nie należy do ciebie. Jonah uznał to za elegancką metaforę miłości. • Chętnie ci je podaruję - odparł. • Mógłbyś je podarować, gdyby było twoje. Ale nie jest już od bardzo dawna. To prawda. Niezaprzeczalna prawda. Jonah zdał sobie sprawę, że w końcu znalazł pokrewną duszę,

kogoś, kto rozumie jego szczególne miejsce w świecie, jego specjalną misję. - Noszę w sobie wiele dusz - powiedział. Kobieta zaczęła rozpinać jego koszulę, rozsunęła materiał na boki, całując jego tors. Odchylił głowę w tył i zamknął oczy, czekając, kiedy dojdzie do guzika przy pasku, do zamka, aby mógł się znaleźć wewnątrz niej. • Jesteś bardzo zmęczony - szepnęła, wędrując koniuszkiem języka w dół jego brzucha. - Musisz odpocząć. • Tak - westchnął. Wygiął plecy z rozkoszy, przesuwając się ku niej. Wtedy poczuł w mostku pierwszą piekącą falę bólu. Chciał usiąść, ale był w stanie jedynie podnieść głowę. Przed oczami mignęło mu ubrudzone krwią ostrze skalpela. Jego krwią. Chciał uciec, ale nie mógł poruszyć ani nogami, ani rękami. Potem poczuł, że kobieta zaczęła ucztę, zębami ostrymi jak brzytwa rozrywała mu skórę, mięśnie i z taką furią wgryzła się w mostek, że kość zaczęła pękać. Ból był nie do opisania i ta piekielna tortura wytrąciła go ze snu. Krzyknął z przerażenia, a prześcieradło było mokre od potu. Nie potrafił znaleźć ucieczki ze swojej izolacji. Nie w ciągu dnia. Nie w ciągu nocy. A do podjęcia pracy w kolejnym szpitalu pozostał cały tydzień. Droga wydawała się rozmazaną plamą. Niemal oślepiała go żądza, by posiąść kolejną ludzką istotę. Skręcił z autostrady na najbliższym zjeździe, obierając Drogę nr 17 prowadzącą do Ottawa National Forest. Gdyby się tam dostał, może przetrwałby swoje pragnienia. Miał zapas jedzenia i wody wystarczający 128 na tydzień samotnego obozowania. Będzie mógł wejść na górę Arvon, wspiąć się, znaleźć się bliżej Boga, dalej od pokusy. Ale Bóg przygotował dla niego kolejną próbę. Jonah przejechał mniej więcej milę od zjazdu, gdy mężczyzna z plecakiem odwrócił się i podniósł kciuk, prosząc o podwiezienie. W samym środku nocy. Na odludziu. Mężczyzna w bardzo niestosownym miejscu o bardzo nieodpowiedniej porze. Jonah odwrócił głowę, zacisnął zęby i minął go. Potem, częściowo na przekór swej woli, jakby opanowany tą częścią swojej osoby, która była przykutym do wózka inwalidzkiego dziewięcioletnim Benjaminem Herli-heyem, przeniósł wzrok wyżej i na prawo, do lusterka wstecznego. Zobaczył, że mężczyzna na poboczu potrząsnął głową i ze złością machnął pięścią. Dostrzegł coś jeszcze. Mężczyzna miał na jednym oku przepaskę. Zwykła rzecz, przepaska. Istniało mnóstwo możliwości. Jakiś wypadek przy pracy. Wada okołoporodowa. Leniwe oko jako wynik stwardnienia rozsianego. Uszkodzenie siatkówki na skutek krwotoku cukrzycowego. Pobicie. Ktoś inny byłby zwyczajnie ciekawy i nic więcej; przejechałby jeszcze milę albo dwie i o wszystkim zapomniał. Ale u Jonah owa ciekawość była jak bosak, który przebiwszy ciało, zagłębia się w duszy. Musiał zwolnić, skręcić i zatrzymać się przy krawężniku. Jonah patrzył, jak mężczyzna rusza w jego stronę. Wyglądał na szczupłego i silnego. Miał w ruchach pewną sprężystość, widoczną nawet mimo ciężaru plecaka. Podszedł do okna od strony pasażera. Jonah odwrócił się i zobaczył teraz przystojnego mężczyznę około trzydziestki, o surowej męskiej urodzie, z kilkudniowym zarostem i sięgającymi ramion rudawymi włosami pod czapeczką narciarską w czarno-białe pasy. Opuścił szybę. • Nie jedzie pan przypadkiem w stronę Trout Creek? - zapytał nerwowo mężczyzna. • Owszem, w pobliże - odparł Jonah, pocierając sztywną szczękę. Zdobył się na wymuszony uśmiech. - Proszę rzucić plecak na tylne siedzenie. Mężczyzna uwolnił się od plecaka, umieścił go z tyłu i usiadł obok Jonah. Wyciągnął dłoń. 129

• Doug Holt. • Jonah Wrens. - Uścisnął lodowatą dłoń Holta. • Nie myślałem, że złapię okazję w nocy. Nikt się już nie zatrzymuje. • Kiedyś sporo podróżowałem autostopem - powiedział Jonah, nie mogąc oderwać wzroku od przepaski Holta. - Musiałem, żeby odwiedzić dziewczynę, z którą chodziłem podczas studiów medycznych. Nie miałem pieniędzy na autobus. - Potrząsnął głową, jakby wspominał chude lata. Przejedzie pan ze mną prawie całą drogę do Trout Creek. • Nie ma pan pojęcia, jak to daleko - powiedział Holt. - Bóg jeden wie, jak długo bym jeszcze... Naraz przerwał, uświadamiając sobie, że jest przedmiotem dociekliwej obserwacji. Dotknął przepaski. - Wiatrówka. Mój własny kumpel. Kiedy miałem pięć lat. Czyżby znowu miał do czynienia z Ally Bartlett, osobą gotową odsłonić przed Jonah dosłownie wszystko? Czy Doug Holt był następnym aniołem w tak krótkim czasie? • Udało wam się pozostać przyjaciółmi? - zapytał. • Do dzisiaj. Szkopuł w tym, że Troy znalazł się po drugiej stronie świata. Uczy angielskiego w Japonii. Do tego jest żonaty, ma troje dzieci. Rozmawiam z nim kilka razy do roku. Jonah zdobył więcej informacji, niż zamierzał, zadając pytanie. Przyjmował z radością każde słowo. Ból w głowie zaczynał ustępować. Zaczął widzieć wyraźniej. Uruchomił samochód i wrócił na drogę. Może mimo wszystko przetrwa tę noc. • A co powiesz o sobie, Doug? Jesteś żonaty? • Mam nadzieję, że będę - odparł. - Jadę do rodziców mojej dziewczyny. Ona tam na mnie czeka. Zamierzam oświadczyć się jutro wieczorem. Na kolanach. Wszystko ma być jak należy, w każdym szczególe. • Jutro wieczorem. - Jonah czuł, że podniecenie zaczyna przysłaniać rozpacz. - Cudownie. • Ona jest wspaniałą kobietą. • W jakim sensie? Holt wzruszył ramionami. 130 • Potrafi kochać bezwarunkowo. Stałaby przy mnie bez względu na wszystko. • A jak się poznaliście? • Zrządzenie losu. • Och! • Odbywa staż na okulistyce. Poszedłem na rutynowe badanie do tego samego lekarza co zawsze, a ona właśnie go zastępowała, zamienili się albo coś w tym rodzaju. - Wzruszył ramionami. - Dziwne, jak to się czasem układa, co? Troy strzela z wiatrówki i coś mi odbiera, ale dostaję coś w zamian... dwadzieścia pięć lat później. Inaczej nigdy nie poznałbym Naomi. Naomi. Czy zbieżność imion może być przypadkiem? Jonah wyobraził sobie Naomi McMorris siedzącą w jego gabinecie. Wezbrała w nim fala otuchy. Bóg nadal nad nim czuwał. - Niezbadane są drogi naszego Pana oświadczył z uśmie chem. Holt odpowiedział uśmiechem, mrugnął. Jonah wpatrywał się w niego przez kilka sekund, potem odwrócił się i popatrzył na drogę. Serce zaczęło mu bić szybciej. W karku pojawił się tępy ból. Wszystko dlatego, że Doug Holt - jeśli w ogóle tak się nazywał - okłamywał go. Człowiek niewidomy od piątego roku życia nigdy nie nauczy się mrugać, nigdy nie zdecyduje się zamknąć zdrowego oka i pozbawić się widzenia. Nigdy, nawet na chwilę. — Prawdę mówiąc, jest w ciąży - kontynuował tęsknie Holt. - Od czterech miesięcy. Zatem w moim życiu dzieje się wiele nowego. Mam na co czekać.

Jonah nie dosłuchał się specjalnej ekscytacji w głosie Hołta, chyba dlatego, że rzekome zaręczyny i dziecko to były zwykłe kłamstwa. • Czy Naomi też opowiedziałeś tę świetną historyjkę, którą mi opowiedziałeś? Tę o Troyu? - zapytał. Że zostałeś postrzelony w oko? • Pewnie - odparł Holt. Wzruszył ramionami. - Przecież pracowała pod kierunkiem mojego lekarza. • A swoją drogą, gdzie to się stało? • Co? • Wypadek. Strzał z wiatrówki. 131 • Na podwórku za moim domem - powiedział Holt. - Była tam sadzawka, gdzie hasaliśmy, bawiliśmy się w kowbojów i Indian. Troy nawet nie wiedział, że to jest wiatrówka. Należała do jego starszego brata. Zabrał ją z jego pokoju. • Rozumiem - powiedział Jonah. - A czy ta niedogodność nie przeszkadza ci w pracy? • Jestem artystą - oświadczył Holt • Jakiego rodzaju artystą? • Szklane figurki, szklana biżuteria, witraże. • To bardzo interesujące. • Może być - przyznał Holt. - Jeśli szkło zachowuje się tak, jak chcesz. - Zamilkł na chwilę, a potem spytał: - A co powiesz o sobie? • Jestem psychiatrą. • Rany! To dopiero brzmi interesująco. • I niezmiennie jest interesujące. Uwielbiam odkrywać prawdę o ludziach. - Jonah przeniósł wzrok na Holta, patrzył na niego, aż ten w widoczny sposób poczuł się nieswojo. Potem znowu przeniósł wzrok na drogę. - Może to zabrzmi dziwacznie, ale chciałbym je zobaczyć. • Moje prace? • Nie. Twoje oko. Czy też to, co z niego zostało. - Zerknął na Holta, który naraz zaczął sprawiać wrażenie bardzo zaniepokojonego. - Czy proszę o zbyt wiele? • Żartujesz, prawda? • Mówię całkowicie poważnie. Holt wyciągnął rękę w stronę klamki. • Daję słowo, że nie wygląda zbyt ładnie. Nie bez powodu jest zasłonięte. • Ludzie zawsze kryją się z jakiegoś powodu - odparł Jonah. - Ale widziałem i słyszałem w życiu wiele okropnych rzeczy. Możesz mi pokazać. - Kilka sekund upłynęło w milczeniu. - No, dalej. - Nigdy nikomu nie pokazywałem. Jonah zdobył się na uśmiech. - Jeżeli istnieje jakiś powód, żebyś nosił tę przepaskę, inny niż ten, który mi podałeś, powinieneś mi o tym powiedzieć. 132 - Nie rozumiem. Jonah zwolnił, zjechał na skraj drogi. - Zależy mi tylko na prawdzie, Doug. Jeśli tak masz na imię. Druga ręka Holta powędrowała do przycisku elektronicznej blokady drzwi na głównej konsoli. Jonah opuścił dłoń do noża myśliwskiego, który miał przyklejony do dolnej części drzwi od swojej strony. Ośmiocalowe ostrze, ostre jak brzytwa. Nie chciał go użyć, wiedział, że zrobienie z niego użytku będzie grzechem przeciwko Bogu, którego kochał, lecz na prawdzie zależało mu bardziej, nawet jeśli tą

prawdą miało być szczere przerażenie w oczach tego mężczyzny, gdy będzie podcinał mu gardło. - Podam ci przykład. Powiedzmy, że przepaska była sprytnym sposobem, żeby zwrócić na siebie uwagę na skraju drogi, żeby zwiększyć szanse na podwiezienie. W tej chwili nie ma to już znaczenia. Ważne jest natomiast, żebyś teraz był uczciwy. Holt siedział bez ruchu i nic nie mówił. - Po prostu powiedz prawdę powiedział Jonah. Błagam cię o to. Holt odwrócił się i popatrzył przez okno. - W porządku. Zaraz powiem. Bez żadnego dodatkowego ostrzeżenia poza napięciem przedramion, nacisnął przycisk blokady drzwi, potem pociągnął za klamkę. Ruchy miał skoordynowane, ale nieco zbyt wolne. Kiedy drzwi się otwierały, Jonah szybkim ruchem ręki, z nożem w dłoni, przeciął mu tętnice szyjne, przełyk i tchawicę. Holt odwrócił się, popatrzył na Jonah zdumionym wzrokiem wszystkich jego ofiar. Możliwe, że jego oczy zdążyły się zogniskować na Jonah, który z płaczem brał go w objęcia. I chyba jeszcze żył, aby usłyszeć dwa wyszeptane mu do ucha słowa, które brzmiały całkowicie szczerze, bo pochodziły prosto z serca: - Przykro mi.

133 Zaciągnął Douga Holta cztery stopy w las i tam go zostawił z dwojgiem zdrowych oczu wpatrzonych w czarne niebo. Przepaska z oka pozostała zaciśnięta na ramieniu, z którego Jonah pobrał krew. Z tylnego siedzenia samochodu wyciągnął plecak, cisnął go obok mężczyzny i odwrócił się, by odejść. Ale potem górę wzięła w nim ciekawość. Wrócił do plecaka i przykucnął, aby się przekonać, co Holt nosił ze sobą, kim ostatecznie był. Najpierw znalazł to, czego się spodziewał: kilka zmian ubrań, nylonowy namiot, czekan wspinacza, plastikową butelkę z wodą. Następnie znalazł to, czego się nie spodziewał - rozdziały z historii życia Holta. Pierwszym było wezwanie sprzed jedenastu dni do stawienia się na rozprawę przed sądem hrabstwa Bristol w stanie Connecticut. Postawiono mu zarzut posiadania marihuany i kokainy z zamiarem dystrybucji. To wyjaśniało jego prymitywne przebranie. Holt uciekał. Drugim były bilety lotnicze linii United Airlines do Brazylii, jeden na nazwisko Holta, a drugi dla Naomi Caldwell, lekarza medycyny. Widocznie mieli opuścić kraj razem. A potem Jonah znalazł coś, co uderzyło go najbardziej: fotografię trzydziestoletniej brunetki trzymającej się za brzemienny brzuch; pokryte aksamitem pudełeczko z brylantowym pierścionkiem zaręczynowym; większe kartonowe pudełko na prezenty z piękną szklaną konchą w środku, wewnątrz wirowała tęcza. W kartonowym pudełku znajdowała się maleńka koperta. Jonah otworzył ją i przeczytał tekst z ozdobnej karki: Państwo Caldwellowie Proszę przyjąć ten prezent jako symbol mojej dozgonnej wdzięczności za sprowadzenie Naomi na tę planetę. Ona na zawsze zmieniła mój świat. Dozgonnej wdzięczności. Jonah osunął się na kolana na przemarzniętą ziemię. Holt mówił mu prawdę, chociaż ukrywał swój wygląd. Nie całą prawdę. Nie o ucieczce przed prawem. Ale o sprawach ważnych. O

kobiecie, którą kochał. O dziecku, które miało mu się urodzić. A Jonah w swoim zaślepieniu, 134 w przypływie paniki i wściekłości - sądząc, że jest oszukiwany, że trzyma się go na dystans od krwi życia, której tak rozpaczliwie pragnął i na którą słusznie zasłużył - popełnił błąd, nie udało mu się nastroić na tę prawdę, nie udało mu się trafić na jej ścieżkę prowadzącą do serca Douga Holta. Wszystko dlatego, że nie potrafił słuchać. Po policzkach popłynęły mu łzy. W głowie kłębiły mu się pytania do Holta. Czy on i Naomi zaplanowali ciążę? Jak się czuł, mając zostać ojcem? Jakie były jego stosunki z własnym ojcem? Czy znał płeć dziecka? Czy wybrali dla niego imię? I Holt by mu powiedział. Odpowiedziałby na te pytania i na inne. Szczerze. A wraz z tym uczyniłby Jonah częścią swojej coraz większej rodziny. Tymczasem Holt był martwy, dziecko urodzi się bez ojca i od razu z ogromną raną w psychice. Bóg rzeczywiście zesłał mu kolejnego anioła, lecz Jonah zawiódł i nie przyjął daru. Fatalnie zawiódł. Zabił człowieka i nie wchłonął prawie nic z jego duszy. Pozbawił go wszystkiego. Unicestwił go. Na zawsze. Kiedy pędził autostradą, czuł nienawiść do samego siebie i była to nienawiść większa niż kiedykolwiek wcześniej. Wydawał się sobie wstrętny. Groteskowy. Odczuwał to tym bardziej dotkliwie, że minęły mu bóle głowy, szczęki, serca i płuc. Zabił Holta, Holta, który nie odrodził się wewnątrz Jonah, a mimo wszystko wypełniła się dotkliwa pustka w jego egzystencji. Jedynie potwór syci się czystym zniszczeniem. Jeszcze raz pomyślał o samobójstwie, ale przelotnie. Nadal pragnął tego, co Chrystus obiecał na krzyżu. Chciał znaleźć ukojenie w tym życiu. Chciał odkupienia. Aby je osiągnąć, musiał zaryzykować wszystko. Ponieważ wówczas i tylko wówczas będzie mógł umrzeć w spokoju.

dwa

31 MARCA 2003 CHELSEA, MASSACHUSETTS

N ew York Times" opublikował list Jonah na pierwszej stronie. Kiedy Clevenger podjechał i zatrzymał samochód pod swoim biurem o 9.00, czekała na niego armia reporterów, którzy od razu wyciągnęli mikrofony z oznaczeniami CNN, Fox, CBS i Court TV do okna z jego strony. Spojrzał w stronę biura, nawiązał kontakt wzrokowy z Northern Andersonem, który stał na zewnątrz i wyglądał na bardzo zaniepokojonego. Masywne ramiona skrzyżował na piersi, dłoń zaciskał na złożonej gazecie. Reporterzy otoczyli go, gdy wysiadł z furgonetki, walcząc ramipnami i łokciami o jak najlepszą pozycję, wykrzykując pytania: • Czy jest pan w kontakcie z FBI? • Jak pan interpretuje ten list? • Jak pan rozumie oświadczenie o trzystu kochankach? • Czy odpowie pan na ten list? Clevenger poczęstował ich standardowym oświadczeniem „żadnych komentarzy", ominął tłum, wspiął się po schodach do biura i uciekł do środka.

Anderson zamknął za nimi drzwi. - Do diabła, o co w tym wszystkim chodzi? zapytał venger. Anderson wręczył mu gazetę. - W „Timesie" wrzucili na pierwszą stronę list od stradowego Zabójcy. Clevenger potrząsnął głową. • I wszyscy zwalili się tutaj, żeby poznać mój punkt widzenia? — Zaczął rozkładać gazetę. • List jest do ciebie.

Cle

Auto

136 ?0 Clevenger zatrzymał się, popatrzył na Andersona. - Musiał przeglądać prasę, kiedy odrzuciłeś propozycję współpracy z FBI. Chyba spodobało mu się to, co zobaczył. Clevenger gorączkowo rozkładał gazetę. Serce zaczęło mu walić młotem, kiedy przeczytał nagłówek w górnym prawym rogu pierwszej strony: AUTOSTRADOWY ZABÓJCA POTRZEBUJE UZDROWIENIA. Przeczytał: Na wyłączność do „Timesa" 26 marca 2003 roku nasza gazeta otrzymała list od człowieka, który podaje się za Autostradowego Zabójcę, seryjnego mordercę odpowiedzialnego za co najmniej 14 zabójstw na terenie kraju. List, adresowany do redaktora naczelnego, jest apelem do Franka Clevengera, doktora nauk medycznych, psychiatry sądowego z Bostonu, który wsławił się rozwiązaniem sprawy morderstwa Brook Bishop w Nantucket. Informacje zawarte w liście przekonały nas o jego autentyczności. Po głębokim namyśle w gronie redakcyjnym, zgodnie ze wskazówkami udzielonymi przez FBI, drukujemy list bez żadnych skrótów. Zastrzegamy sobie prawo do publikowania albo odmowy publikowania tego rodzaju korespondencji w przyszłości. • Kane Warner - powiedział Clevenger, podnosząc głowę. • Na pewno - odparł Anderson. - Ktoś musiał dać „Timesowi" zielone światło na publikację. • I w dodatku przekonać ich, by to zamieścili, nie zawiadamiając mnie o tym. • Bo mógłbyś wziąć prawnika i wstrzymać druk. - Uważasz, że to autentyk? - zapytał Clevenger. Anderson skinął głową. - Poświęć kilka minut na przeczytanie listu, a potem gadamy, co z tym zrobić. Clevenger usłyszał bardzo wyraźne i głośne ,,my". - Dzięki - powiedział. Do usług - dodał Anderson, odwrócił się i wyszedł. Clevenger usiadł przy swoim biurku i utkwił wzrok w pierw szym zdaniu.

po

137 Dr Clevenger Jestem nasiąknięty i powalany krwią innych ludzi, mimo to w moim sercu mieszka dobroć. Nie mam motywu,

który pcha mnie do zabijania, ale nie mogę się przed nim powstrzymać. Pragnę cudzego życia bardziej niż jedzenia, seksu albo wiedzy. I to pragnienie jest nieodparte. Myślałem, żeby się zgładzić. Podejmowałem pewne próby, ale bez przekonania. Bez przekonania, bo zniszczenie całego siebie wyklucza zwycięstwo. Nie byłoby też triumfu w poddaniu się „władzy", aby następnie zostać osądzonym przez małostkowych łudzi i zamkniętym w klatce jak zwierzę. Chwałą byłoby pokonanie mroku mojej duszy, rozpalenie w niej wiecznego światła. Jedynym odpowiednim sędzią, który może osądzić moje sukcesy i porażki w moim wielkim dążeniu, jest nasz Pan, Jezus Chrystus, Król Wszechświata. Czy mimo wszystko moja walka nie jest odzwierciedleniem walki człowieka? Czy moje istnienie nie jest mikrokosmosem ludzkiej nadziei na triumf dobra nad złem? Czyż w obliczu mojej niszczycielskiej skłonności nie robię pierwszego kroku ku odkupieniu? A jeśłi będę zbawiony, czyż nie wszyscy będziemy zbawieni w pewnej mierze? Jeśli zostanę wskrzeszony, czyż cała łudzkość nie zostanie wskrzeszona wraz ze mną? Słyszę słowa Junga: „Smutna prawda jest taka, że w istocie życie człowieka składa się z kompleksu nieubłaganych przeciwieństw takich jak dzień i noc, narodziny i śmierć, szczęście i nieszczęście, dobro i zło. Nie wiemy na pewno, czy jedno zwycięży nad drugim, czy dobro przemo-że zło albo radość pokona ból. Życie jest polem bitwy. Zawsze nim było i będzie. W przeciwnym razie istnienie osiągnęłoby kres". Pomóż mi toczyć tę bitwę, doktorze. Mój Armagedon. Pomóż mi się odrodzić. Stać się człowiekiem dobrym i przyzwoitym, takim jakim niegdyś byłem. Bądź moim uzdrowicielem. Jestem mężczyzną. W połowie swojego życia. Nigdy nie siedziałem w więzieniu. Nie mam żadnej historii leczenia psychiatrycznego. Nie słyszę głosów. Nie mam wizji. Nie piję alkoholu ani nie używam środków odurzających. Na nic nie choruję. Mam iloraz inteligencji geniusza, ale intelekt nie jest dla mnie tarczą przed prymitywnymi żądzami, które nade mną panują. Gdybym był teraz z Panem, doktorze, powiedziałbym, że odczuwam przytłaczającą samotność, otwartą wyrwę wewnątrz siebie. Ten ból ma charakter jednocześnie fizyczny i psychiczny. Sprawia, że płaczę jak dziecko. To właśnie nieznośna izolacja pcha mnie do odbierania życia innym. Obcowanie z nieskazitelnością i prawdzi138 wością śmierci łączy mnie ze wszystkimi żyjącymi istotami, i przynosi mi spokój. Znajduję ukojenie przy każdej z moich ofiar. Oni są szczęśliwsi ode mnie, bo mój spokój nie trwa wiecznie. Żądza się odradza, czasem po upływie paru godzin, czasem dni, czasem zaś tygodni. Nie jestem w stanie nakarmić swojej duszy w zwykły sposób. Nie mam przyjaciół, kochającej rodziny. Nie trzymam zwierząt. Nie mam domu. Bez końca wędruję. Moja matka była osobą miłą i delikatną, kobietą absolutnie bez zarzutu. Mój ojciec był potworem. Prawdopodobnie tkwi we mnie ta dychotomia. Przyszedłem na świat wskutek normalnej ciąży i normalnego porodu. Jako dziecko byłem zdrowy fizycznie i psychicznie, poza tym że doświadczałem paraliżującego strachu przed szkołą. Choć jako młody człowiek nie miałem wielu zainteresowań, uczyłem się bez problemów, umawiałem z dziewczętami, ale się nie ożeniłem. Miałem w życiu około trzystu partnerek seksualnych. Jestem heteroseksualny. Ponieważ FBI wprowadziła Pana w moją sprawę, to wiadomo Panu, że pobieram krew od każdej ofiary. Tę ich cząstkę zawsze mam przy sobie. Pewnie w charakterze talizmanu. Ale mam ze sobą także ich dusze. I w ten sposób oni nadal żyją. Aby nie marnować Pańskiej energii na dociekania, powiem, że nauczyłem się pobierania krwi jako odznaczony lekarz wojskowy. Odszedłem z wojska honorowo. Nie było żadnego postępowania dyscyplinarnego. Moja propozycja jest taka: może mi Pan zadać każde pytanie. Powiem Panu wszystko, co będę mógł, nie ryzykując wolności (która jest wolnością szukania Boga, czymś, czego nie mógłbym osiągnąć w więzieniu, czekając najpewniej na wyrok śmierci). Chciałbym jednocześnie, aby spróbował Pan być równie otwarty wobec mnie. Chciałbym zminimalizować prawdopodobieństwo, że jeśli Pan i ja pozostaniemy sobie obcy, to będę się czuł jeszcze bardziej samotny i spragniony życiodajnej krwi. Ufam Panu i potrzebuję, aby Pan zaufał mi. Zajmuje się Pan zbrodniami'? Jakich zbrodni dopuszczono się na Panu? Jakiego rodzaju przestępstw,

tych poważnych albo tych drobnych, Pan się dopuścił? Zaadoptował Pan chłopca z problemami. Czy Pan także był chłopcem z problemami? Czy nadal jest Pan tym chłopcem? Czy tak jak ja - i jak Billy Bishop - walczy Pan o to, by narodzić się na nowo? Proszę wziąć mnie za rękę, zajrzeć do mojego serca, pozwolić

139

spojrzeć w swoje. Niech Pan odgrzebie moje demony, pozwoli mojej duszy uwolnić się od nich. - Mąż Boży, którego zwą Aulostradowym Zabójcą Są takie chwile w życiu człowieka, które przypominają punkty chemicznego miareczkowania, wszystko krystalizuje się tuż przed nimi, a natura wszystkiego, co występuje po nich, całkowicie się zmienia. Zmieniają i określają życie. Dla Clevengera takim momentem było przeczytanie słów Autostradowego Zabójcy. Zimne dreszcze przebiegły mu po karku. Ruszył w stronę Northa Andersona. • Co myślisz? - zapytał go partner, odwracając się na obrotowym fotelu. • To dzieje się naprawdę. Nawiązuje kontakt. • Co zamierzasz zrobić? • Z jednej strony coś mi nakazuje zachować dystans choćby po to, aby dokopać Warnerowi, ale z tym chyba sobie nie poradzę. • Ani ja. Gdybym był na twoim miejscu, pojechałbym do Quantico i dowiedział się wszystkiego, czego się da, o tym facecie. Odwiedził miejsca zbrodni. Obejrzał zwłoki. Nie wierz nikomu. Jeśli to twoja sprawa, weź ją w swoje ręce od początku do końca. Udzielę ci wszelkiej pomocy, jakiej będziesz potrzebował. - Clevenger skinął głową. - Wyglądasz na zatroskanego. • Nie podoba mi się ten fragment o Billym - powiedział Clevenger. - Nie chcę go wciągać. Do tej pory zachowuje się bez zarzutu. Codziennie pracuje. Testy potwierdzają, że jest czysty. I naprawdę zaczyna się otwierać. - Wzruszył ramionami. - Wczoraj wieczorem przyszedł do mojego pokoju i powiedział, że ma wielką ochotę na trawkę. I na kokę. Opowiedział mi też więcej na temat Casey, dziewczyny, z którą się teraz trzyma. • Świetnie. • Ale wcale nie mam pewności, że następny test okaże się negatywny. Nigdy nie jestem niczego pewny, jeśli o niego chodzi. 140

• Ja jednej rzeczy jestem pewny - powiedział Anderson. • Mianowicie? • On doskonale wie, co znaczy stracić kogoś na skutek morderstwa. Rozumie, dlaczego robisz to, co robisz. • Pomyśl tylko, ilu reporterów jest na zewnątrz. A mamy dopiero pierwszy dzień. Potem będzie ich znacznie więcej. Nie chcę, aby Billy poczuł, że mnie traci. Nic nie jest tego warte. • Jeśli mu o tym powiesz, zrozumie i nie stanie się nic złego. Clevenger zadzwonił do Kane'a Warnera. Sekretarka połączyła go bezpośrednio. • Doktorze - powiedział Warner. • Jeżeli mamy razem pracować - rzekł Clevenger - proszę, by już więcej nie było niespodzianek. Znowu zostałem niemile zaskoczony i mam dosyć. • W porządku - odparł oschle Warner.

• •

• • • • • • •

• Czy „Times" opublikował wszystko, co napisał Autostra-dowy Zabójca? Niczego nie zataili. Ja również tego oczekuję. • Rozumiem — przyznał Warner. — Ale istotna będzie pańska ścisła współpraca z grupą, którą pan u nas poznał. Zamierzam pojawić się jutro. Będę czekał. Jeszcze jedno pytanie - powiedział Clevenger. Okej. Dlaczego zdecydował się pan wydrukować ten list? Decyzja nie należała do mnie - oświadczył Warner. I ja mam w to wierzyć? • Poprosiłem szefów „Timesa", aby nie publikowali listu. Uważam, że zgrywanie Freuda na odległość jest bardzo niebezpieczne. Gdyby zdarzyło się panu nieopatrznie wcisnąć psychologiczny czerwony guzik podczas jednej z tych „sesji", moglibyśmy za to zapłacić kolejnymi zwłokami. • Jeśli to nie pan dał zielone światło - powiedział Clevenger - kto zatem...

141 • Gazeta zwróciła się do nas ponad moją głową. Do biura dyrektora. • Jake'a Hanleya? • Jake jest przyjacielem wydawcy „Timesa" Kyle'a Rolanda. Zastanawia się też, czy nie wystartować w wyborach do senatu z rodzinnego Kolorado. Seryjny morderca na wolności nie przyczynia mu popularności. Chce jak najszybciej zakończyć sprawę, nieważne w jaki sposób. - Warner się zawahał. - Czy mogę zadać panu jedno pytanie? • Proszę strzelać. • Miesiąc temu nie chciał pan ze mną pracować, stanowczo odrzucił propozycję współpracy. Co jest? Czy może rozgłos nadany sprawie jest wreszcie wystarczająco duży? Clevenger był za bardzo wściekły, aby w odpowiedzi posłużyć się czymś innym poza wulgaryzmami. Zachował milczenie. I podczas tej ciszy musiał sobie zadać to samo pytanie, które postawił mu Warner. Czy uległ pokusie? Czy honorarium satysfakcjonujące jego narcyzm zostało w końcu zapłacone? - Prawdopodobnie sam pan nie jest pewny odpowiedzi po wiedział Warner. Nieważne. Teraz stanowimy jedną drużynę, kilka ciał później, że się tak wyrażę. Clevenger odchrząknął. • Będę u was jutro przed dziesiątą. • Whitney McCormick odbierze pana na lotnisku. Będzie mogła panu przekazać najświeższe wiadomości. Clevenger odłożył słuchawkę. Wyjrzał przez okno na tłum reporterów. Wstał, zaciągnął żaluzje, potem usiadł z powrotem przy biurku. Jeszcze raz przeczytał list Autostradowego Zabójcy. Włączył komputer i zaczął planować odpowiedź. Cel miał jasny. Wierzył, że wszyscy mordercy zostali kiedyś unicestwieni pod względem emocjonalnym. Odbierając życie innym, raz czy wiele razy, powtarzają własną śmierć, przydzielając sobie rolę raczej agresora niż ofiary, raczej silnego niż słabego. Chciał powoli i metodycznie wyśledzić korzenie agresji Autostradowego Zabójcy, sięgając do wcześniejszych urazów, które ją zrodziły. Chciał wywołać w nim rozpacz nad własną destrukcją, ale nie skłaniać do jej stosowania. 142 Miało to być w istocie wskrzeszenie, powtórne narodzenie udręczonego dziecka wewnątrz zabójcy.

To dziecko miało sumienie, było w stanie doświadczać poczucia winy i może udałoby się je nakłonić do wyrzeczenia się mordercy albo przynajmniej do zdrady. Pragnęło intymności. Aby mieć nadzieję na powstrzymanie ataków Autostradowego Zabójcy, Clevenger będzie musiał stworzyć tę intymność. Ale dręczyły je także obawy. Należało zachować ostrożność, nie zbliżać się nadmiernie ani zbyt szybko, aby go nie spłoszyć. Clevenger zaczął pisać: Zgadzam się odpowiadać na każdy z Pana listów. Rozumiem, że powie mi Pan wszystko, co może, nie ryzykując swojej wolności. Ja powiem Panu wszystko, co mogę, nie naruszając prywatności innych osób, w tym mojego syna. Wiem, że w głębi serca nie jest Pan zabójcą. Pańska dobroć jest ciągle zagłuszana przez coś obcego. Tkwiący w Panu pasożyt wywołuje pragnienie nie do odparcia, a zaspokoić je może jedynie odbieranie życia, innym. Tego pasożyta będę nazywał Autostrado-wym Zabójcą. Jak mam się zwracać do reszty? W jaki sposób Pan się zatruł? Co w Pańskim życiu było najbardziej bolesne? Co w Pańskich wspomnieniach z dzieciństwa zachowało się jako najbardziej przerażające wydarzenie? Czy uświadomił Pan sobie kiedyś, dlaczego nabawił się Pan paraliżującej fobii szkolnej? W jakim wieku miał Pan z tym największe problemy? Co w tamtym czasie działo się w domu? Jak się objawiały te lęki - fizycznie i emocjonalnie? Stwierdzenie, że matce nie można było nic zarzucić, a ojciec był potworem, pozostawia bez odpowiedzi wiele kwestii. W jaki dokładnie sposób demonstrowała ona swoją dobroć, a w jaki sposób on przyczyniał Panu cierpieli? Czy się rozwiedli? Jeśli nie, co ich trzymało przy sobie? Czy nadal żyją? Kto podobał się trzystu kochankom - Autostradowy Zabójca czy Pan? Czy pomogły zaspokoić jego pragnienia czy Pańskie? Motywem z Pana strony była ochota na związek emocjonalny, związek seksualny czy jedno i drugie? Podczas której wojny pan służył? Jeżeli w Wietnamie, to w jakich prowincjach? Czy był Pan bezpośrednim świadkiem walk? Jeśli uda. nam się wypędzić z Pana zabójcę, co wtedy pozostanie? Kim Pan jest pod nieobecność Autostradowego Zabójcy? Kiedy po raz pierwszy uświadomił Pan sobie jego istnienie? 143 Jak się Pan czuje natychmiast po ataku Autostradowego Zabójcy? Ile razy Pan zabił? Proszę wymienić wszystkie miejsca, gdzie leżą ciała. Zadał mi Pan kilka pytań. Odpowiedź na pierwsze z nich: Zbrodnie popełnione na mnie obejmują bicie i poniżanie przez ojca. Tak jak Pan, wiem coś na temat potwornych ludzi. Odpowiadając na pytanie drugie, powiem, że przestępstwa, których sam się dopuściłem, obejmują wieloletnie starania, aby rozpuścić cierpienie w alkoholu i narkotykach. Jakich substancji używał Pan, aby poskromić Autostradowego Zabójcę? Co Pan robi z krwią pobraną od ofiar? Ponieważ na pewno czytał Pan teksty wielkich ludzi, zakończę słowami Thomasa Hardy'ego: „Jeżeli istnieje jakaś droga ku dobremu, wiedzie poprzez dokładne przyjrzenie się najgorszemu". Zaczynajmy więc, dwóch mężczyzn przeciwko jednemu mordercy. dr Frank Clevenger Kiedy Clevenger wrócił wieczorem do domu, Billy Bishop siedział w przy stole w jadalni. Był ubrany w dżinsy i nie miał na sobie koszulki. Wytatuowane słowa Let It Bleed wyglądały szczególnie groźnie w poprzek idealnie ukształtowanych pleców. Przed Billym piętrzył się stos książek i mnóstwo fotokopii artykułów prasowych. - O co w tym wszystkim chodzi? zapytał Clevenger, pod chodząc z tyłu. A potem zrzedła mu mina, bo rzucił okiem na nagłówki gazet. Wszystkie dotyczyły Autostradowego Zabójcy. Książki traktowały o seryjnych mordercach. Ogarnęły go nie najlepsze przeczucia. Billy odsunął z twarzy dreda i podniósł głowę. W jego oczach paliły się ogniki podniecenia.

• Przyszło mi do głowy, że w wolnych chwilach mógłbym pomóc. • Pomóc... • W porcie dopadła mnie sfora reporterów - powiedział, mówiąc nieco zbyt szybko. - Stwierdziłem, że nie mam nic do powiedzenia. Potem pobiegłem i kupiłem sobie „Timesa". Wiem, że zajmiesz się tą sprawą. Mógłbyś inaczej? - Puścił oko. — A tak na marginesie, na sekretarce nagrało się mniej więcej dwadzieścia wiadomości od rozmaitych dziennikarzy. 144 Clevenger jeszcze raz rzucił okiem na artykuły. Pochodziły z różnych stron kraju. - Mam wszystko na temat tego gościa powiedział Bil ly. Wszystko, co zamieszczono od „Oregonian" po „Washington Post". Jednego się Clevenger po Billym nie spodziewał - że chłopak, nie mając do ojca pretensji za to, że angażuje się w sprawę Autostradowego Zabójcy, sam się zacznie nią zajmować. Ale w końcu nie mogło to dziwić. Najpoważniejszym wydarzeniem w jego życiu była śmierć maleńkiej siostry. Zanim doszło do tragedii, brutalny ojciec ciągle go prześladował. Zabijanie zawsze będzie go poruszać. Clevenger usiadł przy krótszym boku stołu. • Nie uważam, że jest to dobry pomysł - powiedział. - Musisz się skoncentrować na swoim zdrowiu i przygotowaniu się do szkoły. • Nie mogę siedzieć w stoczni w towarzystwie ekip telewizyjnych. Pan Fitzgerald kazał mi wziąć wolny dzień. • Rozumiem - powiedział Clevenger. — I doceniam, że starasz się być pomocny. - Wziął głęboki oddech i spróbował zebrać myśli, aby się nimi podzielić w sposób możliwie użyteczny. - Wiem też, ile w życiu przeszedłeś. I uważam, że generalnie musisz się wzmocnić, zanim dasz się wciągnąć w coś takiego. • Nie jestem wciągnięty. Po prostu... • Nie chcę, abyś zaprzątał sobie tym głowę. Billy wpatrywał się w Clevengera przez kilka sekund. Potem odchylił głowę do tyłu i patrzył w sufit. • Chwytam - powiedział. - Martwisz się, że jeśli w ogóle wdam się w tę sprawę, to w niej ugrzęznę. • Uważam, że mogłoby to być bardzo czasochłonne zajęcie - powiedział Clevenger. - Uważam, że na dłuższą metę zbyt absorbujące. Poza tym dość stresujące, gdyby się tak naprawdę zaangażować. W twoim życiu nie potrzeba już więcej negatywnych stron. Billy przeszył go wzrokiem, tak jak to on czasem potrafił, kiedy jego inteligencja emocjonalna pracowała niczym radar. - Naprawdę chodzi ci o to, że mogłaby mnie ogarnąć ob145 sesja. Może nawet zszedłbym na złą drogę i skończył tak jak on. Jako zabójca. • Nie o tym myślę - odparł Clevenger jakby do siebie. Ale czyżby? Czy nie jest możliwe, że pogrążając się w ciemności, Billy zniknie całkowicie we własnym cieniu? - W życiu dokonałeś rzeczy dobrych i rzeczy złych, Billy. Minął dopiero miesiąc od potyczek w Audenie. Narkotyków nie bierzesz dopiero od kilku tygodni. Sądzę, że rozmyślanie o przemocy jest błędem. I to wszystko. • Nie ma sprawy - odparł beznamiętnie Billy. Wzruszył ramionami, zamknął książki. - Nie krępuj się, popatrz sobie na te materiały. Nie potrzeba wiele czasu, żeby je uporządkować. - Górna warga zaczęła mu drżeć. - Część ściągnąłem z Netu, ale reszty musiałem poszukać na mikrofiszkach w bibliotece. - Wstał i ruszył w stronę swojego pokoju. • Poczekaj! - zawołał za nim Clevenger. Chciał coś powiedzieć, aby docenić tę część starań Billy'ego, która była wyrazem chęci stania się pomocnym. Chłopak sam wyciągnął dłoń. - Naprawdę jestem

wdzięczny za to, co... • Jasne — rzucił Billy, nawet się nie odwracając. Poszedł do swojego pokoju i trzasnął za sobą drzwiami. Clevenger podniósł się i ruszył za nim. Miał jeszcze kilka kroków do drzwi, kiedy się otworzyły. Billy stanął w progu z oczami wbitymi w podłogę. - Czy możemy już dać spokój? zapytał. Czy mógłbyś przynajmniej w ten sposób okazać mi szacunek, żeby się wy cofać, kiedy o to proszę? Clevenger niechętnie skinął głową. Drzwi znowu się zamknęły.

trzy

1 KWIETNIA 2003 CHELSEA, M A S S A C II U S K T T S

0 6.30 te drzwi były nadal zamknięte. Clevenger wyszedł, aby zdążyć na samolot o 8.00 do Waszyngtonu. Zastał Whitney McCormick w jej biurze w głównym budynku Akademii FBI w Quantico. Wystroiła się w proste czarne spodnie, czarny trykot i czarną marynarkę - znakomite tło dla jej prostych blond włosów. Wyglądała tak samo ślicznie jak ostatnio, kiedy ją widział. - Witam w drużynie powiedziała, podając mu dłoń. Cóż, pojawiła się pewna zachęta. Od samego mordercy. Aby się skoncentrować na wychowaniu Billy'ego, Clevenger obniżył swoją wrażliwość na kobiety, ale bynajmniej nie do zera. Kiedy potrząsał dłonią McCormick, nie umknęły jego uwagi miękka skóra dłoni, długie, kształtne palce, wypielęgnowane paznokcie i jeśli się nie mylił, przeznaczony dla niego czuły uścisk. • Wczoraj wieczorem skończyłem zarys mojej odpowiedzi. Mam go przy sobie. • Doskonale - stwierdziła. - Szybciej będę mogła ją zaakceptować. - Usiadła za biurkiem. - Rozgość się. - Skinęła głową w stronę skórzanej sofy stojącej pod ścianą. • Zaakceptować? - zapytał Clevenger, siadając. • Tak ustaliliśmy z „Timesem". Zanim coś wydrukują, przepuszczają to przeze mnie. Jeżeli coś kwestionują, ostateczną decyzję podejmuje Kane Warner. • Nie brałem po uwagę możliwości, że ktoś będzie redagował mój tekst. • Spokojnie - powiedziała naprawdę kojącym głosem. - Nikt tutaj nie będzie tego robił ciężką ręką. • Dziękuję za słowa otuchy - odparł Clevenger. - Mógłbym 147 jednak wiedzieć z góry, jaki rodzaj treści może zostać uznany za kontrowersyjny? • Trudno powiedzieć, póki tego nie zobaczę. Rozpatrując sprawę od strony twojego udziału, wydaje się, że przykładem mogłoby być nieumyślne zdradzenie poufnych informacji na temat śledztwa. W wypadku tekstu Autostradowego Zabójcy mogłabym ocenzurować coś, co byłoby nie do przyjęcia ze względu na rodziny ofiar. • W porządku.

• Uważam, że tobie i agencji grozi spór, jak daleko można się posunąć z tym człowiekiem, jak głęboko sięgnąć - powiedziała już mniej uspokajającym tonem. - Jak mocno można go sprowokować. • Agencja? Przed minutą to ty weryfikowałaś moje listy. Uśmiechnęła się. • Możesz na mnie liczyć, jeśli będziemy musieli pójść na wojnę, dobrze? Z tego, co usłyszałam od ciebie podczas ostatniego spotkania, wiem, jaki jest twój punkt wyjścia z tym gościem. Musimy podjąć z nim walkę, a nie siedzieć bezczynnie i czekać na kolejne ofiary. Dlatego nie zgodziłam się z Kane'em co do kwestii, czy w ogóle publikować listy. • Ale... • Ale zgadzam się z nim, że istnieje ryzyko. Możemy osiągnąć wiele niezamierzonych skutków. Może nastąpić eskalacja niepożądanych działań mordercy. • Bez dwóch zdań. • Zatem wszyscy uważamy podobnie. - Za wcześnie, żeby to ocenić - stwierdził Clevenger. Zauważył wiszący na ścianie dyplom ukończenia wydziału medycznego w Yale. Inny dokumentował odbycie stażu specjalizacyjnego z zakresu psychiatrii także w Yale. Między nimi wisiała biała tablica ze strzałkami łączącymi zapisane myśli; niektóre słowa były podkreślone trzy lub cztery razy, inne zaś przekreślone. • Burza mózgu? - zapytał, skinąwszy głową w tamtą stronę. • Bardziej zaćmienie umysłowe - odparła. - Ten osobnik 148 pozostawia nam wszystko na powierzchni: przede wszystkim zwłoki i niewątpliwy podpis, to znaczy poderżnięte gardło i drobne ranki po igle; mnóstwo odcisków palców, także na znaczku, który nakleił, aby wysłać list do „Timesa". Ale to wszystko razem prowadzi donikąd. Odciski nie pasują do żadnych, które zgromadziliśmy w bazie danych. Ciała znajdujemy po upływie dni, tygodni albo miesięcy od czasu, kiedy je porzuca. A ofiary nie mają ze sobą absolutnie nic wspólnego. • Działa na chybił trafił, ponieważ w ogóle nad tym nie panuje - zauważył Clevenger. - Z tego, co napisał w liście, wynika, że nie skłania go do zabójstwa widok osoby szczególnej płci, szczególnej budowy ciała, o szczególnym kolorze włosów albo w osobliwym wieku. Do morderstwa pcha go samotność. On po prostu uderza. Nie nastawia się przykładowo na uprowadzenie następnej dwunastoletniej brązowookiej blondynki. • Brązowookiej blondynki? - zapytała McCormick, przekrzywiając głowę. - Skąd ten pomysł? Clevenger uświadomił sobie, że do tego przykładu zapożyczył kolor włosów i oczu od McCormick. • Och, przepraszam. Uśmiechnęła się lekko. • Przypominaj mi, żebym cię nie denerwowała. • Dlaczego miałbym o tym przypominać? Tym razem uśmiechnęła się szeroko. • Jest niesamowicie zdeterminowany, a przy tym metodyczny - powiedziała. - Nie mamy ani jednego naocznego świadka, który by go widział. Nie znamy nikogo, kto by się o niego otarł i uciekł. Nie pozostawia na miejscu nic, co byłoby wskazówką. Wszystko razem składa się na samodyscyplinę i planowanie, choć on się stara, byśmy wierzyli, że nad tym nie panuje. • Może sam chce w to wierzyć - zauważył Clevenger. - W ten sposób uwalnia się od moralnej odpowiedzialności. • I odpowiedzialności prawnej. Niezła podstawa do powołania się na brak poczytalności, kiedy zostanie zatrzymany. Może powiedzieć; „Hej, popatrzcie, nie potrafię się powstrzymać. Przeczytajcie sobie mój list w «Timesie»". Zaczynam się zastanawiać, w jaki sposób on się powstrzymuje przed zabija-

149 niem. W końcu zdarzają się dość długie okresy, kiedy nikogo nie pozbawia życia. Najprawdopodobniej obcuje też z innymi ludźmi, nie tylko z potencjalnymi ofiarami, nawiązując bardzo intymne więzi. • Po pierwsze, miał wiele seksualnych partnerek - powiedział Clevenger. • To niekoniecznie oznacza intymność - stwierdziła. • Zgadzam się. • Przychodzi człowiekowi do głowy kierowca ciężarówki - powiedziała. - Zabiera autostopowiczów, którzy ciągle opowiadają o swoim życiu. Być może tu czy tam, w barze albo w restauracji, nawiązuje kontakt z jakąś potrzebującą kobietą, odgrywa rolę terapeuty, może wynajmuje prostytutki i skłania je do wylewania swoich żalów. Czasem mu to wystarcza. Ale innym razem nie jest w stanie nawiązać kontaktu. I wtedy odbiera życie. • Albo kiedy kontakt nie jest wystarczająco głęboki... - powiedział Clevenger. • Mów dalej. • Kiedy udaje mu się podejść do kogoś dostatecznie blisko, zyskuje emocjonalną stabilizację i uwalnia tę osobę. Jeśli mu się to nie udaje, zabija, aby towarzyszyć ofierze w chwili śmierci, odgrywać rolę najbliższego członka rodziny przy łożu umierającego. McCormick skinęła głową. • To by wyjaśniało, dlaczego ludzie specjalnie nie walczą, żeby się od niego uwolnić. Wcześniej zawsze jest na dobrej drodze do zdobycia ich zaufania. • Jeśli tak jest naprawdę - dodał Clevenger - to są ludzie, którzy nawiązali z nim wyjątkowo bliski kontakt i przeżyli. Ci, którzy związali się z nim najściślej, spokojnie odeszli. Spełnili swoją powinność. • Odnalezienie ich nie byłoby łatwe - powiedziała McCormick. - Najpewniej nie mają pojęcia, jak niewiele brakowało, by stali się ofiarami. • Ale może przynajmniej coś przeczuwali. — Popatrzył prosto 150 na nią. - Przecież często tak jest: spotykasz kogoś i od razu wiesz, że to bardzo bliska osoba, prawda? - Coś takiego widziałam w filmach. W rzeczywistości to się chyba dość rzadko zdarza. Nie można było zarzucić McCormick, że flirtuje. - Rzeczywiście, rzadko odparł. Ale jeżeli już, to na pew no się tego nie zapomina. Wychylił się w przód. Gdybym w jakiś sposób dał znać w „Timesie", że nasz osobnik wywołuje ten rodzaj uczuć ciągnął może skłonilibyśmy ludzi do prze myśleń. Może ktoś zechce zadzwonić. • Próbować warto. Ktoś zapukał do drzwi. • Proszę - powiedziała McCormick. Wszedł Kane Warner. Znowu był ubrany jak spod igły, tym razem w ciemny garnitur w prążki, krwistoczerwony krawat i białą koszulę z zapinanym na zatrzaski kołnierzykiem. • Doktorze Clevenger — rzekł takim tonem, jakby był entomologiem identyfikującym owada, którego zdjął ze źdźbła trawy. • Frank - odparł Clevenger. • Jeśli możecie sobie zrobić krótką przerwę... - zaczął, zerkając na McCormick. - Otrzymaliśmy przesyłkę zaadresowaną do doktora Franka Clevengera, za pośrednictwem pani doktor Whitney McCormick. Przesyłkę dostarczył Federal Express, trochę ponad godzinę temu. Formularz nadawczy wypełniono pismem maszynowym. Jako nadawca występuje Anna Beck-with. Bękart posłużył się również jej kartą kredytową.

Clevenger i McCormick poszli za Warnerem do piwnicy Instytutu Nauk Behawioralnych, do pokoju obserwacji z grubą na sześć cali pochyloną szybą; przez nią widać było drugie, mniejsze pomieszczenie z betonową posadzką, ścianami z pustaków i gładkimi stalowymi drzwiami, które wyglądały niczym wrota do bankowego skarbca. Zwykłe kartonowe pudełko o wymiarach mniej więcej osiem na dwanaście cali umieszczono na betonowej płycie pośrodku pomieszczenia. Warner podniósł słuchawkę telefonu zamontowanego przy ścianie. 151 • Wszystko gotowe - powiedział. • Gdzie to zostało nadane? - zapytał Clevenger. • W północnej części Pensylwanii. W miasteczku o nazwie Windham niedaleko Nowego Jorku. Oddał przesyłkę w punkcie nadawczym Federal Express w jakimś centrum handlowym. • Ile waży? - zapytała McCormick. • Nieco mniej niż dwa funty - odparł Warner. Drzwi do pokoju obok otworzyły się i do wnętrza wszedł mężczyzna. Na twarzy miał maskę spawacza, a w rękach długą pleksiglasową tarczę z przymocowanymi doń odpornymi na eksplozję rękawicami wzmocnionymi blaszkami z włókna węglowego. Mężczyzna zaczął przecinać krawędzie pudełka. - Wysłaliśmy do Windham naszych agentów, żeby trochę pomyszkowali, ale raczej niczego nie znajdą powiedział Warner. Nikt z obsługi tego punktu nadawczego nie przypo mina sobie, aby zauważył coś niezwykłego. Teraz nasi ludzie zasięgają języka w hotelach i na parkingach dla samochodów kempingowych. Mężczyzna otwierający paczkę skończył przecinanie krawędzi i zrywał karton w kierunku betonowej płyty. - Może to być fałszywy alarm powiedziała McCormick. Przy takim rozgłosie zawsze znajdą się ludzie, którzy będą się starali wykorzystać koniunkturę i zwrócić na siebie uwagę. Warner pokręcił głową. - Zdjęliśmy odciski palców z plastikowej taśmy. Pasują do odcisków znalezionych na miejscach zbrodni i na liście do „Timesa". Clevenger patrzył, jak z pudełka wypadają pogniecione kawałki gazety. Jego wzrok padł na coś, co zostało w środku - dużą szklaną konchę z kolorowym wirem wewnątrz. - Co jest, do diabła? - zapytał Warner. Mężczyzna ostrożnie odłożył muszlę na bok. Pod spodem znajdował się kartonik z odręcznym tekstem oraz list napisany na maszynie. Warner znowu sięgnął po słuchawkę. - Rzucimy na to okiem zaraz po opracowaniu. Mężczyzna poniósł kciuk w stronę Warnera. 152

Clevenger popatrzył na McCormick, czekając na jakieś wyjaśnienie z jej strony. • Posypią proszkiem, żeby zdjąć odciski, upewnią się, czy nie ma nic toksycznego, na przykład wąglika. • Długo to potrwa? - zapytał Clevenger.

• Dwie, trzy godziny - odparła McCormick. • Dlaczego nie każemy mu pokazać nam tego od razu przez szybę? • Posłuchaj siebie - powiedział Warner do Clevengera. -Trzymasz się kurczowo każdego słowa tej pijawki. Sądzisz, że siedzi teraz na brzeżku siedzenia i przetrząsa „Timesa" w poszukiwaniu listu od ciebie. A on zwyczajnie sobie z tobą pogrywa. • Przynajmniej wreszcie prowadzimy razem jakąś grę - po-wiedział Clevenger. • Nie ma powodu, żeby czekać dwie godziny, Kane - wtrąciła McCormick. • Chyba masz rację - przyznał Warner. Puścił oko. - Czego tylko sobie życzycie. Czy mógłby pan pokazać nam przez szybę karteczkę i list? - powiedział do słuchawki. Mężczyzna zdjął ochronne rękawice, oparł tarczę o betonowy blok i założył gumowe rękawice. Wyjął kartkę i list, przeniósł je do szyby i odwrócił zapisaną stroną do szkła. Był to list, który niejaki Doug Holt napisał do rodziców swojej narzeczonej Naomi, dziękując im za sprowadzenie jej na ten świat. List napisany na maszynie zawierał taką treść: Dr Clevenger Nie podoba mi się Pańska współpraca z FBI, zrozumiale i przewidywalne jako pierwszy odruch z Pana strony. Wyciągam do Pana rękę jak do brata. Wierzę, że może Pan pomóc zatrzymać na zawsze moją agresję. Próba zakończenia tego poprzez schwytanie mnie jest stratą naszego cennego czasu i energii. Niech ludzie małych umysłów zajmują się takimi głupotami. Przeczytał Pan słowa doktor McCormick? To są słowa tropiciela, nie uzdrowiciela. Tropiciela rządowego. Nie dostrzega ona, w przeciwieństwie na przykład do Aleksandra Sołżenicyna, że 153 linia podziału między dobrem a złem biegnie przez serce każdego człowieka. Nawet przez jej serce. Usiłowanie wepchnięcia mnie do klatki, może wykonania na mnie egzekucji, odebrania mi danego przez Boga prawa do pokonania zła tkwiącego we mnie może jedynie rozpalić zło. W końcu czy ktoś mógłby winić lwa za to, że zwraca się przeciwko ternu, kto spogląda na niego przez muszkę celownika? Proszę sobie wyobrazić, jak byście się poczuli zdruzgotani, Pan i doktor McCormick, gdybym to ja miał zamiar przerwać waszą drogę w kierunku uzdrowienia. - Mąż Boży, którego zwą Autostradowym Zabójcą PS Proszę uprzejmie, by przekazać kartę i szklaną rzeźbę rodzicom doktor Naomi Williams z Trout Creek w stanie Michigan. Ich niedoszły zięć Doug Holt wykonał muszlę na cześć ich córki. Chciałby, aby to mieli. Ja również. Do Naomi powinno należeć ciało jej kochanka*. Jego dusza mieszka we mnie. Zespół Instytutu Nauk Behawioralnych spotkał się z Cle-vengerem w pokoju sytuacyjnym. - To jest bezpośrednia groźba osądził Bob White z Pro gramu Analiz Kryminalistycznych, patrząc na niego przez długi stół. Musimy na nowo przedyskutować cały ten pomysł z publiczną psychoterapią. Już na samym początku on nam mówi, że ryzyko jest zbyt duże. Kane Warner skinął głową. Clevenger wychylił się do przodu na swoim siedzeniu. • Naturalnie wcale mi się nie podoba, że komuś grozi - stwierdził. - Ale w istocie możemy to zapisać bardziej po stronie plusów niż minusów. • Po stronie plusów? - zapytał Warner. • Zmieniliśmy wzór jego postępowania, zanim jeszcze zamieściliśmy odpowiedź w „Timesie" powiedział Clevenger. -Aż do tej pory za cel obierał nieznajomych, zabijał przypadkowo. Jeżeli rzeczywiście zacznie się kręcić blisko nas, jeśli powiąże

* Michigan, Droga nr 17 wschodnia, pierwsza mila po zjeździe z Drogi nr 45 północnej.

154 swoją wściekłość ze mną albo z Whitney McCormick, być może będziemy go mieli wcześniej, niż sądziłem. • Jest niewidzialny - wtrącił się do rozmowy White. - Chociaż podchodzi bardzo blisko, nawet tak blisko, żeby zabić kogoś z nas, nie oznacza to wcale, że go jakoś namierzamy. Może zniknąć na autostradzie sławniejszy niż kiedykolwiek. • Dorothy? - powiedział Kane Warner, patrząc na Dorothy Campbell, która obsługiwała program komputerowy PROFILER. • Nie ma wątpliwości, że nawiązanie dialogu z obiektem zwiększa prawdopodobieństwo aresztowania - rzekła. - Sprawdzało się to w wielu wypadkach, od seryjnych morderców przez porywaczy po Unabombera. Sprawdziło się w Waco. Problem polega na tym, że obecnie mamy do czynienia z kimś, kto jest wyjątkowo inteligentny, ma wgląd w metody naszej pracy i wie, przynajmniej gdy chodzi o Whitney, kim jesteśmy. • Nie jest jednak tak, że musiał złamać szyfr. Centrala każdemu poda moje nazwisko. Moja fotografia jest na stronie internetowej Biura - zauważyła McCormick. • Na jedno chciałam zwrócić uwagę - powiedziała uprzejmie Campbell do McCormick. — Istnieje niebezpieczeństwo, że będzie nami manipulował, nawet tobą. • W jakim celu, Dorothy? - zapytał Kane Warner. • Żeby nas wykorzystywać bez naszej zgody - odparła. - Sprawić, że Biuro bardzo się z nim zwiąże. Tymczasem jemu może chodzi wyłącznie o to, co już sugerował Bob, żeby znaleźć się na świeczniku, stać się sławnym. List do „Timesa" doskonale pasuje do tego schematu. - Zrobiła krótką przerwę, po czym dodała: - Podobny skutek osiągnąłby, zabijając jedną z osób, które go szukają. • Może to osiągnąć bez „New York Timesa" - zauważył Clevenger. • Ale z „Timesem" - powiedziała Campbell - ma publiczność złożoną z milionów. Staje się najbardziej znanym mordercą wszech czasów. Jedna rzecz to dokuczanie FBI. Inna rzecz to obranie sobie za cel pracowników albo konsultantów FBI. 155 - Uważam, że ten osobnik wrabia nas w swoją grę oświad czył White. John Silverstein, współpracownik White'a z Programu Analiz Kryminalistycznych, potrząsnął głową. • Możliwe - przyznał. - Ale uważam, że powinniśmy utrzymywać kurs. Szukaliśmy jakiejś szansy na przyspieszenie dochodzenia. I o to chodzi. Nie możemy się wycofywać, kiedy facet zrobi coś nieoczekiwanego. • Nie kupuję pomysłu, że on chce nas wciągnąć do gry ponad naszymi głowami - stwierdziła McCormick. - Moim zdaniem ma nadzieję, że się wycofamy. Usiłuje nas przestraszyć. • Skąd ta myśl? - powątpiewająco zapytał White. • W sensie psychologicznym osobnik jest osaczony - dodała McCormick. - Jeżeli doktor Clevenger przeprowadzi swój zamysł, wówczas morderca ujrzy demony, które jego podświadomość spycha głęboko pod powierzchnię. Tkwiący w nim zabójca szuka sposobu, aby zniweczyć proces terapeutyczny i kontynuować masakrę. Clevenger zastanowił się nad tym. To miało sens. • Jeśli się wycofamy - rzekł - będzie mógł sobie powiedzieć, że próbował, zrobił pierwszy krok, ale na próżno. Nikt nie chce mu pomóc. Nadal będzie mógł zabijać z czystym sumieniem. - Zawahał się. — Moim zdaniem powinienem wezwać go do wykonania groźby i jednocześnie złożyć zapewnienie, że prowadzę sprawę sam i że moim celem jest uleczyć go, a nie aresztować.

• I tak musi zostać, aby nam się powiodło - powiedziała McCormick, patrząc prosto na Clevengera. Jeżeli go schwytamy, to dzięki leczeniu, nie pomimo. Jeśli wykonasz swoje zadanie, a my swoje, dostaniemy go. • Powinniście jeszcze raz wszystko przeanalizować — zaproponował Warner. - Przeceniacie podatność socjopatów na terapię, nie wspominając o terapii prowadzonej jawnie na oczach publiczności. I nie doceniacie osobistego zagrożenia. • Nie uważam, byśmy mieli lepszy pomysł - odparła McCormick. - I nie sądzę, że utrzymamy społeczne zaufanie, jeśli skoncentruję się na zachowaniu własnego bezpieczeństwa kosztem kolejnej ofiary. 156 Warner nabrał powietrza w płuca, wypuścił je. • Nie wydaje mi się, że Hanley porzuci swoje pierwotne stanowisko bez jednomyślnego żądania ze strony członków zespołu. - Nawiązał kontakt wzrokowy z Bobem White'em, który z niepokojem pokręcił głową. • Nie obarczajcie tym mnie - powiedziała McCormick. -Drzwi do gabinetu Jake'a Hanleya nigdy nie są zamknięte. Jeśli ktoś zdecydowanie uważa, że powinniśmy się do tego zabrać, niech idzie do niego. • Och, takimi względami to ja się u niego nie cieszę - powiedział Warner. Puścił do niej oko. John Silverstein skrzywił się. Dorothy Campbell odchrząknęła. McCormick spoważniała. • Co to ma znaczyć? • Nic - odparł Warner. • Naprawdę myślisz, że Jake Hanley mnie posłucha? - zapytała McCormick. • Nie staram się zaleźć ci za skórę, Whitney - stwierdził Warner. - Ale nie zamierzam udawać, że tym razem możemy konkurować jak równy z równym. McCormickowie są teraz bardzo potrzebni dyrektorowi. Jeśli nie chcesz wierzyć, twoja sprawa. - Arogancko wzruszył ramionami. - Z całym szacunkiem, oczywiście. • Akurat - odrzekła. W sali zapanowała cisza. Warner zaczął zbierać leżące przed nim gazety. Zadzwonił jego telefon komórkowy. Sięgnął do kieszeni na piersi marynarki, wyjął telefon i otworzył klapkę. - Kane Warner powiedział. Po chwili: Bardzo dobrze. Zapewniam, że powiadomię doktora Hiramatsu. Zamknął klapkę telefonu. Policja stanowa w Michigan odnalazła zwłoki Douga Holta oświadczył. Dokładnie tam, gdzie wskazał. Przetransportują je helikopterem. Cisza panująca w sali stała się jeszcze bardziej przytłaczająca.

- Czy teraz ktoś ma coś Warner, rozglądając się wokół stołu. Wszyscy pokręcili głowami. - Bardzo dobrze - podsumował Warner.

157 jeszcze

do

powiedzenia?

—

zapytał

- O co w tym wszystkim chodziło? - Clevenger zapytał McCor-mick w drodze do jej biura. • O mojego ojca - odrzekła. - Dennisa McCormicka. • Ten Dennis... - zaczął Clevenger, ale ugryzł się w język, kiedy już odczytał odpowiedź z jej twarzy.

•

• • •

Dziwił się sobie, że wcześniej nie potrafił powiązać osób. Ojciec Whitney McCormick był czołowym agentem FBI, potem kongresmenem i w końcu zaangażowanym w fundacje politykiem. Nim odszedł, by się ubiegać o poważniejszy urząd, pomógł rozpracować dwóch maniakalnych morderców: Nocnego Łowcę i Syna Sama. Ostatnio zaangażował się w kampanię wyborczą po stronie konserwatywnych republikanów. • Kane myśli, że mój ojciec jest w stanie wpływać na decyzje podejmowane w Biurze. Uważa też, że ojciec załatwił mi pracę. Clevenger nic nie odpowiedział. McCormick zatrzymała się i zwróciła twarz do Clevengera. No proszę. Pytaj. • Okej - powiedział Clevenger, patrząc McCormick w oczy. -Czy twój ojciec jest w stanie wpływać na decyzje podejmowane w FBI? Nie wiem - odrzekła. Brzmi uczciwie. • Nie zadałeś najtrudniejszego pytania. Nie zranisz moich uczuć - dodała, gdy Clevenger się zawahał. Czy ojciec załatwił ci pracę? • Nie wiem — odpowiedziała. Wydawało się, że ramiona jej nieco opadły. • Kolejna uczciwa odpowiedź. Czy teraz mogę zadać jedyne pytanie, które ma jakieś znaczenie? McCormick skinęła głową. - Zasługujesz na tę pracę? Masz... ile, ze trzydzieści pięć

158 lat? Główny psychiatra sądowy w FBI to posada nie w kij dmuchał. Naprawdę jesteś taka dobra? Na twarzy McCormick pojawiło się coś nowego - połączenie dumy i bezwzględnej determinacji. Była to odpowiedź na pytanie udzielona bez konieczności wypowiedzenia choćby słowa. - Ja też tak uważam powiedział Clevenger. Pracowałem z najlepszymi psychiatrami sądowymi w kraju. Nie ustępujesz żadnemu z nich. Uśmiechnęła się. • Czy to oznacza carte blanche na zredagowanie twojego listu dla „Timesa". • Absolutnie nie. • Hm, nie spodziewałam się.

cztery

W

czwartek 3 kwietnia w „New York Timesie" ukazał się list Clevengera do Autostradowego Zabójcy, zawierający zapewnienie, że nie będzie bezpośrednio współpracował z FBI. W liście nie dokonano żadnych zmian. 5 kwietnia do redakcji wpłynęła odpowiedź. Przesyłka nadeszła za pośrednictwem Federal Express, a nadano ją w punkcie nadawczym w Rogers City w stanie Michigan, nad jeziorem Huron, niedaleko leśnego rezerwatu stanowego Mackinaw. Dr Clevenger Najstarsze wspomnienia (nieco zmienione, aby uniknąć zazębiania się ze wspomnieniami innych osób) dotyczą przyjęcia urodzinowego, które urządziła mi matka, kiedy skończyłem cztery lata. Odbyło się w niewielkim parku blisko naszego domu. To był słoneczny majowy dzień. Zielona trawa. Kwiaty. Delikatne powiewy wiatru. Huśtawka i zjeżdżalnia. Drabinki. Mama wynajęła karuzelę z pomalowanymi na jaskrawe kolory rzeźbionymi, figurkami koni - dla mnie i tuzina moich przyjaciół. Przygotowała bankiet z lodami miętowymi, watą cukrową i ciasteczkami. Były prezenty. Podobne ekstrawagancje zdarzały się rzadko. Nie stać nas było na wiele. Tamten dzień bardzo mi się podobał. Pamiętam uczucie wszechogarniającej dumy. Oto jest dzień moich urodzin. A to są moi przyjaciele. Byłem najważniejszy. Wręczali mi firmowe samochodziki Hot Wheels, pluszowe zwierzątka, książki, obrazki. Ale bardziej niż urodziny i przyjaciół pamiętam matkę, śliczną, tryskającą energią, ponad, wszystko miłą i delikatną. Jadąc na karuzelowym koniu, łowiłem wzrokiem jej uśmiechy, śmiech, przesyłane całusy. Wizerunki anioła. Dostałem od niej wtedy specjalny podarunek, który mam ze sobą do dziś, świecidełko, które przypomina mi, że niegdyś byłem biedny i bezbronny - kochające dziecko, które nikogo nie zraniło. 160 Bawiliśmy się z przyjaciółmi wiele godzin. Szedłem z matką do domu, czując się jak bohater zdobywca, dźwigając swoje łupy, w głowie mi się kręciło od cudów, których mógł się spodziewać w przyszłości czteroletni chłopiec. Właśnie zaczynałem przyswajać tajniki czytania, sznurowania własnych butów i jazdy na rowerze o dwóch kółkach. Drzwi do naszego domu były otwarte. Zmarkotniałem. Czekał na nas ojciec. Wyszedł nam naprzeciw, kiedy weszliśmy do środka. Uderzył matkę na odlew, upadła na podłogę. Wydzierał się, ze przecież jej mówił, że nie ma pieniędzy na pieprzone przyjęcie dla tego małego bękarta. Wszedłem pomiędzy nich i wtedy uderzył mnie. Widziałem wszystko jak przez mgłę. Ja też upadłem na podłogę. W ustach poczułem smak krwi. Kiedy koniuszkiem języka dotykałem przedniego zęba, czułem, że się rusza. Zobaczyłem porwane kartki z moich książek, porozrywane fragmenty pluszowych zwierzątek, porozrzucane samochodziki. Potem przyglądałem się, jak ojciec kolejno miażdży je wszystkie podeszwą buta. Matka skuliła się kącie. Szlochała. Żałowałem, że nie jestem starszy, większy, silniejszy, tak abym mógł jej bronić. Przycisnęła palec do swoich ślicznych ust, przestrzegając mnie, bym zachował spokój, i znowu przesłała mi całusa. I chociaż w ustach miałem smak krwi, poczułem, się spokojny i bezpieczny, a nawet zwycięski nad potworem, który mienił się moim ojcem. Byłem zwycięski z krwią w ustach. Jako czterolatek. Czy dlatego odzyskuję spokój, smakując krew innych? Czy może lepszym tropem jest bezradność, jaką czułem tamtego dnia, całkowita niemoc, by pomóc ukochanej osobie. Ponieważ w zabijaniu, tak samo jak w seksie, istnieje niepodważalna moc, panowanie, przerażający i ostateczny triumf.

Jest również zjednoczenie. Czy oboje, matka i ja, zginęliśmy duchową śmiercią w tym małym domku okropności? Czy biorąc w ramiona umierającego człowieka, wracam do jej ramion, za czym czasem tęsknię? Nie czekając na bezpośrednie pytanie o moją najbliższą rodzinę (która mogłaby się przyczynić do zidentyfikowania mnie), powiem tylko, że w moim życiu ojciec jest martwy. Matka zawsze będzie dla mnie żywa. Odpowiadam na kolejne pytanie: wierzę, że mój lęk przed szkołą wiązał się z tym, że rozdzielono mnie z osobą, którą podziwiałem. Może martwiłem się o jej bezpieczeństwo w domu. Nie mogę sobie przypomnieć. Pamiętam, jak odczuwałem ten niepokój. Rozpadałem się. Nie dokuczał mi fizyczny ból, raczej poczucie skrajnego nieładu. En161 tropii. Balem się, że moja rzeczywistość, moja jaźń błądzi i może gdzieś odpłynąć. Na zawsze. Czuję ten sam niepokój, kiedy impuls, by odebrać komuś życie, jest najsilniejszy. Obecnie jednak ból fizyczny stanowi bardzo poważny składnik mojego cierpienia. Cierpię na okropne bóle głowy. Ból szczęki. Palpitacje. Trudności z oddychaniem. Po zabójstwie wszystkie te objawy ustępują. Doświadczam głębokiego ukojenia. Doskonałej jedności z wszechświatem. Próbowałem alkoholu i marihuany, aby uspokoić Autostradowego Zabójcę, ale na próżno. Jak zwracać się do wystraszonego chłopca, który we mnie tkwi? Jak uzdrowiciel powinien zwracać się do tej części mnie, która przełykała krew, siedząc na podłodze w domu swoich rodziców i szlochając z tęsknoty za matką na szkolnym podwórzu? Tego dobrego dziecka? Proszę nazywać go Gabriel, bo tak miał na imię wysłannik Boga, echo mojej niewinności. Podanie ostatecznego miejsca spoczynku każdego ciała byłoby przedwczesne. To dopiero początek naszego związku. Ale rozumiem wagę, jaką rodziny przywiązują do szczątków cielesnych. Wszystkie zostaną zwrócone w stosownym czasie. Na początek proszę przeszukać pierwsze pięćdziesiąt jardów od zjazdu 42 na Drodze nr 70 niedaleko Moab w Utah. Czy kiedykolwiek chciałeś zabić, Frank? Czy piłeś alkohol i brałeś narkotyki, żeby stępić ten impuls? Czy próbujesz zrozumieć morderców, żeby zrozumieć siebie? W jaki sposób Twój ojciec Cię poniżał? Nie szczędź szczegółów. Jeśli chcesz, żebym nadal był z Tobą szczery, bądź szczery wobec mnie. Nie łudź się, że dotrzesz do jądra mojej psychopatologii na odległość. - Mąż Boży, którego zwą Autostradowym Zabójcą W ciągu kilka godzin Clevenger znalazł się na pokładzie samolotu lecącego z Bostonu. Miał się spotkać z Whitney McCormick w Utah na miejscu, które wskazał Autostradowy Zabójca. Poprosił Northa, aby ten podczas jego nieobecności odwiedził Billy'ego. Już podczas lotu zaczął pracować nad odpowiedzią. Chciał natchnąć Gabriela wiarą we własne siły, tę cząstkę zabójcy, która pozostała niewinna i dobra. Miał niemal pewność, że Gabriel nie jest w stanie zaprze162 stać morderstw, ponieważ jest słaby - zbyt czysty, zbyt dobry, całkowicie oddzielony od ciemnej strony swojej natury, tej „mrocznej" strony, która obejmowała agresję. Gabriel to jedno wielkie współczucie, odzwierciedlenie matki, Autostradowy Zabójca - złość, odbicie ojca. Aby przejąć kontrolę, Gabriel musi dotrzeć do tej ciemnej strony. Niczym chirurg wycinający raka sięgnąć duszą po skalpel i zdecydowanie się nim posłużyć. Autostradowy Zabójca miał prawo nalegać, aby Clevenger opowiedział mu o swoich upokorzeniach z dzieciństwa. Miał prawo pytać, czy zajęcie Clevengera polegające na poszukiwaniu morderców odzwierciedla pewną fascynację niszczycielską siłą. Musiał się nauczyć na przykładzie, jak przekształcić swój szał w pragnienie chronienia innych. Nie łudź się, że dotrzesz do jądra mojej psychopatologii na odległość. Clevenger musiał pierwszy pokazać swoje blizny, potwierdzić swoją wiarygodność jako człowiek,

który pamięta, co przecierpiał jako chłopiec. Przerażała go ta myśl. Przede wszystkim nie podobał mu się pomysł rozpamiętywania starych urazów i fakt, że miliony ludzi będą czytały o jego sprawach, które były bardzo osobiste i krępujące. Wśród nich North Anderson. Kane Warner. Whitney McCor-mick. I Billy. Jakie jednak było rzeczywiste ryzyko? Opuszczenie? Izolacja? Czy w głębi serca wierzył w to, co z całą pewnością powiedziałby pacjentowi: że obnażanie siebie - zwłaszcza tych cząstek, które aż się proszą, aby je trzymać w ukryciu - jest drogą do autentycznej miłości i poczucia własnej wartości? Gdyby się nie zdobył na przedstawienie prawdy w „New York Timesie", jakżeby mógł prosić o to Gabriela? Nie łudź się, że dotrzesz do jądra mojej psychopatologii na odległość. Sięgnął po długopis i zaczął pisać:

163 Gabrielu, Mój ojciec, dziś już nieżyjący, upokarzał mnie na różne sposoby, zwykłe i niezwykłe. Kiedy był pijany, okładał mnie paskiem. Nauczyłem się nie chować przed nim, bo bił mocniej, kiedy mnie szukał i znalazł. Pamiętani, jak się zastanawiałem, jak ktoś, kto ledwie trzyma się na nogach, potrafi wytropić mnie w najodleglejszym zakątku domu - głęboko w szafie, zwiniętego w kłębek pod łóżkiem, skulonego za starym płaszczem, który wisiał w piwnicy. Clevenger oparł głowę na podgłówku i wspominał. Niemal czuł pijacki oddech ojca, widział przekrwione oczy; oczy, które pozostawały przerażająco nieruchome, nawet kiedy ojciec atakował. Odetchnął głęboko, pochylił się i ponownie zabrał się do pisania. Przychodził do domu gotowy do bitwy. W przeciwieństwie do Twojej matki, mojej brakowało odwagi, by absorbować jego wściekłość. Często witała go, przesadnie narzekając na moje zachowanie w ciągu dnia. Na bałagan w pokoju. Niedojedzony obiad. Mniej lub bardziej zmyślone zarzuty, że „pyskowałem". Doszło do lego, że witałem go w drzwiach razem z nią, aby mieć to za sobą. Kolejne wspomnienie przemknęło mu przez myśl, gotowe jak najszybciej zniknąć. Zmusił się i napisał: Pod dżinsami nie nosiłem bielizny, bo chwile, gdy ojciec zdzierał ją ze mnie, wydawały się zbyt upokarzające i przerażające. Niejeden raz przyszło mi do głowy, że bardzo mu się ten moment podoba. Nie wiedziałem, czy jego radość jest wyrazem zwykłego sadyzmu czy ma podtekst seksualny. Chyba nie chciałem wiedzieć i prawdopodobnie nadal nie chcę. Na trzeźwo okazywał się jeszcze bardziej twórczy, przedkładając tortury psychiczne nad fizyczne. Jedna z jego ulubionych polegała na opowiadaniu matce i mnie, że pojedziemy do parku rozrywki, na plażę albo kupić psa, na którym niesamowicie mi zależało. Wychodziliśmy na ulicę lub nawet docieraliśmy na parking wesołego miasteczka. Wtedy potrząsał głową i wybuchał śmieciłem. Jedynie puenta bywała różna: „Sądzisz, że będziemy się bawili albo jeździli na przejażdżki, podczas gdy twój pokój wygląda, jak wygląda? Daj spokój!" 164 „Uważasz, że obarczę ci odpowiedzialnością za psa, gdy nie potrafisz wziąć odpowiedzialności za siebie? Daj spokój". „Uważasz, że będziesz sobie leżał na plaży, kiedy masz lekcje do odrobienia? Daj spokój!" Z perspektywy lat najdziwniejsze w tej męczącej rutynie było to, jak bardzo chciałem wierzyć w jego zdolność do życzliwości, jak wiele nadziei miałem, że mój świat odmieni się, wypogodzi — choćby na jeden dzień.

Nienawidziłem go. Na. pewnym poziomie nadal go nienawidzę, choć wiem, że był strzępem człowieka, który sam wiele przecierpiał. Jako dziecko nieraz myślałem o samobójstwie. Czy ten morderca nadal tkwi we mnie? Clevenger odłożył długopis. Obudziło go dudnienie samolotu lądującego na lotnisku polowym Canyonlands. W koszarach policji stanowej hrabstwa Wayne spotkał Whitney McCormick. Pojechali Drogą nr 70 policyjnym furgonem. Towarzyszyło im dwóch policjantów i koroner, doktor Kent Oster. Poranny marznący deszcz ustąpił przed jasnym słońcem. Kiedy dojeżdżali do Moab Drogą nr 70, otworzyły się przed nimi połyskujące panoramy pustyni San Rafael. Jechali wzdłuż majestatycznych klifów i Parku Narodowego Arches. Potem podążyli na północ w stronę kanionów Kolorado. Skręcili w zjazd numer 42. Po piętnastu minutach poszukiwań policjant Gary Novick zawołał wszystkich. Kiedy Clevenger do niego dotarł, McCormick już tam była. - Niedobrze powiedziała, patrząc na ścieżkę wygniecio nych chwastów. Clevenger powędrował wzrokiem za jej spojrzeniem i zobaczył rozkładające się zwłoki kobiety ubranej w prostą kwiecistą sukienkę i zielony, zapinany z przodu sweter. Ruszył w tę stronę, ale zatrzymał się po trzech krokach. Głowa była odcięta od ciała. Rozejrzał się dookoła i dostrzegł ją w stosie liści - oczy otwarte, jakby odwzajemniały spojrzenie, kosmyki siwych włosów ruszały się na wietrze. - Mój Boże - mruknął. 165 Doktor Oster klęknął przy zwłokach, wyciągnął szyję, aby przyjrzeć się ranie. • Jest silnym mężczyzną. Kręgosłup został przecięty precyzyjnie. - Pochylił się jeszcze bardziej. Zwłoki leżą tutaj przynajmniej od kilku miesięcy. - Wciągnął rękawice chirurgiczne, rzucił okiem pod kołnierzyk sukienki, popatrzył na chropawą, bezcielesną twarz. - Siedemdziesiąt. Może siedemdziesiąt pięć lat. - Wstał, podszedł do głowy i przykucnął. - Oczywiste rany urazowe. Liczne pęknięcia - szczęka, łuk jarzmowy. Zatoki czołowe są zmiażdżone. • To nie jest ten bardziej miły, łagodny Autostradowy Zabójca - powiedział Jackie McCune, drugi policjant. - Tym razem trochę go poniosło. • Przesadził — zgodziła się McCormick. - Tym razem to go naprawdę dopadło. Policjanci zaczęli przeglądać teren, szukając śladów. Clevenger podszedł do ciała. Przyjrzał się odsłoniętym rękom kobiety. - Nie dostrzegam nic, co by wskazywało, że pobrał krew stwierdził. Przyłączył się do niego Oster. Delikatnie podniósł każdą rękę, aby sprawdzić zgięcia łokciowe. - Nie ma śladu po nakłuciu powiedział. Ale może być w jakimś innym miejscu. Oczywiście zwrócę na to uwagę ze społowi patologów z FBI. Novick wyszedł spomiędzy drzew, niosąc torebkę. - Leżała w odległości dziesięciu jardów. Wyjął prawo jazdy. Paulette Bramberg. Siedemdziesiąt trzy lata. Z Old Pointę Road. Popatrzył na Clevengera i McCormick. To jakieś dziesięć mil stąd. Wyślę tam kogoś.

pięć

Z

aczął padać deszcz ze śniegiem. Oba loty, Clevengera oraz McCormick, były opóźnione o parę godzin, zatem skorzystali z okazji i postanowili zjeść obiad na lotnisku. • Ten przypadek wyłamuje się z profilu - powiedziała. • I to pod kilkoma względami. • Zgodziliśmy się, że nie istnieje wzór demograficzny łączący ofiary - powiedział Clevenger. - Ale tym razem po raz pierwszy ofiarą jest kobieta w starszym wieku. O żadnej innej nie wiemy. Potrząsnęła głową. • Dlaczego nie zauważyliśmy tego wcześniej? • Trudno znaleźć lukę we wzorze tak rozmytym jak ten, który stworzył Autostradowy Zabójca — stwierdził Clevenger. - Moim zdaniem Paulette Bramberg pasuje do wzoru, nawet do jego głównych zrębów. Po prostu kobieta dotknęła jakiegoś zapalnego miejsca. Uważam, że wyzwoliła w nim coś wybuchowego. • Jeżeli mamy rację co do jego wieku, mogłaby być jego matką. • Tyle że on uwielbiał matkę. Albo tylko tak mówi. - Napiła się wody gazowanej. • Idealizuje ją - powiedział Clevenger. - Nikt nie jest wyłącznie dobry. Ale na tle ojca, który prześladował go codziennie, ma taką potrzebę, aby wierzyć, że ktoś kochał go w sposób doskonały. Moja hipoteza: ostatecznie zawiodła go w najważniejszym momencie, a on nigdy sobie z tym nie poradził. • Zostawmy na razie na boku tę kwestię. Wcale nie musimy wiązać go z jakąś nadwyżką wściekłości, która nie pozwala mu poprzestać na podcięciu gardła, tylko skłania do odcięcia głowy. 167 - Nie wydaje mi się, aby istniał jakiś sposób umieszczenia dżina z powrotem w butelce - powiedział Clevenger. Przy stoliku zjawił się kelner. • Czy jak na razie wszystko jest w porządku? Clevenger zerknął na McCormick, która skinęła głową. • W porządku - powiedział. McCormick wróciła do tematu. • Po prostu nie wspominaj o tym. - Wysłał nas po to, byśmy znaleźli jedno ciało z nie wiadomo ilu. Świadomie bądź nie, chce rozmawiać o tym, co odkryliśmy. A największym z odkryć jest eksces. McCormick potrząsnęła głową. • Jeżeli prowadzisz psychoterapię pacjenta i uzyskujesz od niego jakąś oderwaną wskazówkę, że na przykład mógł być maltretowany jako dziecko, to przecież niekoniecznie od razu będziesz się tym zajmował. Zapisujesz to sobie w pamięci i wracasz do tego później, ale bardzo ostrożnie. • Tak albo i nie. • Chyba nie chciałbyś doprowadzić do krachu, za szybko posuwając się zbyt daleko. • Ale on nie podał nam żadnej oderwanej wskazówki. Ściął komuś głowę. Nie zachowuje się

subtelnie. Uśmiechnęła się. - Napisz list i wtedy go omówimy. • Dlaczego nie teraz? Uniknęła odpowiedzi. • Zacząłeś już pisać? List? Clevenger skinął głową. • Masz ochotę pokazać mi go już na tym etapie? Poczuł znajome wahanie i zaszufladkował je jako opór, niepokój, jaki sam odczuwał przed swoim psychoanalitykiem, zanim się odkrył. - W końcu przecież muszę go przeczytać. Sięgnął do tylnej kieszeni, rozłożył list, a następnie wręczył jej go. Czytając, kilka razy spojrzała na niego ciepło i zarazem z troską. W końcu położyła kartkę na stole. 168 • Nie wiedziałam, że przeszedłeś przez coś takiego. • Normalnie wcale bym nie chciał, aby wszyscy o tym wiedzieli. • Jesteś pewny, że teraz chcesz? • Nie - odparł. - Ale on powiedział otwarcie, że to wymiana, coś za coś. Ile daję, tyle dostaję. Wierzę mu. • A co się stanie, jeśli poprosi o więcej, niż możesz mu dać? Czy wszystko jest dozwolone? • Muszę pokonać dodatkowy dystans. Ponieważ ostatecznie zamierzam wydobyć od niego znacznie więcej. Zamierzam poprosić go, żeby zrezygnował ze swojej wolności. • A czego na pewno nie chciałbyś mu powiedzieć? Clevenger uśmiechnął się: • Ty pierwsza. Wzdrygnęła się. • Chodzi mi o to, że cokolwiek to jest, niech zostanie w rezerwie jako ostateczne zagranie. Nie wolno go zrobić zbyt wcześnie • Dobra rada. • Czasami mi się udaje. - Minęło kilka sekund. Odłożyła widelec i spojrzała na niego, przechyliwszy głowę. - Okej, ja pierwsza. Wyobraził sobie, że chodzi jej o żart. • Jesteś pewna, że chcesz tę kartę tak szybko wyłożyć na stół? • Dlaczego nie. - Zarumieniła się ślicznie, tak samo jak tydzień wcześniej w swoim gabinecie w Quantico. - Mój ojciec był w moim życiu tak potężną siłą, że w porównaniu z nim wszyscy mężczyźni wydawali się niczym. Clevenger bardzo się zdziwił tym wyznaniem. • Sądzę, że nie ma w tym żadnego podłoża seksualnego - dodała pospiesznie. - Ale on jest człowiekiem obdarzonym licznymi talentami, interesującym na wielu poziomach. Zawsze bardzo się o mnie troszczył. Kiedy się czymś martwię, on zawsze mnie wysłucha. I rzeczywiście słucha. • Nie potrafiłaś znaleźć czegoś takiego u nikogo, tylko u niego. 169 • Kilka razy wydawało mi się, że znalazłam, ale to nie trwało zbyt długo. Kiedy wreszcie trafiasz z facetem do łóżka, ten zamyka się emocjonalnie, zamiast się otwierać. Nie wiem, czy problem leży po mojej czy po ich stronie. Czy po stronie wszystkich mężczyzn czy tylko tych, których wybieram. • Kogo wybierałaś? • Chirurgów, zawsze, już od studiów - powiedziała. — Neurochirurga. Chirurga plastycznego. Okulistę. Nawet pediatrę. - Ludzi nie do końca biegłych w sztuce słuchania. Wzięła głęboki oddech. • Może gdyby ojciec nie poświęcał mi uwagi tak bez reszty, zgodziłabym się na mniej.

• A może gdybyś nie zgodziła się na mniej, czułabyś się tak, jakbyś go przehandlowała, zdradziła. Nagle uświadomiła to sobie. • Możliwe... • Kwestia zasadnicza: wcale nie musisz się godzić - powiedział Clevenger, zadziwiając samego siebie oczywistą serdecznością we własnym głosie. Widząc wyraz jej oczu, odczytał, że spodobało się jej to, co usłyszała. - Twoja kolej. Czego nie chciałbyś opublikować o sobie w „New York Timesie"? Odpowiedź zabrzmiała dość szybko. • Chyba o tym, że byłem bity przez ojca... - Zawahał się, zmrużył oczy, starając się dotrzeć do prawdy drzemiącej na obrzeżach świadomości. - Uważam, że skłonił mnie do postawienia sobie pytania, czy jestem cokolwiek wart jako osoba. Jako człowiek. Uważam, że całe moje życie polega na próbie udowodnienia, że tak. • Tylko twoje? — zapytała. - A może dążysz do udowodnienia, że każdy jest coś wart na pewnym poziomie? Nawet mordercy. Nawet Autostradowy Zabójca. Teraz Clevenger odetchnął głęboko. Myślał nie tylko o swoim życiu, ale również o życiu Billy'ego Bishopa. - Kiedy ojciec nie dostrzega w tobie osoby, musisz ciężko pracować, żeby sam ją w sobie dojrzeć, zauważyć tę cząstkę 170 siebie, która jest rzeczywiście istotna, cząstkę naprawdę zasługującą na miłość. Może w moim wypadku przeszło to w nawyk. Prawdopodobnie chcę zrobić dla każdego to, czego on nie mógłby i nie chciał zrobić dla mnie. - Coś ścisnęło go za gardło. Widocznie powiedział już dosyć albo zbyt dużo. - Rozumiesz? W odpowiedzi przesunęła dłoń nad stołem i wsunęła ją w jego dłoń. Powiódł kciukiem po jej kciuku, w stronę nasady i do wnętrza jej dłoni. - Rozumiem cię - powiedziała. Deszcz ze śniegiem przeszedł w ulewę. Jedno stało się jasne tego wieczoru - żaden samolot nie wyleci z Canyonlands. Cle-venger i McCormick wsiedli do taksówki i pojechali do hotelu Marriott. Po drodze Clevenger zadzwonił do Billy'ego. • Czołem - odezwał się Billy. Sprawiał wrażenie zmęczonego. • Jak się masz? • W porządku - powiedział beznamiętnie. • Z powodu ulewy utkwiłem tutaj na noc. Kiedy jutro wrócę, siądziemy sobie spokojnie i pogadamy. • Pewnie. • Powinienem być w domu około trzeciej. • Obojętne. Będę czekał. • Posłuchaj - zaczął Clevenger. - Naprawdę brakuje mi... - Ale Billy zdążył się już rozłączyć. Na twarzy Clevengera pojawił się grymas. • Dzieli się tobą z Biurem - powiedziała McCormick. -I z Autostradowym Zabójcą. Clevenger potaknął głową. • Może następnym razem powinieneś zabrać go ze sobą do Quantico. Moglibyśmy potraktować go jak VIP-a. • Chcę go trzymać z daleka od tego, czym się zajmuję -oświadczył Clevenger. - Dosyć już napatrzył się na przemoc. McCormick bez przekonania skinęła głową. - O czym myślisz? - zapytał Clevenger.

171 • To naprawdę nie moja sprawa - odparła. • Udawaj, że twoja. Skinęła głową. • Wylądował w twoim życiu ze względu na to, czym się zajmujesz. W końcu byłeś psychiatrą sądowym, kiedy znalazłeś się w jego życiu i uchroniłeś go od spędzenia reszty życia w więzieniu. • I? • Nadal jesteś psychiatrą sądowym. Niby dlaczego miałbyś udawać kogoś innego? • Ostatnio miał kłopoty z agresją i narkotykami — odparł Clevenger. • A ty się martwisz, że straci rozum, jeśli za bardzo zbliży się do twojej pracy. Uważasz, że mógłby się stać bardziej agresywny? Wcześniej Billy wysnuł identyczny wniosek z niepokoju Clevengera. • Może - powiedział Clevenger. • Interesujące - odparła. • Co masz na myśli, mówiąc „interesujące"? • Nie sądzisz, że dokonujesz projekcji? Według treści listu, który właśnie mi pokazałeś, martwisz się, że zabójca może tkwić w tobie. Ale to nie znaczy, że tkwi w nim. • Rozumiem, co mówisz. • Właśnie to zazwyczaj mówią ludzie, kiedy nie zgadzają się z tym, co usłyszeli. Clevenger uśmiechnął się do niej. Może byłoby lepiej zaprosić Billy'ego do jego zawodowego życia, nawet do jego najciemniejszych zakątków. Może Billy jest mniej wrażliwy, niż Clevenger sądził. Ale to nadal wydawało się ryzykowne. • Zatem... - powiedziała McCormick. - Powinnam powiedzieć otwarcie... bierzemy dwa pokoje. • Możemy wziąć trzy, jeśli chcesz - odparł Clevenger. Chwycił ją za rękę. - Nie spieszy mi się, Whitney. - Samo wypowiedzenie jej imienia sprawiło, że poczuł się ożywiony. -Wiedz jednak, że nie przestanę cię słuchać, kiedy zaczniemy się kochać. 172 • Jeśli kiedykolwiek będziemy się kochać. • Jeśli - potwierdził Clevenger. McCormick położyła dłoń na jego kolanie. Clevenger nie położył się aż po północy. Kończył list do Gabriela, czyli do Autostradowego Zabójcy. Jako dziecko więcej niż raz myślałem, żeby go zabić. Czy nadal tkwi we mnie morderca? Bez wątpienia. Chociaż w stadium embrionalnym. Im bliżej jestem tej nienarodzonej części mojej osoby, im bardziej czuję intuicyjną bezsilność i wściekłość, którą zaszczepił mi ojciec, tym jest mniej prawdopodobne, że kiedykolwiek się urodzi. Zaakceptowałem cierpienie. Ty swoje odrzucasz. Opisujesz poczucie zwycięstwa ze smakiem krwi w ustach, bo wiedziałeś, że masz miłość swojej matki. Ale Twoje poczucie triumfu było tylko obroną przeciwko głębszym uczuciom przerażenia i słabości. Jako czterolatek właściwie nie stanąłeś twarzą w twarz z przerażającą prawdą, że to Twoja krew kapie z Twoich ust, że nie masz dość siły, aby osłonić siebie, że nikt nie chce i nie może Ci pomóc. Obecnie poszukujesz chwil ostatecznego panowania nad innymi, nad żywymi i martwymi, jak gdyby to mogło wymazać twoje upokorzenia i bezradność. Wspominasz o doświadczaniu fizycznego bólu, migreny, bólu szczęki. Odczuwasz ogromny niepokój: palpitacje, duszności. Wątpię jednak, czy na poziomie intuicyjnym czujesz smutek albo wściekłość. Ponieważ najgorsze z tego, przez co przeszedłeś jako dziecko, pozostaje zamknięte w podświadomości. O jakich koszmarach nie chcesz pamiętać, Gabrielu? Co to za furia eksplodowała, kiedy byłeś z Paulette Bramberg? Co miała w sobie ta starsza kobieta (w wieku Twojej matki), że całkowicie straciłeś panowanie nad sobą, że nie wystarczyło Ci już być z kimś umierającym, lecz koniecznie trzeba było zamordować ją tak brutalnie. Potwornie. I dlaczego nie pobrałeś jej krwi? Czy Paulette Bramberg w Tobie byłaby trucizną? Albo czy grzech tej kobiety po prostu polegał na tym, że zachowywała dystans wobec Autostradowego

Zabójcy, nie odczuwając nadzwyczajnej i natychmiastowej intymności, którą, jak sądzę, wywołujesz zwykle u innych, tak że otwierają swoje serca, jak nie robili tego nigdy wcześniej; otwierają się wobec nieznajomego w taki sposób, że nie zapomnieliby tego nigdy, gdyby ich życie nie zostało nagle przecięte? 173 Zapytałem Cię o szczątki wszystkich ofiar Autostradowego Zabójcy. Wskazałeś ciało inne od reszty. Dłaczego? Wierzę, że znalezienie odpowiedzi będzie początkiem końca Autostradowego Zabójcy. Ktoś zapukał do drzwi jego pokoju. Zerknął na zegarek. Pięćdziesiąt minut po północy. • Kto tam? - zawołał. • Whitney. Podszedł do drzwi, otworzył je. Stała na zewnątrz boso, w wyblakłych dżinsach i znoszonej szarej bluzie z napisem FBI. Ubrana niedbale wyglądała jeszcze bardziej olśniewająco. • Nie możesz spać? - zapytał. • Cieszę się, że wzięliśmy dwa pokoje - powiedziała. • Okej... • Ale nie uważam, że koniecznie powinniśmy z obu korzystać. Clevenger chwycił ją za rękę, wciągnął do pokoju, wziął w ramiona, potem delikatnie pchnął ją na zamknięte drzwi. Złączyli się językami i ustami, sycąc nawzajem swoje pożądanie. Potem, bez ostrzeżenia, McCormick odepchnęła go niemal ze złością. Uśmiechnęła się, widząc jego zdziwienie, ściągnęła bluzę przez głowę sportową i odrzuciła ją na podłogę. Od pasa w górę była teraz naga. Stanął bliżej, wyciągnął dłoń i palcami delikatnie powiódł po jej piersiach, widział, jak brodawki reagują na dotyk, jak sztywnieją. Osunął się na kolana, rozpiął guzik, rozsunął zamek jej dżinsów i pocałował najniższą część jej brzucha. • Zapragnąłem cię w chwili, gdy pierwszy raz cię zobaczyłem - szepnął. • To mógł być zły znak - odparła. Głos jej ucichł, kiedy Clevenger wsunął dłoń między jej nogi. • Mógł być - powiedział. Wstał, wziął ją na ręce i zaniósł do łóżka. Z początku kochali się delikatnie, potem jak szaleni, dwoje ludzi żyjących na krawędzi, przenikali się nawzajem, uwalniali namiętności, frustracje, nadzieje, pragnienia, póki się nie 174 zmęczyli i nie skończyli, leżąc spokojnie obok siebie i patrząc sobie w oczy. • Miałeś mnóstwo kobiet - powiedziała. • Co proszę? - zapytał śmiertelnie poważnie. - Nie słuchałem. Roześmiała się. - Niech cię diabli. A potem znowu się kochali. 6

KWIETNIA

2003 WYJAZD z UTAH

Clevenger pokazał McCormick ukończony list, tuż zanim oboje weszli na pokład swoich samolotów, jej miał odlecieć o 12.25, jego o 12.50. Pokręciła głową. • Słuchaj, obiecałam cię popierać i będę to robić. Ale walczysz bez pardonu, dlatego chcę, żebyś to jeszcze raz przemyślał. Jeśli on zacznie krwawić w sensie psychologicznym, może przelać mnóstwo krwi innych ludzi. • Wcześniej czy później raczej będzie musiał spojrzeć wprost na swoje demony - powiedział Clevenger. - Możliwe, że wcześniej. Przez głośnik ostatecznie wezwano pasażerów do wejścia na pokład samolotu, którym miała lecieć

Whitney. • Jeżeli negatywnie zareaguje w swoim następnym liście, ponownie to przeanalizujemy. • Zgoda. Ruszyła w stronę swojego wyjścia. - Będę za tobą tęsknił powiedział Clevenger, kolejny raz zdziwiony swoimi słowami. Minęło sporo czasu od chwili, kie dy ostatni raz pozwolił sobie na to, by zależało mu na jakiejś kobiecie. To go niepokoiło. Odwróciła się, żeby sprawdzić, czy nie podsłuchał Cleven-gera policjant, przebiegły reporter albo pracujący nad sprawą tajny agent FBI. Nie widząc nikogo, położyła dłoń na sercu, a potem wyciągnęła ją w stronę Clevengera. 175 Jonah Wrens wszystko widział i słyszał. Siedział przy wyjściu w wełnianym jasnoszarym garniturze w prążki, jasnoniebieskiej koszuli z kołnierzykiem na zatrzaski i krawacie w niebieskie paski w różnych odcieniach. Przy jego stopach stała torba. Udawał, że czyta „Sentinel and Telegraph". Serce mu się tłukło. Oczy bolały. Otworzył serce. Zaufał. I został zdradzony. Clevenger nigdy nie zamierzał pomóc mu w walce o odkupienie. Przeciwnie, chciał go mieć w klatce. Obiecał nie współpracować z FBI, a współpracował z nimi ręka w rękę - przede wszystkim z Whitney McCormick, łowczynią. Wczoraj przez lornetkę ze stanowiska na stromym wzgórzu Jonah obserwował sytuację z odległości pół mili. Widział, jak wóz policji stanowej zjechał na pobocze prze zjeździe nr 42. Odczekał, aż wszyscy wysiądą, modląc się, aby pośród nich nie było Clevengera. Ale potem dostrzegł go, wyraźnie ujrzał oszusta, którym tamten się okazał. Potem dopadła go znajoma samotność, zaczęła mu trawić duszę, drążyć od środka, pozostawiając w nim pustkę, skazując na cierpienie. Teraz ból doskwierał mu jeszcze bardziej. Musiał się nasycić, wzmocnić swój szpik czyjąś krwią. A kto lepiej będzie się do tego nadawał niż człowiek, który obiecał, że uwolni go od cierpienia? Wstał z miejsca przy bramie odlotów, przez dziurę w przedniej kieszeni spodni chwycił za rękojeść noża myśliwskiego przyklejonego taśmą do nogi. Wyswobodził nóż, potem ruszył w stronę Clevengera, wyobrażając sobie, że uśmiechnie się do niego, jakby byli starymi przyjaciółmi, zaskoczy go, biorąc w objęcia, potem wbije ostrze tuż pod mostkiem i uszkodzi lewą komorę serca. Szepnie mu do ucha, jak bardzo bolało go serce, jak bardzo potrzebna mu była pomoc i że Clevenger był jego ostatnią deską ratunku, ostatnią nadzieją. Następnie po prostu odejdzie, zostawi za sobą ciało, ucieknie z tym, co może być duchem tego człowieka, czystą prawdą w jego gasnących oczach. Może mimo wszystko będzie to jedyna autentyczna cząstka Clevengera, którą można mieć. Zbliżył się na dziesięć kroków... dziewięć... osiem... i wtedy 176 Clevenger nagle podniósł głowę i nawiązał z nim kontakt wzrokowy. Na chwilę, nie dłużej. Jonah dostrzegł pewną szczelinę. I właśnie przez tę szczelinę zajrzał wprost w duszę Clevengera, zobaczył coś o niespotykanej inteligencji, silnego i nawet dzikiego, coś pustego i samotnego. Ujrzał cząsteczki siebie. Na tę myśl przestał ściskać rękojeść myśliwskiego noża, gniew osłabł i wszystko stało się jasne. Przypomniał sobie dziekana szkoły medycznej, Johna Hopkinsa, mentora Jonah z czasów studenckich. Hopkins powtarzał, że w życiu zdarzają się momenty objawienia - lecz Jonah nigdy wcześniej ich nie doświadczył. Teraz uświadomił sobie, że Bóg ma wobec niego większe plany: nie tylko ma zostać uzdrowiony, lecz także uzdrawiać. Co za wspaniały, idealny krąg: on i Clevenger będą się nawzajem uzdrawiać. Dwaj psychiatrzy połączą serca i umysły, staną się jednym. Jak rozstrzygnąć, czy to on wyciągnął rękę po pomoc czy Clevenger? Czyż nie było jasne, że to palec

Boży wskazał im siebie nawzajem? Czy nie było prawdą, że nigdy nie poznałby Clevengera, gdyby nie wiadomość prasowa, która ich ze sobą połączyła? I czy nie było oczywiste - nawet dla FBI - że całe zawodowe życie Clevengera prowadziło do tej chwili? Kiedy Jonah minął Clevengera, usłyszał jakby po raz pierwszy jego słowa pożegnania skierowane do Whitney McCor-mick. „Będę za tobą tęsknił". I przypomniał sobie, patrząc na wyraz twarzy Clevengera, że te słowa płynęły prosto z serca. Clevenger właśnie zakochiwał się w kobiecie, która nie potrafi kochać, której brakuje zrozumienia, która wciągnie go w czarną otchłań rozpaczy. Jonah mógł go ocalić. Jonah mógł naprawić to, co pękło w Clevengerze, spękane kawałeczki jego psychiki, które wpadały w kleistą sieć McCormick. A w tym procesie, zgodnie z tajemniczymi planami Boga, w wybranym przez Boga momencie, Jonah nabrał całkowitego przekonania, że i on też będzie ocalony.

sześć

W

Chelsea Billy Bishop właśnie się budził. Była 13.10. Podparł się na łokciu i spojrzał na szesnastoletnią Casey Simms, która nadal spała obok na materacu, leżąc na boku; jej długie kasztanowe włosy spływały po jej ramionach, w pępku mienił się diament; tatuaż - kod kreskowy podobny do tych, które są skanowane w sklepie przy kasie - widniał z tyłu, na wysokości krzyża. Nie spali do trzeciej w nocy, kochając się ciągle od nowa, rozmawiając o wszystkim i niczym, wypuszczając potoki słów, które mogła napędzać jedynie dobra trawka. Trawka Casey. Rozmawiali o śmierci maleńkiej siostry Billy'ego, o jego życiu z Clevengerem i o tym, jak to świetnie, że jego nazwisko pojawiło się w „New York Timesie"; jak to w szkole Audena i siostrzanej Akademii Gubernatora Welcha, do której chodziła Casey, wszyscy o tym mówią; że Billy jest sławniejszy niż kiedykolwiek wcześniej. Rozmawiali też o tym, że rodzice Casey nie rozumieją, na czym zależy ich córce; że jej ojciec troszczy się tylko o interesy i tenis, że jej matka troszczy się tylko o interesy, zakupy i tenis; że Casey ma blisko do rodzinnego miasta Newburyport, zaledwie godzinę drogi na północ od Bostonu; ulice wyglądają tam jak scenografia do filmu, którego akcja toczy się w 1890 roku - ze zbyt uroczymi frontami sklepów, pod zbyt uroczymi drewnianymi szyldami ze złoconymi liśćmi, wzdłuż chodników ułożonych równiutko z cegieł i oświetlonych czystym światłem gazowych latarni, lecz to wszystko jest niczym więcej jak tylko oszustwem, czymś od początku do końca wymyślonym. Imitacją. A Casey chciała być naturalna, spontaniczna, pełna życia, tu i teraz. Chciała przenieść się do Los Angeles i zostać aktorką. 178

Przekręciła się na plecy, ukazując swe naturalne, szesnastoletnie piersi, których każda brodawka została przekłuta bolcem ze szczerego czternastokaratowego złota. Para kosztowała ją tygodniówkę. - Muszę wyjść, zanim wróci do domu - powiedział Billy. Czuł się trochę winny. Palił trawkę, ale w żadnym razie nie tyle co Casey. Uznał, że w osiemdziesięciu procentach winą za ten postępek można obarczyć ją, szkołę Audena, Clevengera, szkołę i pana Fitzgeralda ze stoczni. W końcu przecież to nie Billy kupił jointy. Nie on zdecydował o swoim odejściu ze szkoły. Nie on wywołał bójki, które w rezultacie do tego doprowadziły. Nie on wprowadził z powrotem dziennikarzy w swoje życie. Nie on przyjął do stoczni dwa holowniki, które trzeba było dzień po dniu starannie czyścić i malować, podczas gdy należało je właściwie zatopić w bostońskiej zatoce. Nie on postanowił, że zostanie sam w Chelsea, podczas gdy Clevenger poleciał sobie na drugi koniec kraju z fantastyczną psycholożką z FBI, którą Billy widział w telewizji. • Zamierzasz to zrobić? - zapytała Casey. - Wyrwać się stąd? • Na jakiś czas - powiedział Billy. - Na dwa, trzy dni. Muszę oczyścić umysł. • Skorzystaj z naszego domku w Vermont. Mam klucz. Stoi nad jeziorem Champlain pod Burlington. Nie jest zły. Surowy drewniany szkielet. Kuchenka na drewno, te rzeczy. Należał do moich dziadków. Zimą nikogo tam nie ma. Billy nie był w stanie ubrać w słowa dokładnego wyjaśnienia, dlaczego wyjeżdża. Nie przeczyłby też prawdzie, że ta ucieczka jest grą prowadzoną w celu zwrócenia na siebie uwagi Clevengera. Wiedział jedynie, że czuje się podle - był jednocześnie samotny, niespokojny i zły - musiał od tego uciec. • Nie możesz nikomu powiedzieć - powiedział. • Jakże bym mogła. - Powiodła dłonią po gładkim, umięśnionym brzuchu Billy'ego. - Nie idź jeszcze. Kochał się z Casey tak, jak wyciskał ciężary, aby udowodnić, że jest silny, że jest prawdziwym mężczyzną, że jest niezniszczalny. Chciał dotykać jej wszędzie, aby dowieść, że 179 sam jest nietykalny. Kiedy więc napięła mięśnie nóg, wygięła plecy i krzyknęła, poczuł, że duży ciężar spada mu z ramion, i westchnął w sposób, który młoda Casey błędnie uznała za dowód, iż doszedł wraz z nią. Prawda była taka, że od dawna już go tutaj nie było. Casey wyszła pierwsza. Billy usunął pozostałości jointów, napisał wiadomość, że nie będzie go „przez parę dni", a potem wyszedł przez drzwi w piwnicy, aby uniknąć reporterów tłumnie zgromadzonych na chodniku przed budynkiem. Wsiadł do kolejki kursującej między Chelsea a stacją Boston Południe. Zdążył jeszcze złapać pociąg „Vermonter" do Burlington z przesiadką w Springfield w stanie Massachusetts. Podróż miała trwać dziewięć i pół godziny. Przespał całą drogę do Springfield. Przerwa w podróży trwała dwie godziny, dlatego skorzystał z okazji i zjadł cheeseburge-ra z frytkami i przeszedł się po sklepach na stacji. Kupił parę odbijających światło okularów i bandanę. Na stoisku z prasą rzucił okiem na pierwszą stronę „New York Timesa". Zobaczył, że wydrukowano w nim kolejny list od Autostradowego Zabójcy, ten sam, który Clevenger czytał w przeddzień wyprawy do Utah, aby znaleźć ciało Paulette Bramberg. Próbował po prostu przejść obojętnie obok, udowodnić sobie, że niewiele go obchodzi, co zamierza zrobić Clevenger, bo zrozumiał głośne i wyraźne oświadczenia, żeby trzymał się z dala od jego spraw i schodził mu z drogi. Ale Billy nie potrafił się na to zdobyć. Bo jednak był zainteresowany. Kupił gazetę i wsunął ją sobie pod ramię z myślą, że przeczyta ją później w pociągu, kiedy i jeśli będzie miał na to ochotę. Ze względu na zmianę czasu i godzinne opóźnienie na lotnisku w Logan, Clevenger dotarł do domu dopiero około 21.00. Przed domem nadal czekało na niego kilkunastu dziennikarzy i reporterów. Otoczyli go, zadając pytania, czy rzeczywiście wyłamał się i nie współpracuje już z FBI, czy to Autostradowy Zabójca bardziej niż on panuje nad tą publiczną psychoterapią i jaki jest jego zdaniem Autostradowy

Zabójca, młody czy stary, czarny 180 czy biały - a może to kobieta. Clevenger odpowiadał zwrotem „nie mam nic do powiedzenia" i jednocześnie przepychał się do wejścia. Sprowokował tym serię bardziej osobistych pytań, na które w ogóle nie odpowiadał: Czy naprawdę panuje nad narkotykami? Czy kiedykolwiek przyjmował je dożylnie? Czy powiadomił Wydział Opieki Społecznej o przyjmowaniu narkotyków, zanim zaadoptował Billy'ego Bishopa? Czy powiadomiłby o tym teraz? Już prawie doszedł do drzwi, kiedy Josh Resnek, wydawca lokalnej gazety „Chelsea Independent" wykrzyczał pytanie, które sprawiło, że zatrzymał się i powoli odwrócił. - Co będzie, jeżeli wyleczy pan tego faceta, ale nigdy go nie znajdzie? zapytał Resnek. Zgadza się pan na to, dok torze? Wszyscy reporterzy zamilkli. Resnek był wysokim, barczystym mężczyzną około pięćdziesiątki, z podgoloną brodą, skórą ogorzałą od wiatru i gęstwiną zmierzwionych szpakowatych włosów. Wyglądał jak bębniarz z filmu Spirit of '76, tylko że mniej więcej dwadzieścia lat młodszy. Dawniej, kiedy Clevenger kończył każdy dzień trzema szklaneczkami szkockiej w Barze Alpejskim, niedaleko swojego mieszkania, Resnek - po trosze reporter, po trosze filozof, geniusz i lunatyk - zaliczał się niemal do najlepszych kumpli, na jakich mógł liczyć przy barze. Orientował się znakomicie w sprawach lokalnego sportu, miejscowych polityków i wydarzeń z ostatnich dziesięcioleci. Przy trzeciej kolejce czasem naprawdę potrafili porozmawiać - o kłopotach rodzinnych, różnicach między prawem a sprawiedliwością, cudach kobiecej urody, strachu przed śmiercią. • Jeśli go wyleczę, ale nigdy nie znajdę? - powtórzył jak echo Clevenger, stojąc bez ruchu. • Na tym mu właśnie zależy, zgadza się? - zapytał Resnek. — Uzdrowiony, ale nie złapany. Na tym mu zależy, przede wszystkim dlatego pana wybrał. Clevenger pomyślał o scenariuszu, który zarysował Resnek. A odpowiedź, jaka mu się nasunęła, nie tylko płynęła prosto z jego serca, ale brzmiała tak, że sam Autostradowy Zabójca 181 na pewno chciałby ją usłyszeć. Było to dobre rozwiązanie, skoro reporterzy - również z ogólnokrajowych sieci telewizyjnych -słuchali bardzo uważnie, co Clevenger ma do powiedzenia. - Zależy mi bardzo, aby wyzdrowiał i przestał zabijać lu dzi - stwierdził. - Reszta należy do FBI. Odwrócił się, sięgnął do klamki i otworzył drzwi. - Czyli powiada pan, że nie będzie pomagał go złapać?! za wołał reporter z Fox. Clevenger wszedł do środka. - Jak długo będzie go pan leczył, jeśli nie przestanie zabi jać?! - zawołał za nim reporter z CBS. Zatrzasnął za sobą drzwi i przez kilka sekund stał oparty o nie plecami, potem ruszył schodami na górę. Intensywny zapach marihuany nadal unosił się w powietrzu. Zawołał Billy'ego, ale nie usłyszał odpowiedzi. Zajrzał do swojego pokoju - był pusty. Kierując się węchem, doszedł do miejsca, gdzie zapach wydawał się najsilniejszy, w kuchni wyciągnął spod zlewu kosz na śmieci, zobaczył niedopałki i popiół, które wrzucił tutaj Billy. Krew zaczęła w nim szybciej krążyć, stężała mu szczęka. Dzieciak od razu idzie na odwyk, kropka. Dosyć zabawy w kotka i myszkę. Odwyk albo fora ze dwora na dobre. Niech chłopak wybiera. Wtedy zauważył notatkę Billy'ego skreśloną na kartce wydartej z zeszytu i przyklejoną taśmą do kuchennego blatu. Przeczytał ją. - No nie, żartujesz chyba — powiedział przez zaciśnięte

zęby. - Szlag, co za zmora! Ale jego gniew przeszedł w drobniejsze fale poczucia winy i niepokoju. Winy, bo sobie uświadomił, że wyrzuca Billy'e-mu odciąganie jego uwagi od Autostradowego Zabójcy — jak gdyby dochodzenie, a nie wypełnianie roli ojca stanowiło jego priorytet. Niepokoju, bo Billy pakował się w kłopoty tuż pod nosem Clevengera i mógł skończyć w jeszcze większym piekle na ulicy. Spróbował dodzwonić się na telefon komórkowy Billy'ego, ale usłyszał sygnał aparatu dochodzący z sypialni. Zadzwonił do domu Northa Andersona. Po drugiej stronie linii odezwał się Anderson. 182 • Witaj w domu. A to się wplątałeś, co? McCormick. Pewni faceci mają wszystko... • Posłuchaj, naprawdę chciałbym skorzystać z twojej pomocy. • Dostałem twoją wiadomość na temat tych zwłok - powiedział Anderson. - Odcięta głowa. Teraz to zabił wam klina. • Nie chodzi mi tylko o dochodzenie - powiedział Cleven-ger. - Bardziej o Billy'ego. Zerwał się z domu. • Zerwał się? Widziałem go wczoraj przed obiadem. Miał randkę z tą Casey. • Zostawił kartkę z wiadomością, że nie będzie go przez kilka dni. Zostawił też resztki marihuany. Znowu bierze. I najwidoczniej niewiele dba o to, że wiem. • Chryste — odparł Anderson. - Masz jakieś przypuszczenia, gdzie może teraz być? • Żadnych. Nie wiem, czy Casey ma z tym coś wspólnego. Sądząc po ilości popiołu w koszu, było tego dość, żeby nieźle podkręcić oboje. - Pokręcił głową, uświadamiając sobie, że nigdy nie widział Casey i że nie pamięta jej nazwiska. • Skąd ona jest? - zapytał Anderson. • Mieszka w Newburyport. Chyba. W każdym razie raz czy dwa Billy jeździł tam na spotkanie z nią. Wiem, że kilka razy spotykali się również w stoczni na lunchu. Może poznała go przez kogoś stamtąd. Albo może chodzi do jednej ze szkół, z którą współpracuje Auden. - Wypuścił zbyt długo wstrzymywane powietrze. - Z tego wszystkiego, co wiem, wynika, że ona może być jego dilerem. • Zacznę od stoczni, potem pojadę do Audena - powiedział Anderson. - Znajdziemy ją. Miejmy nadzieję, że będzie w stanie powiedzieć nam, dokąd się udał. • Znam w Newburyport paru gliniarzy - dorzucił Cleven-ger. - Zadzwonię do nich. • Ja się mogę tym zająć, Frank. Miałem w karierze więcej niż kilka spraw z zaginionymi osobami, zapomniałeś? Kilka setek więcej. Ty masz teraz ręce pełne roboty. Zrobiło mu się nieprzyjemnie, chociaż nic w tonie Andersona nie sugerowało, że o to mu chodziło. 183 • Być może na tym polega problem. • Ojej, daj ty sobie... Clevenger bynajmniej nie zamierzał odpoczywać ani sobie ufać, ani w ogóle nic, cokolwiek Anderson chciał zasugerować. • Zadzwoń na moją komórkę zaraz, jak tylko się czegoś dowiesz, okej? • Jasna sprawa. Billy przejechał już znaczną część drogi do Biirłington, kiedy włączył światło, wyjął „New York Timesa" z tylnej kieszeni siedzenia przed nim i zaczął czytać list Autostradowego Zabójcy. Przeczytał o idyllicznym przyjęciu w parku z okazji czwartych urodzin Zabójcy, a następnie dwa razy przerażającą historię powrotu do domu:

Drzwi do naszego domu były otwarte. Zmarkotnialem. Czekał na nas ojciec. Wyszedł nam naprzeciw, kiedy weszliśmy do środka. Uderzył matkę na odlew, upadła na podłogę. Wydzierał się, że przecież jej mówił, że nie ma pieniędzy na pieprzone przyjęcie dla tego małego bękarta. Wszedłem pomiędzy nich i wtedy uderzył mnie. Widziałem wszystko jak przez mgłę. Ja też upadłem na podłogę. W ustach poczułem smak krwi. Kiedy koniuszkiem języka dotykałem przedniego zęba, czułem, że się rusza. Zobaczyłem porwane kartki z moich książek, porozrywane fragmenty pluszowych, zwierzątek, porozrzucane dokoła samochodziki. Potem przyglądałem się, jak ojciec kolejno miażdży je wszystkie podeszwą buta. Matka skuliła się kącie. Szlochała. Żałowałem, że nie jestem starszy, większy, silniejszy, tak abym mógł jej bronić. Przycisnęła palec do swoich ślicznych ust, przestrzegając mnie, bym zachował spokój, i znowu przesłała, mi całusa. 1 chociaż w ustach miałem smak krwi, poczułem się spokojny i bezpieczny, a nawet zwycięski nad potworem, który mienił się moim ojcem. - Akurat chciałeś jej bronić powiedział głośno. Otyły mężczyzna po drugiej stronie przejścia poruszył się, chrząknął i znowu zapadł w sen. Billy popatrzył na gazetę spod przy mrużonych powiek, potrząsnął głową. A ona przesłała ci całusa? - szepnął. - Daj sobie luz. Nie musiał się specjalnie wysilać, aby sobie przypomnieć, jakie rodziły się w nim uczucia, kiedy jako czterolatek sam do184 stawał niezłe cięgi. Matka była w domu. Ale ogarniało go zbyt wielkie przerażenie, aby myśleć o jej obronie. Przede wszystkim starał się nie płakać, ponieważ łzy nie tłumiły agresji ojca, a jedynie ją podsycały. A matka nie przesyłała żadnego całusa, podczas gdy pasek ojca ciął skórę. Zamykała się łazience, aby uniknąć razów i nie wiedzieć, co się z nim dzieje. Czy nienawidził jej? Nie. Ona była nieistotna, bezsilna, była więźniem tak jak on. Ale z całą pewnością nie dawała mu nawet odrobiny poczucia bezpieczeństwa, wsparcia. Ta część listu Autostradowego Zabójcy była po prostu bzdurna. Autostradowy Zabójca fantazjował, może nawet się łudził. Psychopata. Może facet naprawdę wierzył, że ta kobieta w jego domu była pełna życia, była jego aniołem stróżem, który robi do niego słodkie oczy, podczas gdy on truchlał z przerażenia. Billy wsparł głowę o podgłówek, zamknął oczy. Po minucie albo dwóch przyszło mu do głowy coś ważnego. Przypomniał sobie własne fantazje, kiedy ojciec podnosił na niego rękę. Nie chodziło o biedną matkę, która kuli się w kącie i szepcze jakieś słodkie ble ble. Chodziło o ojca, który miał go kochać. O mężczyznę, który o niego zadba. Dzieło wyobraźni diametralnie różniło się od ojca, którego miał. Dlatego chętnie poszedłby o zakład, że Autostradowy Zabójca wymyślił sobie przeciwieństwo swojej matki. To ona pchnęła go na podłogę, zniszczyła mu zabawki, nazywała „małym bękartem". Zapragnął jak najszybciej powiedzieć Clevengerowi, co myśli o tym liście, który robił z niego głupca. Jakby go obchodziło, co myślisz, złajał siebie po chwili. Pociąg mknął na północ, on zaś już prawie całkowicie zwalczył impuls, aby wyskoczyć z czymś takim, gdyby nie przyszła mu do głowy kolejna myśl. Zdał sobie sprawę, że gdy w swojej wyobraźni wywołuje ojca, grzmiącego i skorego do bicia, Cle-venger też jest zawsze obecny. Ktoś, kto stoi po jego stronie. Walczy o niego, nie z nim. Może dlatego tak trudno żyło się z Clevengerem. Może to z tym wiązało się sięganie po narkotyki. Może Billy miał trudności z uwierzeniem w coś, co sobie wymarzył - w prawdziwego ojca, mężczyznę, który go kocha.

- Jesteś ly. Facet

żałosnym guzik o

185 przypadkiem, ciebie dba. -

Bishop Ale były

— mruknął to słowa, które

Bil zrodził

strach, nic poza tym. Strach, że nikt nie może go pokochać. Obawa, że może stracić to, co odnalazł, że Clevenger może go zawieść, okazać się złudą. A to byłoby naprawdę smutne. I kło potliwe. Ponieważ prawda była taka, że Billy właśnie zaczynał odwzajemniać uczucie Clevengera. I chyba to kazało mu się naćpać. Wsiąść do pociągu i jechać. Do Burlington przyjechał pięć minut przed pierwszą. Gotów był od razu wrócić do Bostonu, ale pierwszy pociąg z powrotem odjeżdżał dopiero o siódmej. Wyszedł ze stacji na skraj lodowatego poranka w Vermoncie i ruszył piechotą Drogą nr 7 w kierunku domku rodziców Casey. Clevenger nie zasnął tej nocy. Żaden z gliniarzy w Newburyport, z którymi się skontaktował, nie słyszał nic o żadnej „Casey". Peter Fitzgerald ze stoczni wprawdzie widywał ją w okolicy, ale nie potrafił powiedzieć nic więcej. O 3.37 zadzwonił telefon. Na wyświetlaczu pojawił się identyfikator telefonu domowego Northa Andersona. Clevenger sięgnął po słuchawkę, ale w ostatniej chwili ręka znieruchomiała i zawisła w powietrzu. Obawiał się złej wiadomości. Nie chciał, aby to był telefon, jaki otrzymują najbardziej pechowi rodzice na świecie z informacją, że ich dzieciak przedawkował, został potrącony przez samochód albo zamordowany. 3.37. Czy zapamięta tę chwilę na resztę swojego życia, będzie się budził przestraszony przez większość nocy, wpatrywał się w te krwistoczerwone cyferki na budziku? Zmusił się do przyjęcia rozmowy. • Odkryłeś coś? - zapytał. • Pojechał do Vermontu - odparł Anderson. • Vermontu? • Przed godziną odnalazłem tę jego dziewczynę. Uczy się w drugiej klasie Akademii Welcha w Georgetown. Uchodzi za Casey, ale naprawdę nazywa się Katherine Paulson Simms. To nazwisko jednej z ważniejszych rodzin w Newburyport. Nabrała wody w usta, była dość agresywna, póki nie zablefowałem. Po186 wiedziałem jej, że gliniarze może będą chcieli z nią pogawędzić na temat trawki, którą zostawiła w twoim mieszkaniu. • Po co pojechał do Vermontu? • Powiedział Casey, że potrzebuje czasu na przemyślenie pewnych spraw, trochę przestrzeni, takie tam. Simmsowie mają domek nad jeziorem Champlain. Dała mu klucz. Zadzwoniłem do Greyhounda i do linii Amtrak. Pojechał pociągiem, za podróż zapłacił kartą kredytową American Express, twoją. Dotarł na miejsce tuż przed pierwszą. • Dzięki - powiedział Clevenger. - Natychmiast tam jadę. • Posłuchaj, Frank - odparł Anderson. - Powiedz mi, jeśli uznasz, że się mylę, ale może on był z nią zupełnie szczery. Może potrzebuje trochę czasu, aby coś przemyśleć, wyprostować to, co ma w głowie. • Powinien pójść na odtrucie - stwierdził Clevenger. • A może to jest taki jego sposób na oczyszczenie. Kto wie? Może parę dni dobrze mu zrobi. • Czyli co ja mam robić? Po prostu czekać? • Czasami nie da się zrobić nic więcej. W każdym razie tylko tyle mogę zrobić, jeśli chodzi o moją Kristie. Ciągle jest jeszcze zbyt młoda, żeby wskoczyć do pociągu, ale też czasem znika nam z oczu. W korytarzu. Nie inaczej może być z Tylerem. • Ile on ma? Pięć miesięcy? Nie musisz się jeszcze martwić. • Zacząłem w dniu jego urodzin. Clevenger wziął głęboki oddech. • Czy tam jest jakiś telefon?

• Nie w domku. Ogrzewania też nie ma. Ale jest kuchenka na drewno i pół sąga drewna na werandzie. • Może by wysłać tam radiowóz, przekonać się, czy Billy dotarł na miejsce? • Zadbam o to. • Daj znać, jeśli... - zaczął Clevenger. • Jeżeli światło nie będzie się paliło albo dym nie będzie szedł z komina, wtedy zadzwonię - przerwał mu Anderson. -Tak czy inaczej prześpij się trochę. • Spróbuję. Dzięki. 187 RANEK,

7 KWIETNIA

2003

W sumie przespał jakąś godzinę - zapadał w drzemkę na pięć, dziesięć minut, budził się i wsłuchiwał w ciszę, mając nadzieję, że usłyszy trzask drzwi, szum wody w łazience albo odgłos kroków. Nie usłyszał nic. Na dobre obudził się o 6.20, przypomniał sobie, że zamówił doręczanie „New York Timesa" i wziął gazetę sprzed drzwi. Usiadł na sofie i na pierwszej stronie przeczytał swoją odpowiedź na ostatni list Autostradowego Zabójcy. Wyobraził sobie, że w tym samym czasie czyta ją Zabójca - na przystanku dla ciężarówek, na parkingu albo podczas miłego, gorącego śniadania w jakimś barze, powiedzmy w odległości ćwierć mili od miejsca, gdzie pozostawił kolejne zwłoki. I poczuł mdłości. Bo wyobraził sobie, że to zwłoki Billy'ego. I zaczął się zastanawiać, czy utraciwszy go, zmieniłby odpowiedź, jakiej udzielił Joshowi Resnekowi z „Chelsea Independent" - że dla niego liczy się uzdrowienie Autostradowego Zabójcy, a schwytanie go to sprawa FBI. Czy jego empatia przetrwałaby zamordowanie syna? Ale nikt tego od niego nie oczekiwał. Przede wszystkim właśnie dlatego istnieją sędziowie oraz sędziowie przysięgli — aby skanalizować zrozumiałe pragnienie zemsty u osób, które straciły bliskich. Gdyby sprawiedliwość oddano w ręce ofiar, wyroki śmierci przez powieszenie miałyby się tak do wyroków więzienia jak sto do jednego. Razem, jako społeczeństwo, jesteśmy w stanie działać niczym Chrystus lub Gandhi. Poza tym większość z nas postępowałaby jak Terminator. Zadzwonił telefon. Znowu North Anderson. - Moim zdaniem wraca w twoim kierunku powiedział Anderson. Clevenger popatrzył w sufit, zamknął oczy i podziękował Bogu. • Skąd wiesz? - zapytał. • Kiedy policja z Burlington powiadomiła mnie, że w domku coś się dzieje, pojechałem na miejsce odparł Anderson. -Upewnić się, że jest bezpieczny. 188 • Pojechałeś do Vermontu? W środku nocy? A mi kazałeś się nie ruszać. • Nie możesz się za nim ciągnąć. Jesteś jego ojcem. - Zachichotał. - W każdym razie jest na nogach, ubrany, na zewnątrz, maszeruje w stronę stacji kolejowej. Być może spartańskie życie nie bardzo mu odpowiada. Chyba znowu skorzysta z twojej karty. Sprawdzę. To tak na wypadek, gdyby postanowił zrobić sobie dłuższy objazd. • Może powinieneś po prostu zatrzymać go i przetransportować do domu. • Jeśli tego chcesz - odparł Anderson. - Wystarczy powiedzieć. Clevenger zastanowił się, o ile jego uczucia wobec Billy'ego chwilowo się poprawią i czy coś z tego zostanie za dzień, za tydzień. • Chyba będzie lepiej, jeśli jemu pozwolimy zdecydować, dokąd ma się udać - stwierdził. • Nie jest łatwo, prawda? - zapytał Anderson.

• • • • • •

Co takiego? Kochać dzieciaka tak, jak ty go kochasz. Coś ścisnęło Clevengera za gardło. Czy w ogóle może być łatwiej? Raczej coraz trudniej. Super. Pewnie. Clevenger uśmiechnął się. • Dziękuję jeszcze raz, North. • Do usłyszenia wkrótce.

siedem

PÓŹNE POPOŁUDNIE ,

7

KWIETNIA

200 3 ROCK SPRINGS, WYOMING

J onah Wrens już po raz piąty zaczął czytać list od Clevengera bezpośrednio przed spotkaniem z rodzicami najnowszego pacjenta, dziewięcioletniego Sama Garbera. Tego dnia rozpoczął dwutygodniowy okres zatrudnienia na oddziale pacjentów hospitalizowanych w Centrum Medycznym Rock Springs u podnóża gór Aspen. Z wielkim trudem próbował skoncentrować się na pracy. Ten list doprowadził go do pasji. Fragmenty dotyczące życia Clevengera były dość interesujące. Wyznanie, że myślał o zabiciu ojca, wydawało się szczere. Ale potem treść listu zaczęła zdradzać przekonanie o własnej nieomylności Clevengera i była jawną próbą manipulacji. Zaakceptowałem cierpienie. Ty swoje odrzucasz. Opisujesz poczucie zwycięstwa ze smakiem krwi w ustach, bo wiedziałeś, że masz miłość swojej matki. Ale Twoje poczucie triumfu było tylko obroną przeciwko głębszym uczuciom przerażenia i słabości. Jako czterolatek właściwie nie stanąłeś twarzą w twarz z przerażającą prawdą, że to T w o j a krew kapie z T woich ust, że. nie masz dość siły, aby osłonić siebie, że nikt nie chce i nie może Ci pomóc. Obecnie poszukujesz chwil ostatecznego panowania nad innymi, nad. żywymi i martwymi, jak gdyby to mogło wymazać twoje upokorzenia, i bezradność. Wspominasz o doświadczaniu fizycznego bólu, migreny, bólu szczęki. Odczuwasz ogromny niepokój: palpitacje, duszności. Wątpię jednak, czy na poziomie intuicyjnym czujesz smutek albo wściekłość. Ponieważ najgorsze z tego, przez co przeszedłeś jako dziecko, pozostaje zamknięte w podświadomości. O jakich koszmarach nie chcesz pamiętać, Gabrielu? Co to za furia eksplodowała, kiedy byłeś z Pauletle Bramberg? Co miała w sobie ta starsza kobieta (w wieku Twojej matki), że całkowicie straciłeś panowanie nad sobą, że nie wystarczyło Ci już być z kimś umierającym, lecz koniecznie trzeba było zamordować ją tak bru190

talnie. Potwornie. I dlaczego nie pobrałeś jej krwi? Czy Paulette Bramberg w Tobie byłaby trucizną ? Dlaczego Clevenger kłamie? - myślał Jonah. Jaki ma powód, aby przeinaczać fakty? Przecież przy Drodze nr 80 w stanie Utah Jonah pozostawił zwłoki przynajmniej siedemdziesięcioletniego mężczyzny, mężczyzny w wieku jego ojca. Mężczyzny o imieniu Paul. Mężczyzny, który umarł spokojnie w jego ramionach, wcale nie bardziej strasznie niż każda z innych ofiar Autostradowego Zabójcy. Jaki rodzaj

psychicznej pułapki starał się zastawić Clevenger, nawiązując do pamięci o jego matce, do której Jonah nadal tęsknił, każdego dnia w drodze? Po co zniża się do ohydnego podstępu, deprecjonując ich związek, sugerując, że Jonah skrywa w sobie pokłady złości na jedyną osobę, która naprawdę go kochała? Podczas lektury ostatniej części listu serce biło mu jeszcze szybciej. Zaczął zgrzytać zębami. Zauważył przynętę, którą Clevenger przygotował dla czytelników „Timesa", tę niezbyt wyrafinowaną próbę schwytania go przez odwołanie się do pamięci tych dobrych, oddanych ludzi, których Jonah puścił wolno. Clevenger chciał uczynić z nich myśliwych: Albo czy grzech tej kobiety po prostu polegał na tym, że zachowywała dystans wobec Autostradowego Zabójcy, nie odczuwając nadzwyczajnej i natychmiastowej intymności, którą, jak sądzę, wywołujesz zwykle u innych, tak że otwierają swoje serca, jak nie robili tego nigdy wcześniej; otwierają się wobec nieznajomego w taki sposób, że nie zapomnieliby tego nigdy, gdyby ich życie nie zostało nagle przecięte? Zapytałem Cię o szczątki wszystkich ofiar Autostradowego Zabójcy. Wskazałeś ciało inne od reszty. Dlaczego? Wierzę, że znalezienie odpowiedzi będzie początkiem końca Autostradowego Zabójcy. - dr Frank Clevenger Jonah zamknął oczy i wyobraził sobie, że znowu jest na lotnisku w Utah i wbija Clevengerowi nóż w serce. Teraz żałował, że tego nie zrobił, że nie oszczędził mu cierpień, zamiast starać się go uzdrowić albo zostać przez niego uzdrowionym. 191 Najprawdopodobniej Clevenger był do głębi skażony Whitney McCormick, omamiony zwykłą żądzą. Sięgnął do kieszeni i wyjął cenny drobiazg, który matka podarowała mu podczas urodzinowego przyjęcia w parku, malutką, lakierowaną figurkę konika z karuzeli. Powiódł kciukiem tam i z powrotem po jego grzywie, skąd po latach dotykania farba już zeszła. Przyszło mu do głowy, że być może Bóg wystawia go na próbę, i starał się odgadnąć, co powinien teraz uczynić. Pukanie do drzwi przywróciło mu poczucie rzeczywistości. Otrząsnął się, otworzył oczy. - Proszę! - zawołał. . Drzwi otworzyły się i do środka weszli rodzice Sama Garbera, Hank i Heaven. Wyglądali niczym dwie pozycje na wyprzedaży odpadów ludzkości - mąż, około sześćdziesiątki, spięty, żylasty, o przekrwionych oczach; żona znacznie wyższa od niego, najwyżej trzydziestopięcioletnia, przynajmniej trzysta funtów wagi, wyglądała na poirytowaną. - Proszę usiąść - powiedział Jonah. Otworzył historię choroby Sama na zapiskach z pogotowia dotyczących umiejscowienia obrażeń fizycznych. Dziewięcio-latek został przyjęty do Centrum Medycznego po tym, jak nauczyciel wychowania fizycznego odkrył świeże blizny i wygojone oparzenia na jego brzuchu, plecach, rękach i nogach. W konsekwencji Wydział Opieki Społecznej stanu Wyoming tymczasowo przejął opiekę nad Samem. • Państwo rozumieją, dlaczego Sam został przyjęty na ten oddział? - zaczął, patrząc to na Hanka, to na Heaven, i na odwrót. • Rozumiemy. Dlatego, że pan Daravekias niewłaściwie zinterpretował fakty powiedział Hank. • Rozmawiamy o bliznach - oświadczył Jonah. - I o oparzeniach. • Wszystko już wyjaśniliśmy pracownikowi socjalnemu -odparł Hank.

Jonah popatrzył otwarcie na Heaven, która w rewanżu gapiła się na niego, ciągle żując gumę. - Z tego, co słyszałem - wyjaśnił - powiedzieliście pracowni192 I

kowi socjalnemu, że ostatnio Sam spadł ze schodów, a jakiś czas temu z roweru. Czy było tam też coś na temat przypadkowego wpadnięcia do kominka? • O tym wszystkim opowiedział Sam, nikt więcej - dodał Hank. • Jak to się stało, że spadł ze schodów? - Jonah zapytał Heaven. • Chyba się potknął - odpowiedział Hank. - Dzieciak ciągle traci równowagę. Kocham go na zabój, ale koordynację to on ma jak pieprzony osioł. „Kocham go na zabój?" W żadnym razie, póki Jonah będzie w stanie coś zrobić. - Czy widziała pani, jak spadał? - zapytał Heaven. Odwzajemniała spojrzenie przez kilka sekund. - Nie wydaje mi się, żebym była w stanie bez przerwy na niego patrzeć - odpowiedziała wreszcie, przeżuwając kilka słów. Jonah nie spuszczał z niej wzroku. Przez ułamek sekundy widział twarz swojej matki, znacznie szczuplejszą niż twarz Heaven, znacznie bledszą, o jaśniejszych, bardziej błyszczących oczach. Wysiłkiem woli odsunął od niej swoje myśli, upominając się za to, że pozwolił jej wizerunkowi mieszać się z obrazem potwora. • Coś jeszcze budzi niepokój - ciągnął, wpatrując się w oczy, które znowu należały do Heaven ziemistobrązowe i pozbawione wyrazu. • Możliwe, że wy się niepokoicie - powiedział Hank. — My wcale. - Ja się niepokoję - przyznał Jonah, przenosząc na niego wzrok. - Podobnie jak wspomniany pracownik opieki. - Pan, ten cały pracownik i wszyscy inni razem wzięci możecie dać sobie siana powiedział Hank. Dobrze wychowu jemy naszego chłopaka. A wypadki zawsze się będą zdarzały. Jonah popatrzył na swoje dłonie, splecione przed nim na blacie biurka. Przez ułamek sekundy wyobraził je sobie zaciśnięte na grubej szyi Heaven Garber. Zamknął oczy, spróbował rozproszyć narastającą w nim wściekłość. - Mamy całą serię zdjęć rentgenowskich waszego syna - po193 wiedział. - Znaleźliśmy dwa złamania. Jedno lewego przedramienia, całkowicie wygojone. Drugie wygojone w znacznym stopniu, lecz świeższe, w okolicy prawego bicepsa. - Otworzył oczy, popatrzył na Heaven. • Jak już wspomniałem - oświadczył Hank - Sam ciągle się przewraca. • Zdjęcie rentgenowskie wykazało złamania spiralne — powiedział mu Jonah. - Tak samo pęknie kijek, jeśli skręci się go niczym zmywak do naczyń. - Przyłożył do siebie pięści i jedną skręcił w stronę Garberów, drugą do siebie. I znowu zobaczył swoje dłonie skręcające kark Heaven. Skutkiem jest pęknięcie w kształcie litery „s" - dokończył drżącym głosem. • Mogło do tego dojść kilka razy, kiedy spadł z roweru. Pewnie ręka jakoś mu się podwinęła powiedział Hank. • To się zdarza, kiedy ktoś się wścieka na dziecko - odparł Jonah. - Powiedzmy, że ktoś złapał Sama i postanowił dać mu lekcję. - Znowu otwarcie popatrzył na Heaven Garber. • Znam te wszystkie gadki szkalujące Heaven i mnie -oświadczył Hank. - Ale niech pan zapamięta

jedno: Sam nigdy by nie skłamał na nasz temat. A ja jestem tutaj, aby zdecydowanie podkreślić, że jeszcze nigdy... Jonah potrząsnął głową. Skinął w stronę drzwi. - Drzwi są zamknięte powiedział niemal szeptem. Ga binet jest dźwiękoszczelny. Hank zerknął przez ramię, potem nieufnym spojrzeniem wrócił do Jonah. • Znam się na dzieciach - ciągnął Jonah. - Czasami wymykają się spod kontroli. • Nie Sam - odparł Hank. • Proszę powiedzieć prawdę. - Jonah podniósł wzrok na Heaven, zacisnął dłonie. • Jak powiedziałem, nie mamy nic do... - zaczął Hank. • Zamknij się - rzucił Jonah, nadal wpatrując się w Heaven, która przestała żuć gumę. Możliwe, że Hank usłyszał zabójcę tkwiącego w Jonah. A może dostrzegł, jak drżą mięśnie jego przedramion. W każdym razie już się nie odezwał. 194 - Spiralne złamania u Sama układają się w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara powiedział Jonah do Heaven. Ten fakt oraz układ blizny nad nowszym zła maniem dowodzi, że osoba, która to zrobiła, była leworęczna. Tak jak ty. Heaven odwróciła się do Hanka. - Nie zamierzam tego słuchać. Chodźmy... Kiedy Heaven mówiła, Jonah widział poruszające się usta swojej matki. Jej słowa zlały się w niezrozumiały bełkot. Nienawiść do Clevengera, Whitney McCormick i tej kobiety zebrała się w Jonah w jedną burzę; grzmot i błyskawica powstrzymujące wyjście na powierzchnię wspomnień skrywanych w podświadomości - niebywałego okrucieństwa matki. Chciał wstać, ale nogi go nie posłuchały, unieruchomione paraliżem, który go dopadał wcześniej, gdy spotykał się z rodzicami maltretującymi swoje dzieci. Jak gdyby umysł wyłączał mu mięśnie. Inaczej zrobiłby Heaven Garber to, co chciał jej zrobić. - Posłuchaj mnie powiedział Jonah, przerywając słowotok kobiety. - Nie wierzę, że jesteś zła. Heaven osłupiała. - Z jakiegoś powodu zamieniłaś się w osobę, która atakuje małego chłopca. Prawdopodobnie zdarzyło się coś straszne go, kiedy byłaś bardzo młoda. Może miałaś dziewięć lat jak Sam. Jonah odniósł wrażenie, że na twarzy Heaven dostrzega przebłysk świadomości. Przez chwilę. Mogę pomóc ci przy pomnieć sobie. Mogę pomóc cię wyleczyć. Możliwe, że pewnego dnia odzyskasz syna. Heaven podniosła się. - Potrzebujemy jednego, pomocy prawnika. Hank wstał, ale powoli, jakby ostatnie słowa Jonah - o utracie syna - odebrały mu wolę walki. Jonah chciał unieść dłonie, ale okazały się one tylko martwymi ciężarami. - Będę tutaj pracował przez dwa tygodnie powiedział do Heaven. - Przychodź. Będę się z tobą spotykał codziennie. Heaven wykrzywiła wargi, obnażając zęby z przerwą po195

środku, identyczne jak u jego matki. Albo może jedynie Jonah tak je widział? - Wam, lekarzom, się wydaje, że wszystko wiecie — oburzyła się. - Cóż, w takim razie... Hank chwycił ją za masywne ramię i zaczął ciągnąć w stronę drzwi. - Proszę - powiedział Jonah. — Poczekaj. Heaven uwolniła się z uścisku męża i odwróciła do Jonah z wyrazem pobłażliwości na twarzy, jakby spodziewała się przeprosin. - Doprowadziłaś do tego, że twoje ciało stało się takie wielkie, bo wewnątrz czujesz się malutka. Nie możesz połknąć, wypić ani wypalić całego swojego cierpienia. Pewnie już się dorobiłaś wrzodów. Czy zaczęły już krwawić? Heaven oddychała ciężko, ale wydawało się, że nie do końca słucha. - Ból dławi ci serce. Odczuwasz to za każdym razem, gdy wchodzisz po schodach, po tych samych, z których spadł Sam. Heaven potrząsnęła głową. • Nic o mnie nie wiesz - zaprotestowała, lecz bez przekonania. W jej głosie pojawiła się nuta niepokoju, obawa przed prawdą, która jest niczym innym jak obawą przed Bogiem. • Wiesz, że tak - powiedział Jonah. Zerknął na usta Heaven, które przybrały barwę ciemnoczerwoną: kolor szminki jego matki. Och, jakże za nią tęsknił. Za zapachem jej włosów. By przytulić policzek do jej gorącego karku. Zamknął oczy i znowu ujrzał ją skuloną w kącie, słała mu całusa. A kiedy znowu je otworzył, Garberów już nie było. POPOŁUDNIE ,

7

KWIETNIA

2003 CHELSEA, MASSACHUSETTS

O 18.10 do Clevengera dobiegły z ulicy odgłosy ożywienia. Wyjrzał przez okno i zobaczył Billy'ego, jak przedziera się przez tłum reporterów, a potem znika we frontowych drzwiach. Poczuł ogromną ulgę. Kiedy jednak Billy wspinał się po schodach, Clevenger zaczął odczuwać coraz większy niepokój. Martwił się 196 o niego. Chłopak znowu brał narkotyki i wpadł w takie kłopoty, że wolał wyjechać, nie mówiąc dokąd. Clevenger nie bardzo wiedział, jak się powinien teraz zachować. Nie chciał, aby złość miała wpływ na wybór zachowania. „Nie rzucaj mu się do gardła za tę trawkę" - nakazał sobie. „Albo za kartę kredytową". Drzwi się otworzyły i do środka wszedł Billy. Pod pachą trzymał kilka egzemplarzy „New York Timesa", co oznaczało, ku zmartwieniu Clevengera, że zaprząta swoją uwagę sprawą Autostradowego Zabójcy. Zamknął za sobą drzwi, skinął głową, jakby zbierał się na odwagę, aby oświadczyć coś istotnego. • Co tam? - delikatnie zachęcił go Clevenger. • Teraz nie mogę tu zostać - powiedział. Clevenger poczuł się tak, jakby ktoś go kopnął prosto w brzuch. • Musisz powiedzieć, co się z tobą dzieje, Billy. Nie możesz oczekiwać... • Muszę iść na odtrucie. Tego mi teraz trzeba. I jakiejś grupy, AA, AN czy jak to zwał. Nie mogę się obyć bez narkotyków. Byłeś bardzo w porządku, ale potrzeba mi większej pomocy. Czasami, ale na pewno zbyt rzadko, świat daje ci to, czego chcesz. Clevengerowi wydawało się, że to jest właśnie jedna z tych chwil. • Brzmi to dość uczciwie. • Może mógłbyś mnie zabrać do Centrum Medycznego North Shore. Paru gości ze szkoły znalazło się tam, kiedy mieli kłopoty. • Oczywiście - odparł Clevenger. - Nie musisz robić tego sam. Następnie zrobił jedyną rzecz, która wydawała mu się najbardziej naturalna i zarazem najbardziej

krępująca, pewnie dlatego, że jego ojciec nigdy tak się wobec niego nie zachował. Ani razu. Podszedł do Billy'ego, objął go, przytulił do siebie i mocno przytrzymał. Po chwili poczuł, że Billy odwzajemnia ten gest. A potem poszedł dalej, odwrócił głowę i pocałował swego adoptowanego syna w policzek. Wiedział już, że po tym wszystkim, co im się przydarzyło, co między nimi zaszło, i przed 197 tym wszystkim, czemu jeszcze musieli sprostać, będzie łatwiej ze względu na ten uścisk i pocałunek i wszystkie następne. Bo w końcu wspólnie mogli stawić temu czoło. Oczy Billy'ego były wypełnione łzami. Ale tym razem sytuacja wydawała się inna. Tym razem starał sie je powstrzymać. Tym razem były niezaprzeczalnie prawdziwe. Billy drżał. Musiał odchrząknąć, zanim się odezwał. - Oddam ci przysługę za przysługę powiedział. Wycią gnął gazetę spod ramienia. Zawieziesz mnie do szpitala, a ja podpowiem ci w sprawie Autostradowego Zabójcy. Clevenger zawahał się. Naprawdę nie chciał, aby Billy angażował się w tę sprawę. Ale po raz pierwszy uświadomił sobie, że chyba nie jest w stanie go powstrzymać. Billy stał przed nim z gazetą w ręku pięć dni od czasu, gdy został wymieniony w pierwszym liście Autostradowego Zabójcy, dwie minuty od chwili, gdy reporterzy otoczyli go, żądając komentarzy. Co więcej, Billy naprawdę chciał pomóc. Naprawdę chciał pomóc schwytać zabójcę. Może zaspokojenie tej chęci pomoże mu poradzić sobie z własną agresją, tak jak to było w wypadku Clevengera, przekształcić ją w pragnienie wyzdrowienia, zobowiązanie do opieki nad innymi. Pomyślał o kilku zdaniach z ostatniego listu Autostradowego Zabójcy: Czy kiedykolwiek chciałeś zabić, Frank? Czy piłeś alkohol i brałeś narkotyki, żeby stępić ten impuls? Czy próbujesz zrozumieć morderców, żeby zrozumieć siebie? Tak, pomyślał Clevenger. „Tak" - brzmiała odpowiedź na każde z tych trzech pytań. A może Billy wcale się od niego nie różnił. Może chciał pomóc mu w dochodzeniu, aby pomóc sobie. Może był gotowy okiełznać swoje cierpienie, aby ulżyć w cierpieniu innym. - Zgoda - powiedział. Billy usiadł na sofie, rozłożył gazetę przed sobą. • Ten facet podobno musiał znosić agresję ojca? Clevenger skinął głową. • I rozmyślał o matce? - Wzruszył ramionami. - Nigdy. Ja t 198 nigdy. Nie wtedy, kiedy mnie bito. - Znowu wzruszył ramionami. — A ty? Clevenger się zastanowił. Pomyślał o wszystkich tych nocach, kiedy nasiąkał agresją ojca, jak każdy gram siły zużywał na to, żeby zapanować nad strachem. • Nie - odparł. • Pewnie, że nie - podkreślił Billy. - Modliliśmy się, żeby to się skończyło. Jeżeli byłeś podobny do mnie, marzyłeś o tym, aby mieć normalnego ojca. Fantazjowałem, że gdzieś takiego mam, że pewnego dnia wpadnie jak burza przez drzwi i zabierze mnie. • Tak samo tutaj... • Według mnie facet wymyśla sobie kobietę w kącie pokoju - powiedział Billy. - Chce wierzyć, że ma dobrą matkę, anioła stróża. Ale nie ma. Ma najgorszą z możliwych. To ona go atakuje. - Wychylił się do przodu, zaczął mówić szybciej. - Nie było żadnego przyjęcia urodzinowego w parku. Nie było żadnych prezentów. Było tylko bicie. Sam wymyślił te idylliczne bzdury. Wcale nie mieszkał z diabłem i aniołem. Tylko z diabłem. Z diablicą. Facet jest schizofrenikiem.

Ostatnie słowo, schizofrenik, pomogło Clevengerowi ostatecznie skrystalizować myśl, która zaczęła się kształtować w jego umyśle, kiedy słuchał Billy'ego. • Chyba że ona była jednym i drugim. • Nie rozumiem. • Łatwiej przetrzymać coś przewidywalnego. Nieustannie złą wiadomość. Tak jak wtedy, kiedy mój ojciec wracał do domu. Przynajmniej wiedziałem, czego się spodziewać. Wiedziałem, jaki on jest. • Dlatego mogłeś się przygotować psychicznie i jakoś przez to przebrnąć. • I mogłem go nienawidzić. Billy popatrzył na niego lekko zdziwiony. • To dobrze? • W ten sposób nienawiść nie gromadzi się pod powierzchnią, nie zwiększa ciśnienia - powiedział Clevenger. Po chwili zastanowienia dodał: - Jeśli Autostradowy Zabójca miał matkę, 199 która raz była miła i kochająca, innym razem sadystyczna, to nigdy nie był zdolny do wyładowania wściekłości. Wszystko gromadziło się w podświadomości. Bo to, co kochał na tym świecie, idealna matka, o której pisze, było przyczyną jego udręki. Nienawiść nie miała ujścia. Atakując diablicę, atakujesz anioła. Zabij jedno, a zginą oboje. • Dlatego zabija innych ludzi, po prostu inni dublują mu matkę. • Możliwe. - Ten pomysł wyjaśniał, dlaczego Autostrado-wy Zabójca tak bardzo zbliża się do swoich ofiar, odtwarzając wyidealizowaną macierzyńską więź, a potem przecina ją - dosłownie. Paulette Bramberg po prostu za bardzo przypominała oryginał. Prawdopodobnie to kobieta w wieku jego matki. Może nawet wyglądała jak jego matka. • Może więc urządziła mu to przyjęcie - ciągnął Billy. - On dostał te prezenty, potem wracają do domu, a ona raptem jest całkowicie inną osobą. Bije go ni z tego, ni z owego. Zaczyna wrzeszczeć, że nie ma dość pieniędzy. Rozwala zabawki. Nieźle, pomyślał Clevenger. Chłopak myśli w dobrym kierunku. - A kiedy do tego dochodzi powiedział Clevenger on oddziela wizerunek anioła i umieszcza go w kącie pokoju i do staje swoje lanie. Nie może znieść myśli, że atakuje go matka. Wymyśla agresywnego ojca. Skinął do siebie głową. Moja hipoteza? Wychowywał się bez ojca. Albo była to osoba zupełnie bez wyrazu. - No to co teraz zrobimy? - zapytał z zapałem Billy. Clevenger mrugnął do niego. - Oddajemy cię na odtrucie. Kiedy wypowiedział te słowa, od razu zdał sobie sprawę, że zabrzmiały opryskliwie. Lekceważąco. Widział, jak Billy gaśnie na jego oczach. A kie dy wyjdziesz, będę chciał, abyś udał się ze mną do Quantico i dowiedział się więcej o tej sprawie. Od razu jego oczy z powrotem rozbłysły. • Mówisz poważnie? - zapytał. - Zabrałbyś mnie ze sobą? • Jesteś w tym dobry - powiedział Clevenger. - Mógłbym skorzystać z twojej pomocy. 200

osiem

WCZESNY RANEK,

8 KWIETNIA 2003 ROCK SPRINGS; WYOMNG

J onah wyszedł ze swojego pokoju w Ambassador Motel w Rock Springs dwadzieścia minut po północy. Przeżywał coś, co jego ukochany F. Scott Fitzgerald opisywał jako „prawdziwie ciemną noc duszy". Jego spartański apartament kojarzył się z trumną. Nie mógł przespać dłużej niż piętnaście minut, żeby go nie obudził koszmar, ten sam co zwykle, ale z przerażającą zmianą. Kobieta o falujących blond włosach, która go głaskała, a potem wgryzła się w jego ciało i kości, chcąc pożreć mu serce, patrzyła teraz na niego oczami jego matki. Oczami jasnobrązowymi i błyszczącymi. W tym śnie czuł, że pragnie jej miłości, chociaż walczy, by od niej uciec. I pozostał we śnie dłużej, niż powinien, wystarczająco długo, aby jej powiedzieć, że ją kocha, lecz zarazem wystarczająco długo, aby bestia wyżarła mu mostek. Zatem obudził się z krzykiem, zasłaniając rękami piersi, aby udręczone serce nie wypadło mu na zewnątrz. Czy to uknuli Clevenger i McCormick? Chcieli pozbawić go jedynej prawdziwej pociechy, jaką kiedykolwiek miał? Zabrać mu wspomnienie matki? Zbezcześcić je? Zepchnąć go z krawędzi samotności w szaleństwo? Skronie mu pulsowały, bolała szczęka. Wsiadł do swojego bmw, włączył X symfonię Mahlera i wjechał na Drogę nr 80 wschodnią. Przejechał mniej więcej sześćdziesiąt mil do zjazdu w kierunku Bitter Creek i znalazł się wystarczająco daleko od szpitala, żeby nikt nie widział go samego po północy. W szpitalu był gościem, a więc naturalnym obiektem ciekawości. Nie chciał prowokować niczego więcej. Skręcił w puste miejsce na parkingu przed całonocnym zajazdem, wszedł do środka z egzemplarzem „Timesa" i zamówił 201 dużą czarną kawę u korpulentnej kobiety po sześćdziesiątce, która obsługiwała bar. Potem usiadł w boksie, sączył kawę i udawał, że czyta list Clevengera, podczas gdy ukradkiem spoglądał na nią, chcąc się upewnić, że kobieta naprawdę się porusza i oddycha. Jednocześnie sprawdzał, że tak jak ona, on także nie śpi, że naprawdę żyje. Drżącą ręką wyjął z kieszeni kartkę i długopis, rozłożył papier i jeszcze raz przeczytał początek swojej odpowiedzi do Clevengera. Dr Clevenger, Jak to jest, zakochać się? Czy rzeczywiście, jak to czasem mówią, człowiek przeżywa prawdziwą rozkosz, gdy roztapiają się granice osobowości, gdy łączy się erotycznie z inną istotą ludzką? A może to po prostu inny środek odurzający? Uzależniłeś się od dr McCormick tak samo, jak byłeś uzależniony od alkoholu i narkotyków? W ten sposób uciekasz od bólu? Naprawdę lepiej jest zagubić się w niej niż w butelce? Upił większy łyk kawy, nie zwracając uwagi na to, że parzy sobie wargi, usta i gardło. Kobieta popatrzyła na niego zza kontuaru. • Wszystko w porządku? Odpowiedział uśmiechem: • W jak najlepszym. - Podniósł długopis i zaczął pisać: Zabójca, który jest w Tobie, nie pozostanie w stanie embrionalnym, ale będzie przemierzał ziemię jako Autostradowy Zabójca. Codziennie, gdy dopada mnie choroba, reprezentuję Twoją niechęć do miłości bliźniego, granice Twojej empatii, Twoje niepowodzenie jako uzdrowiciela. Ciągnę za sobą nie tylko własny Cień, lecz także Twój.

Okazuje się, że dla Ciebie ważniejsze jest służenie prawom ludzkim niż boskim, ważniejsze schwytanie mnie od uzdrowienia. Gdzie w tym planie znajduje się Bóg? Naprawdę wierzysz, że zło można zamknąć w klatce? Nie rozumiesz, że ja już jestem wewnątrz Ciebie, że walka o moją duszę stała się walką także o Twoją. Zaczął widzieć jak przez mgłę, czuł pulsowanie krwi za oczami, ale zmusił się do pisania: 202 Sądzisz, że możesz uniknąć tej walki, zanurzając serce i umysł w akcie seksualnym. Wybrałeś łowczynię, aby uniknąć wyboru prawdziwego siebie, uniknąć pytania, które Cię nurtuje. Czy jesteś w istocie - w najmroczniejszym momencie swojej nocy — uzdrowicielem czy myśliwym, moim lekarzem czy oprawcą? Pomogę Ci odpowiedzieć na to pytanie. Bo w przeciwieństwie do Ciebie, ja dotrzymuję słowa. Kolejno, jedno po drugim, zwróciłbym Ci wszystkie ciała, aby trafiły do rodzin, ale okazałeś się niewiarygodny, przybywając do Utah w towarzystwie FBI (chociaż obiecałeś odciąć się od nich), potem nakłamałeś o mojej ofierze, chcąc, abym sam zakwestionował miłość do mojej matki, mojego obrońcy, mojego anioła. W jakim celu? Abym był jeszcze bardziej samotny? Aby śmierć stała, się moim jedynym aniołem? Nikt nie kochał Cię czystą miłością, Frank? Nikogo nie kochałeś tak naprawdę głęboko? Trudno Ci wyobrazić sobie te emocje i musisz je bagatelizować? Twój ojciec Cię okłamywał i stałeś się kłamcą. Dręczył Cię, wzbudzając nadzieje, a potem je tłamsząc. Robiłbyś to samo wobec mnie - gdybym Ci pozwolił. Nie pozwolę. Nie pozwolę, abyś mnie zniszczył, ani. nie będę czekał na Twoją samozagładę. Los sprawił, że musimy ocalić siebie nawzajem. Wytrwałość w tej wspaniałej misji jest moją ścieżką do odkupienia. Pozostaję z szacunkiem - Mąż Boży, którego zwą Autostradowym Zabójcą Jonah odłożył długopis, dopił kawę. Wierzył, że rzeczywiście wyruszył w wielką podróż, ma misję, ale wiedział też, że nie będzie ona łatwa. Jak droga Chrystusa szukającego Boga w sobie, a następnie pomagającego innym odszukać Go w nich. Różnica polegała na tym, że Jonah postanowił uniknąć krzyża i jeszcze w tym życiu zakończyć zadanie, które przed nim stało, choćby nawet musiał stanąć twarzą w twarz z diabłem. Wrócił do łóżka dopiero o 4.50. Wcześniej przez godzinę jechał na wschód, aby wrzucić list do skrzynki Federal Express w Creston w stanie Wyoming, a potem kolejne dwie z powrotem do motelu w Rock Springs. Ustawił budzik przy łóżku na 7.00, mając w perspektywie kilka godzin odpoczynku. Czuł się 203 dziwnie spokojny, nie zależało mu aż tak bardzo, żeby zobaczyć swoich pacjentów, głowa go już nie bolała, powróciło wyraźne widzenie. W liście wyraził dokładnie to, co musiał wyrazić. I zrobi to, co będzie musiał zrobić. Dawno nie czuł się tak dobrze i bez trudu zasnął. Cierpiąc od tygodni na niespokojny sen, teraz rozkoszował się głęboką drzemką, nieskażoną koszmarami, i rzeczywiście obudził się wypoczęty. Może dokonał się przełom, pomyślał. Może Bóg dostrzega jego wysiłki. Może Jonah ostatecznie odnalazł właściwą drogę. Poszedł do łazienki, zapalił światło i spojrzał w lustro. To, co ujrzał, zaparło mu dech w piersiach: szyję i twarz miał uwalaną krwią. Nasadami dłoni przetarł oczy, aby odpędzić złudzenie, ale ono znowu wpatrywało się w niego z lustra. Potrząsnął głową z niedowierzaniem. Mężczyzna w lustrze uczynił to samo. Wyciągnął dłoń i spróbował go wytrzeć. Ale mężczyzna w lustrze też wyciągnął rękę. A kiedy opuszki ich palców spotkały się, na powierzchnię świadomości zaczęły wypływać wspomnienia tego, co się stało przed kilkoma godzinami. Ujrzał siebie. Idzie w stronę kontuaru w barze, uśmiecha się i pyta barmankę, czy mógłby skorzystać z

toalety. Ona prowadzi go przez kuchnię, wskazuje jakieś otwarte drzwi. Potem zobaczył następną scenę: siedzi na niej, ręce trzyma na jej szyi, jej szaroniebieskie włosy układają się w wachlarz na różowej ceramicznej podłodze. Oderwał dłoń od lustra, jakby nagle stanęło w ogniu. - Nie - jęknął błagalnie. Ale jego odbicie jedynie go naśladowało, a obrazy nadal napływały do świadomości. Ujrzał siebie, jak chwyta kobietę za włosy i ciągnie ją; jak ostrze noża przebija jej tchawicę i mięśnie gardła, czuje krew tryskającą mu na twarz z przeciętych tętnic szyjnych. - Nie, to się nie mogło stać poprosił. Proszę, Boże. Od wrócił się od lustra. Ogarnęła go panika. Ktoś mógł zauważyć, co się stało w zajeździe. Ktoś mógł zauważyć, jak stamtąd odjeżdża. Ktoś 204 w motelu mógł zauważyć, jak wraca z krwią na twarzy. Albo krew na jego samochodzie. Epinefryna uwolniła się z jego nadnerczy, dostarczając energii do natychmiastowego działania, ale także podnosząc ciśnienie krwi, boleśnie rozszerzając tętnice odżywiające serce i mózg. Zebrał z podłogi pokrwawione ubrania, ściągnął z łóżka prześcieradło i upchnął wszystko w worku na śmieci. Wziął prysznic, włożył czyste spodnie i koszulę, wyszedł na parking, spodziewając się, że wnętrze jego samochodu będzie okropnie zabrudzone. Odetchnął z ulgą, bo okazało się, że tylko na kole kierownicy zostało parę czerwonych plam. Starł je. Do pokoju wrócił roztrzęsiony. Zaczął spacerować tam i z powrotem. „Uspokój się" - powtarzał sobie ciągle od nowa. - „Nikt nie puka do drzwi. Na zewnątrz nie ma żadnego radiowozu". Włączył telewizor, przerzucił kilka kanałów i znalazł to, czego szukał. Młoda śliczna reporterka telewizyjna stała przed zajazdem w Bitter Creek i rozmawiała z mężczyzną około pięćdziesiątki, łysym, z wydatnym brzuchem i mniej więcej dwudniowym zarostem na ziemistoszarej twarzy. • Sally pracowała tu od piętnastu dni - powiedział. - Nie wiem... - odchrząknął. - Coś takiego nigdy... Koszmar. Nie bardzo wiem, co powiedzieć. • Nie słyszał pan, żeby ktoś groził pani Pierce? - zapytała reporterka. - Nie było w lokalu kogoś podejrzanego? Jakiegoś wędrowca? Nowego pracownika? - Nic mi o tym nie wiadomo. Reporterka odwróciła się do kamery. - I to by było na tyle, J. T. Brutalne morderstwo w Bitter Creek. Kobiecie odcięto głowę, kiedy pracowała na nocnej zmianie w miejscowym zajeździe. Świadków brak, podobnie jak motywu. Policja nie chce spekulować, czy to robota Auto stradowego Zabójcy. Jonah wyłączył telewizor. Usiadł na brzegu łóżka, otoczył się ramionami i kołysał w przód i w tył, błądząc myślami w zbyt wielu kierunkach naraz. Czuł się winny tego, co zrobił; bał się, że go złapią; odczuwał czystą panikę na myśl, że traci kontakt 205 z rzeczywistością, odbiera życie i zupełnie tego nie pamięta. Istniała też przerażająca prawda, że zabicie znowu go uspokoiło, że rozlał ludzką krew, a potem spał jak niemowlę. Rozlał ludzką krew, a potem spał jak niemowlę. Usłyszał własną myśl z zewnątrz, jakby ją wypowiedział ktoś inny. Czy to był Bóg? Czy dobry Pan obiecywał mu odrodzenie nawet w tej mrocznej chwili? Czy Jonah tracił rozum? Miał ochotę natychmiast wyjechać z Wyomingu, wrócić wysoko w góry, spróbować odzyskać

panowanie nad sobą, ale wiedział, że nagły wyjazd mógłby wzbudzić podejrzenia. Detektywi z FBI będą szukali w okolicy jakichś śladów i będą zadawać pytania. Być może pojawią się nawet w szpitalu. Musiał zachować koncentrację, iść do pracy jak gdyby nigdy nic. Wziął buteleczkę z Haldolem i połknął jednomiligramową dawkę specyfiku. Postanowił przyjmować lek trzy razy dziennie, każdego dnia, aby utrzymać się blisko rzeczywistości. Kiedy Jonah oglądał relację z miejsca morderstwa, Clevenger wiózł Billy'ego na odtrucie do Centrum Medycznego North Shore w Salem, czterdzieści minut drogi na północ od Chelsea. Zadzwonili do niego Kane Warner i Whitney McCormick. Przedstawili mu szczegóły zdarzenia w Wyomingu i zaprosili go na spotkanie w siedzibie FBI o godzinie 15. Głos Warnera brzmiał bardziej wrogo niż zwykle. McCormick wydawała się zmartwiona. Clevenger zarezerwował bilet na lot o dwunastej. Pracownik przyjmujący Billy'ego do szpitala nazywał się Dan Solomon. Miał około pięćdziesięciu pięciu lat, cerę ogorzałą i zniszczoną, kolczyk z brylantem w uchu, szafirowoniebieskie oczy. Zadał Billy'emu kilka pytań na temat zażywania narkotyków i historii leczenia psychiatrycznego. • Zatem po prostu marihuana i kokaina? - zapytał. • Zgadza się - odparł Billy. Zerknął na Clevengera. • Coś więcej? Billy wzruszył ramionami. • Czasem ecstasy. • Będzie ci łatwiej, jeśli stąd wyjdę? - Clevenger zapytał Billy'ego. 206 • Nie. Zostań. • Posłuchaj - powiedział Solomon, oczy mu rozbłysły. - Nie ma sensu, żeby się hamować. Wiem, że myślisz inaczej. Dawniej sam też okłamywałem opiekunów. Myślisz sobie, że i tak tutaj jesteś, przejdziesz dziesięciodniową kurację, dlaczego zatem masz się przyznać do wszystkiego? Zapamiętaj: wyznanie prawdy to tylko połowa walki. Generalnie chodzi o to, abyś się stał osobą, na której można polegać, człowiekiem z własnymi cierpieniami, który nie próbuje ich zagłuszyć narkotykami albo pomagać sobie kłamstwami. Jeśli powiesz mi o wszystkim, co łykałeś, paliłeś, wąchałeś, dawałeś sobie w żyłę, będzie to oznaczało, że zmierzasz we właściwym kierunku. Billy jeszcze raz zerknął na Clevengera i z powrotem popatrzył na Solomona. - Oxycontin, kilka razy. I ten... dwa razy wstrzyknąłem sobie kokainę. Solomon nie spuszczał z niego wzroku. • Trzy razy - skorygował Billy. Wytrzymał spojrzenie. -Jedną działkę wypaliłem. • Brałeś crack - powiedział Solomon, robiąc notatki. • Raz - odparł Billy. Clevenger poczuł się tak, jakby jego serce znalazło się w imadle, ale starał się tego nie okazywać. • Czy to już absolutnie wszystko? - zapytał syna. • Owszem - odpowiedział zdecydowanie Billy. • Będę ci wierzył na słowo - powiedział Solomon - póki się nie okaże, że nie warto. W porządku? Billy skinął głową. • Czy przeżywałeś kiedyś depresję? - ciągnął Solomon. • Nie wiem, czy przeżywałem cokolwiek innego - powiedział Billy. • Czy przebywałeś na oddziale psychiatrycznym albo przechodziłeś kurację z zastosowaniem leków? • Raz znalazłem się w szpitalu - odparł Billy. - Po zamordowaniu mojej siostry. Solomon nie dał się wybić z rytmu. Jak wszyscy słyszał o Billym Bishopie i morderstwie w Nantucket.

207 - Czy kiedykolwiek myślałeś o samobójstwie? Clevenger miał nadzieję, że Billy odpowie „nie". Przede wszystkim prognozy byłyby lepsze, a po drugie nie mógł wyzbyć się uczucia, że zdrowie psychiczne Billy'ego — albo jego brak - będzie pewnego rodzaju oceną funkcji ojca, którą pełnił. Zaledwie od kilku lat był obecny w życiu chłopca, lecz chciał wierzyć, że te lata jednak uczyniły wyłom w psychopatologii Billy'ego. - Kilka razy - odpowiedział Billy. Imadło zacisnęło się na sercu Clevengera, ale trzymał się dzielnie. - Kiedy? - zapytał Solomon. • Nie wiem - oświadczył Billy. - Może kiedy wyrzucono mnie ze szkoły. Mniej więcej w tamtym czasie. • A jak to miało wyglądać... myślałeś, że zrobisz... właśnie... co? Billy wzruszył ramionami. - Że przedawkuję. Wstrzyknę sobie wielką działę koki albo czegoś. Clevenger zamknął oczy, wyobraziwszy sobie, że znajduje w mieszkaniu nieżywego Billy'ego. - Przepraszam - powiedział Billy. Clevenger otworzył oczy, zobaczył, że chłopak na niego patrzy. • Człowieku, nie masz mnie za co przepraszać. To ja przepraszam, że sam cię nie zapytałem, kiedy byłeś wtedy w dołku. • I tak bym ci nie powiedział - odparł Billy. • Czy teraz myślisz o okaleczeniu siebie? - zapytał Solomon. • Nie. - Przypomniał sobie myśli, jakie miał, kiedy Clevenger wiózł go do laboratorium Briana Strasnicka w Lynn na testy antynarkotykowe, pragnienie, aby sprawić Clevengerowi przykrość, żeby patrzył, jak Billy wypada z samochodu, uderza o nawierzchnię drogi. Popatrzył na niego. - Nie chcę już ranić siebie ani mojego ojca — powiedział. I powiedział to szczerze.

208 Jonah Wrens przyszedł do pracy punktualnie o 8.00. Włożył nakrochmaloną koszulę z kołnierzykiem zapinanym w rogach na guziczki, idealnie zawiązany lawendowy krawat, markowe flanelowe spodnie i mokasyny z koźlęcej skóry. Wszedł do dyżurki pielęgniarek, skinął głową na dzień dobry sekretarce oddziałowej i głównej pielęgniarce, po czym usiadł, aby przejrzeć karty pacjentów, których powierzono jego opiece przez najbliższe dwa tygodnie. - Słyszał pan o morderstwie? zapytała główna pielęgniar ka, Liz Donahue. Jonah przeniósł na nią wzrok. Miała czterdzieści kilka lat, rozwiodła się dwukrotnie, ale nie miała dzieci, i mogła być piękna, gdyby nie cierpiała na bulimię. - O jakim morderstwie? - zapytał. Cała życzliwość ulotniła się z twarzy Donahue, pozostawiając posępne oczy, zapadnięte policzki i cienkie, kocie usta. - W Bitter Creek, w barze. Czy podejrzliwość brzmiąca w jej głosie była wytworem jego wyobraźni? Pokręcił głową. • Kobiecie odcięto głowę - wyjaśniła. • To takie odrażające - powiedziała sekretarka oddziałowa, obracając się na fotelu w stronę Jonah i Donahue. Miała trzydzieści kilka lat, była pulchna, blond włosy splotła w warkocz, który sięgał jej do pasa. - Ludzie są chorzy. Ktokolwiek to zrobił, mam nadzieję, że go złapią i odetną mu tę j e g o

cholerną głowę. Przywiążą go do krzesła i będą robili krótkie przerwy. I każą mu na to patrzeć w lustrze. W lustrze? Jonah zmrużył oczy. Czy te dwie kobiety wiedziały, że on to zrobił? Czy miał twarz mordercy? Dotknął policzka, zerknął na opuszki palców, czy nie poplamiły się krwią. • Nie wiadomo, kto to zrobił? - To było wszystko, co był w stanie wymyślić. • Na pewno ten Autostradowy Zabójca - powiedziała Donahue. Jej twarz nagle się ożywiła. - Pewnie wszyscy przeczytamy o tym w „Timesie". W każdym razie ja przeczytam. Podobają jej się te listy, pomyślał Jonah. Lubi je tak, jak lu209 dzie lubią czasopisma typu „People" i filmy telewizyjne. Czyżby tym stało się jego cierpienie? Tanim widowiskiem? Sekretarka oddziałowa też uśmiechała się od ucha do ucha. - Pewnie zrobił jej to samo co Paulette Bramberg, kobiecie, o której Clevenger napisał w swoim ostatnim liście. W Utah? Napisał, że potraktował ją bardzo brutalnie, pewnie odciął jej głowę, tak samo jak tej tutaj. Kiedy sekretarka mówiła, Jonah zobaczył oczy Paulette Bramberg, niewidzące, ale skierowane w niego z dywanu liści niedaleko Drogi nr 80 w Utah. Wizja trwała tylko chwilę, lecz wystarczająco długo, aby go przekonać, że Clevenger nie kłamał w ostatnim liście. Już wcześniej zabił kobietę, używając brutalnej siły. Ale czy tylko raz? - Nienawidzi kobiet powiedziała Donahue. Taki Sam Garber za dwadzieścia, trzydzieści lat, gdyby ktoś mnie za pytał. Jonah wiedział, że powinien coś powiedzieć, wiedział, że nadeszła jego kolej, by się odezwać. • Sam Garber? - Nie był w stanie się zdobyć na nic więcej. • W ciągu ostatnich osiemnastu miesięcy przyjmowaliśmy go do nas pięć razy - wyjaśniła sekretarka. Donahue pokręciła głową. • Ma niemały dorobek socjopaty: podpala, dręczy zwierzęta, moczy się w łóżko. • Musimy trzymać jego matkę z daleka od niego - powiedział Jonah. • Powodzenia - powiedziała Donahue. - Opieka społeczna nawet palcem nie kiwnęła, aby mu pomóc. • Dlaczego nie? - zapytał Jonah. • Trzyma się ustalonej linii. Jak papuga powtarza historyjki, którymi karmią go rodzice, o tym, w jaki sposób się zranił. Nikt nie był w stanie niczego udowodnić. • Nikt n i e c h c e dowieść czegoś innego - wtrąciła sekretarka. - Zdaje się, że żadna rodzina zastępcza nie jest przygotowana na jego przyjęcie. Chłopak potrafi zaleźć za skórę. Mnóstwo razy rzucał się na personel. Dwa razy próbował podpalić szpital. 210 - Powinien podpalić matkę powiedział automatycznie Jonah i natychmiast przeraził się własnych słów. Ale czy były to jego słowa? Co z się z nim dzieje? Roześmiał się, żeby stępić ostrze tego, co powiedział, ale ten śmiech zabrzmiał pusto, mechanicznie. Sekretarka i Donahue popatrzyły na siebie. - To chyba jakiś skrajny punkt widzenia na sprawę po wiedziała Donahue. Odchrząknęła. Wstał pan dzisiaj z łóżka lewą nogą, doktorze Wrens?

Zebrał w sobie całą pozytywną energię. - Taki żart - powiedział i puścił oko. W drzwiach pojawiła się doktor Corrine Wallace, ordynator oddziału psychiatrycznego w szpitalu. Była atrakcyjną kobietą około czterdziestki z sięgającymi ramion brązowymi włosami i rzadko spotykanym, zaraźliwym optymizmem, na którym polegali członkowie jej personelu oraz pacjenci. Teraz jednak była poważna, a jej głos posępny. • Możemy się spotkać za chwilę? - zapytała. • Naturalnie - odparł niepewnie. - Chodzi o to zdarzenie w Bitter Creek. Jonah zmartwiał. Dopadał go obłęd. - Właśnie o tym rozmawialiśmy powiedziała sekretar ka. - Mamy nadzieję, że usmażą bękarta. A może mimo wszystko ktoś mnie zauważył na miejscu zbrodni, pomyślał Jonah. Może już w tej chwili policja czeka na mnie po drugiej stronie drzwi do oddziału zamkniętego. - Możemy? - zapytała Wallace. W milczeniu przeszli korytarzem do gabinetu Jonah. - Usiądziemy? - zapytał Jonah. Potrząsnęła głową. - Bardzo ściśle współpracujemy z miejscowym wydziałem policji — zaczęła. Jonah wsunął dłoń do kieszeni spodni. Chwycił za rękojeść noża. Sierżant John „Buck" Goodwin zadzwonił do mnie dziś rano ciągnęła. Prowadzi śledztwo w sprawie morderstwa w Bitter Creek. Obiecałam mu pomoc. Czyżby zaangażowali Wallace do roli „dobrego gliniarza"? -zaczął się zastanawiać Jonah. Czyżby naprawdę uważali, że 211 popełni błąd i pozwoli bez nakazu przeszukać swój pokój hotelowy? • W jaki sposób? - zapytał. • Właściciel zajazdu i pracownicy są całkowicie zdruzgotani tym, co się stało - powiedziała Wallace. Ofiara, Pierce, tak się nazywała, była osobą bardzo lubianą. Jej córka też tam pracuje jako kelnerka. Cała obsługa jest jak jedna wielka rodzina. - Przerwała na chwilę, po czym dodała: - Normalnie nigdy bym nie poprosiła o zastępstwo w takiej sprawie, ale dzisiaj po południu wyjeżdżam na seminarium. A doktor Finnestri niezbyt dobrze sobie radzi z ofiarami urazów psychicznych. Jonah nie mógł uwierzyć w to, co słyszał. Wallace naprawdę prosiła go, żeby się zajął współpracownikami Pierce? Czy w ten sposób Bóg postanowił go ukarać? Teraz będzie musiał poznać z pierwszej ręki cierpienia, jakie sam wywołał? Był zarazem przerażony i poruszony. • Nie sądzę, aby ci to zajęło więcej czasu niż dwie, trzy godziny - powiedziała Wallace. - Gdybyś na przykład mógł skontaktować się z nimi telefonicznie. Zwłaszcza z córką. • Chętnie pomogę - powiedział Jonah nie tylko do Wallace, lecz także do Boga. - Poproszę ich, żeby odwiedzili mnie w szpitalu. • Właściwie nie ma tego w twoim zakresie obowiązków. Możemy zapłacić ci coś ekstra. • Nie ma o czym mówić. I tak żałuję, że nie mogę zrobić więcej - odparł Jonah. Jonah spotkał się z Samem Garberem pół godziny później. Mógł skoncentrować się na chłopcu, zapomnieć, co się stało poprzedniej nocy. Sam był przysadzisty i znacznie wyższy niże większość dziewięciolatków. Mówił monotonnym głosem, dlatego także wydawał się starszy. Tylko jego gładka skóra i równo przycięta grzywka nad czołem

świadczyły o czymś innym. Siedział wyprostowany na krześle naprzeciwko biurka Jonah. Marszczył nieznacznie czoło, kiedy opowiadał Jonah, jaki jest nieporadny 212 i ciągle spada ze schodów, że zależy mu tylko na tym, by wrócić do domu, do matki i ojca. - Tym razem tak się nie stanie - oświadczył Jonah. Zmarszczka na czole Sama pogłębiła się. - Wiem, że nie możecie mnie zatrzymać powiedział nie pewnie. Jonah usłyszał błagalną nutę w słowach Sama. Nie zatrzymacie mnie tutaj. Nie możecie mnie uratować. Wiedział, że musi zademonstrować swoje zdecydowanie, udowodnić, że Sam może na nim polegać. • Mogę i uczynię to - ogłosił stanowczo. - Nie ma takiej możliwości, żebyś poszedł stąd do domu. Pójdziesz gdzieś, gdzie jest bezpiecznie. Wiem bardzo dokładnie, co twoja matka ci robi. • Ona nic mi nie robi. • Czy widziałeś mnie kiedyś wcześniej w tym szpitalu? - zapytał Jonah. • Nie. • Wiesz, dlaczego mnie tutaj wezwano? Sam wzruszył ramionami. • Potrafię czytać w myślach. • Chętnie o tym posłucham - zadrwił Sam. - Kim pan jest, Supermanem? Czy potrafi pan też prześwietlać promieniami Rentgena? • Pokażę ci. Sam zawahał się, co oznaczało, że nie jest tak bardzo pewny, że czytanie w myślach jest niemożliwe. • Bardzo proszę - powiedział. - Mało mnie to obchodzi. Jonah wstał i podszedł do niego. • Mogę dotknąć twojej głowy? - zapytał. • Durny pomysł - odparł Sam. Ale lekko pochylił głowę. • Zamknij oczy - polecił Jonah. Sam posłuchał. Może wyglądał na dwunasto- trzynastolatka, może przecierpiał więcej, niż mógłby się spodziewać w swoim wieku, ale w istocie miał dziewięć lat i był podatny na sugestię. Pewnie nadal chciał wierzyć i mieć nadzieję, że istnieje na świecie niewielu ludzi ze szczególnym darem, z mocą wystarczającą, by go ocalić. 213 Jonah położył obie dłonie na głowie chłopca, zamknął oczy i głęboko odetchnął. Wyobraził sobie kości promienną i ramien-ną Sama, pęknięte w kształcie litery S. - Kiedy matka cię bije powiedział trzyma cię za ramię, a ty wykręcasz się i odwracasz, próbujesz się uwolnić. Sam milczał. Jonah przypomniał sobie niewiarygodne opowieści Heaven Garber o tym, jak Sam spada ze schodów, z roweru, wpada na kominek i ulega poparzeniom. Wysłuchawszy w życiu relacji wielu ofiar i sprawców, wiedział, że ich opowieści zawierają ziarna prawdy. Połączenie prawdy z fikcją tworzy najbardziej przekonujące kłamstwa. - Pewnego razu zaryzykował Jonah próbowałeś jej się wyrwać, kiedy trzymała cię w ten sposób, biła, krzyczała na ciebie i nagle cię puściła, a ty spadłeś ze schodów. Sam jeszcze mocniej zacisnął powieki, jakby starał się odpędzić wspomnienie. • Czy śmiała się z ciebie? - zapytał Jonah. - Nazwała niezdarą? - Pod dłońmi wyczuł, że Sam jeden raz skinął głową. — Czy tak samo było z kominkiem? Puściła cię?

• Yhy - powiedział Sam. - Wpadłeś na gorący ekran. Sam skinął głową. Jonah wyobraził sobie, jak Heaven Garber szydzi z płaczącego Sama, niemal słyszał jej gdakanie. Przesunął dłonie na policzki chłopca, poczuł, że zaczynają po nich spływać łzy. I że także jego przepełnia smutek. Jakież to cudowne, zostać obmytym falą cierpienia, odejść daleko od własnych trosk, od tego, kim się stał i do czego był zdolny. • Gdzie był twój ojciec? - zapytał tak spokojnie, jakby się modlił. • Nie wiem. • Czy kiedykolwiek powiedziałeś mu, co się naprawdę stało? • Powiedziała, że on mi nigdy nie uwierzy - odparł Sam. -Że on mnie wyśle do poprawczaka za kłamstwa i za inne rzeczy, 214 takie jak te z tymi zwierzętami. Za dręczenie ich. Powiedziała, że już go nigdy nie zobaczę. - Pomyślałeś sobie, że chętniej uwierzy jej niż tobie? Sam wzruszył ramionami. Jonah wypuścił powietrze do samego końca, ukląkł przed Samem. Spojrzał chłopcu prosto w oczy. • Teraz już wszystko wiadomo - powiedział. - Twoja historia już się nie zmieni, choćby nie wiem co. Zgoda? • Ale co ona mi zrobi? • Nie może ci nic zrobić. • Dlaczego? Jonah pomyślał o Hanku Garberze, który zdziwił się, kiedy mu wspomniał, że może stracić Sama na zawsze. • Bo twój tata wybierze ciebie - wyjaśnił. Uśmiechnął się. — Sam, jesteś kimś w rodzaju superbohatera. • Ja? - Potrząsnął głową. Ale już dał się złapać na haczyk. — Nie rozumiem. • Masz moc, jakiej ci potrzeba. Ty. Nie twoja matka. Po prostu o tym nie wiedziałeś. • Jest pan pewny? Nie czuję się silny. • Pewny jak nie wiadomo co - powiedział Jonah. Zajrzał Samowi głęboko w oczy. - I co powiesz? Mamy umowę? Twoja historia już się nie zmieni? Znowu na czole Sama pojawiła się chmura niepokoju. Chłopiec chwycił między zęby dolną wargę i przygryzał ją przez kilka sekund. - Zgoda - powiedział w końcu.

dziewięć

POPOŁUDNIE ,

8 KWIETNIA 2003 QUANTICO,

WIRGINIA

A gent FBI Phil Steiner towarzyszył Clevengerowi z hallu Akademii do pracowni patologii. Kane Warner i Whitney McCormick już mieli na sobie fartuchy i rękawice. Stali obok kobiety, która oglądała zwłoki

ułożone na stole sekcyjnym z nierdzewnej stali. Clevenger włożył obowiązujący strój i przyłączył się do niech. - Przyszło nam do głowy, że nasze spotkanie możemy roz począć tutaj wyjaśniła McCormick, kiedy Clevenger podszedł do stołu. Kane Warner pozdrowił go ledwie dostrzegalnym ruchem głowy. - Zwłoki z Wyomingu przywieziono przed godziną — kon tynuowała McCormick. - Sally Pierce. Sześćdziesiąt dwa lata. Clevenger spojrzał na Pierce i go zatkało. Kobieta została zmasakrowana nie do poznania. Powieki miała opuchnięte jak u żaby, kości policzkowe wgniecione, dolna warga wisiała na strzępach rubinowej tkanki, na połamanych zębach pozostała wyschnięta krew. Brakowało kępek włosów, a skóra głowy była miejscami tak zbita i cienka, że widać było kość. Uszy miały barwę bakłażanu. Szyję otaczały czarnosine rany i poszarpana skóra. Clevenger podniósł wzrok na McCormick. Kontrast między zwłokami a naturalnym pięknem sprawił, że wyglądała jak istota nie z tego świata. Chciał ją przytulić, pocałować, cieszyć się nią. - Nazywam się Elaine Ketterling powiedziała kobieta stojąca u szczytu stołu, wyciągając dłoń w rękawiczce. Za stępca szefa patologii. Clevenger uścisnął jej rękę. 216 Ketterling przesunęła się w kierunku głowy Sally Pierce. • Jak już zdążyłam zauważyć, bez wątpienia mamy tu urazy twarzy, uszu i skóry głowy, będące skutkiem długotrwałego i skrajnie mocnego bicia. Z pewnością stwierdzimy pęknięcia kości twarzy i wylew krwi do mózgu, wystarczy otworzyć twa-rzoczaszkę i wykonać rezonans magnetyczny. Wsunęła palce pod brodę Pierce, delikatnie odchyliła głowę. - Wewnętrzny uraz głowy już by wystarczył, żeby ją zabić - powiedziała. - Ale widzimy też głęboką na czternaście centymetrów ranę szarpaną w szyi, sześć centymetrów nad obojczykiem. - Ketterling przycisnęła mocniej i poszarpana rana wokół szyi Pierce otworzyła się, ukazując czerwonopurpurową szczelinę, a następnie otchłań z odsłoniętą tchawicą, żyłami i tętnicami szyjnymi - niczym schemat z Anatomii Graya. - Rana częściowo biegnie przez kręgosłup - powiedziała Ketterling - przechodząc na koniec w łuk, co odpowiada krzywiźnie ostrza znalezionego na miejscu zbrodni. Od tego zapewne by nie umarła. • Czy użył noża, który znajdował się na miejscu? — Cleven-ger zapytał McCormick. McCormick skinęła głową. - Właściciel rozpoznał narzędzie. Brak jakiejkolwiek innej broni. Ketterling przeszła wzdłuż stołu sekcyjnego, przesuwając palcami po barkach, ramionach, przedramionach, nadgarstkach i dłoniach zamordowanej. • Obrażenia widoczne na górnych kończynach są mniej ciężkie - powiedziała. - Bardziej rozproszone. Nie ma śladów pętania rąk ani nadgarstków. Najprawdopodobniej sprawca ukląkł dokładnie tutaj, aby ją unieruchomić. - Pokazała na dwa eliptyczne sińce na bicepsach. Potem jej dłonie powędrowały wzdłuż nóg Pierce aż do kostek. - Brak innych ran szarpanych poza szyją - stwierdziła. - Podejrzewam, że złamania ograniczą się do kości policzkowych i czaszki. Pewniejsze informacje uzyskamy po pełnym badaniu tomograficznym. • Czy jest jakiś ślad po pobraniu krwi? - zapytała McCormick. • Bardzo dokładnie obejrzałam jej skórę - oświadczyła 217

Ketterling. - Nic nie wskazuje na nakłucie żyły. Oczywiście mógł pobrać krew z tej czy innej żyły, którą skaleczył. Z tętnicy. Z żyły szyjnej. - Doszła do drugiego krańca stołu, ruchem głowy pokazała na krocze Pierce. - Nie stwierdziłam dużej ilości zakrzepłej krwi w okolicy sromu i ud. Zrobię pełne badanie obrębu miednicy na okoliczność obrażeń i obecność nasienia. • Nie ma nasienia - powiedział Clevenger, głównie do siebie. • Proszę wybaczyć - powiedziała Ketterling. • Jego wściekłość objawia się teraz w stanie najczystszym -stwierdził, nadal patrząc na ciało. - Nie może jej pohamować. Pragnął unicestwić tę kobietę... i Paulette Bramberg; nie chciał się do nich zbliżyć. • Cóż, to się wydaje dość oczywiste - orzekł Warner. Popatrzył na Clevengera. - Mieliśmy do czynienia z mordercą rozdartym emocjonalnie, obecnie mamy zabójcę o jasnym umyśle. Przyznam, że sprawia mi kłopot zrozumienie, w jaki sposób przybliża nas to do jego ujęcia. • O wszystko można go posądzać, ale nie o jasny umysł -oświadczył Clevenger. - On go traci. • Wspaniale - powiedział Warner. - Zwołam konferencję prasową i opowiem, że rzeź w Wyomingu to w rzeczywistości bardzo dobry znak. McCormick popatrzyła na Warnera. • Możemy zostawić to na później? • Nie ma problemu - powiedział Warner. - Spotykamy się za piętnaście minut. - I wyszedł. - To działa - powiedział Clevenger, siedząc na sofie w gabinecie Whitney McCormick. Odwrócił się od McCormick do Kane'a Warnera. — Po raz pierwszy zabił w okolicznościach ryzykownych dla siebie. Ktoś mógł go zobaczyć podczas samego aktu bądź ucieczki. Działał impulsywnie. Nieplanowo. Na tym nam zależy. Warner zachichotał władczo. - Nie nam, tobie, doktorze oświadczył z fotela stojącego naprzeciwko biurka McCormick. - Wolałbym, abyśmy trzymali 218 się faktów. On nie został złapany. Nikt go nie zauważył. Nie użył żadnej charakterystycznej broni. Kilkudziesięciu agentów kręci się dzisiaj po okolicy bez żadnego efektu. Jeżeli do tego stopnia nie panuje nad sobą, dlaczego nie popełnia błędu? Dlaczego nie używa własnego noża i nie zostawia go na miejscu zbrodni? Dlaczego nie zabija w świetle dnia i na oczach świadków? • Jeśli będziemy naciskać na niego, wtedy będzie - powiedział Clevenger. - Dostaniemy go znacznie szybciej, niż moglibyśmy bez tego. • To ty tak mówisz! - odezwał się Warner, wychylając się na krześle. - Może naprawdę zaczyna „krwawić" i odcina ludziom głowy w tym czy innym sklepie wielobranżowym koło jednej z pięćdziesięciu tysięcy dróg przecinających ten wielki kraj. Może nie oklapnie, póki wszyscy nie zaczną żyć w strachu, a my nie trafimy na okładkę „Newsweeka", starając się wyjaśnić, dlaczego terapia w stylu Clevengera dla seryjnych morderców nie wydaje się właściwą receptą na tego szczególnego maniaka. - Uśmiechnął się znacząco. - Naturalnie tak czy inaczej zaliczyłeś już tę okładkę... • Czy tylko to cię obchodzi, Kane? - zapytał Clevenger. -Kiepska prasa? • Nie boję się o żadną... • Bardziej ci się podoba powolniejszy, bardziej zrównoważony zabójca, ktoś, o kim napiszą mniej nagłówków w gazetach, ktoś bardziej oddalony. Niech zostawi zwłoki raz tu, raz tam, od czasu do czasu, rozciąga wszystko w czasie, wystarczająco długo, abyś dostał kolejny awans albo naprawdę ciepłą posadkę przy prowadzeniu ochrony lotniska Reagana albo Pałacu Cezara w Vegas. Szyja Warnera zrobiła się czerwona.

• Nie sądzę, abyś zasługiwał na pięćset dolarów za godzinę, które niedługo ci wypłacimy. • Macie, czego... • Do niczego nas to nie doprowadzi - wtrąciła McCormick. Popatrzyła na Warnera. - Po prostu mu powiedz. Clevenger spojrzał na nią nieufnie. Uciekła spojrzeniem w bok. 219 Warner usiadł z powrotem na krześle, poprawił krawat. • Dzisiaj rano spotkaliśmy się z dyrektorem Hanleyem -oświadczył triumfalnie. - Masz w dalszym ciągu prowadzić korespondencję z Autostradowym Zabójcą z zaleceniami, w jaki sposób ma zapanować nad swoją agresją, i z wyraźną sugestią, żeby oddał się w nasze ręce. Nie chcemy, abyś trzymał kocioł pod parą, że tak się wyrażę. • Brzmi to jak zalecanie abstynencji siedemnastolatkom przyjmującym pigułki antykoncepcyjne powiedział Clevenger. Spojrzał na McCormick, oczekując wsparcia. Nie odezwała się. • Zgadzasz się z nim? - zapytał Clevenger. • Nie mam pewności — odpowiedziała ostrożnie. — Ale głowy bym nie dała, że nie. Clevenger zerknął na nią. • Zwłoki Paulette Bramberg leżały w lesie od miesięcy. Odciął jej głowę znacznie wcześniej, niż zaczęliśmy wymieniać listy. • Ale ją wyciągnąłeś na światło dzienne. Nie wiem, co w nim obudziłeś, że wydusił z siebie informację o zwłokach symbolizujących jego wybuchowość. A teraz zabił jeszcze brutalniej. Nie podoba mi się ten wzór. Szefowi również. • Który, tak się przypadkiem złożyło, myśli o wyborach do Senatu - stwierdził Clevenger. Zadzwonił telefon. McCormick odebrała. • Tak? — Słuchała, a na jej twarzy odmalował się wyraz zdumienia. — Rozumiem. Dziękuję. Powiadomię wszystkich. • To z patologii. W ciele ofiary, mówimy o pani Pierce, znaleźli nóż. • W ciele? Gdzie? - zapytał Warner. McCormick spojrzała na Clevengera, jakby wiadomość, którą miała przekazać, była ostatnim gwoździem do jego trumny. - Rękojeść sterczała z szyjki macicy oświadczyła. Ostrze przepołowiło macicę. Obecności nasienia nie stwierdzono. Informacja była zarówno groteskowa, jak przerażająca, ale jedynie utwierdziła Clevengera w przekonaniu, że właściwie rozpoznał, co się dzieje w psychice Autostradowego Zabójcy; 220 nastąpiło zniszczenie jego mechanizmów obronnych. Tyle że Clevenger wydawał się osamotniony w tym przekonaniu. Warner popatrzył na niego w taki sposób, jakby go czynił osobiście odpowiedzialnym za śmierć Pierce. • Teraz dociera do ciebie? - zapytał. - Powinieneś przestawić go na niższy bieg, sprawić, żeby jakoś zaczął nad sobą panować. Abyśmy zyskali na czasie. • Taka strategia nie jest właściwa - odparł Clevenger. -Czas jest po jego stronie. On lubi nadawać tempo. • Zatem odmawiasz - powiedział Warner. Clevenger dojrzał satysfakcję na twarzy Warnera i uświadomił sobie, że tamtemu zależy na jego rezygnacji, że ma wielką ochotę popędzić na górę do narożnego gabinetu i oświadczyć Jake'owi Hanleyowi: listów też już więcej nie będzie.

- Daj mi jeden dzień na przemyślenie wszystkiego po wiedział. Warner wstał. • Bierz, ile ci trzeba. Jeśli tymczasem otrzymamy kolejny list od... twojego pacjenta, postaramy się wyciągnąć z niego jak najwięcej informacji i tak go zostawimy, bez odpowiedzi. • Może to zlekceważyć - odparł Clevenger. - Może potraktować poważnie. Uważasz, że teraz nad sobą nie panuje? Zobaczymy, jak będzie, kiedy poczuje się opuszczony, bo nikt go nie wysłucha. Warner zdobył się na najbardziej serdeczny ze swoich uśmiechów. - Zawsze może umówić się na spotkanie dokładnie tutaj, w tym gabinecie oświadczył. Załatwię ci widzenia z nim w Levenworth. Ukłonił się lekko w stronę McCormick. Na razie. - Do diabła, co się z tobą dzieje? - Clevenger zapytał McCormick, gdy Warner wyszedł. - Zostałem sam. Jak mogłaś? • Martwią się - podpowiedziała McCormick. • Pytałem o ciebie. • Mam swoje obawy. • A jeśli on nie pęknie od razu, jeśli potrwa to jakiś czas? 221 Dlaczego oczekujecie czegoś innego? On gra w to od bardzo dawna. Zbyt długo. McCormick usztywniła się nieco. - No niezupełnie powiedziała, zniżając głos o kilka oktaw. - Skoro... Wychyliła się w przód. • Uważam, że powinieneś trochę pomyśleć o tym, jaką rolę odgrywają w tym dochodzeniu twoje sprawy. • Moje sprawy? • Twoja strategia jest jasna. Chcesz go doprowadzić do takiego stanu, do takiego wrzenia, żeby facet się przegrzał. Ale nie sądzę, czy kiedykolwiek się zastanawiałeś, czy masz w sobie podświadomą motywację, by przyglądać się topnieniu rdzenia. • Przyglądać się... - powtórzył Clevenger, zbity z tropu. Potrząsnął głową i spojrzał na McCormick. I wtedy dopiero się zorientował, do czego zmierza. - Sądzisz, że ze względu na siebie manipuluję nim w taki sposób, by on się stał bardziej rozjuszony? Aby wyrazić mój gniew? • Nieświadomie. Clevenger roześmiał się. • Żartujesz, prawda? McCormick nie odpowiedziała. • Nie uważasz, że dość już widziałem agresji? • W tym wypadku widzimy więcej niż kiedykolwiek. To wszystko, co wiem. A tobie to nawet przez myśl nie przejdzie, co mnie martwi. Gdyby to zależało wyłącznie od ciebie, naciskałbyś coraz mocniej i mocniej. • Póki nie pęknie. Nie przyjmowałbyś wskazówek od nikogo. Clevenger popatrzył w sufit, głęboko odetchnął, potem zno wu skupił wzrok na McCormick. • Twój ojciec byłby z ciebie dumny. • Do licha, a co to ma niby znaczyć? - wypaliła.

• Jego córka przemieniła się w polityka, tak jak on. • Staram się nie być politykiem, Frank. Ja... 222 • Może to jest w genach. - Teraz patrzył na nią bardziej intensywnie. - Wiesz, że jesteśmy na właściwym tropie. Ta terapia niczym nie różni się od innych poza faktem, że się odbywa na łamach „New York Timesa". Nie przedostaniesz się na drugą stronę psychopatologii, jeśli nie przejdziesz przez kawałek piekła. Kwestia zawsze polega na tym, czy masz dość silny charakter na tę wyprawę. Może ty akurat nie masz. • To nie fair. • Coś wiesz i jednak nie potrafisz tego stanowczo obronić - naciskał Clevenger. • Właśnie, że mogę - odparła, jakby była małą dziewczynką, bardzo zmartwioną, że jej słowa brzmią właśnie tak. Pokręcił głową. • W głębi duszy nie wierzysz, że masz pozwolenie, aby mówić to, co myślisz, i jeszcze tego bronić. Nie jesteś pewna, czy w rzeczywistości jest to gabinet twój czy twojego ojca. Zatem rozgrywasz to tak, jakby to robił on, to znaczy bezpiecznie. • To jest na pewno mój gabinet. I chcę, abyś stąd wyszedł. Teraz. • Proszę bardzo - powiedział Clevenger. - Teraz pokazujesz charakter. Tak trzeba, kiedy na szali znajduje się coś znacznie poważniejszego niż twoje ego, na przykład ludzkie życie. - Wstał i wyszedł. Clevenger wrócił na lotnisko dopiero po 19.00. Zarezerwował miejsce na samolot odlatujący o 20.20 do Bostonu, odsłuchał automatyczną sekretarkę z telefonu domowego. Jedna z wiadomości pochodziła od Billy'ego - czuł się względnie dobrze na odtruciu w Centrum Medycznym North Shore; dziękował, że Clevenger go tam umieścił. Wiadomość brzmiała dość optymistycznie, dlatego Clevenger poczuł się nieco lepiej niż wcześniej, kiedy opuszczał Quantico. Następna wiadomość zgasiła mu nastrój. - Doktorze Clevenger zabrzmiał kobiecy głos mówi Linda Diario ze stanowego Wydziału Opieki Społecznej Massa chusetts. Dzwonię, aby się dowiedzieć, czy możemy się spotkać w najbliższym czasie. Chciałabym porozmawiać o dyskusji, jaką 223 dzisiaj po południu przeprowadziłam z lekarzem Billy'ego, to znaczy jednym z nich. Byłabym wdzięczna, gdyby pan skontaktował się ze mną możliwie jak najszybciej. Wydział Opieki Społecznej nigdy nie dzwonił z dobrymi wiadomościami. Clevenger wystukał numer Centrum Medycznego North Shore i połączył się z pokojem Billy'ego. • Jak się czujesz, mistrzu? • Jakby mnie potrąciła ciężarówka - odparł Billy. - Ale nie jest tak źle, kiedy się przyjmuje leki na odtrucie. • Nigdy nie jest łatwo. Wytrzymaj. • Wytrzymam - obiecał Billy. - Co u ciebie? • Wracam. - Zawahał się. - Słyszałem, że rozmawiałeś dzisiaj z pracownikiem opieki społecznej. • Odwiedziła mnie jakaś kobieta. • Wypytywała o nasze związki? • Pewnie. Powiedziałem jej, że są bardzo silne. Silniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. I że nawet trochę razem pracujemy. Clevenger zaniepokoił się.

•

• • • •

• Wspomniałeś o dochodzeniu w sprawie Autostradowego Zabójcy? • Zapytała o to. Powiedziałem, że czytałem o nim i staram się pomóc. - Kilka sekund upłynęło w ciszy. - Miałem jej nie mówić? Clevenger nie chciał obarczać Billy'ego dodatkowymi ciężarami. • W porządku. Pewnie ci z opieki będą mieli kilka pytań do mnie, ale to nic takiego, z czym nie mógłbym sobie poradzić. Nie powinienem był nic mówić. • Żaden problem - powiedział Clevenger. - Poważnie. - Po chwili dodał: — Jakie są tam zasady odwiedzin? Przez pierwsze trzy dni nie ma żadnych. W takim razie zadzwonię rano. Dzięki. Kocham cię, chłopie. - Też cię kocham. Clevenger rozłączył się. Pasażerowie zaczęli wchodzić na pokład samolotu. Cleven-

224 ger ustawił się w kolejce. Zbliżał się do drzwi, kiedy usłyszał swoje imię. McCormick. Odwrócił się i zobaczył ją. Zmierzała w jego stronę. Podeszła do niego. • Nie pozwólmy, aby to się tak skończyło - powiedziała. • To, co jest między nami, czy praca nad sprawą? - zapytał Clevenger. • Chodzi o nas - odparła. - Zostań na noc. Nie musimy rozmawiać o dochodzeniu. Clevenger spojrzał jej w oczy. Były jasne, śliczne, wyrażały pragnienie, które poznał po raz pierwszy jako wyraz w oczach narkomanów, wyraz w sowich własnych oczach, kiedy gonił za narkotykami. McCormick potrzebowała go jak narkoman działki, może dokładnie tak, jak potrzebowała aprobaty ze strony ojca, spragniona jego miłości, podczas gdy w rzeczywistości musiała pokochać najpierw siebie. Billy jest na odtruciu - oświadczył. - Muszę przy nim być. Skinęła głową, zdobyła się nawet na coś w rodzaju uśmie chu. • Moja propozycja, aby go oprowadzić po Akademii, nadal jest aktualna. • Może skorzystamy. Objęła go i przytuliła się, on przyciągnął ją do siebie. Lecz kiedy podniosła głowę i popatrzyła na niego, zapraszając do pocałunku, uciekł spojrzeniem w bok. Puściła go. • Uważaj na siebie - powiedziała. • A ty na siebie. Po powrocie do domu Clevenger jeszcze raz odsłuchał wiadomości pozostawione na domowej automatycznej sekretarce. North Anderson zadzwonił dwukrotnie, kiedy Clevenger był na pokładzie samolotu. Z komunikatu na wyświetlaczu telefonu komórkowego wynikało, że i na ten telefon Anderson dzwonił dwa razy. Clevenger połączył się z biurem, ale nikt nie odbierał, więc wybrał numer telefonu domowego Andersona. - Halo - odezwał się jego partner. 225 • Mówi Frank.

• Chciałbym, abyś o czymś wiedział. • Strzelaj. • Stephanie Schorow z „Heralda" zadzwoniła dziś do mnie do biura. Wypytywała o ciebie i o Billy'ego. • O co pytała? • Wiedziała, że Billy jest na detoksie. Jak się zdaje, sugerowała, że twoja opieka nad nim jest kwestionowana przez urzędników. Już go tam przesłuchano z różnych stron. Spotkała się z opiniami, które niewiele mówią, typu: „nie można potwierdzić ani zaprzeczyć", co jeszcze bardziej ją zaciekawiło. Clevengerowi opadły ramiona. Pierwszy raz odniósł wrażenie, że doszło do czołowej kolizji sprawy Autostradowego Zabójcy z jego osobistym życiem. Każda osoba z personelu szpitala mogła wpaść na znakomity pomysł, żeby zadzwonić do prasy. • Ludzie z mediów być może sami wpadli na odpowiedni trop. Jestem przekonany, że przez większą część czasu byłeś śledzony. • Dostałem wiadomość z opieki społecznej - powiedział Cle-venger, przeszukując listę kontaktów na wyświetlaczu swojego telefonu komórkowego. - Chcą się ze mną spotkać. - Dotarł do kontaktu HERALD NEWS, potem do kolejnego, NY TIMES - Z „Heralda" też próbowali mnie złapać. I z „New York Timesa". • Nieważne już teraz, o co im chodzi, bo właśnie zamykają numer - rzekł Anderson. - Dzisiaj już nic nie zdziałasz. • Przez to nie będzie mi się lepiej spało. • Tak myślę. Co u Billy'ego? • Jak do tej pory nieźle - odparł Clevenger. • Miło słyszeć. Jeśli będziesz czegoś potrzebował, zadzwoń. Rozumiesz? • Dzięki. Clevenger odsłuchał pocztę głosową, zaraz jak tylko zakończył rozmowę z Andersonem. Jak się spodziewał, wiadomość z „Heralda" pochodziła od Stephanie Schorow, która chciała porozmawiać z Clevengerem na temat jego stosunków z Billym. Lecz wiadomość z „New York Timesa" autoryzował Kyle Roland, 226 legendarny wydawca, a nie jakiś reporter szukający materiału na krótki artykuł o Autostradowym Zabójcy. Roland zostawił numer do biura, numer telefonu komórkowego i domowego. Dochodziła 23.00 i Clevenger zdecydował się zadzwonić na telefon komórkowy. Roland odezwał się po pierwszym sygnale. - Kyle Roland powiedział ochrypłym, ale mimo to melo dyjnym głosem, który był jego wizytówką. Clevenger wyobraził sobie nadal krzepkiego siedemdziesię-ciolatka w luksusowym mieszkaniu na najwyższym piętrze wysokościowca. Pamiętał zdjęcia ze „Style'u" dodatku do „Ti-mesa" - w każdej ścianie od sufitu do podłogi wbudowany regał pełen książek z klasyką, wielkimi biografiami i powieściami kryminalnymi, które Roland lubił najbardziej. Posiadał pierwsze wydania każdego z dzieł Conan Doyle'a, Chandlera, Ham-meta. I miał podpisane egzemplarze nowych mistrzów gatunku. Evanovitcha. Kellermana. LeHane'a. Cobena. Parkera. • Frank Clevenger. Oddzwaniam. • Dziękuję — powiedział Roland. - Dzisiaj rano musiałem podjąć trudną decyzję. Podjąłem ją, ale chciałem, aby pan o tym wiedział, i chciałem też poznać pańską ewentualną reakcję. • Za dużo „chciałem" jak na jedno zdanie - powiedział Clevenger. Roland się roześmiał, ale od razu przystąpił do rzeczy:

- Dzisiaj rano znowu otrzymaliśmy list od Autostradowego Zabójcy. Za pośrednictwem poczty. Sugeruje, że pan i doktor McCormick przeżywacie romantyczną przygodę. Widział was dwoje w Utah. Clevenger ledwie mógł uwierzyć w to, co słyszał. • Śledził nas? • Tak twierdzi. Co wydaje się możliwe. Powiedział panu, gdzie znaleźć zwłoki Paulette Bramberg. I mógł tamtędy przejeżdżać, kiedy byliście na miejscu zbrodni. Mógł się ukryć gdzieś w lesie. Pewnie już czekał przy odpowiednim wyjściu na lotnisku. - Zamilkł na moment, a potem dodał: - Albo w hotelu. • Był tak blisko - powiedział Clevenger głosem tylko trochę silniejszym do szeptu. 227 • Dzwonię, ponieważ FBI poprosiło mnie, aby nie publikować listu - oświadczył Roland. • Kane Warner? • Warner i Jake Hanley. Obaj. • No i? Roland odchrząknął. • Bywają uzasadnione przesłanki, aby nie publikować materiału nawet tak frapującego jak ten. Uważam, że jeśli coś zagraża postępowaniu policyjnemu w kwestii tak istotnej jak sprawa Autostradowego Zabójcy, wówczas rozwiązanie nasuwa się samo. • Nie może pan wyciąć części, która odnosi się do mnie i doktor McCormick? • Wyciąć? Niemożliwe. Uważam, że ten fragment stanowi integralną część wszystkiego, co ten morderca napisał. Między innymi koncentruje się na pana związku z doktor McCormick. Nie jestem psychiatrą, ale sądzę, że to jest bardzo znaczące. W końcu trzeba wziąć pod uwagę prawdopodobieństwo, że mamy do czynienia z osobą, którą z innymi ludźmi łączy niewiele więzi, jeśli w ogóle jakieś są. Clevenger wypuścił z płuc długo wstrzymywane powietrze. Słowa te wydawały się jak zwykle częścią jakiejś polityki, nawet jeśli wypowiadał je ktoś tak czarujący jak Kyle Roland. • Jeśli nie zamierza pan tego puścić, dlaczego zawraca pan sobie głowę i o tym rozmawia? • Puściłem to - odparł Roland. - Na pierwszej stronie, w górnej części kolumny. W najbliższym numerze, to znaczy jutro rano. Clevenger poczuł, że wzbiera w nim fala energii. • Zatem po co ta cała rozmowa o dochodzeniu? - zapytał. • Pomyślałem, że to ważna rzecz, aby pan wiedział, jaki miałem punkt wyjścia. Wstrzymałbym list, gdybym uważał, że stanowi przeszkodę w aresztowaniu zabójcy. Ale tak nie uważam. Myślę, że Kane i Jake starają się trzymać z dala od kłopotów i unikać nacisków ze strony opinii publicznej. Nie jest to wystarczający powód, aby cokolwiek cenzurować, nawet na prośbę przyjaciół. 228 • No to świetnie! • Zadam pytanie: czy odpowie pan na list bez angażowania FBI? Zostałyby zachowane podstawowe zasady. Nie drukujemy niczego, co ułatwiłoby temu facetowi ucieczkę. Clevenger po raz kolejny poczuł się na rozdrożu. Jeśli zdecyduje się kontynuować publiczną psychoterapię z Autostrado-wym Zabójcą, będzie nie tylko rozgrywał to po swojemu, ale nie będzie miał żadnego wsparcia. Do tego będzie pracował nad sprawą, jednocześnie odpierając ataki ze strony Wydziału Opieki Społecznej i zmagając się z burzliwym zainteresowaniem mediów jego sprawami rodzinnymi, zaraz jak tylko „Boston Herald" wyczuje pismo nosem. A do tego brukowce urządzą sobie ubaw z jego

skazanego na porażkę romansu z McCormick. Mimo tych wszystkich powodów, aby się sprzeciwić, usłyszał jednak swoje „tak", i nawet się z tym bardzo dobrze poczuł. Postanowione. Uświadomił sobie - nie po raz pierwszy, ale może bardziej wyraziście niż kiedykolwiek wcześniej - że on i jego praca to są dwie rzeczy, których się na tym świecie oddzielić nie da. Jedną. Elementarną. Ojciec Billy'ego Bishopa ożenił się z psychiatrią sądową. Nazwij to profesją, obsesją albo uzależnieniem. Etykieta nie ma najmniejszego znaczenia. Motywy leżące u podstaw zrozumienia, w jaki sposób formują się przestępcy i jak pracują ich umysły, wykraczają poza wszelkie etykiety, poza rozum. W tym życiu Frank Clevenger był związany, na stałe i nierozerwalnie, z próbą zrozumienia destrukcji, gdziekolwiek ją dostrzegał. Rozwód nie był możliwy. Nigdy. • Wspaniale - oświadczył Roland. - Jeżeli jest pan w stanie dostarczyć nam odpowiedź jutro do... powiedzmy 13.00, opublikujemy ją w czwartek. • Będzie pan ją miał - zapewnił Clevenger. • W takim razie porozmawiamy jutro - zakończył Roland.

dziesięć

6.12 ŚRODA,

9

KWIETNIA

200 3

C levenger w ogóle nie spał. Myślami nadal przebywał w Utah, powtarzając każdy swój ruch, starając się wychwycić twarz, która pasowałaby do słów Autostradowego Zabójcy. Ale żadna nie przybrała realnego kształtu. Jak zauważył Roland, morderca mógł być wszędzie — przejeżdżać w pobliżu miejsca zbrodni, kiedy Clevenger i McCormick wysiadali z samochodu policyjnego, w restauracji, gdzie zjedli obiad, w hotelu, na lotnisku. Możliwe też, że nie zapisał się w pamięci Cleven-gera z innego powodu. Bo stopił się z otoczeniem. Nie miał żadnych znaków szczególnych, nie przyciągał uwagi. Mężczyzna o miłym wyglądzie, który nie budzi zaniepokojenia. Człowiek z otwartym sercem, przed którym mógłbyś otworzyć swoje. Ruszył po egzemplarz „New York Timesa" dokładnie w chwili, gdy gazeta spadła na podłogę przed drzwiami do jego mieszkania. Usiadł i przeczytał list od Autostradowego Zabójcy, w tym jeden fragment trzykrotnie: Sądzisz, że możesz uniknąć tej walki, zanurzając serce i umysł w akcie seksualnym. Wybrałeś łowczynię, aby uniknąć wyboru prawdziwego siebie, uniknąć pytania, które Cię nurtuje. Czy jesteś w istocie - w najmroczniejszym momencie swojej nocy - uzdrowicielem czy myśliwym, moim lekarzem czy oprawcą? Pomogę Ci odpowiedzieć na to pytanie. Bo w przeciwieństwie do Ciebie, ja dotrzymuję słowa. Kolejno, jedno po drugim, zwróciłbym Ci wszystkie ciała, aby trafiły do rodzin, ale okazałeś się niewiarygodny, przybywając do Utah w towarzystwie FBI (chociaż obiecałeś odciąć się od nich), potem nakłamałeś o mojej ofierze, chcąc, abym sam zakwestionował miłość do mojej matki, mojego obrońcy, mojego anioła.

230

Czyż to możliwe, by Autostradowy Zabójca nie pamiętał, co zrobił Paulette Bramberg? Zadzwonił telefon. Clevenger rzucił okiem na wyświetlacz: FBI. Podniósł słuchawkę. • Frank Clevenger. • To ja - odezwała się Whitney McCormick. - Do „Timesa" nadszedł kolejny list od Autostradowego Zabójcy. • Wiem - odparł Clevenger. - Wieczorem rozmawiałem z Kyle'em Rolandem. • Rozmawiałeś z Kyle'em Rolandem? Clevenger nie uważał za konieczne poinformowanie McCormick, że uzgodnił z Rolandem dalsze prowadzenie terapii Autostradowego Zabójcy. Kane Warner i Jake Hanley gotowi byli podjąć kolejną próbę sparaliżowania tego procesu. • Chciał wytłumaczyć, dlaczego nie utrzymał w tajemnicy przed FBI fragmentu listu, który dotyczył ciebie i mnie - wyjaśnił. - Uważał, że powinni wiedzieć, jak bardzo Autostradowy Zabójca skoncentrował się na naszym związku. • Kane wymaglował mnie w tej sprawie. Chciał wiedzieć, czy to prawda. • Co mu powiedziałaś? • Prawdę. Że mi na tobie zależy. Clevenger bardzo się zdziwił, jak wielką przyjemność sprawiły mu jej słowa. • Podobnie jest ze mną - przyznał. - Niezależnie od tego, czy warto. • Warto - powiedziała. - Może kiedy to wszystko się skończy, będę mogła dowieść, jak bardzo. Zawahała się. — Chciał wiedzieć, czy spaliśmy ze sobą. • Nie ma prawa o to pytać. Pracujesz dla niego. • Może pytać, jeśli ma powody sądzić, że to wpływa na moją pracę. • Co się zatem stało? • Odpowiedziałam na jego pytanie i zostałam wyłączona z tej sprawy. Uznał, że ma wątpliwości, czy jestem obiektywna. Hanley go poparł. 231 - Wczoraj stanęłaś po jego stronie, nie po mojej. Jak on może mówić, że nie jesteś obiektywna? - To już nie jest ważne - odparła. - Odchodzę. - Odchodzisz? Clevenger wyobraził sobie triumfalny uśmiech na twarzy Kane'a Warnera, gdy tamtemu niemal się udało skłonić go rezygnacji z udziału w sprawie. Po co dawać mu satysfakcję? - Nie chodzi o nich odparła. Mam na myśli to, co po wiedziałeś w moim gabinecie. Miałeś rację. Nigdy nie miałam pewności, czy zasłużyłam na swoje stanowisko. Może McCormick była bardziej wrażliwa, niż Clevenger sobie wyobrażał. Może naprawdę wstrząsnął nią do głębi. • Co zamierzasz teraz zrobić? - zapytał. • Zamierzam sama czegoś dokonać. Clevenger wyczuł w jej głosie obronną nutę połączoną z podnieceniem. Domyślał się, że jest daleka od rezygnacji z dochodzenia w sprawie Autostradowego Zabójcy. • Dokonać? Jak? • Ten facet zabił Sally Pierce. Na liście zostały plamy krwi. Przesyłkę nadano z punktu Fedeksu, pięćdziesiąt mil od Bitter Creek. Z Creston. Jeśli on się zaczął gubić, tak jak mówiłeś, to może naprawdę wcale nie planował morderstwa. Może nadal kręci się gdzieś w pobliżu. - Daj sobie spokój, Whitney.

Nie odpowiedziała. - Jesteś psychiatrą, nie gliniarzem. Nie do ciebie należy schwytanie go. Na pewno nie teraz, bez współpracy ze strony FBI. I nie w momencie, gdy widzi w tobie myśliwego. • A może tego się obawia. • Czego? - Że to ja mogę go odnaleźć. Że rzeczywiście jestem nie odrodną córką swojego ojca. • A może on cię w to wciąga po swojemu - zauważył Clevenger. - Chciałby, żebyś za nim ruszyła. • Potrafię się o siebie zatroszczyć. - Są inne sposoby, aby się sprawdzić. Nie musisz się narażać na niebezpieczeństwo. 232

• •

•

•

•

• Interesująca rada, zwłaszcza że pochodzi od ciebie. Ty nigdy nie działałeś, mając na względzie przede wszystkim własne bezpieczeństwo. Ale musiałem za to zapłacić. Pogadamy za parę dni - rzuciła McCormick. - Whitney! Rozłączyła się. Clevenger natychmiast zadzwonił do mieszkania Northa Andersona. • Psychiatra, z którą współpracowałem w FBI, Whitney McCormick, odeszła z pracy. I co z tego? • Ona i ja zaangażowaliśmy się uczuciowo. To spowodowało, że zrezygnowała z pracy. Autostradowy Zabójca musiał widzieć nas razem w Utah. Wspomniał o tym w liście do „Timesa". Można o tym przeczytać dzisiaj rano. • Stare przyzwyczajenia łatwo nie umierają, szefie - odparł Anderson. - Mam nadzieję, że było warto. • Moim zdaniem nabiła sobie do głowy, że spróbuje odszukać Autostradowego Zabójcę na własną rękę i wtedy wróci do pracy. Coś takiego. Obawiam się, że może stracić życie, dać się zabić. Chcesz, żebym miał na nią oko? • Chyba pojechała do Wyomingu - powiedział Clevenger. -Wiem, że proszę o wiele, ale mnie nie uda się jej przypilnować tak, żeby się nie zorientowała. Poza tym szykuje mi się burza z Wydziałem Opieki Społecznej. • Poproszę kogoś o sprawdzenie rezerwacji lotniczych -oświadczył Anderson. - Jeżeli zarezerwowała lot, znajdę się w tym samym samolocie. Jestem ci wdzięczny. • Już dawno przestaliśmy wyrównywać ze sobą rachunki, partnerze.

Przez następne trzy godziny Clevenger szkicował odpowiedź na list Autostradowego Zabójcy. Wierzył, że ten człowiek dokonywał projekcji psychologicznej, kiedy pytał, czy ktoś kochał 233 Clevengera czystą miłością. A Zabójcy nikt tak nie kochał, na pewno nie matka, którą nazywał swoim „aniołem". Traktując jako źródło danych dwa okaleczone ciała kobiet po sześćdziesiątce, Clevenger postanowił trzymać się teorii, którą zbudował razem z Billym: Zabójcę wychowała kobieta, która raz była delikatna, innym razem brutalna, a on naśladował tę dynamikę, zbliżał się do ofiar, potem podcinał im

gardła. Nadeszła pora, by zacząć wywierać presję psychiczną. Jeśli Zabójca rzeczywiście wierzył, że ciało Paulette Bramberg nie było bardziej sponiewierane niż wszystkie pozostałe, to przejawiał tendencję do zrywania kontaktu z rzeczywistością. Cierpiał na psychozę. Gdyby Clevenger potrafił wywoływać u niego ten stan, wtedy uległaby osłabieniu również jego zdolność do trzeźwego myślenia, budowania strategii i wymykania się pościgowi. Dopracowany list miał zniweczyć kruche mechanizmy obronne Autostradowego Zabójcy, odsłonić tlące się pod spodem szaleństwo: Gabrielu Pytasz, czy doświadczyłem prawdziwej miłości, ale to pytanie lepiej postaw sobie. Zwłoki znalezione w Utah i Wyomingu wskazują na jedno: kierujesz swój gniew na kobietę, którą, jak twierdzisz, uwielbiasz, na swoją matkę. Czy z innego powodu traciłbyś całkowicie panowanie nad sobą w obecności kobiet w jej wieku? I pewnie dlatego najokropniejsza rana, którą zadałeś - mowa o kobiecie, którą zabiłeś w Wyomingu - dotyczyła jej narządów rozrodczych? Pamiętasz chociaż, jak zabijałeś Paulette Bramberg? Czy może pamięć całkowicie Cię zawodzi? Nie pamiętasz, że Twoja matka Cię maltretowała i dlatego nie jesteś w stanie znieść widoku destrukcji, której dokonujesz na innych osobach zamiast niej? Kiedy wróciłeś do domu po swoim przyjęciu urodzinowym w parku, to nie ojciec Cię zaatakował. To Twoja matka, kobieta, którą idealizujesz jako cierpiącą bez słowa skargi obrończynię, skuloną w kącie piękność, która przesyła Ci pocałunek. Cóż za cudowna iluzja. Matka urządziła Ci urodzinowe przyjęcie, potem rozzłościła się na Ciebie i ukarała. Rozcięła Ci wargę, zniszczyła prezenty. W jaki sposób Twój umysł miał sobie poradzić z tą dychotomią - doskonała matka, która bezgranicznie Cię kocha, potwór, który Cię torturuje? 234

Była jednym i drugim. Kochała Cię i nienawidziła, pielęgnowała i przeklinała, darzyła pieszczotami i biła. W jaki inny sposób dręczyła Cię, Gabrielu? Co jeszcze uczyniła, by w rezultacie odciąć Twoją wrażliwość i inteligencję od agresji? Aby agresja znalazła swobodne ujście, bez kontroli rozumu, bez hamulca empatii, i ucieleśniła się w Autostradowym Zabójcy? Nie wierzę, że wyszukujesz ofiary. Wierzę, że szukasz ukojenia, miłości, pewnego rodzaju całkowitej jedności, którą w wyobraźni tworzyłeś wraz z matką. Wtedy była to ułuda i nadal tak jest. Wystarczy, że ktoś albo coś przypomni Ci o tym fakcie, budzi się w Tobie prymitywna wściekłość, którą odczuwałeś jako chłopiec, dziecięca furia jak u niemowlęcia, kiedy zabiera się pierś z jego głodnych ust. Clevenger zdecydował się zamieścić kolejną podpowiedź dla kogoś, kto być może zapamiętał rzadki intymny kontakt z nieznajomą osobą: Jedynie gdy ktoś zaspokoi Twoją gigantyczną potrzebę bliskości, puszczasz go wolno. Jedynie wówczas, kiedy ktoś nawiązuje bezpośredni i intensywny kontakt, jakiego on albo ona prawdopodobnie nigdy nie zapomni, czujesz się wystarczająco syty, żeby zrezygnować z krwawej strawy. Nie wziąłeś próbki krwi Paulette Bramberg ani Sally Pierce. Wobec nich Twoja agresja była czysta i niepowstrzymana, może całkowicie nieświadoma, ponieważ wybuchła z tej ciemnej otchłani, której nawet już nie chcesz zauważać. Z nienawiści do kobiety, która wydała Cię na ten świat. Ból głowy i szczęki, dolegliwości jelitowe to reakcje organizmu na ukrywanie prawdy: w dzieciństwie nie miałeś nikogo, kto by Cię bronił. Byłeś całkowicie uzależniony od huśtawek nastroju tej kobiety, na której miłości chciałeś polegać. Kiedy ją okazywała, czułeś, że żyjesz. Kiedy Ci ją odbierała, czułeś się martwy. Jeździsz po autostradach, uciekając przed prawdą, która brzmi: Twoja matka miała podwójną naturę, była Twoim diabłem i aniołem. Koncentrujesz uwagę na moim związku z Whitney McCor-mick, ponieważ związki kobiety i mężczyzny zawsze wydają Ci się toksyczne, pełne niebezpieczeństw. W Twoim umyśle kobieta nigdy nie jest tym, kim się wydaje. Za każdym miłym słowem, za czułym dotykiem, każdą chwilą namiętności zdaje się czaić nieprzewidywalny demon, którego bałeś się jako dziecko - potwór, którego błędnie zapamiętałeś jako

swojego ojca. Czy kiedykolwiek spotkałeś ojca, Gabrielu? Czy potrafisz w pa235 mięci odtworzyć wizerunek jego twarzy? Jego głos? Czy masz jakiś drobiazg, który do niego należał? Czy zastanawiałeś się, dlaczego nie? Gdzie się podział? Rozpłynął się w powietrzu? Dlaczego matka nazywała Cię „małym bękartem", czyli dosłownie dzieckiem bez ojca? Chciał skonfrontować Autostradowego Zabójcę z prawdą, skłaniając go wytworzenia pamięciowego obrazu: Odłóż na chwilę ten list, zamknij oczy i jeszcze raz wyobraź sobie scenę ze swojego domu, którą opisałeś. Wyposaż osobę, która Cię biła, dręczyła, niszczyła Twoje zabawki, w twarz Twojej matki. Czy kiedyś się na to zdobędziesz? Czy uczyniwszy to jeden raz, będziesz mógł ją usunąć? Czy zostanie tam już utrwalona przez zgodność z rzeczywistością, przez prawdę, której Autostradowy Zabójca nigdy nie przyjął do wiadomości - że Twoja matka była - tak jak Ty - zarazem ciemnością i światłem, dobrem i złem, niebem i piekłem. Słowa Junga, które zacytowałeś, teraz powinny trafić do Ciebie: Smutna prawda jest taka, że w istocie życie człowieka składa się z kompleksu nieubłaganych przeciwieństw takich jak dzień i noc, narodziny i śmierć, szczęście i nieszczęście, dobro i zło. Nie wiemy na pewno, czy jedno zwycięży nad drugim, czy dobro przemoże zło albo radość pokona ból. Życie jest polem bitwy. Zawsze nim było i będzie. W przeciwnym razie istnienie osiągnęłoby kres. Porzuć iluzje. Pozwól sobie być chłopcem okaleczonym przez agresywną, schizofreniczną matkę, a nie żywym wcieleniem jej choroby. Obejmij myślą te części siebie, które umarły w dzieciństwie, i już nie będziesz pragnął patrzeć na umieranie innych. Nie spiesz się, zajrzyj głęboko w siebie, popatrz na to, co zostało unicestwione, a Autostradowy Zabójca zginie śmiercią wampira w pełnym świetle prawdy. Każdy dzień Twojej choroby w istocie odzwierciedla moje ograniczenia jako uzdrowiciela, ale także Twoje ograniczenia jako istoty ludzkiej i chrześcijanina. Jeśli nie uda nam się powstrzymać Autostradowego Zabójcy, wszyscy będą kwestionować moje lekarskie umiejętności. Ale Ty położyłeś na szali znacznie więcej: idzie ostatecznie o Twoją duszę. To Ty zagubiłeś się w ślepej miłości do kobiety, Gabrielu, nie ja. Zobacz ją we właściwym świetle i uwolnij się. 236 Przeczytał list kilka razy, zanim go podpisał. Polegał na swoim instynkcie. Wiedział z doświadczenia, że to jedyny sposób, by dokonać istotnego postępu, tak w dochodzeniu, jak i w psychoterapii. Rzeczywisty przełom następuje wówczas, gdy wysilisz intuicję do granic. Ale jak już podejmiesz tę grę, wtedy nie będzie odwrotu. Albo docierasz do pacjenta i zmieniasz jego życie, albo go tracisz, czasami na jedną sesję, czasami na zawsze. A Clevenger nie miał złudzeń: utrata Gabriela oznaczała, że kolejni ludzie stracą życie.

jedenaście

J

onah usiadł za biurkiem, zaraz jak tylko Hank Garber wybrał jedno z krzeseł stojących naprzeciwko. Sam siedział obok ojca, nerwowo bębniąc palcami w uda. Na biurku Jonah leżał egzemplarz „New York Timesa" z jego listem wydrukowanym na pierwszej stronie. Hank skinął w stronę gazety. • Następny z tych nowojorskich listów? - Potrząsnął głową. - Założę się, że chciałby pan zajrzeć pod maskę temu świrusowi. • Owszem - przyznał z uśmiechem Jonah. - Chciałbym. Cieszę się, że zgodził się pan na spotkanie. I chyba tak samo się cieszę, że pańska żona nie była w stanie przyjść. To daje naszej trójce trochę czasu. • Dopadły ją problemy ze zdrowiem - odparł Hank, zerkając na Sama. - Znowu. Cierpi niemożebnie. Sam spuścił głowę. Jonah nie chciał, aby chłopak stracił zimną krew. - Proszę mi wierzyć... pański syn cierpi znacznie bardziej niż żona powiedział do Hanka. Dlatego pana tutaj zaprosi łem. Sam chce, aby pan się dowiedział z pierwszej ręki, co jutro zamierza powiedzieć pracownikom opieki społecznej. Zależy mu na tym, aby pan go wspierał, przyznał, że mówi prawdę. Hank spojrzał na Sama. - Od samego początku mówił wyłącznie samą prawdę. Sam bez przekonania wzruszył ramionami. • Doszło do kilku... trzech wypadków - powiedział Hank, patrząc bez zmrużenia powiek na chłopca. • Przedstawienie prawdy pomoże panu zachować opiekę nad synem - przekonywał Jonah. - Mógłby go pan zabrać ze 238 sobą do domu... pod warunkiem że pańska żona nie będzie już z wami mieszkała. Hank mrugnął raz, ale nadal patrzył na Sama. - Przeżywamy całą serię pechowych zdarzeń. Teraz już ciągle będę blisko, chłopie, nie tak jak dawniej. Będę miał oko na wszystko. Zadbam o twoje bezpieczeństwo. Sam spojrzał na ojca. Jonah dojrzał w oczach chłopca pączkującą nadzieję. Biedny dzieciak zaczynał się łudzić, że tym razem może rzeczywiście będzie inaczej. Że może warto zachować tajemnicę. - Śmiało, Sam zachęcał go Jonah. Powiedz. Sam zno wu opuścił głowę. Masz dość siły poczekał, póki Sam nie popatrzy na niego. - Ale musisz z niej skorzystać. Sam i Jonah przez kilka sekund patrzyli sobie w oczy, jakby ładowali słabe baterie, które zasilały duszę chłopca. Sam odwrócił się do ojca. - Wiesz, jaka ona jest dla mnie - powiedział.

Wiesz, jaka ona jest dla mnie. Włosy zjeżyły się na głowie Jonah. Sam wypowiedział zaledwie sześć słów, ale te słowa były dla Jonah nie mniej poruszające niż Deklaracja Niepodległości albo obietnica zbawienia złożona przez Chrystusa na krzyżu. Ponieważ wypowiadając je, bity i maltretowany Sam Garber, przykuty do życia bez prawdziwego życia, nagle i nieodwołalnie ogłosił, że jest wolny i żywy. Hank podniósł dłoń. • Wszystko się ułoży, wystarczy tylko... • Nie ułoży się - odparł Sam przez ściśnięte gardło. - Przecież wiesz. Hank zamknął oczy. Jonah odczekał kilka sekund, nim się odezwał. W jego głosie nie było nic poza współczuciem. Jego cała złość zatonęła w nieszczęśliwych życiorysach, które miał przed sobą. - Dlaczego tak bardzo obawiasz sie ją stracić, Hank? za pytał. — Po co ryzykować utratę Sama? Hank odetchnął głęboko, potrząsnął głową. • Kto cię opuścił, gdy byłeś dzieckiem? - zapytał Jonah. • Nikt z własnej woli. Tyle mogę powiedzieć. 239 - Straciłeś osobę, którą kochałeś. Teraz Hank wyglądał na zdenerwowanego. • Skoro tak bardzo chce pan wiedzieć, moi rodzice zginęli - oświadczył Hank. • Chcę wiedzieć - powiedział Jonah głosem brzmiącym niczym delikatna fala, która się toczy w stronę brzegu. - Ile miałeś lat? • Sześć. • Wypadek samochodowy - powiedział Jonah przede wszystkim do siebie. Zaczął wolniej oddychać. Zniknęło napięcie w ramionach. - Byłeś w samochodzie? Hank skinął głową. Z tła w mózgu Jonah ulotnił się ostatni hałas. • Kto cię wychował? • Zostałem umieszczony u ciotki. Umieszczony. Nie: Wychowała mnie ciotka, zatroszczyła się. • Była okrutna - powiedział Jonah. • A ze mnie był oporny mały bękart - stwierdził Hank. Puścił oko do Sama. • Nie mogłeś odejść od ciotki, kiedy byłeś dzieckiem -stwierdził Jonah. - I już straciłeś dwie osoby, które cię naprawdę kochały. Hank milczał. - Byłeś ciągle sam. Byłeś chłopcem, który nie ma dokąd pójść. Hank wzruszył ramionami tak samo jak przed paroma chwilami Sam. • Taka już ona była - odparł, zmrużył oczy i pokręcił głową, jakby naraz sobie uświadomił, jak bardzo podobne są te słowa do tego, co usłyszał od Sama. • A teraz najsmutniejsza część - ciągnął Jonah. - W zasadzie nigdy nie uciekłeś. Bo Heaven jest jak twoja ciotka. Pewnie nawet wygląda jak twoja ciotka, tak jak ją teraz pamiętasz. Duża kobieta. Blondynka. Brązowe oczy. Wyraz niedowierzania na twarzy Hanka potwierdzał, że Jonah mówi prawdę. 240

- Jedno ci się udało: przekazałeś cierpienie synowi. Hank ciężko przełknął ślinę.

• Sam jest taki jak ja - powiedział załamującym się głosem. - Twardy. • Jest twardy - powiedział Jonah. - Ale może nie taki twardy jak ty. A Heaven jest być może bardziej okrutna niż twoja ciotka. Poważne niebezpieczeństwo bierze się stąd, że kiedy odtwarzasz przeszłość, nigdy nie możesz uchwycić jej adekwatnie. - Zawahał się. - Przeżyłeś. Nie oznacza to wcale, że Sam będzie miał tyle samo szczęścia. Oczy Hanka zaszkliły się łzami. - Jutro opowie prawdę powiedział Jonah. Tym samym będziesz miał ostatnią, niepowtarzalną szansę, aby dochować mu wierności. Nie strać tej szansy, Hank. Pomóż opiece spo łecznej podjąć słuszną decyzję. Wesprzyj syna. Kilka chwil upłynęło w milczeniu. • Tato? - powiedział Sam. Hank nie odwrócił się do niego. • Tato? Hank objął się ramionami i zwiesił głowę. - Będzie w porządku - powiedział Sam. Jonah niemal się zachłysnął, obserwując, jak ta ofiara, młoda, udręczona dusza, staje się uzdrowicielem. Broda Hanka zaczęła się trząść. - Dobrze odparł, nie podnosząc głowy. Dobrze. Zrobimy to wspólnie. Sam po raz pierwszy w obecności Jonah uśmiechnął się szczerym uśmiechem, pełnym, od ucha do ucha. Wstał, ruszył w stronę Hanka, ale stanął jak wryty, bo Hank nawet nie podniósł głowy. Jonah dosłownie wstrzymał oddech. Upływały sekundy, sekundy spowolnione przez ciężar oczekiwania, czy Hank - sam bity, przestraszony chłopiec - może nagle dorosnąć i stać się prawdziwym mężczyzną, prawdziwym ojcem, który dla swojego syna, nie dla siebie, gotowy jest uczynić wszystko, co tylko można. Dziesięć, dwanaście sekund upłynęło w tych męczarniach. A kiedy Jonah już prawie tracił nadzieję, kiedy już, już miał 241 przyznać, że Bóg nie może być wszędzie w tej samej chwili, ujrzał ze zdumieniem, jak Hank otwiera ramiona, chwyta syna i tuli go do serca. A potem Jonah poczuł, że na nich wszystkich spływa miłość Boga, pomimo Anny Beckwith, Scotta Carma-dy'ego, Paulette Bramberg, Sally Pierce i całej reszty. Pomimo Heaven Garber. Mimo jego własnego ojca potwora. Mimo całego zła na świecie. Mimo jego własnego zła. I w głębi serca wiedział, że zostanie ocalony. Chociaż często umyka to naszej uwagi, świat ma swoją symetrię, pewien rzeczywisty układ. Jesteśmy ze sobą powiązani w pewien mistyczny, nieuchwytny sposób, o którym niewiele wiemy. Kiedy w gabinecie Jonah, na czwartym piętrze Centrum Medycznego Rock Springs w stanie Wyoming, Hank Garber trzymał w ramionach swojego syna, Clevengera prowadzono do biura Lindy Diario na czwartym piętrze budynku Wydziału Opieki Społecznej w Bostonie, miejsca odległego o 3354 mile. Zdążył przeżyć co nieco tego dnia, który wydawał się niczym pojedynek wagi ciężkiej. Kane Warner zadzwonił około szóstej, wściekając się na decyzję „Timesa", aby wydrukować list Autostradowego Zabójcy, i przestrzegł Clevengera, aby ten nie odpowiadał. • Przeszkodziłbyś w toczącym się śledztwie - powiedział Warner. • Tak się złożyło, że brałem udział w tym dochodzeniu, póki mnie nie wyłączyłeś — odparł Clevenger. - Teraz muszę iść własną drogą. • Zależy ci tylko na sobie, prawda? • Jeżeli to jest właśnie ten moment, kiedy mam zacząć czuć się źle ze względu na ciebie, umów się na wizytę.

• Skłoniłeś tego gościa, aby się skoncentrował na związku seksualnym łączącym ciebie i Whitney rzekł Warner. - Przyglądał się wam w Utah. O ile dobrze odczytałem jego list, przywiązał się do pokrętnej myśli, że jest w stanie uchronić cię przed nią. Nie możesz wiedzieć, czy ten gość nie jest teraz parę kroków od jej mieszkania. I dlatego przestań pieprzyć. Clevenger nie wiedział, co jeszcze ma do powiedzenia War242 ner, bo się rozłączył. Nadal słyszał ostatnie jego słowa, kiedy Linda Diario, urzędniczka Wydziału Opieki Społecznej, wyszła zza biurka, aby się przywitać. - Cieszę się, że znalazł pan czas tak szybko oświadczyła. Była kobietą z dużą nadwagą; mogła mieć czterdzieści albo pięćdziesiąt lat. Nosiła obcisłą granatową spódnicę, pasek z połyskujących złotych ogniw i zbyt głęboko rozchyloną je dwabną bluzkę w kolorze kości słoniowej, odsłaniającą więcej imponującego rowka między jej piersiami, niż ktokolwiek chciałby oglądać. Wyciągnęła rękę. Clevenger uścisnął ją. • Poprosiłam Richarda 0'Connora, aby do nas dołączył. Zaraz powinien tu być. • O'Connor? Prokurator? - zapytał Clevenger. • Dwa miesiące temu opuścił biuro prokuratora okręgowego i zatrudnił się u nas - wyjaśniła Diario. Clevenger zeznawał na rzecz obrony w pewnym procesie o morderstwo, w którym oskarżycielem był O'Connor. Psychopatyczna kobieta w depresji poporodowej zabiła trzyletnią córkę. Opinia Clevengera pomogła kobiecie uzyskać wyrok uniewinniający ze względu na niepoczytalność. - Uważam, że to jest chyba w porządku powiedział. Nie pomyślałem tylko, żeby zabrać ze sobą mojego adwokata. - Postępujemy tak zawsze, gdy w grę wchodzi dobro dziecka. Clevenger skinął głową. Pomyślał, że jeśli sprawy przybiorą niekorzystny obrót, to może mógłby szybko zadzwonić do Sarah Ricciardelli, adwokat z Quincy w stanie Massachusetts, prawniczki, która przede wszystkim bez problemu przeprowadziła go przez meandry procesu adopcyjnego Billy'ego. Drogę do jej biura można było pokonać w piętnaście minut. • Zacznijmy i zobaczymy, jak się przedstawia sytuacja - zaproponował. • Dlaczego nie? - odparła, patrząc w stronę drzwi. - Richard, pewnie znasz doktora Clevengera. O'Connnor wszedł do środka. Był niespełna czterdziestolet243 nim żylastym mężczyzną, miał pięć stóp i osiem cali wzrostu, wydatne czoło i głęboko osadzone niebieskie oczy. • Ostatnio wiele o tobie słyszałem - powiedział O'Connor. - Trudno, żeby nie. • Ryzyko zawodowe - odparł Clevenger. Zauważył, że O'Connor nie wyciągnął ręki na powitanie. Usiedli we troje wokół stołu konferencyjnego, który stał wzdłuż krótszego boku gabinetu w kształcie litery L. Diario odetchnęła i otworzyła teczkę, która leżała przed nią na stole. Clevenger zauważył, że na wierzchu znajdują się dokumenty, które wypełnił, kiedy zaczął się starać o adopcję Billy'ego. • Na początku wyjaśnię, co nas martwi - powiedziała Diario. • Bardzo proszę - odparł Clevenger, zerkając na 0'Connora, który lekko się do niego uśmiechnął. • Właśnie otrzymaliśmy raport pochodzący od jednego z naszych lekarzy. Znalazło się w nim stwierdzenie, że Billy Bishop wymaga „pomocy ze strony opieki społecznej" - oświadczyła Diario.

Tak się określało dzieci zagrożone. Tymi słowami uruchamiało się oficjalne postępowanie ze strony Wydziału. - O jaką pomoc chodzi? - zapytał Clevenger. Diario zignorowała pytanie. • Niepokoimy się o bezpieczeństwo Billy'ego - powiedziała. - Nie ma wątpliwości, że zażywał narkotyki. • Jak mnóstwo dzieciaków w jego wieku - zauważył Clevenger. - A wielu z nich przeszło znacznie mniej niż on. • Zażywał je w domu - wtrącił beznamiętnie O'Connor, niczym oskarżyciel, którym ciągle był przesiąknięty. Clevenger puścił to mimo uszu. Zaczął się poważnie zastanawiać, czy może mimo wszystko nie zażądać obecności Sarah Ricciardelli. Diario dotknęła druku adopcyjnego. Clevenger zauważył, że jej paznokcie były poobgryzane do granic możliwości, co było oznaką tłumionej agresji. - Zastanawiamy się teraz, czy był pan całkowicie szczery, 244 kiedy adoptował pan Billy'ego. - Przerzuciła kilka kartek, zatrzymała się przy formularzu, na którym Clevenger opisał stan swojego zdrowia fizycznego i psychicznego. - Kiedy wypełniał pan ten druk, wstawił pan słowo „nie" w odpowiedzi na pytanie o uzależnienie od narkotyków. • W tamtym czasie nie byłem uzależniony od żadnej substancji, tak samo jak obecnie. • Moim zdaniem jest całkowicie jasne, że to pytanie odnosi się do całego życia, do teraźniejszości i przeszłości - stwierdziła Diario, wręczając formularz 0'Connorowi. - Wcale nie uważam, że to jest jasne - odparł Clevenger. O'Connor potrząsnął głową. • Sens pytania jest oczywisty - oświadczył. - Bez wątpienia chodzi o wyczerpującą odpowiedź. • Cóż - powiedział Clevenger — pewnie z radością mogłem przyznać, że jestem czysty. Uważam to za powód do dumy. -Wreszcie chyba się zorientował, o co w tym chodzi. - Upubliczniłem historię mojego uzależnienia w „New York Timesie", do licha. • Nie inaczej - przyznała Diario. - Do tego właśnie zmierzamy. Nie zdawaliśmy sobie sprawy, że miał pan... problem alkoholowy, o kokainie nie wspomnę. W przeciwnym razie uwzględnilibyśmy te okoliczności przy podejmowaniu decyzji, czy jest pan odpowiednim opiekunem dla Billy'ego. • I rozstrzygnęlibyście wątpliwości na moją niekorzyść? — zapytał Clevenger. • Nie w tym rzecz - powiedziała Diario. - Mówię o tym, czy był pan wobec nas szczery. Podjęliśmy ryzyko mimo zastrzeżeń, że będzie pan samotnym ojcem, i wątpliwości związanych z faktem, iż poznał pan Billy'ego, prowadząc dochodzenie w sprawie zamordowania jego siostry. Nie jeden raz rozstrzygnęliśmy wątpliwości na pana korzyść, doktorze. Clevenger wyczuwał, że Diario zmierza do formalnego wywiadu dotyczącego jego opieki nad Bilłym. • Nie wydaje mi się, aby ktoś mnie o coś oskarżył - rzekł, zerkając na 0'Connora. • Teraz jednak okazuje się, że miał pan poważny problem 245 z narkotykami - powiedziała Diario. - Nie byłoby fair przyznać się do tego? • Z pewnością nie traktowałem tego lekko. • Ani my - zauważyła. - Nie w sytuacji, kiedy Billy ma poważne problemy, a pana... zajmuje coś innego. • Ma pani na myśli śledztwo dotyczące Autostradowego Zabójcy - stwierdził Clevenger. • Owszem. Do tego zaś prawdopodobnie nowy związek... w każdym razie według „Timesa".

• Zawsze wierzy pani w słowo pisane? • Lepiej byłoby zapytać, czy Billy wierzy - rzuciła Diario. - I jakie ma w związku z tym odczucia. • Powiedział lekarzowi, że prowadzi dochodzenie wspólnie z panem - zauważył O'Connor. - Nie jestem psychiatrą, ale być może chłopak ma taką potrzebę, by walczyć o pański czas. • Nie jest wprowadzony w dochodzenie - rzekł Clevenger. • Śledził tę sprawę z bliska, a od czasu do czasu udziela panu rad - dodał O'Connor. • Uciekł z domu - kontynuowała Diario. - Zażywał narkotyki. - Nie dostrzega pan związku? - zapytał O'Connor. Clevenger teraz już wiedział, że powinien był zadzwonić do Sarah Ricciardelli. Wiedział, że strzela na oślep, ale nie potrafił się powstrzymać. • Uważam, że Billy jest młodą osobą o bardzo złożonej osobowości. Pragnie być bliżej mnie, czego ja również pragnę. Myślę też, że istnieje pewna mroczna część jego psychiki, którą Billy stara się okiełznać i skanalizować, przekształcić w pomoc ludziom, którzy tak jak on są ofiarami. I to także nas łączy. Nie widzę w tym nic złego. • Dostrzega pan w nim siebie? - zapytała Diario. Clevenger zorientował się, że to pytanie jest w istocie oskarżeniem. Diario sugerowała, że przerzuca swoją tożsamość na chłopca, dopuszcza, by miał jego problemy z narkotykami i jego związki z brutalnymi przestępstwami. - Istnieją podobieństwa, istnieją różnice, coś nas łączy, coś 246 dzieli. Ale nie zamierzam uchylać się od pytania. Odpowiedź brzmi: tak. Częściowo dostrzegam siebie w Billym. Diario skinęła głową, wzięła głęboki oddech. Poczuł od niej zapach tuńczyka, którego jadła poprzedniego wieczoru. - Czy zgodzi się pan na wyrywkowe testy na obecność narkotyków w organizmie? - zapytała Clevengera. - Na co mam się zgodzić? O'Connor pochylił się do przodu. - Czy zgodzi się pan na przeprowadzane wyrywkowo, nieza powiedziane testy na obecność narkotyków w organizmie, aby stwierdzić, czy nie nadużywa pan jakiejś substancji? Uwagi Clevengera nie umknęła ironia, że pracownicy Wydziału Opieki Społecznej chcą, by poddał się próbom, tak jak on wymagał tego od Billy'ego. - Czy sprawa może się na tym zakończyć: Próby negatywne i koniec sprawy? Diario i O'Connor wymienili spojrzenia - Zaraz jak tylko zakończy się dochodzenie w sprawie Autostradowego Zabójcy powiedziała Diario. Wtedy chcie libyśmy wrócić do bazy, wyczyścić wszystko, co możliwe, że tak się wyrażę. Zacząć od początku. Clevenger usiadł wygodnie i przechylił głowę, aby uzyskać pewną perspektywę wobec tych dwojga ludzi siedzących po przeciwnej stronie stołu. • Chcielibyście zawiesić moje prawa rodzicielskie do czasu, aż Autostradowy Zabójca zostanie schwytany? To może się nie zdarzyć ani w tym miesiącu, ani w następnym. Może nawet nie w tym roku. • Nie „zawiesić" - odparł O'Connor. - Byłby to otwarty okres próby, który, mówiąc otwarcie, miałby znaczenie rozstrzygające, czy nie zawiesić całkowicie pańskich praw, gdyby stan Billy'ego uległ

pogorszeniu na skutek jego zaangażowania, choćby symbolicznego, w sprawę Autostradowego Zabójcy. Clevenger wiedział, że tylko od urzędników Wydziału Opieki Społecznej zależało, co się stanie z nim i z Billym. Mieli prawo kontrolować ich dzień i noc, wzywać Billy'ego na nie kończące się spotkania z pracownikami socjalnymi i psychologami. 247 • Bez szans - powiedział. • Uważamy, że to rozsądne rozwiązanie złożonego problemu — oświadczyła Diario. • Ja nie — powiedział Clevenger. - Jeżeli zależy wam na pozwoleniu, aby kierować naszym życiem, uzyskajcie je od sędziego. • Może będziemy musieli - zauważyła Diario. • Nasza misja polega na zapewnieniu bezpieczeństwa nieletnim w całym stanie - podkreślił O'Connor bez względu na to, jak sławni mogą być ich rodzice. O'Connor najwidoczniej odsłonił swoje karty - zawiść i mściwość. - Rzeczywiście na tym polega wasza rola powiedział Clevenger. Ja też mam jedną do spełnienia. Jestem ojcem Billy'ego Bishopa. Wstał. Do zobaczenia w sądzie. Wyszedł z gabinetu. Wściekłość pomogła mu zachowywać twarz pokerzysty, kiedy szedł do samochodu na czwartym poziomie garażu Centrum Rządowego. Otworzył drzwi, wślizgnął się na siedzenie dla kierowcy, zatrzasnął je. A potem powietrze z niego uszło, zwiesił głowę i usiłował powstrzymać łzy, które cisnęły mu się do oczu. Wiedział, że Diario i O'Connor nie mają dobrego uzasadnienia, aby się wtrącać w ich życie, jego i Billy'ego. Wiedział, że stara się ze wszystkich sił, aby wychować chłopca w okolicznościach, którym daleko było do idealnych. Wiedział, że bez chwili namysłu dałby się za niego zastrzelić. Wiedział też, że Wydział Opieki Społecznej kieruje się kaprysami i jest silny. Wiedział, że sąd dla nieletnich jest dość upolityczniony. Wyobraził sobie sędziego, który bardzo go lubił i jednego, który bardzo go nie lubił. Istniała możliwość, niezbyt prawdopodobna, ale realna, że straci syna.

dwanaście

W

hitney McCormick wylądowała na lotnisku hrabstwa Rock Springs-Sweetwater o 16.20 czasu centralnego.

Odebrała pistolet, który odprawiła na lotnisku Reagana, wynajęła samochód i przejechała trzydzieści osiem mil do zajazdu w Bitter Creek. Jake Hanley jeszcze oficjalnie nie przyjął jej rezygnacji, nadal miała swoją odznakę, którą gliniarz ze stanu Wyoming pilnujący miejsca zbrodni potraktował prawie jak dowód tożsamości. Usiadła w boksie zaraz za tym, w którym tamtej nocy zdarzyło się siedzieć Jonah, i jak on patrzyła na bufet. Wyobraziła go sobie, jak sączy kawę, wyglądała przez okno na pusty parking. Może wrzucił ćwierćdolarówkę do srebrnej szafy grającej stojącej pod ścianą obok stolika, posłuchał przez chwilę Sinatry albo Bennetta i przyglądał się, jak Sally Pierce rozkłada pączki i babeczki na szklanych półkach, zanim rozpocznie się poranny ruch. Może Pierce przypomniała mu o domu, o matce. I może przez to zaczął produkować większe ilości adrenaliny, zacisnął pięści, z ust pociekła mu ślina, bo pożądał krwi. W tym momencie McCormick niemal czuła jego obecność, bolesne pragnienie połączone z ekscytacją. Miała świadomość, że w jej organizmie płynie zwiększona dawka adrenaliny, że dokonało się coś w rodzaju się transfuzji od mordercy. Jej serce biło szybciej, zaczęła głębiej oddychać, a delikatne włoski na jej rękach stanęły dęba. Może była w tym odrobina szaleństwa, ale coś jej podpowiadało, że zmierza do schwytania tego faceta i zobaczy, jak on dostaje wyrok śmierci, na który zasłużył. Przekona Kane'a Warnera, Jake'a Hanleya, Autostradowego Zabójcę, swojego ojca - i co ważniejsze - siebie, że spełnia 249 wymagania, że nie potrzebuje żadnych przysług od nikogo, aby móc otworzyć drzwi do własnego gabinetu w FBI. Clevengerowi łatwo było mówić, że Whitney nie musi niczego udowadniać. Ludzie mogą się nie zgadzać z jego taktyką, może im się nie podobać, że się bogaci, podczas gdy im trudno związać koniec z końcem, mogą go odrzucać, bo ciągle zajmuje się nim prasa, ale nikt nie myślał, że jest nie na miejscu, nikt nie mówił, że nie jest jednym z najlepszych w dziedzinie, którą się zajmuje. Jeżeli uda jej się schwytać Autostradowego Zabójcę, nikt nigdy nie powie tego również o niej. Popatrzyła prosto w stronę wejścia, potem odwróciła się i spojrzała w stronę wyjścia awaryjnego, zauważając, że Au-tostradowy Zabójca nie musiał się wysilać, aby mieć na oku otwartą część lokalu, upewnić się, że jest jedynym obsługiwanym klientem. Ale nawet wykręciwszy głowę i uniósłszy się odrobinę z siedzenia, nie był w stanie zajrzeć do kuchni, oddzielonej od sali wahadłowymi drzwiami z szybą w kształcie rombu. Wstała, podeszła do baru i znowu popatrzyła na tę szybę, ale niewiele było przez nią widać przestrzeni na zapleczu. Cała jedna strona kuchni była przysłonięta. Whitney rzuciła okiem na lewo i oceniła, że większej części parkingu nie widać teraz za odległym murem. Musiała się cofnąć o cztery stopy, aby uzyskać najlepszy kąt widzenia. Nie istniała możliwość, aby Autostradowy Zabójca miał pewność, że nie będzie świadków morderstwa Pierce. Ktoś mógł wjechać na parking albo wejść na salę z kuchni. McCormick weszła za kontuar, pchnęła drzwi wahadłowe i w odległości siedmiu stóp zobaczyła szeroką na trzy stopy kałużę wyschniętej krwi na podłodze wyłożonej linoleum. Podeszła tam, przyklękła obok. Wyobraziła sobie, jak zabójca siedzi w kucki nad Pierce, stara się ją utrzymać na podłodze, kaleczy ją, nie oglądając się do tyłu. Chyba Clevenger miał rację; zabójca tracił kontrolę, uderzał bez planu, może nawet bez pełnej świadomości, co robi. Kane Warner też mógł mieć rację: na jakimś poziomie świadomości 250 zabójca chciał być złapany. Jeśli tak, wtedy ciało Sally Pierce mogło stanowić coś więcej niż tylko świadectwo jego wybuchowości, pogłębiającego się szaleństwa. To mogło być ostatnie wołanie o pomoc, błaganie, aby ktoś powstrzymał go tutaj i teraz. Jego podróże od jednego stanu do drugiego być może już

się skończyły. Możliwe, że nawet wrócił do domu. Niewykluczone, że znał Sally Pierce z dawnych lat. Wróciła przez wahadłowe drzwi, z kieszeni kurtki wyciągnęła mapę Wyomingu, rozłożyła ją na kontuarze. Odnalazła Bitter Creek, przesunęła palcem po Drodze nr 80 wschodniej prowadzącej do Creston, gdzie Autostradowy Zabójca wysłał list. Pomyślała, że gdyby była tym zabójcą, to siłą rozpędu po morderstwie odjechałaby jeszcze dalej od domu, nie bliżej. Zatem powiodła palcem wzdłuż Drogi nr 80 zachodniej, przez miasta takie jak Table Rock i Pint of Rocks, większe od Rock Springs, i dalej aż do Quealy. Między Rock Springs a Quealy rozciągały się tereny rekreacyjne Three Patches, blisko góry Pine i Salt Wells Creek. Coś zaczęło się zazębiać: ona i Cle-venger zastanawiali się, czy Autostradowy Zabójca nie jest samotnikiem, którego pociągają samotnicze zajęcia, takie jak nocowanie pod gołym niebem, piesze wędrówki, wspinanie się po górach. Dalej sunęła palcem na zachód, do miasteczka o nazwie Green River w pobliżu Parku Narodowego Flaming Gorge. Ogarnęła wzrokiem całą długość Drogi nr 80, którą przeanalizowała. Od Creston po Green River było w sumie około 250 mil - tyle, ile wydawało się możliwe do sprawdzenia w ciągu kilku następnych dni. Głos rozsądku podpowiadał jej, że głupotą jest próbować. Z tuzin agentów kręciło się wokół tego miejsca i żaden z nich nie wpadł na jakikolwiek ślad. Od trzech lat nie dokonał się żaden postęp w śledztwie. Teraz jednak było inaczej. Niemal namacalnie. Morderca przeszedł jakąś przemianę. Zabił bezczelnie. W Bitter Creek zostawił coś w rodzaju wizytówki. McCormick miała przeczucie, że ta wizytówka była przeznaczona specjalnie dla niej. Głęboko odetchnęła. Zamierzała od samego początku zaplat 251 nować poszukiwania na podstawie zdecydowanych rozstrzygnięć. I wyglądało na to, że będzie musiała polegać na intuicji. Natomiast intuicja podpowiadała jej, aby sprawdzić odległą hipotezę, że zabójca znał Pierce. Oznaczało to konieczność porozmawiania z członkami jej rodziny i współpracownikami. Poza tym należało odwiedzić jak najwięcej zakładów opieki zdrowotnej na terenie, który określiła jako obszar poszukiwań. Jedno wiedziała na pewno: Autostradowy Zabójca pobierał krew niczym profesjonalista. A to mogło oznaczać, że kiedyś pracował w wojsku jako sanitariusz, jak utrzymywał, albo znacznie więcej. Może pracował teraz jako pielęgniarz przy pobieraniu krwi albo nawet jako lekarz. A jeśli gdzieś tutaj jest jego dom, wędrując po kraju, musiał zaglądać tu i tam, tworzyć jakąś listę obecności. I nieusprawiedliwionych nieobecności. Czasem musiało go nie być przez kilka tygodni bez żadnej przerwy. Możliwe, że jeden szpital wyrzucał go z pracy za nieobecność, zatrudniał drugi, potem trzeci i tak dalej. Należało przyjrzeć się faktom. Nie istniała żadna gwarancja, że nie ma go już w Teksasie albo w Kalifornii. Albo w drodze do New Hampshire. Nie istniała żadna gwarancja, że nie odbył szkolenia w pobieraniu krwi dwadzieścia albo trzydzieści lat temu, pracując na rzecz Czerwonego Krzyża na Florydzie, w Tennessee albo New Jersey i nigdy nie postawił nogi w szpitalu. Ona zaś znajdowała się w Wyomingu, i co miała robić? Pozostawało po prostu zacząć. Szukać człowieka na przestrzeni 250 mil, to tak jak szukać igły w stogu siana, ale musiała spróbować. Wstała. Fala adrenaliny nieco opadła. Na rękach pozostała gęsia skórka. Czuła się jednak dobrze, będąc w drodze, będąc na tropie, tak jak Autostradowy Zabójca. Pojechała z powrotem do Rock Springs, chwyciła kilka kawałków pizzy w Papa Gino niedaleko Days Inn i w hotelu zameldowała się tuż przed 19.00. Rozpakowała swoje rzeczy, otworzyła teczkę z materiałami na temat Autostradowego Zabójcy i zaczęła przeglądać opisy miejsc poprzednich zbrodni, kiedy zadzwonił telefon. Numer zastrzeżony. Odebrała. - Czołem, Whitney - odezwał się jej ojciec. Miał aksamit 252 ny, niski głos, złagodzony przez czas niczym rzadka whisky, z echem dzieciństwa, które spędził wśród

mokradeł Georgii. • Czołem - odparła, wstając. Z jednej strony czuła się uspokojona, mając z nim kontakt, z drugiej strony zażenowana, a nawet trochę wystraszona - jak dziecko, które uciekło z domu. Usiadła na brzegu łóżka. - Co słychać? • Właśnie rozmawiałem z Jake'em Hanleyem. • Nie powinien ci mówić. • T y mi nie powiedziałaś. Wyobraziła go sobie bez trudu: siedzi za długim na siedem stóp mahoniowym biurkiem w swoim gabinecie na farmie w Po-tomacu, w stanie Wirginia. Barczysty i srebrnowłosy, w koszuli marki Brooks Brothers w pasy o śmiałych barwach z kołnierzykiem zapinanym w rogach na dwa guziczki, w spodniach khaki. Nogi na blacie. Wygląda przez strzeliste, łukowate okno, które wychodzi na słabo oświetlone patio, gdzie uczył ją tańczyć walca przed balem na zakończenie dziewiątej klasy, na to samo patio, na którym trzymał ją w ramionach, a ona, dziewięcioletnia dziewczynka, płakała po śmierci matki. Czasami nadal udawało się jej przypomnieć zapach cygara, które powoli paliło się pomiędzy palcami jego drżącej dłoni tamtego niezwykłe chłodnego wieczoru, dłoni, która wydawała się jej niesamowicie duża, niesamowicie silna. • I co powiedział? - zapytała. • Powiedział, że nie zgodziłaś się z agencją odnośnie do śledztwa w sprawie Autostradowego Zabójcy i postanowiłaś się usunąć. Zauważył, że był to uczciwy spór. A niby co innego miał powiedzieć? - pomyślała. Wywołasz wojnę z mojego powodu? Poprosisz o kolejną przysługę? Zwrócisz się do jakiegoś senatora, żeby wywarł nacisk na Hanleya? Częściowo chciała powiedzieć coś innego: że została odsunięta od sprawy Autostradowego Zabójcy, bo poszła do łóżka z Clevengerem - jak gdyby wstrząs po usłyszeniu tej informacji był w stanie sprawić, że wreszcie dostrzegłby w niej dorosłą osobę. • Racja - przyznała. - Spór był uczciwy. • Ale wart tego, by opuścić zespół - powiedział. 253 • Czas pokaże - stwierdziła. Nastąpiła długa chwila ciszy. To ją zaniepokoiło. • Tato? Jesteś? • Nie przeglądałaś dzisiejszego wydania „New York Ti-mesa". • Nie. Dlaczego? • Opublikowali kolejny list od Autostradowego Zabójcy. Hanley i Kane Warner dostali cios, którego się zupełnie nie spodziewali. Myśleli, że Kyle Roland wrzuci list do szuflady. - Odchrząknął. - Jest tam spory fragment o tobie i Franku Clevengerze. McCormick poczuła, że na jej twarz i szyję występuje rumieniec. Jakby nie wystarczyło, że FBI dowiedziało się o jej związku z Clevengerem. Teraz była to już wiedza powszechna. Teraz wiedział jej ojciec. Czuła się jak mała dziewczynka przyłapana na pocałunkach i to ją rozgniewało. • Odsunęli mnie od sprawy z tego powodu, z powodu... Clevengera, ale to przecież bzdura. No więc sama odeszłam. • Czy to był właśnie ten „uczciwy spór"? - zapytał. • W znacznej mierze. - Przygotowała się na kazanie o tym, że go zawiodła, o mieszaniu pracy z przyjemnością, o znaczeniu reputacji rodziny noszącej nazwisko McCormick, o fakcie, że nosząc to nazwisko, nie możesz nigdy myśleć o sobie. Musisz dawać przykład. Wiele razy już to słyszała. • Czyli u ciebie wszystko w porządku? - zapytał ostrożnie jej ojciec, jego głos

zdradzał moc, kojącą i niemożliwą do opisania siłę. Zawsze tak było, kiedy McCormick wyczuwał, że córka naprawdę go potrzebuje. • W porządku. • Może wypilibyśmy po kieliszku wina u Maria, porozmawiali twarzą w twarz. • Nie ma mnie w domu - odparła i to było wszystko, co potrafiła wymyślić. • Ooo. Wiedziała, że zabrzmiało to tak, jakby spędzała wieczór z Clevengerem. Nie chciała, żeby tak myślał. - Muszę jeszcze opróżnić gabinet i zakończyć niektóre wątki 254 dochodzenia. Chcę jutro rano przekazać wszystko Kane'owi. Pewnie noc będzie długa. - Jeżeli mógłbym coś dla ciebie zrobić, wiesz, że możesz na mnie liczyć. Wiedziała. Wiedziała, że z radością naprawiłby wszystkie nadwerężone miejsca w jej życiu i sprawił, że wszystko wydawałoby się w porządku. Ale wcale by nie było. Bo gdyby nawet jej ojciec sprawił, że Jake Hanley odrzuci jej rezygnację, nawet jeśli zostałaby przywrócona do udziału w śledztwie, pozostanie sam na sam z pytaniem, które ciągnęło się za nią, od kiedy ruszyła jego śladami z Akademii Andover do Dartmouth (on do college'u, ona do college'u i szkoły medycznej) i do FBI: czy jest ważną osobą ze względu na własne przymioty, czy jest przede wszystkim córką Dennisa McCormicka? • Nic mi nie będzie - odparła. • W takim razie dobranoc. • Dobranoc. • Kocham cię - powiedział krótko. - Nic nigdy nie może tego zmienić. • I ja ciebie kocham. - Rozłączyła się przyciśnięciem guzika. Siedziała przez pół minuty bez ruchu, zastanawiając się, co teraz myśli jej ojciec. Chciała sama do niego zadzwonić, powiedzieć mu prawdę, w jakim punkcie się znalazła, powiedzieć, że wraca do domu, do niego. Ale potem przypomniała sobie, co powiedział o ostatnim liście Autostradowego Zabójcy wydrukowanym w „New York Timesie". I poczuła, że narasta w niej energia. Wszelkie ślady zmartwień, znużenia ciała i umysłu zaczęły znikać pod falą zdecydowania, wywołaną nieświadomymi, gwałtownymi przypływami wstydu. Bardziej niż kiedykolwiek pragnęła odnaleźć Autostradowego Zabójcę. Teraz została publicznie upokorzona. Teraz miała coś do udowodnienia poza murami Akademii FBI. Musiała coś udowodnić milionom ludzi, którzy tego ranka obudzili się, aby zacząć dzień od lektury „Timesa". Dzień Clevengera dobiegł końca po piętnastu nieprzyjemnych rozmowach, w tym jednej bardzo otrzeźwiającej - przez te255 lefon - z adwokatką Sarah Ricciardelli. Usłyszał od niej, że ma się przygotować na długą i kosztowną walkę o prawo do opieki nad Billym. Wizyta u chłopca zaczęła się fatalnie, od dwóch przepychanek z tłumem reporterów podnieconych jego rzekomym romansem z Whitney McCormick i awanturą z Wydziałem Opieki Społecznej. Potem zadzwonił North Anderson i przekazał mu informację, którą zaliczyłby do ostatnich, jakie chciałby usłyszeć: Anderson odnalazł rezerwację McCormick na lot do Wyomingu, sam czym prędzej poleciał do Waszyngtonu i zajął sąsiedni pokój na tym samym piętrze w hotelu Marriott, niedaleko lotniska.

Minęła północ, nim położył głowę na poduszce, a myśli o Billym nie pozwoliły mu zasnąć aż do pierwszej. Chłopak czuł się już lepiej, potrzebował coraz mniej leków na odtrucie, co było wiadomością zarazem dobrą i złą. Dobrą, ponieważ kokaina, alkohol i ecstasy szybko były usuwane z organizmu. Nerki i wątroba pracowały dobrze. Złą, ponieważ opuszczała go również determinacja. • Żądają ode mnie, abym jeszcze przez sześć tygodni po odtruciu brał udział w programie dziennej terapii — poskarżył się, chodząc po pokoju niczym zwierzę w klatce. - Przez połowę wiosny. • A ty uważasz, że to nie jest wystarczająco długo - powiedział z sarkazmem Clevenger. Billy przestał spacerować, spojrzał na niego z niedowierzaniem. • Chodzi o osiem godzin dziennie. • Zatem zostaje szesnaście, o które sam się musisz zatroszczyć - powiedział Clevenger, starając się nie podnosić głosu. - Usunięcie narkotyków z organizmu jest łatwe. Usunąć je z twojej świadomości to po prostu wojna. Wygrasz ją za sześć tygodni, wtedy będziesz już daleko za zakrętem. • Super - stwierdził kwaśno Billy. - Ale nikomu już nic o sobie nie powiem. Wszystko, co mówię, jest dokumentowane w historii choroby i, jak wiesz, wędruje do opieki. To była prawda i Clevenger był gotów zgodzić się częściowo z twierdzeniem, że im mniej Billy mówi, tym lepiej. Z drugiej 256 strony nie chciał narażać na szwank kuracji Billy'ego, nawet jeśli to oznaczało trudniejszą sprawę dla Sarah Ricciardelli. • Dosyć sekretów - rzekł. - Powiedz im wszystko. Nie masz nic do ukrycia. • Powinienem wyjść stąd już teraz - powiedział Billy. - Powinniśmy po prostu pojechać do domu. • Co takiego? • Równie dobrze mogę siedzieć w domu. Nie prowadzą tutaj żadnej terapii grupowej ani nic w tym rodzaju. Clevenger słyszał podobną argumentację od mnóstwa pacjentów, którzy chcieli przerwać proces odtrucia i natychmiast się napić albo wrócić do narkotyków. Nie sądził jednak, że nałóg jest jedyną siłą pchającą Billy'ego na zewnątrz. Wydawało mu się, że w tle jego głosu pojawiła się nuta osamotnienia. - Będziemy mieli mnóstwo czasu, aby pobyć razem w domu, kiedy wreszcie zostaniesz zwolniony powiedział. Odejdziesz teraz, a urzędnicy z opieki będą mogli powiedzieć, że nie ro kujesz poprawy. A jeżeli pozwolę ci zostać w domu, powiedzą, że też nie traktuję tej sprawy poważnie. Billy opuścił wzrok i potrząsnął głową w taki sposób, w jaki to robił, kiedy zbierał energię, aby powiedzieć Cleven-gerowi i reszcie świata, że mogą się pieprzyć, że on sam zadba o siebie. Tym razem jednak się powstrzymał. Podniósł głowę i powiedział: - Mamy małe zamieszanie, nie? Potem się uśmiechnął. Nie martw się. Dam radę, wytrwam. Przebrniemy przez to. Clevenger uśmiechnął się wtedy i uśmiechał się teraz, uświadamiając sobie, jak długą drogę razem pokonali, jak bliscy się sobie stali. A odpływając w sen, myślał o tym, jakie dziwne jest życie, jak ni z tego, ni z owego, bez żadnego ostrzeżenia może ci zgotować coś niewyobrażalnie pozytywnego albo negatywnego.

część trzecia następnego dnia

jeden

10 KWIETNIA 2003

O dpowiedź Clevengera na list od Austostradowego Zabójcy ukazała się na pierwszej stronie „Timesa", tak jak obiecał Kyle Roland. Jonah kupił gazetę w szpitalnym sklepiku i zaczął ją czytać, zaraz jak tylko usiadł przy swoim biurku. Zostało mu pięć minut do zaplanowanego na 8.00 spotkania z Hankiem, Samem, Heaven i Sue Collins z Wydziału Opieki Społecznej stanu Wyoming. W ciągu tych minut, kiedy słowa Clevengera przechodziły przez soczewki jego oczu, były przetwarzane w elektryczne wzory na siatkówkach. Początkowe impulsy, które wędrowały optycznymi traktami neuronów do kory potylicznej mózgu, były przewodzone przez kolejne synapsy do układu limbicznego i płatów czołowych, a następnie były przekazywane w sposób dotychczas całkowicie nieznany do jego umysłu i jeszcze głębiej, do samej duszy. W tym kotle jakaś dziwna alchemia chroniła Jonah przed szturmem prawdy zawartej w słowach Clevengera, i zmieniła to, co powinno być żalem, wstydem, prymitywną złością na matkę we wściekłość na Clevengera za kalanie imienia jego anioła. Jego nienawiść do Clevengera, Whitney McCormick i całej reszty myśliwych z FBI nabrała twardości diamentu, stała się krystalicznie czysta niczym wody w górach, gdzie szukał schronienia. Clevenger po raz drugi założył przynętę na haczyk, szukając kogoś, kto przypomni sobie spotkanie z Jonah, „bezpośredni i intensywny kontakt, jakiego on albo ona prawdopodobnie nigdy nic zapomni". Nie zawracał sobie głowy stwarzaniem pozorów, że próbuje leczyć. Chciał go jedynie schwytać i uwięzić w klatce. 261 Jeszcze gorsza była recepta pod koniec listu i aroganckie odrzucenie podstawowego urazu w życiu Jonah, twierdzenie ignoranta, że sadystyczny ojciec, który go torturował, nigdy nie istniał. Odłóż na chwilę ten list, zamknij oczy i jeszcze raz wyobraź sobie scenę ze swojego domu, którą opisałeś. Wyposaż osobę, która Cię biła, dręczyła, niszczyła Twoje zabawki, w twarz Twojej matki. Czy kiedyś się na to zdobędziesz? Czy uczyniwszy to jeden raz, będziesz mógł ją usunąć? Czy zostanie tam już utrwalona przez zgodność z rzeczywistością, przez prawdę, której Autostradowy Zabójca nigdy nie przyjął do wiadomości - że Twoja matka była - tak jak Ty - zarazem ciemnością i światłem, dobrem i złem, niebem i piekłem. Jonah pogniótł tę stronę w dłoni, skręcił ją tak, jak chciałby skręcić kark Clevengerowi. A kiedy przestał, ścisnął ręce w białe, bezkrwiste pięści, bo wyobraził sobie Clevengera z McCor-mick zaszytych w którymś z gabinetów Akademii w Quantico, pożądliwie w siebie wpatrzonych, obmacujących się, cuchnących seksem, układających toksyczne wiadomości do niego, starających się go zniszczyć, doprowadzić do szaleństwa. Zestawmy ich małostkowe wysiłki, aby go pochwycić, z jego własnymi próbami uwolnienia się od zła. Przyjął zaproszenie doktor Corrine Wallace. Wysłuchał, co mieli do powiedzenia współpracownicy Sally Pierce i jej córka, Marie, wchłaniając ich cierpienie. Jednego po drugim. Przez ponad pięć godzin. Przytulał Marie Pierce, gdy szlochała i powtarzała, jak bardzo tęskni za matką. Tak bardzo się wczuł w jej ból, jakby to jego dotyczyła ta strata - nawet sam zaczął szlochać. Niczym Chrystus znalazł w sobie miejsce na jej cierpienie. Każdą komórką swojego ciała starał się zasłużyć na niebo. Tymczasem Clevenger i McCormick pracowali dzień i noc, aby go posłać do piekła. Rozległo się pukanie do drzwi. Kilka razy odetchnął głęboko, wysiłkiem woli otworzył dłonie i upchnął do torby pogniecioną stronę „New York Timesa". Spróbował wstać, ale nogi ani drgnęły. Znowu

sparaliżowała go wściekłość. Spróbował ponownie. Nic. 262 - Proszę - zawołał. Nie był w stanie ukryć złości w głosie. Drzwi otworzyły się. Na zewnątrz stała Sue Collins z wydziału opieki, czterdziestoletnie chucherko, mniej niż pięć stóp wzrostu, nie więcej niż dziewięćdziesiąt funtów wagi. Obok niej Hank, Heaven i Sam Garberowie. • Za wcześnie? - zapytała potulnie. • W żadnym razie. Proszę, wejdźcie. - Nie wstawał z krzesła. Czuł, że to musi się wydawać dziwne. Spróbował to zatuszować, uśmiechając się szeroko i energicznie wyciągając rękę. — Miło panią widzieć - powiedział do Collins. Na jej twarzy pojawił się wyraz zdziwienia, że Jonah nie wstał, aby ich powitać, ale odpowiedziała uśmiechem i potrząsnęła jego dłonią. Potem zajęła najdalsze miejsce po jego prawej stronie, pozostawiając trzy pozostałe dla Heaven, Hanka i Sama. Heaven stęknęła i chwyciła się za dolną część pleców, sadzając na krześle swoje trzysta funtów wagi. Hank usiadł obok niej i położył dłoń na jej mięsistym ramieniu. • Nic ci nie jest? - zapytał czule. • Nie wiem, jak przeżyję ten dzień - odparła. Sam usiadł najbardziej na lewo, blisko ojca. Jonah nawiązał z nim kontakt wzrokowy i utrzymywał go. W ten sposób chciał wesprzeć chłopca i zarazem zachować równowagę mimo fal wściekłości, które ciągle się w nim piętrzyły. Z powodzeniem. Sam skinął lekko głową, jak gdyby mówił coś w rodzaju „do ataku!", a Jonah poczuł, że żagle jego umysłu chwytają wiatr i zaczynają go wynosić na spokojniejsze wody. Dziewięcioletni Sam Garber ze swoimi wstrząsami mózgu, połamanymi kośćmi, urazami psychicznymi, z pewną wiedzą, że ryzykuje wszystko, wcale nie był gotowy, by ruszyć na tego goliata, który go prawie zniszczył, swoją matkę. Jonah niemal czuł, jak zrzuca skórę, wślizguje się do wnętrza tego chłopca, superbohatera, tego wcielenia łaski i potęgi Boga. Poczuł mrowienie w udach i łydkach, to jego ciało wracało do życia. Odrodził się w Samie. Odwrócił się do Sue Collins. - Chciałbym podziękować, że znalazła pani czas w napię tym harmonogramie swoich zajęć. 263 Collins zerknęła na Sama. • Wszelkie podziękowania wydają się zbędne. • O co w tym wszystkim chodzi? - zapytała Heaven. - Dlaczego ona tu jest? Sue Collins wyprostowała się w swoim krześle i strzepnęła kłaczek z plisowanej czarnej spódnicy. Jonah zajrzał w bezduszne oczy Heaven. - Jesteście tutaj wszyscy, ponieważ Sam opowie pani Col lins, co mu się przydarzało w domu. Heaven skrzyżowała ramiona i nastroszyła się. - Chyba że - dodał Jonah - pani to zrobi. Hank poruszył się nerwowo na swoim krześle. Heaven wydęła wargi. - Już powiedzieliśmy wszystko, co mieliśmy do powiedze nia. Odwróciła się do Collins. Hennessey z pani biura już przeprowadził odpowiednie dochodzenie i w swoim raporcie nie miał nam nic do zarzucenia. Wypadki chodzą po ludziach. On sam się tak wyraził. Coś bardzo podobnego do determinacji pojawiło się na twarzy Sue Collins i w jej zachowaniu. Nagle

jej powierzchowność zmieniła się z rozwichrzonej i chudej w szczupłą i zdecydowaną - jej górna warga rozciągnęła się, spłaszczyła, ramiona wyprostowały, obie stopy płasko dotykały podłogi. Może kiedy była dziewczyną, ktoś popchnął ją o jeden raz za dużo, może przede wszystkim dlatego pracowała w tym zawodzie. - Sam ma coś do powiedzenia — powiedziała ostro. — Zamie rzam tego wysłuchać i podjąć odpowiednie działania. Heaven najpierw naskoczyła na Hanka. - Będziesz tutaj spokojnie siedział? Zbierajmy się, weźmy adwokata. - Zaczęła wstawać. Hank położył dłoń na jej ramieniu. - Na razie nie jest nam potrzebny adwokat, wystarczy, że posłuchamy. Heaven potrząsnęła głową. - Chyba sobie żartujesz. Ci ludzie nic na nas nie mają. Ale z niechęcią usiadła z powrotem. Hank przeniósł wzrok na Jonah. 264 - Sam? - Jonah zachęcił chłopca. Sam wzruszył ramionami, przygryzł dolną wargę. Heaven wyczuła jego obawy. • Tylko nie opowiadaj niestworzonych historii - powiedziała. • O co chodzi, Sam? - delikatnie zapytała Collins. - Słucham. Sam zrobił się popielaty na twarzy. Jonah w milczeniu zaczął się za niego modlić. - Ostrzegam cię powiedziała Heaven, wychylając się na krześle, aby na niego patrzeć. Sam spuścił głowę, tak że grzywka zasłoniła mu oczy. - Możesz powiedzieć wszystko, co ci chodzi po głowie po wiedziała Collins. Ale Sam jedynie lekko potrząsał głową. Heaven zachichotała. • Dobry chłopiec - niemal zaśpiewała. - Cóż, chyba będziemy kończyli? - Przeniosła wzrok z Jonaha na Collins i z powrotem. - Skończyliśmy próby wtłaczania myśli do głowy mojego malutkiego aniołka? • Dasz radę - powiedział Jonah do chłopca. Tylko że wcale nie był pewien, czy Sam da radę. Mózg i kości wygoiły się, ale jego dusza może nadal była potrzaskana w zbyt wielu miejscach, aby udźwignąć ciężar tego, co należało zrobić. Uświadomiwszy to sobie, Jonah zacisnął zęby i wezbrała w nim nienawiść do Heaven Garber. Spojrzał na nią i z przerażeniem uświadomił się, że ta kobieta znowu ma oczy jego matki. Pojedyncza łza spłynęła po policzku Sama. Heaven stawała się zuchwała. - Ludzie, wy nie rozumiecie, na czym polega dyscyplina. Wam się wydaje, że dzieciakom można pozwalać na szaleństwa. Jonah nie pragnął niczego więcej, tylko wyłupić jej te oczy, ale ręce zaczęły mu cierpnąć i ledwie mógł nimi poruszać. - Dla Sama będzie najlepiej, jeśli ustanowi mu się nie przekraczalne granice rozprawiała Heaven. Wyrośnie na dobrego chłopca, nie na jakiegoś chuligana. Nauczy się more su. - Popatrzyła na Hanka. - Tym ludziom płacą za bezczynne

265 siedzenie. Nam nie, jak się zorientowałam ostatnim razem. Chodźmy. - Hank nie poruszył się. Przygryzał dolną wargę tak jak Sam. Patykowatymi palcami szarpał za nogawki swoich spodni. - Zbierajmy się powiedziała. Dźwignęła się jakoś z miejsca, wstała. Hank podniósł wzrok na masywną postać, która nad nim stanęła. • Idź do domu, Heaven - powiedział. W gabinecie zapadła niesamowita cisza. • Co proszę? - zapytała Heaven, podparłszy się pod boki. - To nie był dobry pomysł, abyś tu przychodziła. Doktor tego nie chciał, ale mnie się wydawało, że wiem lepiej. Że będzie najlepiej, jeśli sama na miejscu wszystkiego wysłuchasz. Ale wyraźnie widać, że Sam nie może zrobić tego, co jest potrzebne, abyś wreszcie dała mu spokój. Ja też nie mogę. Jonah poczuł, że włosy na głowie stają mu dęba. Sam zerknął na ojca. • Co ty wygadujesz? - zapytała Heaven, wyglądając na szczerze zmieszaną, jak gdyby w ogóle nie poznawała swojego męża. • Przykro mi - powiedział Hank, dławiąc w sobie łzy. - Kocham cię. Przynajmniej tak mi się wydaje. Ale na tym świecie istnieje dobro i zło. Teraz, natychmiast, muszę zrobić coś dobrego albo już nie będę dobry dla nikogo i dla niczego. Idź więc do domu, zabierz rzeczy, których potrzebujesz, i na jakiś czas zatrzymaj się u siostry. Dzisiaj Sam zostaje w domu ze mną. • Idziemy do domu razem, wszyscy, w tej chwili — powiedziała Heaven z naciskiem. Chwyciła Hanka za ramię, ale błysk w jego oczach powiedział jej, że dotykanie go w ten sposób do niczego dobrego nie doprowadzi. Miała do czynienia z innym człowiekiem. Z człowiekiem wolnym. Straciła nad nim kontrolę. Jonah przyglądał się, jak kobieta się kurczy, traci rezon, jej ramiona opadają, już nie wypina piersi, nie trzyma rąk na biodrach, ale dotyka nimi pleców, zgina się do przodu w przypływie prawdziwego bólu. - Wyprali ci mózg powiedziała. Niczego mądrego nie wymyślisz. 266 Od pewnego czasu niczego innego nie robię, tylko myślę. Heaven zaatakowała Jonah, jej oczy ciskały gromy z wście kłości, ale mimo wszystko pojawiły się w nich łzy. • Ty to zrobiłeś! - zawrzała. • Już powiedziałem, że rozumiem panią - odparł Jonah. -Nie uważam pani za złą osobę. Moje drzwi są ciągle otwarte. Możemy się spotkać, kiedy tylko pani zechce. • A za kogo ty się uważasz, za Boga, że tak rozdajesz przebaczenie? Uważasz, że jesteś od nas lepszy? • Nie jestem lepszy od pani - odpowiedział Jonah. Cofnęła się o krok, potknęła, oznaki bojowego nastawienia prawie zupełnie zniknęły z jej twarzy obalony dyktator w odwrocie — zostały jedynie resztki dumy izolujące ją od tych wewnątrz niej, które pochłonęły dziecko, pozostawiając jej psyche w stanie potwornej deformacji. • Prędzej wolałabym umrzeć - powiedziała. • To też rozumiem. Do 15.10 Whitney McCormick wykorzystała odznakę i swój urok, aby uzyskać dostęp do akt osobowych siedmiu ośrodków pomocy medycznej, w tym dwóch największych ośrodków ambulatoryjnych Rock Springs, trzech zespołów podstawowej opieki medycznej oraz dwóch szpitali, Rock Springs Memorial i Centrum Medycznego. Nie znalazła niczego ciekawego. Dobrała kryteria - chodziło o kogoś z

umiejętnością pobierania krwi, mającego wiele nieobecności w pracy albo umowy na czas określony, pomiędzy którymi były przerwy - ale w ich sieć wpadło kilka starszych kobiet cierpiących na artretyzm; lekarz, który obecnie odsiadywał wyrok za prowadzenie samochodu pod wpływem alkoholu; wreszcie młody, przeżywający ogromne trudności pielęgniarz o wzroście sześciu stóp i czterech cali oraz wadze 350 funtów, który miał problemy z tożsamością płci, ale teraz mieszkał w Paryżu raczej jako Patrice, a nie Patrick, i prawie co miesiąc przysyłał do szpitala zdjęcia przedstawiające go na różnych etapach chirurgicznej przemiany płci. Nie była to chyba taka osoba, którą wpuszcza się do samochodu i otwiera przed nią serce. 267 Teraz, czekając na Marie Pierce w Rock 'n' Roli, jednej z kawiarni w Rock Springs, właściwie wolałaby już jechać z powrotem, aby spotkać się z szefem działu kadr Czerwonego Krzyża w Quealy, z którym umówiła się na 16.45. Uważała za mało prawdopodobne, żeby Pierce pomogła jej schwytać mordercę. Rozpoznała ją w chwili, gdy tamta weszła do środka. Strata, którą poniosła, odbiła się na jej twarzy: miała podkrążone, przekrwione oczy, zaczerwienione policzki. Mimo wszystko była ładna w pewien surowy sposób. Miała czterdzieści kilka lat, ale była szczupła jak nastolatka. Włosy rozjaśnione na blond związała w koński ogon. Nosiła bluzę sportową Harley--Davidson, metalowy pasek z łączonych ogniw, obcisłe dżinsy, czarne, sięgające kostek buty. McCormick wiedziała, że Pierce nie może spać i ciągle płacze. Jeśli jeszcze nie śniły się jej koszmary, to wkrótce zaczną. Potem przyjdą domysły: Gdybym wtedy pracowała na zmianie mojej matki. Gdybym zaszła i sprawdziła, czy u niej wszystko w porządku. Przywołała ją do siebie ruchem dłoni. Pierce zauważyła ten gest i podeszła do stolika. • Doktor McCormick - powiedziała. McCormick podniosła się. • Bardzo mi przykro z powodu pani matki. • Dziękuję. Była cudowną osobą. - Obie usiadły. • Myślę, że to musi być dla pani bardzo trudne - zaczęła McCormick. - Dziękuję, że pani przyszła. • Policja już mnie przesłuchała. I FBI. • Jestem psychiatrą sądowym. Moja rola w tej sprawie jest nieco inna. Pierce skinęła głową. • Przeczytałam krótki artykuł o pani, o pani matce i pani dwóch córkach mieszkających wspólnie w jednym domu. Trzy pokolenia. Oczywiście byłyście zżyte ze sobą. • Byłyśmy najlepszymi przyjaciółkami. Zrobię wszystko, aby znaleźć osobę, która to zrobiła. Podeszła kelnerka i odebrała zamówienie na kawę. - Będę pytała wprost - oświadczyła McCormick. - Muszę 268 wiedzieć, czy pani matka była uwikłana w jakiś konflikt, czy ktoś jej groził, choćby nawet z grona krewnych. Chciałabym również wiedzieć, czy widywała się z kimś. Umawiała na randki. Pierce odpowiadała szybko i otwarcie. Nikt nie chciałby skrzywdzić jej matki. Matka nie miała żadnych romantycznych kontaktów od czasu śmierci męża przed trzema laty. Na horyzoncie nie pojawił się żaden włóczęga, bezdomny ani psychicznie chory. Nic z tych rzeczy. - Naprawdę będę za nią tęskniła powiedziała Pierce. Odetchnęła głęboko, przygryzła dolną wargę. McCormick przygotowywała się na tę część spotkania, której najbardziej się obawiała - siedzenia sam na sam z czystym cierpieniem Pierce. Nie była w tym szczególnie dobra. Nigdy. Może dlatego, że sama tak naprawdę nie cierpiała po śmierci własnej matki. • W pewnym sensie jest tak, jakby nie umarła - dodała Pierce.

• To normalne - odpowiedziała McCormick, zdając sobie sprawę, że brzmi bardziej rzeczowo niż współczująco. Pierce uśmiechnęła się pobłażliwie. - Wiem, wiem. Miałam w college'u seminarium pod tytułem „Śmierć i umieranie". Napisałam pracę z zakresu psychologii. Nie mówię, że nie wierzę w jej śmierć, w to, co się stało. Chodzi mi o to, że istnieją takie cząstki mojej matki, których zabić nie sposób. Na przykład mam na myśli fakt, że tęsknię za nią i to się nie zmieni, fakt, że jest obecna we mnie i moich dziewczyn kach, Heidi i Sage. Zamilkła na moment. Mama odeszła fizycznie. Nie mogę jej objąć, przytulić. Ale duchem nadal jest blisko. Czuję to. Wydaje mi się, że zawsze tak będzie. Wydaje mi się, że zawsze będę mogła z nią porozmawiać. McCormick pomyślała, że Pierce się łudzi. Jej matka jednak mimo wszystko nie żyła. Pod każdym względem. McCormick widziała ją na stalowym stole, jej wychudłą twarz i podcięte gardło. Z drugiej strony było jej bardzo żal, że nie ma tego samego przekonania odnośnie do własnej matki, tego samego poczucia, że jej matka jest w niej obecna. 269 • Radzi sobie pani z tym naprawdę nieźle - stwierdziła. - Skąd pani czerpie siły? • W ogóle sobie nie radziłam, proszę mi wierzyć - odparła Pierce. - Mogłam myśleć tylko o jednym: jak bardzo pragnę umrzeć. Chciałam do niej dołączyć. Przez półtora dnia nie wstawałam z łóżka. Potem miałam wizytę u tego doktora w szpitalu i zaczęłam na to patrzeć w inny sposób. • Zaczęła pani odwiedzać lekarzy? • Szpital wystąpił z ofertą. Wobec mnie i innych osób z baru. Nie mogłam się powstrzymać od płaczu, nie jadłam. Kiedy więc zadzwonili do domu, moja starsza córka, to znaczy Heidi, prawie mnie zmusiła do spotkania z tym doktorem Wrensem z Centrum Medycznego w Rock Springs. - Z psychiatrą? Podano im kawę. • Tak mi się zdaje - odpowiedziała Pierce, sącząc napar. -W każdym razie jest kimś w rodzaju terapeuty. - Wzruszyła ramionami. - To prawdziwy cudotwórca. • Dość wysoka ocena. • Nie uwierzyłabym, że ktoś jest w stanie tak wpłynąć na zmianę mojego nastroju. Czułam się tak, jakby mnie znał, chociaż nigdy się nie widzieliśmy. Bardziej niż ja znam siebie. Wreszcie powiedziałam mu rzeczy, których nigdy nikomu nie mówiłam. — Przysunęła się i mówiła łagodniej. - Po prostu płakał wraz ze mną. McCormick celowo zbagatelizowała przeczucie, ucisk w żołądku, podejrzenie, że naprawdę ma powód, by wysłuchiwać opowieści o Wrensie. Wypiła łyk kawy. • Płakał z panią? - zapytała, stawiając filiżankę na stoliku. • Brzmi to trochę dziwacznie - potwierdziła Pierce. - Ale wcale takie nie było. Nie dla kogoś, kto tam był. Bardzo mu zależy na ludziach. Odbierał mój ból. Cierpiał tak samo jak ja. W jakiś sposób zaczęłam cierpieć mniej. • Po jednej godzinie. • Wizyta została zaplanowana na jedną godzinę, ale on spędził ze mną prawie trzy. Kazał mi powiedzieć wszystko, co 270 mogłam sobie przypomnieć o matce. Co w niej kocham. Czego w niej nienawidzę. O naszych kłótniach.

Ulubiony podarunek od niej. Jej ulubiona piosenka. Perfumy. Jedzenie. Wszystko. A to w momencie, kiedy wszystko nabrało ostrości. • Co się zmieniło? • Uświadomiłam sobie, że te wspomnienia czynią mnie szczęśliwą, nie smutną. Że ona nadal jest ze mną, tak jak mówiłam. Że zawsze będzie. - Uśmiechnęła się smutno. - Nie raniło mnie, że jest przystojny. I ma ten niesamowity głos. Takim bez trudu można człowieka wprowadzić w trans. • Hm? • Nie jest może zachwycający, żaden z niego George Clooney ani Bruce Willis. Po prostu wygląda na miłego człowieka. Dżentelmena. Ma w sobie jakąś ogromną... tkliwość. - Jej policzki i szyja zaczęły się pokrywać rumieńcem. - Prawie jak kobieta... to znaczy nie chcę powiedzieć, abym gustowała w kobietach, bo nie gustuję, wcale. Ale... - Otrząsnęła się. - Gadam jak wariatka. • Najwidoczniej bardzo pani pomógł. Umówiła się pani na następną wizytę? • Bardzo bym chciała - odparła, potrząsając głową. - Ale on wyjeżdża stąd już za tydzień. • Wyjeżdża? Dlaczego? • Lekarz do wynajęcia. - Uśmiechnęła się. - Tak to określił. Nawet nie wiedziałam, że coś takiego istnieje. Szpital wynajął go do pomocy na krótki okres. A on potem jedzie gdzieś w inne miejsce. Dwie godziny drogi stąd. Albo nawet dwa tysiące mil. • Locum tenens, praca na zastępstwo - powiedziała McCor-mick głównie do siebie. Wraz z tymi słowami poczuła w żołądku jeszcze większy ciężar. • Co proszę? • Locum tenens - powtórzyła McCormick. - Podróżują po całym kraju.

dwa

K

iedy Whitney McCormick i Marie Pierce siedziały w kawiarni Rock 'n' Roli, Frank Clevenger rozmawiał w biurze Sarah Ricciardelli w Charlestown, Massachusetts, planując strategię walki o zachowanie opieki nad Billym. - Mogą tak ni stąd ni zowąd wtrącać się i zmieniać zasady gry już po sfinalizowanej adopcji? - zapytał Clevenger. Ricciardelli była trzydziestotrzyletnią kobietą o niezwykle sympatycznej twarzy, żołędziowych oczach, długich lokach i lwim sercu. • Jeżeli mogą udowodnić, że wprowadziłeś ich w błąd - powiedziała, lekko uderzając bardzo ostrym ołówkiem w suszkę.

• Czego nie zrobiłem - odparł Clevenger. Opuściła wzrok na swój egzemplarz formularza adopcyjnego. • Sądy nie są skłonne do godzenia się na odstępstwa i dowolność interpretacji. Zwłaszcza od sprawy O. J. Simpsona. I Enronu. • Ale w sprawie Bush Floryda sąd był skłonny - oświadczył Clevenger. Ricciardelli roześmiała się. Nie skłamałem w tym formularzu - dodał. - Wypełniłem go, siedząc na tym miejscu. Ricciardelli wychyliła się z krzesła. - Nie zapomniałam o tym, Frank. Odpowiedzieliśmy na każde pytanie o znaczeniu prawnym. I obronimy nasze odpo wiedzi w sądzie. Znowu oparła się wygodnie. Szkoda, że w ogóle coś powiedziałeś w obecności tego dupka 0'Connora. Albo w „Timesie", jeśli o to chodzi. Słysząc te zastrzeżenia, Clevenger autentycznie się zmartwił. 272 - Nie jesteś pewna, że wygramy. Pokręciła głową. • Mówię jedynie, że może będziemy musieli działać twórczo, jeśli sprawy będą się układały nie po naszej myśli. • Twórczo... • Adoptowałeś Billy'ego, kiedy miał szesnaście lat. Teraz ma siedemnaście. • Do dorosłości brakuje mu dziesięć i pół miesiąca. Wiem. Ale na pewno do szczęścia nie potrzeba mu wcale, aby na ten czas trafił do rodziny zastępczej. To by go mogło zrujnować. Ricciardelli podniosła rękę. • Kto powiedział, że ma siedemnaście? • Proszę? • Kiedy został adoptowany przez Bishopów, miał podobno sześć lat, tak? Popatrzył na nią pytająco. • Podobno - powtórzyła. • Twierdzisz, że może miał siedem, zatem równie dobrze w tym momencie osiemnaście. • Z tego co wiemy, my, opieka czy sądy, mógł mieć osiem -powiedziała. - Bishopowie adoptowali go z sierocińca w Rosji. Wiesz równie dobrze jak ja, że zagraniczne agencje kłamią, jeśli chodzi o wiek swoich dzieci. Im jesteś młodszy, tym łatwiej cię sprzedać. Wyślijmy go do szpitala Mass General i niech ortopedzi ocenią jego wiek metodą biometryczną. Clevenger niezbyt entuzjastycznie skinął głową. • Jeżeli uda nam się dowieść, że ma osiemnaście, wtedy jeszcze zrezygnuje z odtrucia, a potem z dziennej terapii. Nie będę mógł na niego wpływać. • Stracisz p r a w n ą możliwość wpływu - odparła. - Jestem jednak pewna, że jako ojciec wolałbyś mieć oparcie w autorytecie. • Nie żartuj sobie - powiedział Clevenger. - Wykorzystam wszystko, co się da. Zadzwonił telefon. North Anderson pilnował McCormick, nie było go w biurze, zatem wszystkie rozmowy były automatycznie przekazywane. Zamiast identyfikacji dzwoniącego na 273 wyświetlaczu pojawiły się słowa „numer prywatny". Chciał, aby sprawę załatwiła automatyczna usługa, ale w końcu zdecydował się odebrać. • Przepraszam na chwilę - powiedział do Ricciardelli, a do słuchawki: - Frank Clevenger. - Wyszedł na korytarz.

• Och - odparła Ally Bartlett, zdziwiona. - Nie sądziłam, że połączę się z panem bezpośrednio. • Czy mógłbym w czymś pomóc? • To raczej ja dzwonię, aby pomóc panu - powiedziała - chociaż nawet nie wiem, czy potrafię. Rzecz w tym, że nie mam pewności, czym to, co powiem, jest ważne. Po prostu... • Proszę spróbować. • Wiem, że prawdopodobnie odbiera pan mnóstwo podobnych telefonów. Czytałam pańskie listy w „Timesie". No i pomyślałam sobie o kimś, zwłaszcza po ostatnim liście. Zadzwoniłam do FBI i zapytałam o pana, ale przełączano mnie do piętnastu różnych ludzi. Wtedy zadzwoniłam do informacji w Bostonie i stamtąd otrzymałam pana numer. Figuruje pan w spisie jak każdy zwykły człowiek. „New York Times" i FBI były zasypywane wskazówkami. Nie były w stanie sobie z nimi poradzić. Sprawdzono tysiące śladów i wszystkie prowadziły donikąd. Clevenger nie żywił przesadnej nadziei, że tym razem będzie inaczej. Popatrzył na Ricciardelli siedzącą za biurkiem. Zależało jej, by powrócić do przerwanej rozmowy. • Proszę mi wierzyć, jestem w miarę normalną osobą. Można zapytać, skąd pani dzwoni? • Frills Corners. Pensylwania. • Mogłaby pani podać mi swoje nazwisko i numer telefonu, wówczas będę mógł oddzwonić. Na chwilę zapadła cisza. - Muszę panu opowiedzieć, co mi się przydarzyło. Ale nie mogę podać panu swoich danych ani numeru telefonu. Nie chcę się angażować. Było coś w głosie tej kobiety, co przykuło uwagę Clevengera. Jakaś dramatyczna nuta, odrobina respektu i autentyczny strach. Ten sam ton słyszał w głosach ludzi, z którymi się 274 zetknął, a którzy otarli się o morderców. Sąsiadów Jeffreya Dahmera. Przyjaciół Richarda Ramireza. Dwóch byłych dziewczyn Teda Bundy'ego. - W porządku. Proszę się nie spieszyć. Słucham. Wzięła głęboki oddech, odchrząknęła. • Jest tak, jak pan napisał w swoim liście. Nigdy o nim nie zapomniałam. Spotkałam go tylko raz, jakieś sześć, siedem lat temu, całkowicie przypadkowo. Ale ciągle o nim myślę, codziennie. • Jak doszło do spotkania? • Na przystanku autobusowym. Zupełnie niespodziewanie. Miałam wtedy fatalny dzień. Ojciec był chory, w szpitalu. Umierał. • Przykro mi. • W każdym razie ten mężczyzna po prostu się pojawił i skłonił mnie, aby opowiedziała mu całe swoje życie. Wydawało mi się, że mogę mu powiedzieć absolutnie wszystko. I tak się stało. Zaprosiłam go na drinka, czego normalnie nigdy bym nie zrobiła i otworzyłam się przed nim, na temat taty, mamy, nawet... seksu. Miał niesamowity głos. Może niekoniecznie seksowny, tyle że, no taki... Sama nie wiem. Taki zachęcający. Podnoszący na duchu. Wcześniej nie spotkałam nikogo takiego jak on. • Czy powiedział, jak się nazywa? • Tak i nie. Powiedział, że nazywa się Phillip Keane. Że jest lekarzem, psychiatrą w Regionalnym Centrum Medycznym Venango. • Psychiatrą... • Wierzyłam mu - ciągnęła Bartlett. - Był niewiarygodnie wnikliwy. Naprawdę czułam się tak, jakbym mówiła do terapeuty. W dodatku nie do zwyczajnego terapeuty. Korzystałam z usług kilku i, szczerze mówiąc, nie byłam zachwycona. O takim jak ten można tylko marzyć. Doskonały słuchacz.

• Czy ma pani jakieś pojęcie, gdzie go można znaleźć? • Później próbowałam, bez powodzenia. Następnego dnia zadzwoniłam do szpitala, ale od telefonistki na centrali dowiedziałam się tylko, że żaden doktor Phillip Keane tam nie 275 pracuje. Kazałam się połączyć z oddziałem psychiatrycznym. Potem to się potoczyło naprawdę dziwnie. • To znaczy jak? - zapytał Clevenger. • Podałam sekretarce jego nazwisko, a ona najwyraźniej chciała mnie połączyć z jakimś pacjentem. To oddział dla molestowanych dzieci. Zapytała, czy jestem matką Phillipa. Wtedy po prostu przerwałam połączenie. Przyszło mi do głowy, że skoro ten facet nie podał mi prawdziwego imienia, to nie był zainteresowany ponownym spotkaniem. Clevenger zaczął analizować wszystkie elementy psychiatrycznego rozumowania, które wystąpiły w listach Autostradowego Zabójcy - w cytacie z Junga, sposobie, w jaki przedstawił własną historię, aroganckim twierdzeniu, że może uzdrowić Clevengera. Czyżby? Czyżby Autostradowy Zabójca był psychiatrą tak jak on? - Jak wyglądał? - zapytał. Znowu na chwilę zrobiło się cicho. - Przystojny, w średnim wieku odpowiedziała Bartlett. Ale nie dlatego z nim rozmawiałam. On wcale nie był podnieco ny ani nic w tym rodzaju. Upłynęło kilka sekund. Wyglądał po prostu jak najmilszy facet na świecie. Naprawdę pomyśla łam, że mu na mnie zależy. Wiem, że to zabrzmi niesamowicie, ale moim zdaniem tak rzeczywiście było. Clevenger musiał wiele wysiłku włożyć w to, aby się skoncentrować podczas dwudziestu minut, które pozostały do zakończenia rozmowy z Sarah Ricciardelli. Myślami powracał do poszczególnych zdań z listu Autostradowego Zabójcy. Zaadoptował Pan chłopca z problemami. Czy nadal jest Pan tym chłopcem? Czy próbujesz zrozumieć morderców, żeby zrozumieć siebie? Jak to jest, zakochać się? Czy rzeczywiście, jak to czasem mówią, człowiek przeżywa prawdziwą rozkosz, gdy roztapiają się granice? Były to pytania śledcze, pytania potencjalnie uzdrawiające. Pytania o głębokim znaczeniu psychologicznym. Fakt, że 276 jest psychiatrą, nie tylko je wyjaśniał, w zasadzie tłumaczył wszystko. Ten człowiek był ekspertem w skłanianiu ludzi do odsłaniania siebie, w zbliżaniu się do nich, i to bardzo szybko. Sprawiał wrażenie godnego zaufania lekarza z dobrym podejściem do chorego. I potrafił pobierać krew, nauczył się tego na studiach medycznych i na stażu. Od razu po wyjściu z biura Ricciardelli zadzwonił do Northa Andersona na numer telefonu komórkowego. • O co chodzi? - zapytał Anderson. • Możliwe, że on jest psychiatrą - powiedział, kuląc się w podmuchu lodowatego wiatru. • Kto? O czym ty mówisz? • O mordercy. Możliwe, że jest psychiatrą. • Psychiatrą? Clevenger pochylił się pod wiatr, idąc w stronę samochodu. • Rozmawiałem z pewną kobietą z Pensylwanii. Kilka lat temu spotkała faceta, który odpowiada

charakterystyce naszego człowieka. I to w każdym szczególe. Powiedział jej, że jest psychiatrą, że pracuje w miejscowym szpitalu. Według niej sprawiał wrażenie psychiatry. Posługiwał się pseudonimem, który okazał się imieniem i nazwiskiem dzieciaka leczonego tam na oddziale szpitalnym. • Ten gość porzuca ciała po całym kraju - powiedział Anderson. - W ciągu ostatnich sześciu miesięcy przysyłał listy z trzech stanów. Jaki psychiatra wędruje po kraju? • Locum tenens - odparł automatycznie Clevenger, sadowiąc się za kierownicą swojego samochodu. Oparł się i popatrzył przed siebie, zdumiony, że to słowo pojawia się tak szybko, po tak długim czasie i wydaje się tak bardzo na miejscu. • Yhy, locum. Świetnie. Któż to taki, do licha? • Zastępca. Podróżujący psychiatra. Lekarz wynajęty za pośrednictwem agencji. Jeżeli w szpitalu brakuje personelu, wypełniają lukę przez miesiąc albo dwa, zazwyczaj na prowincji albo w izolowanych społecznościach, gdzie nie można zwerbować lekarzy normalną drogą. Blisko otwartych przestrzeni, które tak bardzo lubi nasz człowiek. • Zgadza się - przyznał Anderson. - Ale prawdopodobień277 stwo, że ta kobieta spotka go, kilka lat później przeczyta „Ti-mesa", przypomni sobie, zdecyduje się zadzwonić... • Wiem - powiedział Clevenger. Musiał być realistą. Prawdopodobieństwo, że zadziała przynęta, którą zastawił w „Timesie", i to dokładnie wówczas, kiedy to było mu bardzo potrzebne, wydawało się bardzo nikłe. Ale jednak było większe od zera. W przeciwnym razie wcale by nie próbował. — Może ta kobieta wcale nie zetknęła się z zabójcą. Ostatecznie jednak naprowadziła mnie na hipotezę, aby traktować go jak psychiatrę, psychiatrę pracującego na zastępstwo. To ma sens, nieważne, czy faktycznie go widziała czy też nie.. • Jak mogę pomóc? • Domyślam się, że istnieje kilkadziesiąt agencji o wystarczająco dużym zasięgu, żeby rozsyłać psychiatrów po całym kraju. Musimy dotrzeć do wszystkich. • Co z FBI? • Warner chyba nie będzie chciał słuchać tego, co mam do powiedzenia, ale zadzwonię do niego. • Liczę na Marpha, pamiętasz Joego Marphy'ego, Murphy i Wspólnicy z Marblehead. W ciągu paru godzin jest w stanie przygotować mi listę większych firm. Zacznę dzwonić, zaraz jak tylko ją dostanę. Wiadomo, czego musimy się dowiedzieć: czy wysłali któregoś ze swoich lekarzy do wszystkich miejsc, w których znaleziono zwłoki. • Ostatni przydział dotyczył Wyomingu - powiedział Clevenger. • Zrobione. Clevenger pomyślał o McCormick. • Co robi Whitney? • Objeżdża szpitale i kliniki - odparł Anderson. - Akurat teraz stoi dwa wozy przede mną na osiemdziesiątej zachodniej. Jadę za nią od parkingu przy kawiarni w Rock Springs, wyruszyliśmy pięć minut temu. Spotkała się z kobietą w wieku trzydziestu, trzydziestu pięciu lat. Podczas pożegnania przytuliła ją. To stara przyjaciółka, może krewna ofiary. • Dzięki, że masz na nią oko. Nasz obiekt musi nadal przebywać gdzieś w sąsiedztwie. 278 • To nie moja sprawa, ale nie wydaje się, abyś był bliżej niż ona - zauważył Anderson. • Na razie mam inne rzeczy na głowie - odparł Cleven-ger. • Rozumiem, że to jest odmowa, nie będę nalegał. • Bardzo dobrze.

• Chcesz, żebym zadzwonił do szpitala w Pensylwanii, gdzie rzekomo pracował ten człowiek? zapytał Anderson. - Sprawdzić, czy ktoś ma chociaż blade pojęcie, kto to był? • Sam się tym zajmę, zaraz jak tylko skończymy rozmawiać. • W porządku. A co słychać u Billy'ego? Z jakiegoś powodu Clevenger nie chciał przyznać, że ma na głowie kolejną batalię o prawo opieki nad synem. Może po prostu nie chciał na razie wdawać się w szczegóły. A może czuł się zakłopotany. Oczekiwał, że Anderson powie mu coś w rodzaju „A nie mówiłem?", na co sobie zasłużył, starając się ścigać seryjnego zabójcę i jednocześnie stworzyć stabilny dom dla nastolatka po przejściach. Niczego wartościowego nie osiągnął ani pod jednym, ani pod drugim względem. • Dzisiaj trzymał się nieźle - odpowiedział. - Nie wiadomo, co będzie jutro. • Tak jest, każdy dzień trzeba traktować osobno. Clevenger zakończył połączenie. Potem zadzwonił do informacji i uzyskał numer do Regionalnego Centrum Medycznego Venango. Naraz przyszło mu do głowy, że ślady, którymi podąża, są bardzo niewyraźne, właściwie nie ma się na czym oprzeć. I jak dużo już zaryzykował.

trzy

J

onah siedział przy biurku w Centrum Medycznym Rock Springs, przed nim leżała czysta kartka. Wyciągnął ręce nad głową, rozłożył palce i odetchnął najgłębiej jak mógł. Pierwszy raz od bardzo, bardzo dawna czuł się bardziej ożywiony. Jego wzrok, słuch i zmysł powonienia funkcjonowały znowu na najwyższym poziomie. Czuł, jak jego skóra rozciąga się na powierzchni napiętych mięśni. Kiedy siedział całkowicie nieruchomo, wydawało mu się, że naprawdę wyczuwa, jak otwierają się i zamykają zastawki płucne i aortalne, a komory serca kurczą się rytmicznie, tłocząc nie tylko jego krew, ale także krew wszystkich, którzy umarli, aby się w nim odrodzić. Zatriumfował nad własną destrukcją, gdy zajął się Marie Pierce i ją uleczył. Nadal czuł jej gorące objęcia, bezmiar jej wdzięczności. Zatriumfował nad Heaven Garber i uwolnił Sama Garbera. Ciągle miał w pamięci szeroki uśmiech chłopca w chwili, gdy wcześniej tego ranka opuszczał z ojcem oddział zamknięty szpitala. Wypuścił powietrze z płuc i wziął długopis. Zaczął pisać kolejny list do Clevengera. Planował przesłać go zaraz po upływie okresu zatrudnienia w Wyomingu, jadąc na tydzień w góry, a przed podjęciem pracy w Pidcoke w stanie Texas, niedaleko rezerwatu wojskowego Fort Hood. Rzucił okiem na zagarek. 16.27. Zaczął pisać:

Dr Clevenger, W istocie doświadczałem, prawdziwej miłości, najprawdziwszej - to moja miłość do Boga Wszechmogącego, Króla Wszechświata. Kochając Go, mogę kochać inne osoby, nieważne jak bardzo z pozoru 280 demoniczne i zasługujące na potępienie. I za Jego pośrednictwem modlę się, bym pewnego dnia zaczął kochać siebie. Pozwalasz sobie arogancko utrzymywać, że mój ojciec nie torturował mnie. Każesz mi wyposażyć prześladowcę w twarz mojej matki. Ale nie będę się angażował w psychologiczne rozgrywki, które ją bezczeszczą. Nie poddam się praniu mózgu. Nawet gdyby ona się pojawiała w najmroczniejszych wspomnieniach, które do mnie wracają, nawet gdyby była w moim życiu diabłem, nie aniołem, współczułbym jej i starał się wybaczyć. Ty i Twoja ukochana Whitney chcieliście ukryć swoją de-strukcyjność, posługując się mną. Udawaliście, że zniszczenie chwalebnych wspomnień o mojej matce, po to bym się otrząsnął, abyście mogli mnie schwytać i ostatecznie zniszczyć, da się uzasadnić, ponieważ bronicie prawa ludzkiego. Lecz istnieje prawo znacznie potężniejsze. Wszyscy jesteśmy grzesznikami, Frank. Wszyscy chorujemy na agresję. Różnica między nami polega na tym, że ja bezustannie walczę, by podążać za światłem. Teraz wyraźnie widzę. Wy nie widzicie, bo zaślepia Was dążenie do zemsty. Istnieje w Was to dążenie, ponieważ nie dostrzegliście fundamentalnej prawdy, może najistotniejszej ze wszystkich. Brzmi ona po prostu tak: nienawiść do siebie jest jedyną nienawiścią na świecie i bardzo rzadko przyjmuje właściwą postać - często się stroi w cudze piórka. Ja jestem dla Ciebie jedną z tych form. Jestem ledwie najświeższym narzędziem, którym się posłużyłeś, aby uniknąć patrzenia na mordercę w sobie, tego zbitego, upokorzonego chłopca, który kiedyś pił i brał narkotyki, aby znieczulić się na ból. Pokochaj tego chłopca, a okaże się, że znajdziesz w swoim sercu miejsce na miłość do mnie, tak jak ja w swoim znalazłem miłość do Ciebie. Czy nie jest oczywiste, że teraz byłbyś lepszym przewodnikiem dla zagubionego chłopca w Twoim domu, gdybyś przytulił zagubionego chłopca, który tkwi w Tobie? Teraz dociera to do mnie bardzo wyraźnie, że mężczyźni i kobiety, których spotkałem w górach, nie poświęcili swojego życia na próżno. Stali się stopniami do nieba. I nie tylko dla mnie. Także dla siebie. Co do Ciebie, cóż, powinieneś obrać tę ścieżkę. Wszyscy jesteśmy w drodze do bardziej doskonałego miejsca. Tak niewiele w wielkim planie znaczy to, gdzie zbiór ciała i kości postawi swój ostatni krok. Zachowuję w pamięci drogie mi słowa Antonia Machado:

281 Śniłem w ostatnią noc, cudowna niedorzeczność, że w swoim sercu pszczół mam moc robiących miód z mych starych niepowodzeń. Rozległo się pukanie do drzwi. Wsunął kartkę do szuflady biurka. - Proszę! - zawołał. Weszła doktor Corrine Wallace. Wyglądała jeszcze posępniej niż rano. Zamknęła za sobą drzwi. - Musimy porozmawiać. Jonah odczytał w jej oczach, że wydarzyło się coś bardzo niedobrego. Machnął rękę, żeby usiadła na krześle naprzeciwko. Usiadła. - Nie wiem, jak ci to powiedzieć, Jonah, dlatego zamierzam to po prostu z siebie wyrzucić. Jonah spojrzał na nią i już wiedział. • Sam? - zapytał, modląc się, żeby się mylił. • Odebrałam telefon z policji.

Nie chciał pytać. Siedział przez kilka chwil i tylko burczenie fluorescencyjnego oświetlenia zakłócało ciszę. • Jak zła to wiadomość? - zapytał wreszcie. • Ona go zabiła - powiedziała Wallace. - Hank pozwolił jej wrócić do domu. - Do jej oczu napłynęły łzy. • Nie żyje? Sam nie żyje? - Instynktownie zerknął na zegarek. 16.52. • Policjantowi, który ją aresztował, powiedziała, że chciała jedynie, by ją przeprosił. Według niej odmówił. „Wtedy zepchnęłam go z krawędzi", powiedziała. • A co z Hankiem? Był tam? • Tak. Nie zrobił nic, żeby ją powstrzymać. Oboje zostali oskarżeni o zabójstwo pierwszego stopnia. Jonah wyobraził sobie Heaven Garber, trzysta funtów, górującego nad Samem mamuta, który krzyczy: „Powiedz, że jest ci przykro! Powiedz, że jest ci przykro!" Ale odważny chłopak odmówił. A jego milczenie jeszcze bardziej rozwścieczyło bestię. 282 Potem nastąpiła najbardziej przerażająca transformacja -Jonah widział, jak myślowy wizerunek Heaven przetapia się w twarz jego matki, jej anielskie oczy nabiegają krwią, jej śliczne usta wykrzywia grymas gniewu. Kiedy popatrzył znowu na Sama, zobaczył na podłodze siebie, szlochającego, błagającego, aby go już nie bić. Czyżby Clevenger dokonał jakiejś inwazji w jego myśli? Udało mu się wyprać jego mózg? - Co z tobą? Wszystko w porządku? zapytała Wallace, wychylając się z krzesła. Jonah popatrzył na kobietę siedzącą przed jego biurkiem. Widział ją taką, jaka była w rzeczywistości. Ale chwilę później jej rysy przybrały kształt twarzy Heaven. Knykciami przetarł oczy. • Potrzebuję trochę czasu. Przykro mi. • Naturalnie. - Wstała, zaczęła się zbierać do odejścia, ale jeszcze się odwróciła. — To nie twoja wina. Chcę, żebyś to wiedział. Nie można było tego przewidzieć. Nie odpowiedział. Ruszyła do drzwi. Ledwie Jonah usłyszał, że z cichym szczękiem zamknęły się za nią drzwi, opadł na kolana i ukrył twarz w dłoniach. Clevenger zadzwonił do Kane'a Warnera z FBI. Jego sugestia, by agencja wzięła pod uwagę możliwość, że Autostradowy Zabójca jest psychiatrą pracującym na zastępstwa, spotkała się z chłodnym przyjęciem. Nie martwił się tym długo, szkoda było czasu. Tego dnia rozmawiał z dyrektorem działu kadr Regionalnego Centrum Medycznego Venango i z jego zastępcą, z główną pielęgniarką oddziału zamkniętego oraz dyrektorem generalnym szpitala. Wszyscy się upierali, że powinien mieć nakaz sądowy, aby zapoznać się z aktami osobowymi albo innymi informacjami dotyczącymi kwestii, czy szpital angażuje lub angażował lekarzy psychiatrów na zastępstwo. Udało mu się połączyć z oddziałem zamkniętym, ale pielęgniarka, która odebrała telefon, 283 pracowała tam dopiero od ośmiu miesięcy, a opis Clevengera nie kojarzył się jej z żadnym psychiatrą, którego znała. O 18.40 czasu wschodnioamerykańskiego postanowił spróbować jeszcze jednego rozwiązania i porozmawiać jak lekarz z lekarzem. Kazał przywołać dyrektora do spraw medycznych. Osoba obsługująca centralę powiedziała, żeby nie odkładał słuchawki, bo zgłosi się doktor Kurt LeShan.

•

• • •

• • •

•

LeShan odezwał się pięć minut później. Clevenger przedstawił się. Przepraszam, że zawracam głowę po godzinach. • Nie ma za co. Odnoszę wrażenie, że bardzo dobrze pana znam — odparł LeShan. - Siedzę pańską pracę w „New York Timesie". Fascynująca. Czemu zawdzięczam telefon? • Podążam pewnym śladem, chodzi mi o osobę, którą pan miał wśród personelu. Któż to? Nie jestem pewny nazwiska. Jakaś podpowiedź? • Wydaje mi się, że pracował w waszym szpitalu w 1995 roku. W okresie Bożego Narodzenia. Najprawdopodobniej na zastępstwo. • Zawsze zatrudniamy co najmniej jednego. Nabór we własnym zakresie nie jest możliwy. Wysoki. Dość długie siwe włosy. Niebieskie... Jonah! - Wtrącił LeShan. - Jonah Wrens. Czy może mi pan coś o nim powiedzieć? • Mogę powiedzieć, że był najlepszym psychiatrą, jakiego kiedykolwiek tutaj miałem na zastępstwo. Najlepszym, z jakim pracowałem, uwzględniając zastępców i regularny personel. Absolutnie pierwszorzędny. • Czy istnieje szansa, że zajmował się pewnym chłopcem, Phillipem Keane'em? • Bardzo możliwe. Keane często tutaj przebywał. Typ psychotyczny. Dlaczego pan pyta? • Przynajmniej raz Jonah Wrens podał się za Phillipa Kea-ne'a. Tak się przedstawił kobiecie, którą poznał. Może nie chciał, aby wiedziała, kim jest. A to nazwisko

284 akurat przyszło mu do głowy i pożyczył je sobie. Niezbyt to godne dżentelmena. Niezbyt profesjonalne. Ale raczej nie zasługuje na zainteresowanie psychiatry sądowego. • Czy pamięta pan, która agencja go przysłała? • Owszem. Proszę mi jednak najpierw powiedzieć, dlaczego pan pyta. Clevenger nie chciał sugerować, że Wrens jest podejrzanym w sprawie, bo nim nie był. Nie był oficjalnie. Ani nawet racjonalnie. Był tym, który złapał się na przynętę rzuconą między miliony czytelników „New York Timesa". • Ktoś zadzwonił do nas anonimowo i oświadczył, że lekarz, który pasuje do opisu Wrensa, może wiedzieć coś bardzo ważnego na temat Autostradowego Zabójcy. • Sądzi pan, że ich drogi się przecięły, że on go leczył? • Możliwe. • Cóż, jeżeli w ogóle ktoś jest w stanie pomóc temu szaleńcowi, to nikt inny tylko Jonah - powiedział LeShan. Zachichotał. - Bez obrazy. • Ja się nie obrażam - odparł Clevenger. - Dlaczego Wrens wydaje się taki nadzwyczajny? • Pan wie, jak to jest. Albo to masz, albo nie. On to ma. W obfitości. Ma dar. Szósty zmysł. Potrafi otworzyć pacjentów, którzy nie chcieli się odezwać do nikogo innego z personelu. A jeśli mieliśmy do czynienia z osobą agresywną, każdy wiedział, żeby od razu zadzwonić do Jonah. Kiedy zbliżał się do faceta, który nie panował nad sobą, facet się uspokajał. Kropka. Koniec dyskusji. Coś było w samej jego obecności. Wytwarzał jakąś aurę. Uspokajającą. Bardzo silną. • Lubił go pan jako osobę, to znaczy pomijając jego zawodowe umiejętności? • Każdy go lubił. Nie było w nim nic, czego można by nie lubić. Przekona się pan. Jeśli może panu pomóc, pomoże. Taki już z niego człowiek. • Która agencja go przysłała?

• Communicare - odparł LeShan. - Korzystamy niemal wyłącznie z jej usług. Ma siedzibę w Denver. Proszą poczekać chwilę, podam panu numer telefonu. 285 Whitney McCormick przełożyła spotkanie w Czerwonym Krzyżu na następny dzień, tak aby mogła odwiedzić Centrum Medyczne Rock Springs. Była 17.45, kiedy przycisnęła dzwonek obok stalowych drzwi do psychiatrycznego oddziału zamkniętego. • Tak? - w głośniku zabrzmiał kobiecy głos. • Jestem doktor Whitney McCormick. Chciałabym się spotkać z doktorem Wrensem. • Oczywiście. Czeka na panią. Po tym, co usłyszała, poczuła się nieswojo. Najwidoczniej Pierce zadzwoniła do Wrensa i uprzedziła go, że Whitney go odwiedzi. Przyszła pielęgniarka, aby otworzyć drzwi, potem zaprowadziła ją do drzwi od gabinetu Wrensa. Zapukała, a ponieważ nie było reakcji, zapukała jeszcze raz. Nadal nic. Już miała przekręcić klamkę, kiedy drzwi otworzyły się od środka. - Doktor McCormick powiedział Jonah. Czym mogę służyć? McCormick zauważyła, że Wrens ma wypieki, jakby krzyczał albo płakał. Mimo to w każdym calu odpowiadał opisowi Marie Pierce. Był mężczyzną z głosem, twarzą, manierami, które obiecywały zrozumienie. • Przepraszam, że niepokoję - zaczęła. Zwróciła uwagę na jego falujące, srebrzyste włosy, niebieskie oczy, wspaniałą cerę, łagodny odcień szarych wełnianych spodni z zaszewkami, brązowe zamszowe buty, granatowy golf. • Czy będzie pan miał coś przeciwko temu, jeśli zadam kilka pytań? Jonah odwrócił się i cofnął w głąb gabinetu. McCormick ruszyła za nim, celowo zostawiając szeroko otwarte drzwi. • Prowadzę dochodzenie w sprawie morderstwa, do którego doszło w Bitter Creek. • Bezsensowne zabójstwo - odparł Jonah, stojąc do niej plecami i układając w kartonowym pudełku książki oraz teczki. - Bardzo pan pomógł Marie. Czuje się teraz znacznie lepiej. Jonah nadal zajmował się pakowaniem. 286 • Byłam ciekawa, czy może odkrył pan coś istotnego dla postępów śledztwa - powiedziała McCormick. • Moja interwencja miała charakter prawie wyłącznie terapeutyczny - powiedział Jonah. - Nie prowadziłem przesłuchania. Nie uszedł uwagi McCormick szczególny ton jego głosu. Chciała sprowokować coś więcej. - To moja rola powiedziała. Moja specjalność. A pan specjalizuje się w urazach psychicznych? Wrens nie zareagował. Skończył zapełnianie pudełka i zamknął je. W końcu odwrócił się do niej twarzą. - Obawiam się, że kiepsko pani trafiła powiedział. Je den z moich pacjentów został dziś zamordowany przez swoją matkę. Nie jestem w odpowiednim nastroju, żeby wymieniać się życiorysami. McCormick się zdziwiła. - Nie miałam pojęcia, że stracił pan pacjenta. Cóż... Ode

zwał się dzwonek jej telefonu. Sięgnęła do kieszeni żakietu i po omacku próbowała wyłączyć aparat. • Zmieni pani specjalizację? - zapytał sarkastycznie Wrens. McCormick potrząsnęła głową. • Ile miał lat? - Dziewięć odparł Wrens. Odchrząknął. Zwolniłem go do domu. Myślałem, że będzie bezpieczny. Popełniłem ogromny błąd. Niewybaczalny. Położył obie dłonie płasko na blacie biurka, jakby chciał odzyskać równowagę. McCormick naraz uświadomiła sobie, że gabinet jest całkowicie pusty. Wrens wrzucił wszystko do pudełka stojącego na biurku. • Odchodzi pan ze szpitala? - zapytała. - Wydawało mi się, że według Marie miał pan tu być jeszcze przez tydzień. • Akurat teraz nie jestem już tak bardzo pewny swoich umiejętności. Nikomu bym chyba nie pomógł. McCormick chciała się dowiedzieć czegoś więcej o Wrensie, ale nie bardzo wiedziała, jak go skłonić do poświęcenia jej swojej uwagi. - Mam jednak jeszcze kilka pytań - oświadczyła. 287 • Na temat? • Pańskich wrażeń dotyczących pani Pierce. - Nie potrafiła wymyślić nic lepszego. • Podejrzewają pani, że brała udział w zabójstwie własnej matki? McCormick potrząsnęła głową. • Oczywiście nie. Staram się tylko niczego nie przeoczyć. • Chce pani być staranna - powiedział Jonah. Patrzył jej prosto w oczy. - Dzisiaj zginął mój pacjent, pani doktor. Został zamordowany. Być może tego rodzaju wiadomości nie robią na pani wrażenia. Ja angażuję się bardzo mocno w emocje pacjentów. - Przemaszerował obok niej, otworzył drzwi. - A teraz powinna pani stąd wyjść. Clevenger połączył się z Communicare pod koniec dnia pracy. Właścicielka rozpoznała jego nazwisko z „Timesa", więc nie musiał jej długo przekonywać do udzielenia informacji. Zajrzała do danych Jonah Wrensa i podała mu przez telefon miejsca wykonywania przez niego wszystkich zleceń w ciągu ostatnich trzydziestu sześciu miesięcy. Nie pracował nigdy w pobliżu miejscowości, gdzie znaleziono zwłoki. • A gdzie pracuje teraz? - zapytał Clevenger. • Nie pracuje, przynajmniej nie dla nas - odparła kobieta. • Pracuje dla innych agencji? • Jak dzisiaj niemal wszyscy. Wolałabym mieć go na wyłączność. Jest najbardziej szanowanym psychiatrą, jakiego kiedykolwiek mieliśmy. Każdy szpital, w którym pracował, błaga, by mieć go z powrotem. Ale on nie pracuje dwa razy w tym samym miejscu. Chce poznawać nowe miejsca, nowe twarze. • Chyba nie ma w tym nic niezwykłego - powiedział Clevenger, tracąc zapał. - Inaczej nie pracowałby na zastępstwo, prawda? • Szczerze? Ci ludzie nie utrzymują się w żadnej organizacji. • Ale utrzymują się w pani firmie. • Dzięki wielu zabiegom, proszę mi wierzyć. Nie bez proble288 mów. Nie chciałabym, żeby mnie pan źle zrozumiał, niektórzy z nich są bardzo utalentowani. Mają dar.

Ale w głębi duszy są cyganami. Nie lubią rutyny. I nie chcą, aby ludzie się do nich zbytnio zbliżali. • Czy mogą wybierać, dokąd zostaną wysłani? - zapytał Clevenger. • Omawiamy kwestię - stwierdziła kobieta. - Kiedy otrzymujemy skierowanie, dzwonimy do pierwszego lekarza na liście. Jeśli ta osoba je odrzuci, dzwonimy do następnej. Nie chowamy urazy. Mamy wielu lekarzy. Ale każda agencja jest inna. Niektóre przerywają współpracę, jeśli lekarz nie zaakceptuje kolejno dwóch albo trzech zleceń. • Rozumiem. • A dlaczego dokładnie szuka pan doktora Wrensa? - zapytała. • Właśnie podążam pewnym tropem. - Uświadomił sobie, że to stwierdzenie nie brzmi jasno, że Wrens zasługuje na coś więcej. Wykorzystał pomysł, który przyszedł mu do głowy podczas rozmowy z doktorem LeShanem z Regionalnego Szpitala w Venango. - Pomyślałem, że może leczył człowieka, którego szukamy. Ale nie wygląda na to, że ich drogi się przecięły. • Ma pan na myśli Autostradowego Zabójcę? • Tak. Owszem. • Proszę wyświadczyć mi przysługę. Kiedy schwyta pan to zwierzę, niech mu pan podetnie gardło, nim będzie miał okazję wypowiedzieć więcej tych bzdur, które wypisuje w „Timesie". Tych bredni o empatii, gdy bierze się do zabijania ludzi. Jestem już babcią, na miłość boską, ale sama z radością odrąbałabym mu tę jego pieprzoną głowę. Proszę zauważyć, ile psychoterapeutycznego żargonu się z niego wylewa. • Wielu ludzi ustawiłoby się w kolejce, aby tego dokonać - powiedział Clevenger. Wystarczająco wielu, pomyślał, żeby utrzymać karę śmierci w większości stanów. • Proszę uważać na siebie, doktorze. I powodzenia. Niech Bóg pana prowadzi. • No cóż, dziękuję. - Rozłączył się. Ogarnęło go zniechęcenie. Znalazł się w ślepym zaułku. 289 Wybrał numer telefonu komórkowego Andersona i zastał go w samochodzie zaparkowanym pod Centrum Medycznym Rock Springs, gdzie czekał na McCormick, która lada chwila mogła wyjść z budynku. • Nic tutaj nie wskórałem - powiedział Clevenger. - A ty? • Otrzymałem listę od Murpha - odparł Anderson. - Zadzwoniłem do pięciu agencji. Nic. W dwóch nie chciano ze mną w ogóle rozmawiać. Żadna z trzech pozostałych nie wysyłała lekarzy do miasteczek, w których zabijał ten facet. — Zamilkł na chwilę, a potem dodał: - Nie wiem. Może nie łączy interesów z przyjemnościami. Ten frazes sprawił, że coś zaskoczyło w umyśle Clevengera: kojarzenie miejsc wykonywania pracy z miejscami zbrodni okazało się absolutnym błędem. Na tle profilu psychologicznego, który Clevenger opracował wraz z FBI, widać to było wyraźnie. Profilu osoby, która musi być bardzo blisko innych, która zabija, gdy nie może się nasycić intymnością w żaden inny sposób. • Jesteś tam? - zapytał Anderson. • Masz całkowitą rację - oświadczył Clevenger. • Pewnie, że mam. Pod jakim względem? • On nie zabija w pracy. Nie potrzebuje - wyjaśnił Clevenger. - Zbliża się do pacjentów i to zaspokaja jego pragnienie intensywnych ludzkich więzi. Ludzie obnażają przed nim swoje dusze. Zabija między jednym zleceniem a drugim. Kiedy czuje się odosobniony, kiedy najbardziej doskwiera mu samotność. Kiedy nic go nie odciąga od własnego cierpienia. Każdy uraz z dzieciństwa, który stara się głęboko ukryć, stwarza niebezpieczeństwo, że się przebije do świadomości. • Ale twoje listy mogłyby wybić go z rytmu. Może tym razem, w Wyomingu, pacjenci nie wystarczyli. Zatem Clevenger miał rację co do niego. Najbardziej prawdopodobnym miejscem, gdzie zabójca mógł

uderzyć w okresie zatrudnienia było Bitter Creek. Zbity z tropu, niezdolny do osiągnięcia równowagi psychicznej poprzez pracę, może przestał nad sobą panować. Jeśli tak, to nie mógł się od razu ulotnić, nie wzbudzając podejrzeń. Musiał się skoncentrować, przetrwać 290 miesiąc albo dwa tak, jakby nic się nie stało. Pod tym względem przeczucia Whitney McCormick znowu okazywały się trafne. • Możliwe - odparł. - Nadal nie wiemy nic pewnego, ale on może być gdzieś całkiem blisko. • Zacznę wydzwaniać do wszystkich szpitali w okolicy i nalegać, aby mi powiedzieli, czy mieli u siebie psychiatrów pracujących na zastępstwo. • Być może już ktoś z centrali telefonicznej szpitala będzie to wiedział. Jeśli nie, pytaj bezpośrednio o oddział psychiatryczny. Właśnie wtedy Anderson spostrzegł McCormick. Wyszła ze szpitala i szła szybko do wypożyczonego samochodu. • Whitney właśnie zakończyła swój obchód - powiedział do Clevengera. - Jest cała i zdrowa. Dwa razy wracała do Centrum Medycznego Rock Springs, ale za każdym razem nie na długo. • Wątpię, czy szuka zastępcy - powiedział Clevenger. • Sprawdzę jeszcze wszystkie miejsca, które ona odwiedziła. • Zadzwoń, jeżeli znajdziesz coś ciekawego. • Wiesz, że zadzwonię. Clevenger przerwał połączenie i zadzwonił na telefon komórkowy Whitney McCormick. Odezwał się pojedynczy sygnał, a potem zabrzmiała nagrana wiadomość. Miała wyłączony aparat. - Oddzwoń do mnie jak najszybciej powiedział. Mam ważną sprawę.

cztery

M

cCormick obserwowała wyjście ze szpitala z wnętrza swojego samochodu. Nie wiedziała, co ma myśleć o Jonah Wrensie. Z jednej stronie odpowiadał profilowi Autostradowego Zabójcy: biały mężczyzna w średnim wieku z ujmującym wyglądem, który w bardzo krótkim czasie potrafi zbliżyć się do ludzi. Podróżował po kraju. Jego głos rzeczywiście działał hipnotycznie, o czym wspomniała Marie Pierce. Z drugiej strony jawnie cierpiał nad stratą swojego młodego pacjenta. Nie brakowało mu empatii. Czuł się winny. Nie było w nim nic, co sprawiało wrażenie wykalkulowanego; nie starał się wmieszać Marie Pierce

- ani nikogo innego - w śmierć Sally Pierce. Chyba przesadzała z wyobraźnią, myśląc, że istnieje szansa na znalezienie Autostradowego Zabójcy tak szybko, ledwie krok od córki ofiary. Mimo wszystko nie znaczyło to jeszcze, że go nie odnalazła. Sprawa psychopatycznego snajpera rozwiązała się dzięki jednej wskazówce przekazanej telefonicznie FBI. Zabójcy wpadali, bo ten czy tamten przejechał skrzyżowanie na czerwonym świetle, włożył koszulę ofiary jeden raz po upływie dziesięciu lat od morderstwa albo po dwunastu latach wspomniał o zabójstwie znajomemu w ośrodku odwykowym. Czy Autostradowy Zabójca nie ucieszyłby się z możliwości porozmawiania z Marie Pierce? Nie polubiłby najbliższej krewnej ofiary? Pomyślała o telefonie do Kane'a Warnera. Mogłaby poprosić o wsparcie, ale uświadomiła sobie, że wypadłaby beznadziejnie, gdyby Jonah Wrens okazał się niewinny - ot, porządny lekarz, który stara się dobrze wykonywać swój zawód. A właśnie sama próbowała się zrehabilitować; napuszczenie FBI na przyzwoite292

go człowieka, przytłoczonego bólem po stracie dziewięcioletniego pacjenta, nie przysporzy jej dodatkowych punktów. Kropka. Nie może powiedzieć Warnerowi, że pracuje nad tą sprawą. Najpierw musi nabrać pewności, że ją rozwiązała. Musiała się dowiedzieć czegoś więcej o Wrensie. I nie miała wyboru: należało zacząć od razu. Jeżeli Wrens jest zabójcą, wie, że jest coraz bliżej. Mógł opuścić miasto w każdej chwili, skryć się górach na długie miesiące albo nawet na zawsze. Czekała na szpitalnym parkingu przez dwadzieścia pięć minut, nim Wrens pojawił się w rozsuwanych szklanych drzwiach, niosąc torbę i kartonowe pudełko. Wskoczył do bmw, ruszył i odjechał. Whitney uruchomiła swój samochód i podążyła za nim. Jonah rzucił okiem na odbicie świateł samochodu McCormick we wstecznym lusterku. Starał się odgadnąć, jaki plan Bóg dla niego ułożył, zrozumieć, dlaczego posyła do niego kobietę przesiąkniętą złem i to tego samego dnia, kiedy zabrał do siebie chłopca tak niewinnego jak Sam. Ostatecznie jedyny wniosek, który potrafił wysnuć z takiej symetrii, był taki, że dobro i zło ciągle się przeplatają, że ten Armagedon nie oznacza pojedynczej bitwy, lecz ustawiczną walkę. Śmierć jednego anioła na całą wieczność może zrównoważyć śmierć diabła. Czy to możliwe, że upadek McCormick od samego początku był zadaniem dla Jonah? Wyciągał rękę w stronę Clevengera, wiedząc, że ostatecznie sięgnie po McCormick? Czy jego zmartwychwstanie jako niewinnej istoty będzie możliwe dopiero po zniszczeniu tej łowczyni? Czy ona jest tą, która rzeczywiście ściągnęła na siebie gniew Boga? Ta poetyka był prosta: ma szansę na przebaczenie, jeżeli usunie z planety kogoś takiego jak ona, istotę absolutnie niezdolną do wybaczania. Poczuł, jak otula go fala spokoju, tak jakby jego długa i skomplikowana podróż zbliżała się do końca. Ostatnia mila drogi ku odkupieniu mogła być równie dobrze milą, którą przemierzał dokładnie w tej chwili. 293 McCormick pojechała za Wrensem do motelu Ambassador. Widziała, że zaparkował od frontu przed drzwiami numer 105. Zachowała dwadzieścia jardów odstępu. Wysiadł z bmw i zniknął w swoim pokoju. Sięgnęła do łydki, poprawiła pistolet w olstrze. Potem wyszła z samochodu. I wtedy zauważyła Northa Andersona, parkował pięć miejsc dalej, popatrzył na nią, a potem szybko odwrócił wzrok. W ten sposób potwierdziły się podejrzenia, których nabrała, jadąc autostradą - że jest śledzona. Jedynie Clevenger wiedział, że ona jest w Wyomingu. Nigdy nie spotkała jego partnera, wiedziała

jednak, że jest czarny. Rzuciła okiem na tablicę rejestracyjną, zorientowała się, że samochód został wypożyczony. Podeszła, zapukała w okno. Opuścił szybę. • Mogę w czymś pomóc? - zapytał na tyle bezceremonialnie, na ile potrafił. • Pan jest z pewnością North Anderson — powiedziała, a Anderson od razu doszedł do wniosku, że nie ma sensu przeczyć. — Proszę powiedzieć Frankowi, że jestem dużą dziewczynką. Nie musi mnie śledzić. • Moim zdaniem raczej pomyślał, że pani może mieć rację, że morderca nadal jest gdzieś w okolicy. A jeśli tak, potrzebowałaby pani wsparcia. Przez chwilę rozważała myśl, żeby powiedzieć Andersonowi o Jonah Wrensie, ale nie chciała się wygłupić ani przed nim, ani przed Clevengerem. Chciała móc w spokoju robić to, co do niej należy. - Jeżeli mu zależy dodała to zadzwonię do niego i zło żę mu szczegółowe sprawozdanie z przebiegu zdarzeń w tym pokoju. Uśmiechnęła się. Ale nie jestem tutaj służbowo. A gdyby tak pan stąd zniknął, hm? Zepsuje mi pan nastrój chwili, kiedy pomyślę, że pan tutaj jest. Anderson skinął głową, wstrząśnięty bezpośredniością McCormick. Podeszła do drzwi z numerem 105, zapukała. Wrens otworzył je kilka sekund później. Był na bosaka, 294 włosy miał w nieładzie, ramiona opuszczone. Spod niedopiętej koszuli widać było umięśniony brzuch. Rękawy miał podwinięte. W ręku trzymał skarpety i pasek. Wyglądał na człowieka goniącego resztkami sił i w żadnym razie nie wydawał się niebezpieczny. • Naprawdę potrzebuję snu - powiedział. - Na pewno to może poczekać do rana. • Rozumiem - odparła McCormick. - Ale zajmę panu nie więcej niż kilka minut. Obiecuję. Wydawał się niechętny. - To ważne. Wrens zamknął oczy i wziął głęboki oddech. Przed jego oczami pojawił się pewien obraz - nóż w szyi McCormick, jej włosy w jego zaciśniętych palcach. Otworzył oczy i popatrzył na nią. Diabeł na progu jego pokoju. - Przepraszam, że w szpitalu byłem dla pani taki obcesowy. Proszę, niech pani wejdzie. Teraz to McCormick się zawahała. Zauważyła coś, co ją zaniepokoiło: rząd równoległych blizn na przedramionach Wrensa. Wiedziała, że może istnieć całkiem niewinne wyjaśnienie. Na przykład drut kolczasty wieńczący ogrodzenie w czasach, kiedy był chłopcem. Namiętna dziewczyna. Nawet gdyby Wrens celowo pociął się w okresie dzieciństwa albo dorastania, z całą pewnością nie byłby pierwszym psychiatrą z traumatycznymi doświadczeniami. Jeżeli były to blizny po cięciach, oznaczało to, że Wrens miał poważne problemy emocjonalne. Poczucie panowania nad swoim bólem osiągał tylko w jeden sposób: zadając sobie rany. Następnie przyglądał się spokojnie krwawieniu i nabierał dystansu do swoich ran psychicznych i leżącej u ich podstaw złości na ludzi. Czyż nie jest to profil psychologiczny Autostradowego Zabójcy? • Doktor McCormick - powiedział Wrens. - Pani także wydaje się zmęczona. Umówmy się na jutro, co? Może zjemy razem śniadanie? • Nie - powiedziała. Naprężyła łydkę, aby poczuć przy-

295 | troczoną do niej broń. - Czuję się całkiem dobrze. - Weszła do środka. Kiedy weszła, Wrens zamknął za nią drzwi. Była do niego odwrócona plecami, on zaś - by nie tracić chwili - zarzucił pętlę paska na jej szyję i ściągnął Whitney na podłogę. Sięgnęła po pistolet, ale Wrens kopnął ją w rękę, która nie dosięgła celu. Mocniej ściągnął pętlę. Zaczęła się krztusić i instynktownie chwyciła za pasek wokół szyi. Wtedy usiadł okrakiem na jej plecach, podniósł jej nogę za nogawkę spodni i wyjął pistolet. Odwrócił ją twarzą do góry i wepchnął do ust lufę pistoletu. Pochylił się do jej ucha. - Jak brzmi twoje pierwsze pytanie? - zapytał. Jeszcze mocniej zacisnął rzemień. North Anderson czekał w samochodzie na zewnątrz i wyobrażał sobie, że w pokoju nr 105 rozgrywa się całkiem inna scena. Wcześniej siedział na ogonie McCormick, podczas gdy ona jechała za pewnym mężczyzną - bardzo przystojnym lekarzem w bardzo drogim samochodzie - do motelu. Zapukała do jego drzwi, on otworzył je nie do końca ubrany, po czym ona zniknęła w środku. Według Andersona wyglądało na to, że McCormick natknęła się może na kogoś, z kim chodziła do college'u albo do szkoły medycznej i postanowiła w miarę możliwości odtworzyć przeszłość. W każdym razie miała rację: to nie była jego sprawa. I oczywiście nie zamierzał wcale wspominać o tym Clevengerowi. Z drugiej strony wcale nie zamierzał stąd zniknąć. Musiał śledzić ją jeszcze staranniej, ale tę sprawę mógł sobie odpuścić. Doszedł do wniosku, że ma trochę czasu, zanim McCormick znowu się pojawi. Zajrzał do kawiarni usytuowanej niedaleko wyjścia. Był bardzo głodny i czuł się dość dziwnie, stercząc przed drzwiami tego pokoju.

296 Whitney McCormick ocknęła się, leżąc na materacu, skrępowana czterema skórzanymi paskami. Szarpnęła się kilka razy, ale na próżno. Wykręciła rękę, aby zerknąć na zegarek, zorientowała się, że straciła przytomność na mniej niż dziesięć minut. - FBI wie, że się tutaj wybrałam powiedziała. Nie mo żesz uciec. Puść mnie. Jonah uśmiechnął się. - Czy puściłabyś mnie, gdybyś to ty mnie złapała? Nie odpowiedziała. Posłałabyś mnie do diabła. Po chwili prze rwy zapytał: - Mam rację? McCormick patrzyła szeroko otwartymi oczami, jak Jonah otwiera składany nóż, trzyma ostrze nad jej twarzą. - Czy istnieje coś, co chciałabyś powiedzieć ojcu w moim kolejnym liście do „Timesa", Whitney? zapytał. Wiem, że po winienem go uznać za kogoś w rodzaju współwinowajcy. Pewnie za niedoskonałość w wychowywaniu ciebie ma coś wspólnego z tym, że przerodziłaś się w kobietę bez zdolności do współodczuwania. Mimo wszystko chciałbym coś zrobić, żeby zmniej szyć jego cierpienie. Stracić żonę, potem córkę... Odetchnął głęboko. - Jak człowiek może się z czegoś takiego podnieść? McCormick zorientowała się, że Jonah chce ją zabić. Błagalne prośby mogły jedynie bardziej go

ośmielić, pogłębić jej pozycję jako ofiary, jego - jako wszechpotężnego. Musiała przejąć kontrolę, nawet związana. - Wcale nie chodzi tutaj o mnie powiedziała. To najbar dziej żałosny wymiar tego wszystkiego. Jonah przystawił ostrze noża do jej gardła. • Coś mi to brzmi, jakbyś się zaczynała wypierać. Zaufaj mi. Kiedy poczujesz, że krew zaczyna płynąć, będziesz wiedziała, że to przydarza się tobie, nie komuś innemu. • Chodzi o twoją matkę, Jonah. Frankowi zależało na tym, żebyś to ujrzał. Jesteś zbyt wielkim tchórzem, żeby otworzyć oczy. To jej najbardziej brakowało empatii. Wobec ciebie. Torturowała cię. Przycisnął nóż mocniej, wgniatając skórę, ale nie przecinając jej jeszcze. 297 - Pan jest moim pasterzem. Nie brak mi niczego. Pozwala mi... Strach, gniew i wola życia sprawiły, że tryby umysłu McCor-mick obracały się jak samodzielne cylinderki w szyfrowym zamku. Czuła się tak, jakby jej mózg miał się przegrzać. - „Orzeźwia moją duszę... Chociażbym..." Aż wreszcie coś zaskoczyło. Tego dnia zamordowano chłopca, zabiła go własna matka. To naprawdę poruszyło Jonah. - Myśl o swoim pacjencie, który dzisiaj zginął powiedzia ła. Nie rozumiesz, dlaczego to przybiło cię aż do tego stopnia? Wysłałeś go do domu na śmierć, Jonah. Zabiłeś go. Jonah przerwał modlitwę, pokręcił głową. • Sam zginął, abym mógł dostrzec, że ty powinnaś umrzeć. On wypełnił wolę Boga. Jest teraz w niebie. • Wiedziałeś, jaka jest jego matka - ciągnęła McCormick. -W głębi duszy dokładnie wiedziałeś, na co się zanosi. Biła go już przedtem. Systematycznie. Mogło być tylko gorzej. Jonah dostatecznie mocno przycisnął ostrze, by przeciąć jej skórę. McCormick zakręciło się w głowie, ale wiedziała, że nie może zasłabnąć. • Zawiodłeś w sprawie tego chłopca, bo myśląc o tym, co może mu się przydarzyć, wróciłbyś do tego, co przydarzało się tobie. Myślę o biciu. Wmówiłeś sobie, że jest bezpieczny. Jego chyba też udało ci się przekonać, że tak jest. Posłałeś go do piekła zamiast siebie. • Żegnaj, Whitney. - Przesunął ostrzem po jej gardle, nie więcej niż cal. Z rany popłynęła krew. Chciała krzyczeć, ale wiedziała, że jeśli to zrobi, zginie natychmiast. - Umrę dzisiaj, Jonah. Dlaczego miałabym kłamać? Ze brała się na odwagę. Zabiłeś tego chłopca. Zamrugał ner wowo. Twoja matka jest tą siłą, która stoi za każdym zabój stwem ciągnęła. Tak naprawdę to ją chcesz zabić. I dlatego nigdy nie zaznasz spokoju. Dlatego wolisz zabijać obcych, niż spojrzeć prawdzie w oczy: ona cię zniszczyła, ale ty mścisz się na innych. Ciągle się jej boisz. Jesteś tchórzem. 298 Jonah przesunął ostrze o kolejne pół cala po skórze McCor-mick. Krew popłynęła obficiej. • Dzisiaj unicestwiłeś tamtego chłopca. • Nie - powiedział Jonah drżącym głosem. Jego oczy wypełniły się łzami. Właśnie pomyślał o fałszywej obietnicy, którą złożył Samowi: „Potrafię czytać w myślach", „Sam jesteś kimś w rodzaju

suberbohatera", „Masz moc, jakiej ci potrzeba". McCormick postanowiła podjąć ostateczne ryzyko, znowu zebrać się na odwagę i zdruzgotać Jonah prawdą, wprowadzić go w stan psychozy. Pamiętała jego pierwszy list do Clevengera. Zaczęła grać rolę jego matki: - Ależ miałeś piękniusi dzień w parku! powiedziała zgrzytliwym głosem pełnym złości. Czy miałeś miłe urodzinki ze swoimi pieprzonymi kolesiami? Jonah wyglądał na jeszcze bardziej zbolałego. Nie przestawała naciskać. - Co ty sobie wyobrażasz? Skąd niby mamy wziąć pieniądze, żeby za to zapłacić, ty mały bękarcie? Po ostatnich jej słowach na twarzy Jonah zaczęła się malować prawdziwa udręka. - A teraz nic, tylko przepraszasz powiedziała. Ale już ja ci dam lekcję. Wtedy będzie ci naprawdę przykro. Dosłownie poczuł krew, która napłynęła mu do ust tamtego dnia, kiedy jego matka cisnęła nim o podłogę, zmiażdżyła samochodziki Hot Wheels. Koniuszkiem języka powiódł po zębach, pomyślał, że chyba się chwieją. Popatrzył na McCormick i zobaczył swoją matkę. - Ty bękarcie! - powiedziała. Zamknął oczy. I ujrzał matkę, jak rozkłada ramiona, woła, aby do niej przyszedł. Pamiętał uczucie ciepła, które rozchodziło się po całym jego ciele, wystarczyło, że usłyszał jej głos, gdy była spokojna, płaszcz zadowolenia, którym tylko matczyna miłość mogła okryć dziecko. Pamiętał, jak szedł w jej stronę, obejmował ją, a ona jego. Ale pojawiło się inne wspomnienie, czegoś, co wtedy czuł -ciało matki sztywniało, znikała jej łagodność, wyciągnięte ręce odpychały go. A kiedy rzeczywiście na nią spojrzał, zobaczył, że 299 cała miłość odpłynęła z jej twarzy, a pozostała czysta nienawiść. Zobaczył, jak jej dłoń powoli zbliża się do jego głowy. Potem zobaczył coś jeszcze. Zaledwie kątem oka. Jakiś mężczyzna obserwował tę scenę. Nie był ani młody, ani stary. Może pięćdziesięcioletni. Mężczyzna mniej więcej w jego wieku. Mężczyzna, który miał takie jak on wysokie czoło i bladonie-bieskie oczy. Nie robił nic, tylko patrzył. Ani nie cieszył się z sytuacji Jonah, ani go nie bronił. Jonah odwrócił się i zerknął na ręce matki, które się na nim zaciskały, potem znowu na jej twarz, bo chciał wiedzieć, dlaczego - dlaczego najpierw go obejmowała, a potem biła, dlaczego kochała go, a potem wrzeszczała, że go nienawidzi. - Dlaczego? - zapytał głośno. - Dlaczego mi to robisz? McCormick podniosła na niego wzrok. Zorientowała się, że stracił kontakt z rzeczywistością. - Bo jestem chora, Jonah odpowiedziała łagodnie. Czy tego nie widzisz? Nic na to nie mogę poradzić. Po jego policzku potoczyła się łza. Czy to takie proste? - pomyślał. Czy Clevenger miał jednak rację? Matka cierpiała na schizofrenię. Tak samo jak jej syn. Dobro i zło, ciemność i światło, uzdrowiciel i zabójca spotkały się w jednej osobie? Czyżby przemożne impulsy, by niszczyć, i nadzwyczajne pobudki, by kochać, były niczym innym jak zmianami skrajnych poziomów dopaminy i serotoniny w jego mózgu? - Starałam się, jak tylko mogłam - powiedziała McCormick. Teraz Jonah szlochał. Dotarło do niego, że wysłał Sama do

domu po śmierć. Założył, że Hank zdecyduje się stanąć po stronie syna, nie żony sadystki. Ale to była tylko fantazja. W życiu Jonah tak się nie stało. Ostatecznie wtedy jego własny ojciec wyszedł, zostawiając go samego z potworem. Teraz przypominał to sobie tak samo wyraźnie, jak wiedział, że ma ręce i nogi, oczy i uszy. Tej części siebie nie mógł podważyć, długo utrzymywał ją pod powierzchnią, ale teraz ujawniła się z całą siłą. Jonah nikt nie uratował, tak jak Sama. Zabił chłopca, usiłując odtworzyć własną historię, starając się, aby wszystko skończyło się dobrze. 300

Popatrzył na McCormick, zobaczył leżącą matkę. Nie tylko twarz. Także szerokie, silne ramiona. • Nie mogę ci wybaczyć - rzucił. - Powinnaś była otrzymać pomoc. Spodziewałaś się, że ja cię wyleczę? Przecież byłem dzieckiem. • Nie chciałam cię skrzywdzić - powiedziała McCormick. -Kochałam cię. • Ja też chciałem cię kochać - jęknął, zamykając oczy. -Ale... - Proszę, wybacz mi. Potrząsnął głową. - Tylko Bóg może ci wybaczyć. Musisz iść do Boga. — Otwo rzył oczy i znowu popatrzył na McCormick. Twarz jego matki zniknęła. Zobaczył prawdziwą Whitney McCormick. Która na niego polowała. Chwycił ją za włosy, szarpnął jej głowę do tyłu, znieruchomiał nad nią. Czy ty mi wybaczasz, Whitney? - zapytał. Popatrzyła na nóż w jego dłoni, popatrzyła mu w oczy i uj rzała w nich własne odbicie. Nie odezwała się ani słowem. - Powiedz, że mi wybaczasz. Pomyślała o ojcu, o przytłaczającym, niewyobrażalnym żalu, który przeżyje, tracąc ją. I wtedy poczuła, że wzbiera w niej ogromna fala gniewu. Gniewu tak wielkiego jak u Jonah. - Zobaczymy się w piekle, ty pieprzony bękarcie powie działa. Uśmiechnął się, a następnie roześmiał przerażającym, demonicznym śmiechem, który znowu zakończył się płaczem. - Nie jesteś zupełnie wyleczona powiedział. Potrząsnął głową, odłożył nóż na materac. Wszystko we właściwym cza sie. Bóg jest cierpliwy. Wstał, podszedł do swojej torby wyjął z niej dwie fiolki, strzykawkę i przeniósł je do łóżka. McCormick popatrzyła na etykiety: Thorazine w płynie i Versed - silne środki uspokajające. Podane w dużych dawkach - śmiertelne. - Nie rób tego. Proszę. Jonah wciągnął do strzykawki zawartość obu buteleczek. 301 Przesunął igłę do uda McCormick, wbił ją głęboko w mięsień i wstrzyknął całą zawartość. - Żegnaj, Whitney powiedział. Mam nadzieję, że znaj dziesz drogę do nieba. I mam nadzieję, że cię tam zobaczę. Czy chce się zabić? - pomyślała. Samobójstwo mordercy? Jej głowa zrobiła się ciężka. Oddychanie stało się trudne. Próbowała się zastanowić, kto zadzwoni do jej ojca, aby mu powiedzieć, co się jej przydarzyło. I miała nadzieję, że zrobi to Clevenger.

- Czas na mnie. Pora Jonah. Pora przestać pomogłaś mi przejrzeć na oczy.

jechać uciekać

do domu przed prawdą.

usłyszała Dziękuję,

głos że

Clevenger właśnie odłożył słuchawkę po rozmowie z przedstawicielem kolejnej agencji pośredniczącej w zatrudnianiu lekarzy na zastępstwo, gdy rozległ się dzwonek telefonu. Przyjął rozmowę. • Clevenger. • Kane Warner. - Nie dał mu czasu na reakcję. - Zacząłem badać wątek lekarzy zastępców oświadczył. • I? • Coś się pojawiło. Fortuny bym na to nie postawił, ale trop wydaje się właściwy. Nagle Clevenger znowu stał się członkiem zespołu FBI. • Strzelaj. • Agenci odwiedzili jedenaście agencji pośrednictwa na Wschodnim Wybrzeżu. Żadna nie wysłała psychiatry do wszystkich miejsc, gdzie znaleźliśmy zwłoki. Zaledwie jedna zleciła pracę w jednym z nich. Jedno trafienie. Tak się złożyło, że ten psychiatra jest pięćdziesięciosiedmioletnią kobietą. Clevenger poczuł się rozczarowany. Czy Warner naprawdę poważnie traktował pomysł, że Autostradowy Zabójca jest kobietą? • I to właśnie odkryłeś? - zapytał. • Spokojnie. Uważasz, że zadzwoniłbym do ciebie z niczym? • Mam dość. 302 • Poczekaj. Już mówię. Jedna z trzech agencji, do których zadzwoniłem osobiście, ma dyrektora, który zarządza tym swoim cyrkiem od dwudziestu paru lat. Chodzi o Staffpro z Orlando w stanie Floryda. Wes Cohen. Facet bardzo się zaangażował w tę naszą grę. Spędził kilka godzin, przeglądając katalogi na swoim komputerze. Kiedy później do mnie zadzwonił, oświadczył, że ma dla mnie pewną odpowiedź... ale nie na pytanie, które mu zadałem. • Czyli? • Nie wysłał żadnego psychiatry do miasta, które by leżało w pobliżu miejsca którejś ze zbrodni. Ale tak bardzo go zaintrygowała ta sprawa, że samodzielnie dokonał analizy przy innych założeniach. Odnotowywał mianowicie sytuacje, kiedy lekarze odmawiali przyjęcia zatrudnienia w określonych miejscach. Pięć odmów i wypadasz z jego harmonogramu. Taką ma zasadę. I okazało się, że natrafił na psychiatrę, który czterokrotnie odmówił przyjęcia zatrudnienia w miastach, w pobliżu których znajdowaliśmy zwłoki. • Cztery na czternaście. Prawie trzydzieści procent. • Gdzie się kryje haczyk? Może facet nie chce mieć nic wspólnego z miejscami, gdzie pozostawia swoje ofiary. Traktuje je jak spaloną ziemię. • Możliwe - odparł Clevenger. - Znowu kierunek wydawał się właściwy, ale ślad niezbyt wyraźny. Znowu miał to nieprzyjemne wrażenie, że nie ma się na czym oprzeć. • Jak się nazywa ten psychiatra? • Wrens. Jonah Wrens. Serce zaczęło bić mocniej w piersi Clevengera. - Błyskotliwy facet, ale dziwny, jeśli wierzyć Cohenowi ciągnął Warner. Posłuchaj. Niemal cały swój czas między jedną posadą a drugą spędza na wspinaniu się po górach. Wszelka korespondencja wędruje do miejsca zamieszkania jego

matki w Montanie. Clevenger zaczął chodzić tam i z powrotem. • A czy obecnie pracuje w szpitalu? • Właśnie temu poświęciłem szczególną uwagę. Pracuje 303 w Centrum Medycznym Rock Springs, stan Wyoming. Pięćdziesiąt jeden mil od Bitter Creek. • To on — powiedział Clevenger. - Jestem pewny. Mam o nim jeszcze więcej informacji. • Kazałem tam pojechać naszym ludziom. • Whitney już tam myszkuje - przyznał Clevenger. - Od wczoraj. Sama chciała rozwiązać sprawę, coś udowodnić, chyba tobie, może mnie. Nie wiem. Próbowałem jej to wyperswadować. • Nie żartuj sobie. Gdzie ona jest? • Zatrzymała się w Mariotcie w Bitter Creek. Mój partner North Anderson poleciał, żeby mieć na nią oko. • Dobre posunięcie - powiedział Warner. - Jeśli chcesz, jedź na lotnisko Logan, a ja załatwię, żeby samolot czekał na ciebie przy terminalu Cape Air. Będziesz mógł polecieć. Powinieneś tam być, kiedy nakryjemy tego gościa. To ci się należy. Była to gałązka oliwna, którą Clevenger przyjął bez chwili wahania. - Już wychodzę. - Chwycił płaszcz i ruszył biegiem. Po drodze na lotnisko zadzwonił do Northa Andersona. Chciał mieć najnowsze informacje. Anderson odpowiedział ze swojego stanowiska przy bufecie w kawiarni. • Możesz podać rysopis? - poprosił, usłyszawszy o Wren-sie. • Sześć stóp wzrostu. Siwe włosy do ramion. Oczy niebieskie. • Chryste! - powiedział Anderson i wystrzelił jak z procy w stronę hotelowego pokoju. Zauważył, że zniknął samochód Jonah. Kopnięciem otworzył drzwi, zobaczył McCormick leżącą na łóżku. Omiótł wzrokiem pokój, upewniając się, czy Wrensa nie ma naprawdę. Sprawdził łazienkę. Pusta. Szybko wrócił do Whitney. Nie mógł jej obudzić. Chwycił ją za nadgarstek i wyczuł słaby puls. Rozpiął paski, delikatnie odchylił jej głowę, aby miała wolny dostęp do powietrza, i sprawdził, czy oddycha. Oddychała. Zauważył puste fiolki na stoliku nocnym, wyjął telefon komórkowy i wybrał numer 911. 304

• Policja w Bitter Creek - odpowiedział kobiecy głos. - Rozmowa będzie rejestrowana. • Potrzebuję karetki. Motel Ambassador. Jest tutaj kobieta bez przytomności po przedawkowaniu leków. McCormick usłyszała ostatnie zdanie rozmowy Andersona. Otworzyła oczy. - Jonah Wrens - wyszeptała z wysiłkiem. Anderson odwrócił się do niej, zobaczył, że patrzy na niego. Odetchnął z ulgą. • Wiemy - powiedział. - Setka agentów będzie przeszukiwała całe... • On jest w drodze do domu - powiedziała, jakby przypominała sobie coś ze snu. • Do domu? Nagle zyskała niezłomną pewność, dokąd zmierza Wrens. - Zorientuj się, gdzie mieszka jego matka. On tam jedzie, żeby ją zabić.

pi ęć

GREAT FALLS, MONTANA 13.2 0

J onah Wrens siedział na miękkiej, aksamitnej, zielonej sofie w salonie mieszkania, gdzie spędził dzieciństwo, i patrzył ponad prostym stolikiem do kawy na kobietę, która wychowała go od urodzenia. Za nią na ścianie wisiały krucyfiksy, które zebrała przez lata, prezenty od członków rodziny, przyjaciół i rodziców czwartoklasistów, których uczyła przez czterdzieści lat w miejscowej szkole podstawowej. Podniósł filiżankę z herbatą, którą zaparzyła dla niego, odwrócił się, wyjrzał przez okno i wypił łyk. Z trudem wyłowił cień policyjnego radiowozu, stojącego w ciemności na zewnątrz domu w stylu wiejskim czekającego bez wątpienia na posiłki, na większą liczbę myśliwych. Osaczyli go. Albo przynajmniej tak im się wydawało. - Tak się cieszę, że mnie obudziłeś. Tęskniłam za tobą po wiedziała jego matka głosem melodyjnym i dość młodym, nie pasującym do siedemdziesięciodziewięcioletniej kobiety. Tym razem nie było cię bardzo długo. Sześć miesięcy. Musiałeś być bardzo potrzebny. - Ja też za tobą tęskniłem - odpowiedział Jonah. Mówił szczerze. Ale zarazem kłamał. Oto była jego matka, siedemdziesiąt dziewięć lat, siwa, schorowana, bardzo miła, religijna kobieta. Godziła się ze światem, który opuści za rok, za dziesięć albo i dwadzieścia lat. Matka, za którą się tęskni. Matka, która symbolizuje dom. Mimo wszystko wiedział teraz, że gdzieś wewnątrz niej tkwi matka, która go dręczyła, psychopatka, która kochała go i nienawidziła, pocieszała i terroryzowała, póki nie wypalił się jakiś niekontrolowany obwód w jej mózgu, umyśle czy duszy. 306 Może uzdrowił ją czas. A może jej przemiana była rzeczywista. Może się odrodziła. Irracjonalny był gniew wobec tej kobiety, która przyniosła mu herbatę. Sprawiał, że serce biło mu mocniej i w głowie pulsowało. Sprawiał, że czuł się spragniony dokładnie w taki sam sposób, w jaki pragnął intymności na autostradach. I chociaż znał źródło tego pragnienia, wiedza wcale go od tego nie uwalniała. W jego psychice doszło do zasadniczego zniekształcenia. Jego potrzeba intymności była żarłoczną, nienasyconą bestią, która skomlała, by zawsze ją kochać, by ciągle przytulać, a jednak kiedyś tonęła w okropnych rozterkach, którą matkę zastanie w domu konkretnego dnia, w konkretnej godzinie, minucie — anioła czy diabła. • Czy miałeś dużo interesujących przypadków? - zapytała matka. • Kilka - odparł Jonah. Uśmiechnął się, chociaż cierpiał. - Dziecko, Sam Garber. Jego przypadek był najbardziej interesujący. Był bardzo odważnym chłopcem z ogromnymi problemami. • A ty mu pomogłeś. - Spojrzała na niego z miłością. - Na pewno jego rodzice byli wdzięczni. • Nie - odparł Jonah. - Nie mogłem mu pomóc. • Przestań. Zawsze jesteś dla siebie taki surowy. Potrząsnął głową. Jego oczy wypełniły się łzami. • Jonah? Co się stało? Usłyszał, że na zewnątrz podjeżdża coraz więcej samochodów. Wstał, podszedł do drzwi, zobaczył dwie czarne ciężarówki - ciężarówki sił specjalnych - parkujące przy radiowozie. Obserwował, jak ubrani

na czarno ludzie z karabinami wysypują się z nich na zewnątrz. Odwrócił się do matki. - Czy mogłabyś przynieść mi jeszcze jedną filiżankę her baty? - zapytał. - Potem ci o wszystkim opowiem. Powoli wstała, krzywiąc się z bólu w stawach, nadwerężając owrzodzone nogi cukrzyka, ponieważ jej syn, którego kochała, zapragnął drugiej filiżanki herbaty. Ale to była przyjemność po długim, pełnym udręki życiu. Na to czekała, kiedy on był w dro307 dze. Na chwilę, kiedy zagotuje trochę wody, zanurzy w filiżance torebkę z herbatą, doda trochę cukru, trochę miodu, tak jak lubił. Wypierze jego prześcieradła. Wyprasuje bieliznę. Proste rzeczy, ale bardzo znaczące. Ukochane drobiazgi. Drobne, nie kończące się przeprosiny za to, kim była, za potworny zawód, jaki mu sprawiła. Było jej gorąco, zakręciło się jej w głowie, kiedy stała nad kuchnią, i cofnęła się. Otarła czoło. Pomyślała, że może ma niski poziom cukru we krwi. Może pomoże odrobina miodu. Z szuflady w kuchni wyjęła łyżeczkę do herbaty, sięgnęła do słoika i wsunęła do ust słodką, kleistą substancję. Miód miał dobry smak i poprawił jej samopoczucie. Kiedy się odwróciła, zobaczyła Jonah, tuż przy niej, w dłoni miał swój rozkładany nóż. - Jonah? - zapytała. - Co ty robisz? - Ale wiedziała. Podszedł bliżej i wziął ją w ramiona. Poczuła się jeszcze bardziej oszołomiona. Czy dlatego nie próbuje uciekać? - zastanawiała się. A może w objęciach syna było jej zbyt dobrze. Bo rzeczywiście była zmęczona i naprawdę za nim tęskniła i kochała go. Nagle przez okno wtargnęły snopy światła. A Jonah złapał się na tym, że przysłania matce oczy przed oślepiającym blaskiem. Nie wiedział, czy instynkt, by ją chronić, jest w nim zaprogramowany. Czy to instynktowny impuls dziecka, aby chronić swój ród? A może był to tylko jeden z trików, którymi posłużył się diabeł, chcąc rozproszyć jego uwagę? Kilka chwili później, niczym we śnie, do Jonah dobiegł głos Clevengera. - Jonah, mówi Frank Clevenger. Wyjdź, a nikt cię nie skrzywdzi! Być może, pomyślał Jonah, całe moje życie jest snem. Być może przebudzenie jest tuż, tuż. Przeprowadził matkę do salonu, posadził ją na sofie. Nie walczyła, o nic nie błagała. - Jonah - zawołał Clevenger. - Nie masz innego wyjścia! Jonah sięgnął do łydki i chwycił za pistolet McCormick. Wycelował w jedno z okien od frontu domu, pociągnął za spust. 308 • Nie wiedziałem, że odbywasz wizyty domowe, Frank -krzyknął. - Jestem zaszczycony! • To nie musi się tak skończyć. - Przeciwnie. Doskonale o tym wiesz. Upłynęło dziesięć, piętnaście sekund w milczeniu. - Jeżeli nie chcesz wyjść odezwał się w końcu Clevenger - to pozwól, że ja wejdę do ciebie. Jonah odetchnął głęboko. Było coś niesamowicie pięknego w pomyśle, by Clevenger przyjrzał się, jak zakończy się jego „terapia". Uśmiechnął się, zadziwiony boską poetyką. - Drzwi są otwarte rzucił. Obiecuję, że nic ci się nie stanie. Masz moje słowo. Bóg mi świadkiem. Clevenger powoli przestąpił próg, wszedł do środka i zobaczył Jonah siedzącego na sofie przy matce,

trzymającego nóż przy jej gardle. Pistolet leżał na poduszce obok. • Zamknij drzwi - powiedział Jonah. Clevenger posłuchał. • Nareszcie się spotykamy. • Nareszcie — odparł Clevenger, postępując kilka kroków w przód. • Tyle wystarczy - powiedział Jonah. Jego dłoń powędrowała w stronę pistoletu. Clevenger zatrzymał się. - Nie dokończyliśmy naszego dzieła. Porozmawiajmy. Jonah potrząsnął głową. • Spójrzmy prawdzie w oczy, Frank. Jesteśmy wyczerpani. Ty i ja, obaj. To była długa droga. • A czego teraz pragniesz? • Chyba tego, czego zawsze chciałem. - Uśmiechnął się i podniósł nóż. Clevenger patrzył z przerażeniem, jak Jonah przesuwa ostrze noża po swojej dłoni, otwierając głęboką ranę. Podniósł dłoń matki i skaleczył ją w taki sam sposób, w jaki skaleczył siebie. Skrzywiła się, ale nie krzyknęła. Potem Jonah znowu przystawił nóż do jej szyi i wziął jej 309 okaleczoną dłoń w swoją dłoń. Na chwilę zamknął oczy, westchnął jak rozmarzony, otworzył je z powrotem. • Oddaj mi nóż, Jonah. Wyjdźmy na zewnątrz razem. Teraz dostrzegasz prawdę. I niech na tym się już skończy. • Cóż, często tak bywa - powiedział Jonah. - Ale nie zawsze. - Mocniej przycisnął ostrze do gardła matki. • Nie rób tego - rzucił Clevenger. - Do pozostałych zabójstw doszło dlatego, że byłeś ślepy na swoje szaleństwo. Nie kontrolowałeś tego. Ale nie tym razem. Tego Bóg ci nie wybaczy. Jonah spojrzał na Clevengera ze współczuciem. • Odwaliłeś kawał dobrej roboty, Frank. Świetnie sobie poradziłeś. Ale niektórych ludzi nikt nie uleczy, nawet taki człowiek jak ty. Albo ja. Niektórych uleczyć może jedynie Bóg. - Czule pocałował matkę w policzek. • W porządku, Jonah - odezwała się z miłością w głosie. - Robisz to, co powinieneś. Do oczu Jonah napłynęły łzy. - Co powiedziałaś? • Wybaczam ci. Zaczął szlochać. • To moja wina, Jonah - dodała. • Puść ją - powiedział Clevenger. - Przyjechałem tutaj, żeby ją zabić odparł Jonah, uśmie chając się przez łzy. Tak. Kobietę, której szukałem, złą ko bietę. Ale ona już tutaj nie mieszka. Wiesz dlaczego? Clevenger nie odpowiedział. - Oczywiście, że wiesz. Bo jest we mnie. Clevenger zobaczył, jak dłoń Jonah wędruje w stronę pistoletu. Zobaczył, jak Jonah uśmiecha się spokojnym, niemal niewinnym uśmiechem. Clevenger postąpił krok w jego stronę. Jonah uniósł pistolet, wycelował w niego. Clevenger znieruchomiał. - W porządku powiedział Jonah. Wiem dokładnie, dokąd zmierzam. A ty powinieneś wracać do domu. Kochaj swojego syna tak, jak na to zasługuje.

Clevenger rzucił się na niego. 310 • Chcę być wolny. - Jonah pchnął matkę w stronę Cleven-gera, włożył do ust lufę pistoletu i strzelił. • Nie! - zawołał Clevenger. Matka Jonah krzyknęła. Rzuciła się z powrotem do swojego syna, objęła go. - O Boże, nie. Rozpłakała się. O Boże. Próbowała za trzymać krew, która z niego wypływała, lecz czerwień jedynie sączyła się po jej dłoni. Usiadła, wzięła go w ramiona i zaczęła go kołysać. Ból w głowie Jonah był nie do opisania. Z trudem łapał oddech. Serce trzepotało niczym ranny ptak w jego piersi. Lecz w malignie między życiem a śmiercią czy pomiędzy tym życiem a następnym nagle poczuł, że jaskrawy blask słońca rozświetla mu twarz. Poczuł, że powietrze staje się czyste, rześkie i chłodne. Ból zaczynał gasnąć. I odkrył, że wcale nie musi oddychać. Spojrzał w górę i zobaczył, że jego palce znalazły się głęboko w szczelinach ściany najpiękniejszej góry, po jakiej się kiedykolwiek wspinał. Uświadomił sobie ze zdziwieniem, że zniknęły blizny z jego ramion. Mięśnie ramion, ud i łydek niosły go wyżej. Za każdym razem stopy znajdowały w skale solidne podparcie. Wiedział, że wspinał się bardzo długo, ale nie był zmęczony. W istocie czuł się coraz silniejszy. Silniejszy i młodszy. Napiął prawe ramię i dźwignął się jeszcze wyżej, przytrzymując się lewą ręką. Myślał coraz jaśniej. Starał się znaleźć w sobie jakieś oznaki strachu albo złości, lecz nie znalazł nic. Z każdym krokiem zrzucał rok ze swojego życia, zatem gdy zbliżał się do szczytu, czuł się niczym dziecko i ogarnęła go nieśmiałość, bo jego wyprawa zbliżała się do końca. Co się z nim stanie, jeżeli przejdzie całą drogę do niemowlęctwa? Co się stanie potem, gdy zabraknie historii jego życia? Czy będzie znał sam siebie? A potem zrozumiał. Musiał się pozbyć swojego ego z jego szaleństwem, obawami i wybitną wiedzą. Musiał odnaleźć czyste światło, które znajdowało się dalej. Nagle poczuł się całkowicie spokojny. W jedności ze sobą 311 i wszechświatem. Wiedział, że spełnia się jego pragnienie. Miał szansę, żeby się odrodzić. Szansę, aby zostać odkupiony. Docierał tam, dokąd musiał dotrzeć. W końcu miał być uzdrowiony.

szesc

S

ędzia Robert Barton, jeden z najbardziej surowych i mądrych sędziów w stanie Massachusetts, popatrzył na ułożone przed nim stosy dokumentów, zdjął połówkowe okulary i spojrzał na salę sądową. Był zwalistym mężczyzną o szerokich ramionach, masywnym torsie, przemawiał gromkim głosem i miał przenikliwe oczy. Nawiązał kontakt wzrokowy z Cleven-gerem i Billym, którzy siedzieli za stołem dla strony pozwanej, potem znowu popatrzył na stosy dokumentów. Barton wysłuchał Richarda O'Connora, który przedstawił stanowisko Wydziału Opieki Społecznej. Według Wydziału Clevenger jako opiekun Billy'ego Bishopa powinien podlegać nieograniczonemu okresowi próbnemu. Nadzór winien trwać przynajmniej do czasu, gdy Billy zostanie umieszczony w rodzinie zastępczej na okres trzech miesięcy i poddany bardziej szczegółowym badaniom psychologicznym. Sędzia Barton wysłuchał też Sarah Ricciardelli, która przedstawiła dowody sugerujące, że Billy ma właściwie osiemnaście lat i pozostaje poza kontrolą zarówno Wydziału, jak i sądu. Na sali sądowej panowała absolutna cisza. Nadszedł czas na osąd Bartona. - Doktorze Clevenger powiedział. Jeśli chodzi o pana, chcę być szczery. Uważam, że ten formularz adopcyjny, który pan wypełnił, z formalnoprawnego punktu widzenia jest bez zarzutu. Ale myślę również, że odpowiadając na pytania, po został pan w zgodzie z literą prawa, nie z jego duchem. Clevenger podupadł na duchu. - Ma pan w życiorysie opanowane uzależnienie, zgadza się? Clevenger zerknął na Sarah Ricciardelli. 313 • Nie musi pan jej pytać, co odpowiedzieć - oświadczył Barton. - Proszę po prostu powiedzieć. • Proszę wysokiego sądu... wnoszę... - zaczęła protestować Ricciardelli. • Owszem - odparł Clevenger. • A ostatnio także Billy Bishop - powiedział Barton. - Tak, wysoki sądzie. Barton skinął głową. Richard O'Connor rozpromienił się. - Jakie jest pańskie stanowisko, hm? Miłość zwycięży wszystko? Clevengerowi przyszło do głowy, żeby przedstawić w zarysie program detoksykacji Billy'ego, który się właśnie skończył, podkreślić jeszcze raz, że sam przestał zażywać narkotyki w chwili, gdy zdecydował się na adopcję chłopca, i że już do nich nie wrócił. Ale to wszystko już przedstawiła Ricciardelli. - Uważam, że wszystko zmierza ku dobremu odparł. Nie... Ricciardelli położyła mu dłoń na ramieniu, aby go powstrzymać.

Przesunął się w stronę Billy'ego. - Kocham Billy'ego, to fakt powiedział do sędziego. Może ta miłość ma korzenie w tym, przez co sam w dzieciństwie prze szedłem. Chyba tak. Ale to nie zmienia faktu, że poszedłbym na koniec świata, aby mu pomóc. Myślę, że on też jest gotowy, żeby sobie pomóc. I jeśli mamy w ręku te atuty, damy sobie radę niemal ze wszystkim. - Na dodatek jest pan hazardzistą? - zapytał Barton. O'Connor zachichotał. Ricciardelli wychyliła się nad stołem. • Sprzeciwiam się zadawaniu tego rodzaju pytań, wysoki sądzie. • Przyjąłem do wiadomości - odpowiedział Barton. • Jestem hazardzistą - przyznał Clevenger. — Robiłem w życiu różne głupoty, ale teraz naprawdę gram o wielką stawkę. Ale jeszcze więcej bym ryzykował, gdyby Billy nie dowiedział 314 się, jakie są moje uczucia wobec niego. Wobec nas. Tak jest, na ten rodzaj hazardu nie mam ochoty. Barton się uśmiechnął. - Proszę mi wybaczyć, doktorze. Jak ocenia pan szanse, że wspólnie sobie poradzicie? Dziesięć do jednego, że się nie uda? Clevenger pomyślał chwilę. - Nie obstawiałbym przeciwko nam. Barton zerknął na Billy'ego, potem przeniósł wzrok na O'Connor'a. O'Connor mrugnął do niego konspiracyjnie. • Czy pan ma dzieci, panie O'Connor? - zapytał sędzia. • Dwóch bratanków. • To nie to - stwierdził Barton. - Powinien pan mieć dziecko. To by pana całkowicie odmieniło. Popatrzył na Billy'ego. -Ani na chwilę nie dałem się nabrać, że masz osiemnaście lat, mój przyjacielu. Co się zaś tyczy moich pieniędzy, postawiłbym je na to, że ten facet obok ciebie to najlepsza gwarancja, abyś je spokojnie skończył. Whitney McCormick czekała przy wyjściu z sądu. Clevenger pojawił się w towarzystwie Billy'ego. Kilkudziesięciu reporterów tłoczyło się na zewnątrz. • Daj mi sekundę - powiedział do Billy'ego. Podszedł do niej. • Gratuluję - powiedziała. • Dzięki. • Uważasz, że moglibyśmy zjeść obiad w przyszłym tygodniu? - zapytała. - To znaczy kiedy znowu zadomowię się w FBI, a ty poukładasz sobie wszystko z Billym? • Nie wiem, Whitney. Nie wiem, czy to dobry pomysł. • Racja - odparła, starając się nie wyglądać na rozczarowaną. - Cóż, zatem do... • Myślę, że ten tydzień to nie najlepszy pomysł. Tak samo jak przyszły - powiedział Clevenger. Poczekajmy do końca miesiąca, wrócimy do tego i przyjrzymy się, na jakim etapie jesteśmy. 315 • Dobry pomysł. • Postaraj się uważać na siebie, dobrze? • Pewnie. Ty też.

Clevenger wrócił do Billy'ego. Potem obaj zeszli ze schodów budynku sądu, wsiedli do samochodu Clevengera i wyruszyli w krótką drogę do domu.

KONIEC